CHỦ NHẬT 2 PHỤC SINH A
Bình an cho các con !
Mùa Phục sinh gọi dậy và canh tân đức tin của chúng ta. Chúng ta hãy cầu xin Chúa đến giúp chúng ta sống tốt hơn trong Phép Rửa tuyệt vời và cao cả mà chúng ta đã lãnh nhận. Xin Chúa Thánh Thần sinh động đức tin, gia tăng tình yêu và làm cho niềm hi vọng được lớn mạnh trong chúng ta.
Sách Công vụ 2, 42-47
Mọi người đều nhận biết người ki tô hữu tiên khởi nhờ tình yêu mà họ sống với nhau. Nhờ lắng nghe Lời Chúa mà họ tiếp nhận nhau không loại trừ ai. Họ cầu nguyện chung, cử hành Thánh Thể, chia sẻ của cải và số tín hữu ngày càng tăng. Những người Ki tô Hữu tiên khởi ấy sẽ nhận ra chúng ta là anh em của họ không? Chúng ta hãy so sánh cách sống của họ với cách sống của chúng ta!
Thánh Vịnh 117
Vâng, chúng ta đừng ngần ngại mà tung hô Chúa: “Ngài tốt đẹp biết mấy vì đã ban cho chúng ta Đấng Cứu độ như thế!”. Viên đá bị những người thợ xây loại bỏ đã trở nên Viên Đá Gốc xây dựng Giáo Hội. Tình yêu của Ngài thật cao cả!
Thư 1 Phêrô 1, 3-9
Thánh Phê rô khuyến khích các tín hữu đang gặp nhiều khó khăn ghê gớm. Ngài khuyên nhủ họ hãy để cho Niềm Hi Vọng trong họ được chiếu sáng, bởi vì niềm Hi Vọng đó chính là Đức Ki tô đang Sống, Đấng Sống lại. Một niềm hi vọng như vậy không có biên giới và lời chứng của các ki tô hữu là một bảo chứng ơn Cứu độ cho toàn thể nhân loại. Đà sống và bước tiến về phía trước mà niềm Hi Vọng đó mang lại sẽ biến đổi và dẫn đến Ơn Cứu độ. Halleluia!
Tin mừng: Ga 20,19-23
NGỮ CẢNH
Đoạn tin mừng này nằm trong chương cuối cùng của Tin mừng Gioan với lời kết ở cc. 30-31 nói về mục đích sứ mạng của Chúa Giê su nơi trần gian. Chương 20 mở đầu với việc các người phụ nữ (1-2), rồi tới các môn đệ (3- 10) chạy đến mồ và khám phá ngôi mộ trống. Tiếp sau là việc Chúa Giê su Phục sinh hiện ra với Maria Mác đa la và đã trao cho bà sứ mạng báo Tin Mừng Phục Sinh cho các môn đệ (11-18). Vào buổi chiều ngày Phục sinh nầy, Chúa Giê su đến gặp các môn đệ đang khi các ông còn sợ hãi, ẩn trốn trong nhà đóng kín. Sau khi đã trấn an và khơi lại niềm tin, Chúa Giê su trao cho các ông sứ mạng loan báo ơn tha tội và ơn bình an.
TÌM HIỂU
Trong bốn sách Tin Mừng, chóp đỉnh của các trình thuật Chúa Giê su sống lại là việc Người hiện ra cho nhóm Mười Một qui tụ ở một nơi. Dù cho hoàn cảnh và các chi tiết có khác nhau, thì lời khẳng định vẫn luôn luôn là một. Và tác giả nào cũng nhấn mạnh đến sự thử thách của đức tin. Riêng đối với Gioan trong câu chuyện về ông Tôma, ngài đề cao sự tiến triển đức tin vào Chúa Giê su sống lại qua hai giai đoạn. Và trình thuật khép lại với một vài khẳng định cốt yếu: ơn ban Thánh Thần, sự tha tội, sai đi truyền giáo, niềm tin hoàn toàn vào Chúa Giê su, là Chúa và là Thiên Chúa.
Vào chiều ngày ấy: bà Maria Mác đa la đi ra mồ từ “sáng sớm” (20,1). Đối với nhóm Mười Một, một ngày dài căng thẳng đã trôi qua trước cuộc hội ngộ nầy. Các cuộc hiện ra của Đấng Phục sinh với các môn đệ đều diễn ra vào buổi chiều (6,16; 13-17), nhưng cũng còn trong ngày thứ nhất (20,1.26).
Các cửa đều đóng kín: niềm tin của Mác đa la đầy sự ngẫu hứng và tình cảm. Bà đi thẳng đến với Chúa và đã gặp thấy Ngài. Còn các môn đệ thì khác, họ còn chưa hết “sốc” bởi nỗi sợ hãi người Do thái; dù có những bước chân của Phêrô và Gioan, họ vẫn còn ẩn trốn trong nhà. Vì thế Chúa Giê su cần phải cho họ xác tín là Ngài đã sống lại. Các trình thuật nầy có lẽ phản ánh nỗi khó khăn mà Giáo hội đang gặp phải: một vài người mạnh dạn đến với Chúa, trong sự đơn sơ của niềm tin; một số khác thì chậm chạp hơn vì nhiều thử thách mà cộng đoàn phải vượt qua.
Chúa Giê su đứng giữa các ông: “Đâu có hai hay ba người tụ họp nhân danh ta, có ta ở giữa họ” (Mt 18,20).
“Bình an cho anh em”: lời chào được lặp lại ở câu 21. Đó là lời chào hỏi bình thường trong ngôn ngữ sê mít. Tuy nhiên, bình an là một khái niệm giàu ý nghĩa, bao hàm toàn bộ những gì mang lại hạnh phúc cho cuộc sống. Sự bình an của thời đại cánh chung là một ơn ban quí giá nhất mà Thiên Chúa ban cho con người đã được các tiên tri loan báo. Ơn bình an được ban xuống là nhờ những nỗi khổ đau mà người Tôi Tớ đã phải gánh chịu: “Chính người đã bị đâm vì chúng ta phạm tội, bị nghiền nát vì chúng ta lỗi lầm; người đã chịu sửa trị để chúng ta được bình an, đã phải mang thương tích cho chúng ta được chữa lành” (Is 53,5).
Khi Chúa Giê su xuất hiện ở giữa các môn đệ của Ngài, không những Ngài cầu chúc, mà còn ban cho sự bình an (x.14,27; 16,33). Sau nầy Phao lô sẽ nói về Đức Ki tô rằng: Ngài qui tụ các kẻ thuộc về Ngài trong chính sự chết và sự phục sinh của Ngài: “Ngài là chính sự bình an của chúng ta” (Ep 2,14).
Xem tay và cạnh sườn: như ở Luca 24,39, Chúa Giê su muốn liên kết các nỗi đau khổ mà Ngài đã chịu với cuộc phục sinh của Ngài, khi tỏ cho thấy các vết thương. Chỉ có Gioan đề cập ba lần (ở đây và cc, 25-27) đến vết thương cạnh sườn Ngài (x. 19,34-37).
Vui mừng: giờ đây mọi sự đã thay đổi. Với sự phục sinh, lời cầu nguyện của Chúa Giê su dâng lên Cha đã được chấp nhận: “Để họ được hưởng trọn vẹn niềm vui của con” (Ga 17,l3).
Chúa : kiểu xưng hô diễn tả lòng tin vào Chúa Giê su phục sinh (20,18)
Thầy cũng sai anh em: Chúa Giê su hiện ra với các môn đệ của Ngài không chỉ để gợi lại cho họ kí ức về Ngài, nhưng còn để sai phái họ ra đi. Cả bốn tin mừng đều gặp nhau ở điểm đó (Mt 28,19; Mc 16,15; Lc 24,47; x. Cv 1,8).
Sứ mạng đó là một trong những đối tượng các lời cầu nguyện của Chúa Giê su cho các môn đệ của Ngài (17,18). Và cũng nhằm nối tiếp sứ mạng mà Ngài đã lãnh nhận từ nơi Chúa Cha. Chúa Giê su lặp lại “Bình an cho các con”. Ra đi vào thế gian, họ mang theo mình sự bình an của Thiên Chúa.
Thổi hơi: đối với Gioan, cử chỉ nầy là dấu chỉ đưa đến một thực tại sâu xa hơn. Hơi thở mà Chúa Giê su khi sinh thì, đã trao lại trên thánh giá (19,30) là hơi thở của Thiên Chúa, tức là Thánh Thần. Ơn ban Thánh Thần đó được liên kết mật thiết với cái chết và sự phục sinh của Ngài. Luca bố trí biến cố Thánh Thần hiện xuống năm mươi ngày sau (Cv 2,1-4), cũng đặt mối tương quan đó trong một lời Chúa Giê su hứa cho các môn đệ vào chính ngày Phục sinh (24,49).
Với sự phục sinh Chúa Giê su, lịch sử cứu độ đạt tới giai đoạn cuối cùng. Vào thuở khai thiên lập địa, Thiên Chúa đã “thổi sinh khí” (Stk 2,7) vào lỗ mũi người nam. Chúa Giê su phục sinh ngự tại trung tâm thế giới mới mà Ngài đã tái sinh bằng cách thông truyền hơi thở của chính Thiên Chúa để cho thế giới được sống.
Tha tội: sứ mạng truyền giáo bao gồm việc tha tội (x. Lc 24,47). Từ đầu sách tin mừng Gioan là một lời mời gọi tiếp nhận sự sống ngang qua niềm tin vào Chúa Giê su; do đó, tội lỗi căn bản chính là sự từ chối tin. Gia nhập vào cộng đoàn các tín hữu, những người có niềm tin vào Chúa Giê su phục sinh, có nghĩa là xác nhận rằng tội riêng đã được tha thứ.
Cầm giữ ai: tha thứ-cầm giữ chỉ là hai mặt song đối nơi sứ mạng duy nhất của Chúa Giê su hoàn toàn hướng về ơn cứu độ (3,16-17; 5,20-30). Quyền năng giao phó cho các môn đệ không phải là quyền giam hãm con người trong tội lỗi của họ.
Tô ma: trong khi các tin mừng khác đề cập đến sự hồ nghi nơi các môn đệ trước việc Chúa Giê su sống lại, thì Gioan theo thói quen, nhân cách hoá câu chuyện (một người hồ nghi).
Mười Hai: nhóm Mười Hai là nhóm các nhân chứng đức tin, chỉ được Gioan gợi lại ở đây và ở đoạn 6,67-71.
Chúng tôi đã được thấy: sứ điệp đi ngay vào điểm cốt yếu của lời chứng, như trong câu nói của Maria Mác đa la (20,18).
Nếu tôi không thấy: “thấy” và “tin” là hai động tác căn bản của con người đối với Chúa Giê su phục sinh (20,8.18). Sự đòi hỏi của Tôma chuẩn bị cho giáo huấn của Chúa Giê su (20,29).
Dấu đinh: chi tiết gợi nhớ về cuộc khổ nạn được nhấn mạnh và được lặp đi lặp lại (20,20.27). Chúa Giê su đã thực sự chịu đau khổ cho đến chết. Nếu Ngài sống lại thì cũng vì Ngài đã chấp nhận trao ban sự sống (x. 12,25).
Tám ngày sau: ngày này đối với người ki tô hữu được coi như khởi đầu tạo thành mới, loan báo trước ngày của Chúa, khi tạo thành ngày thứ nhất sẽ đạt tới mức độ hoàn tất.
Cạnh sườn Thầy: đối với Gioan, vết thương ở cạnh sườn mang một ý nghĩa quan trọng. Nó mời gọi nhận ra nơi Chúa Giê su là Đấng hoàn tất Thánh Kinh.
Lạy Chúa của con, lạy Thiên Chúa của con!: sách Tin mừng không nói là ông Tôma đã đáp lại lời mời gọi của Chúa Giê su và đã xỏ bàn tay vào các vết thương. Chỉ nguyên việc gặp gỡ Chúa Giê su phục sinh đã biến người cứng lòng tin số một trở thành mẫu mực và phát ngôn viên cho tất cả mọi người tín hữu. Tôma đồng hóa Chúa Giê su với Chúa của Israel, với Thiên Chúa của mọi tín hữu.
Phúc: mối phúc nầy được chuẩn bị bởi hai trình thuật đi trước. Chính việc được thấy là đặc ân dành cho một vài người, bởi vì họ đã được chọn trước làm chứng nhân cho Đức Ki tô và xây dựng Hội Thánh. Nhưng tất cả các tín hữu được mời gọi nhận biết Chúa Giê su phục sinh mà không được phúc nhìn thấy Ngài. Người môn đệ được Chúa Giê su yêu mến đã không cần nhìn mới tin (20,8). Ông thật có phúc, và cùng với ông, tất cả những người trong Hội Thánh biết tuyên xưng niềm tin vào Chúa Giê su phục sinh nhờ chứng tá của nhóm Mười Hai và nhờ lời tuyên xưng của ông Tôma (1Pr 1,8).
SỨ ĐIỆP
Hôm nay là “Chủ nhật tôn kính Lòng Thương Xót Chúa”. Chủ nhật nầy được Đức Giáo Hoàng Gioan Phao lô II ấn định cho toàn thể Giáo Hội ngày 30 tháng 4 năm 2000 khi phong thánh cho Chị Nữ tu Faustina. Hằng năm lễ nầy được mừng kính vào ngày Chủa Nhật thứ hai Phục sinh. Các bài đọc trong Thánh lễ giúp chúng ta nhận biết lòng thương xót của Chúa Giê su mãnh liệt như thế nào. Tin mừng kể cho chúng ta câu chuyện về các môn đệ. Các ông ẩn trốn trong nhà đóng kín cửa vì sợ người Do thái. Còn Chúa Giê su, Thầy của họ, vừa bị bắt, bị hành hạ và giết chết trên thánh giá. Phê rô sợ hãi đến nỗi đã chối Thầy mình. Chính trong hoàn cảnh đó mà Chúa Giê su Phục sinh hiện ra để ban bình an cho họ.
Sứ điệp bình an là điều mà chúng ta phải đón nhận và làm chứng trong thế giới hôm nay. Một thế giới trở thành sân khấu liên tiếp diễn ra những cuộc xung đột tàn bạo và đẫm máu. Tiếng súng đã và vẫn còn vang lên khắp nơi trên thế giới. Nhiều người bị bắt và bị cầm giữ trong nhiều tháng trong những điều kiện vô cùng thiếu thốn! Đã có người bị hành quyết một cách dã man. Tại vùng đất thánh, nền hòa bình ao ước từ lâu vẫn chưa thấy xuất hiện.
Là Ki tô hữu, chúng ta biết rằng tất cả những biến cố đầy sự chết chóc ấy trái ngược với sứ điệp Phục sinh. Qua sự sống lại, Đức Ki tô mở ra cho chúng ta một con đường mới. Ngài cho chúng ta lại gần hơn với sự sống. Với Ngài, chúng ta không còn có thể sống như trước kia nữa. Trên thánh giá, Ngài đã tha thứ, Ngài đã thương xót; và Ngài tin tưởng và chờ đợi chúng ta cũng sẽ hành động như thế. Chúng ta chỉ là môn đệ của Ngài khi chúng ta chấp nhận thực hiện những cử chỉ bình an và hòa giải với những người chung quanh. Trong một vài trường hợp, điều đó có thể khó khăn, nhất là khi người ta đã bị tổn thương nặng nề. Vì thế chúng ta đặt tất cả những điều đó trong tay của Chúa và chúng ta xin Ngài chấp nhận ước muốn tha thứ của chúng ta.
Sau khi đã chịu khổ nạn và chịu chết trên thánh giá. Chúa Giê su đi gặp lại các môn đệ của mình để nói với họ về sự bình an. Nhiều lần, Ngài phán với họ: “Bình an ở cùng các con”. Điều ấy cho thấy rằng Ngài gán một tầm quan trọng đặc biệt cho sự bình an và muốn lôi kéo mọi người chú ý đến một điều rất cần thiết nhưng rất thiếu thốn cho nhân lại. Chúa Giê su phục sinh xác định rằng chúng ta có thể vượt thắng mọi cái chết, mọi hận thù, mọi chiến tranh và tàn phá. Khi ban sự sống trên thánh giá, Ngài “đã tiêu diệt sự hận thù”.
Sự ghen ghét và hận thù ấy thường ngự trị trong chúng ta và làm cho chúng ta phải đau khổ, thế nên chúng ta được mời gọi đặt tất cả dưới chân thánh giá Đức Ki tô. Ngài muốn giải thoát chúng ta khỏi những điều ấy. Vấn đề là rất thường chúng ta không muốn từ bỏ những miếng bánh béo bở. Vì thế, chúng ta tiếp tục đau khổ và làm cho người khác đau khổ. Chúng ta từ chối sự bình an mà Chúa muốn ban cho chúng ta và cho thế giới. Nhưng nơi nào tội lỗi đầy tràn, nơi đó ân sủng càng chan chứa. Không gì có thể ngăn cản Đức Ki tô muốn giải thoát chúng ta.
Trong mùa Phục sinh nầy, Chúa sống lại ban cho chúng ta món quà bình an của Ngài. Chúng ta hãy đón nhận như một di sản và cũng như một sứ mạng phải chu toàn. Một ngày kia, Chúa Giê su đã nói: “Phúc ai những ai tác tạo hòa bình”. Thật dễ dàng khi than phiền về những xấu xa của thế gian rồi khoanh tay đứng nhìn không làm gì cả. Cần phải xắn tay áo lên để chung tay kiến tạo hòa bình. Tác tạo hòa bình bắt đầu bằng việc duyệt xét lại cách xử sự của chúng ta trong cuộc sống hằng ngày. Rồi tiếp tục bằng việc thay đổi cái nhìn cũng như lời nói của chúng ta về những người mà từ lâu chúng ta khó chấp nhận. Điều xấu mà chúng ta nói chống lại kẻ khác sẽ gây nên xáo trộn và làm ô nhiểm cộng đòan. Ngày Chủ nhật của lòng Thương xót nầy, chúng ta phải quan tâm đến tất cả những gì có thể kiến tạo bình an cho cộng đòan chúng ta.
Tiệc Tạ ơn qui tụ chúng ta chính là bí tích mang lại bình an. Qua ơn ban sự sống, Chúa Giê su hòa giải chúng ta với Thiên Chúa, với anh em và với chính mình. Chúng ta tiếp tục cầu nguyện không ngừng cho nền hòa bình được ngự trị trên khắp thế giới, đặc biệt ở những nơi mà những cố gắng con người đã thất bại. Chỉ nơi Đức Ki tô phục sinh chúng ta mới tìm được bình an đích thực. Chúng ta hãy đến kín múc nơi Ngài sức mạnh cần thiết để làm chứng nhân và làm sứ giả cho sự hòa bình ấy. Xin Ngài khơi lại lòng trung thành và tình yêu của chúng ta.
Đào Sâu:
1. Cửa đóng kín mà Chúa Giê su vẫn vào nhà được, có nhờ một lối vào bí mật chăng?
Không, chẳng có một cửa bí mật nào cả. Chúa Giê su vào nhà dù cửa đóng kín bởi vì từ nay thân xác vinh quang của Ngài mặc lấy chiều kích Thần linh, thuộc về thế giới cánh chung. Cách hiện diện mới của Ngài không còn bị chướng ngại vật nào cản trở.
2. “Bình an cho các con” có ý nghĩa gì?
Lời chào bình an là lời chào thông thường của người Do Thái. Nhưng với Đức Ki tô Phục Sinh, thì lời chào ấy vượt quá ý nghĩa thông thường của nó. Chúa Giê su chúc và ban cho các môn đệ sự Bình an và niềm vui đặt biệt, có thể giúp họ vượt thắng thử thách của thánh giá và những âm hưởng kéo dài của thánh giá trong cuộc đời của họ (14,17)
3. Tại sao Chúa Giê su trỏ cho các tông đồ xem các dấu vết thương khó của Ngài?
Chúa Giê su trỏ các vết thương của Ngài là muốn cho các tông đồ của Ngài nhìn thấy và tin chắc rằng Ngài đã sống lại thật.
4. Tại sao Chúa Giê su lại cầu chúc bình an một lần nữa?
Ngài muốn liên kết sự bình an và niềm vui với cuộc khổ nạn cứu chuộc của Ngài. Khổ nạn mà không có bình an và niềm vui phục sinh là khổ nạn chưa được cứu chuộc, và chỉ đưa đến sự chết, còn niềm vui mà không qua khổ nạn cứu chuộc là niềm vui phàm tục, mau qua chóng hết và không phải là niềm vui vĩnh cữu mà Đức Ki tô phục sinh muốn đem lại cho con người.
5. Sứ mạng mà Đức Ki tô Phục Sinh giao phó cho các tông đồ là sứ mạng nào
Đó là sứ mạng mà Ngài đã lãnh nhận từ nơi Chúa Cha: “Như Cha đã sai Ta, Ta cũng sai các con”. Từ nay, các tông đồ tiếp nối sứ mạng của Chúa Giê su là loan báo sự chết và sống lại cứu độ của Ngài cho toàn thể nhân lọai. Ai tin thì được Thiên Chúa ban sự sống đời đời (Ga 20,31).
6. Chúa Phục Sinh ban tặng điều gì cho các môn đệ của Ngài?
Ngài ban cho họ Chúa Thánh Thần (c.22: “Hãy lãnh nhận Chúa Thánh Thần”), Mạc khải đầy đủ về Thiên Chúa, và về Đấng Tạo hóa khi ban Bình an (c. 19 “Bình an cho các con!”). Ngòai ra, Ngài muốn rằng Giáo Hội của Ngài là giáo hội có phẩm trật (c. 21 “Thầy cũng sai anh em đi..”), để được hiệp nhất, và đi trong chân lí của Tin mừng. Quyền tha tội để củng cố Giáo Hội (c.23 “Tha tội cho ai, thì người ấy được tha, cầm tội ai, thì tội người ấy bị cầm lại”). Sự hiệp thông giữa các tông đồ với thánh Phê rô, cũng như với các Đấng kế vị: các Giám mục hiệp thông với Đức Giáo Hoàng (Mc 3,13-15)
7. Sự nghi ngờ trong đức tin có luôn là hoàn toàn tiêu cực không?
Không luôn luôn. Sự nghi ngờ chỉ tiêu cực nếu trở nên tuyệt đối, nghĩa là cho rằng người ta không thể đi đến một sự hiểu biết chắc chắn nào cả. Trái lại sự nghi ngờ trong đức tin trở nên có ích khi nó thúc đẩy con người nhiệt thành tìm kiếm chân lí sâu xa hơn.
8. Đức tin Ki tô là gì?
Đức tin là một hình thức nhận biết riêng của mỗi người, nhờ đó, dưới sự thúc đẩy của Ân sủng, ta chấp nhận Mạc khải của Thiên Chúa trong Đức Ki tô.
9. Chỉ với ý muốn và trí khôn thôi chúng ta có thể đón nhận giáo huấn của Chúa Giê su không?
Đức tin là một nhân đức thần học, đòi phải có tác động Chúa Thánh Thần trước mọi cố gắng trí khôn và ý chí của con người. Không có ơn Chúa con người không thể có một hành vi đức tin cá nhân đích thực hướng tới Thiên Chúa.
10. Để tin, cần phải có một lí do không?
Luôn luôn như thế. Đức tin không phát sinh trong bóng tối, nhưng từ một tổng hợp kiến thức, một phần được mạc khải, một phần vẫn còn chưa biết, vì vượt quá khả năng tri thức của con người.
11. Thánh Gioan quả quyết rằng không phải tất cả những gì Chúa Giê su đã làm đều được chép trong các sách Tin mừng?
Thiên Chúa đã muốn điều thiết yếu cho ơn cứu độ phải được truyền đến cho chúng ta. Tuy nhiên, “điều thiết yếu ấy” không chỉ nằm trong Kinh Thánh mà còn trong Thánh Truyền nữa. Thánh Truyền chuyển đến cho chúng ta những lời chứng và suy tư về Biến cố Đức Ki tô, không minh nhiên nói đến trong Tân Ước.
12. Đâu là nền tảng đức tin của đức tin chúng ta?
Đó là biến cố lịch sử Nhập thể, Thương khó, sự Chết và Sống lại của Chúa chúng ta, Đức Giê su Ki tô.
13. Là những tín hữu hôm nay, chúng ta phải làm gì để biểu hiện phúc lành mà Chúa Giê su ban cho: “Phúc cho những ai đã không thấy mà tin không” ?
Chúng ta không chỉ cao rao mối phúc lành đó cho mọi người biết, mà phải cố gắng làm thế nào để kinh nghiệm của Thánh Tôma trở thành kinh nghiệm của chúng ta: chúng ta phải khao khát nhìn thấy quyền năng của sự Sống lại biểu hiện trong cuộc sống cá nhân hay tập thể của chúng ta; và nhất là khẩn cầu cho mọi người được ơn ban Bình an cứu độ của Đức Ki tô phục sinh.