GIÁO HỘI
VÀ CÔNG TÁC CỨU TRỢ CÁC NẠN NHÂN ĐỘNG ĐẤT TẠI HAITI
Trận động đất 7 độ theo thước Richter xảy ra tại Port-au-Prince thủ đô Haiti lúc 16 giờ 53 phút chiều ngày 12-1-2010 đã khiến cho hơn 200 trăm ngàn người chết, 250 ngàn người khác bị thương và 1 triệu người không còn nhà ở. Đa số các dinh thự, kể cả dinh tổng thống, nhà thờ chính tòa, các nhà thương, trường học, khách sạn, và hàng quán cũng như nhà của dân chúng trong thủ đô Port-au-Prince đều bị sập. Khắp nơi chỉ là cảnh đổ nát. Trong các ngày qua đất vẫn tiếp tục rung, tuy ở mức độ nhẹ hơn nhưng cũng đủ để khiến cho nhiều đinh thự nhà cửa bị hư hại sụp đổ và gây thêm kinh hoàng cho dân chúng.
Haiti rộng 27.000 cây số vuông có hơn 9 triệu dân, 70% theo Công Giáo, 20% theo Tin Lành và 7% theo đạo cổ truyền Phi châu Vudu. Thủ đô Port-au-Prince có 2,3 triệu dân. 95% tổng số dân là người da den, con cháu của các người nô lệ phi châu xưa kia, còn lại 5% là người lai giống và da trắng. Haiti là một trong số các quốc gia nghèo nhất thế giới, đứng hàng thứ 203 trên 229 nước.
Vì thiếu các cơ cấu hạ tầng nên công tác cứu trợ các nạn nhân đã không thể tiến hành một cách quy mô và nhanh chóng. Dân chúng dùng tay và những dụng cụ thô sơ để đào bới và giải thoát những người bị kẹt dưới các đống đá gạch và ximăng. Các xác chết nằm ngổn ngang trong khắp mọi đường phố thủ đô. 75.000 xác chết đã được chôn trong các nấm mồ tập thể những ngày vừa qua. Trong số các nạn nhân thiệt mạng cũng có Đức Tổng Giám Mục Serge Miot và hằng trăm linh mục tu sĩ, chủng sinh và tu sinh các dòng nam nữ.
Hiện nay dân chúng thiếu thốn mọi sự: nước uống, thực phẩm, thuốc men, chăn mền và quần áo... Đáp lời Đức Thánh Cha Biển Đức XVI mời gọi sau buổi tiếp kiến chung ngày 13-1-2010 cộng đồng quốc tế, các quốc gia và các tổ chức bác ái từ thiện đã huy động công tác cứu trợ.
Hội Đồng Giám Mục Italia cho biết đã trích ra 2 triệu Euros nhằm hỗ trợ các sáng kiến cứu trợ của tổ chức Caritas để thoa dịu khổ đau của các nạn nhân. Caritas Italia đã trích ra 100 ngàn Euros cho công tác trợ giúp khẩn cấp, đồng thời liên lạc với các Caritas âu châu và kêu gọi cùng nhau đưa ra chương trình cứu trợ cấp thời. Một nhóm chuyên viên 10 người đã được gửi sang Haiti, trong khi một số nhân viên Caritas Âu châu đã có mặt tại thủ đô Port-au-Prince để cùng với Caritas 10 giáo phận Haiti phối hợp công tác cứu trợ.
Trong hai ngày 23 và 24-1-2010 trong mọi nhà thờ toàn nước Italia đã có các cuộc quyên góp đặc biệt trong các thánh lễ do Caritas đề xướng. Với số tiền này Caritas Italia hy vọng có thể đưa ra các chương trình cứu trợ dài hạn.
Đức Cha Pierre André Dumas, Chủ tịch Caritas Haiti cho biết những người còn sống sót rất đau buồn trước tai ương gây ra các mất mát to lớn này. Nhưng tình bác ái và cách sống cuộc khủng hoảng này sẽ giúp mọi người dân Haiti trưởng thành về mặt nhân bản. Cần phải tái thiết và người dân Haiti có cơ may xây dựng một Haiti mới, trong đó con người chiếm địa vị trung tâm. Đức Cha Dumas cũng cho biết tại thủ đô Port-au-Prince có hơn 500 nhân viên Caritas. Nhờ phối hợp với Caritas của 10 giáo phận Haiti và Caritas của Cộng Hòa Dominicana, chương trình cứu trợ đã hoạt động ngay với 11 trung tâm cung cấp các thùng cứu trợ cho 3.000 gia đình. Trong mỗi thùng có thực phẩm đồ hộp đủ cho một tuần, dụng cụ nấu nướng, thuốc men, chăn mền và thuốc khử trùng nước uống với các chỉ dẫn xử dụng bằng tiếng Creol.
Các trung tâm nói trên cũng đã phân phát thực phẩm và lều vải cho 3.000 người tại Leogane và 5.000 người khác tại Grosse Morme và Jaemel. Nước uống và lều vải cũng đã được cung cấp cho 50.000 người. Các thùng phẩm vật nói trên đang được phân phát cho 80.000 người khác. Trong cuộc phỏng vấn dành cho chương trình Pháp đài Vaticăng ngày 21-1-2010 Đức Cha Dumas cũng cho biết hiện nay dân chúng phải sống ngoài trời, trong đói, khát và lạnh vì có người không còn quần áo.
Trong những ngày tới đây sẽ có 10 trại tị nạn được thành lập trong các vùng chung quanh thủ đô để có chỗ trú ngụ cho 400 ngàn người.
Đức ông Vittorio Nozza, Giám đốc Caritas Roma cũng cho biết từ Cộng Hòa Dominica đã có 20 xe vận tải chở 80 tấn thực phẩm và các vật dụng cấp thiết tới Haiti.
Đã có 15.000 lều vải, bạt nylong, máy điện và các dụng cụ truyền thông được phân phát. Nhờ đó trong các ngày qua việc liên lạc đã trở nên dễ dàng hơn và đài phát thanh thủ đô cũng đã tái hoạt động. Một toán bác sĩ và 100 tấn thuốc men dụng cụ y khoa cũng đang từ Nam Phi tới Haiti. Ngoài ra cũng có 5 nhà thương lưu động được thiết lập. Caritas Port-au-Prince cũng đã khiến cho nhà thương thánh Phanxicô de Sales bị hư hại 60% tái hoạt động.
Trong 2 hay 4 tuần tới đây Caritas Haiti dự trù sẽ phân phát các thùng phẩm vật cứu trợ nói trên cho 20.000 gia đình tức khoảng 100.000 người.
Nhiều tổ chức bác ái từ thiện khác của Italia có các cơ cấu tại Haiti cũng đã huy động tài lực và nhân lực cho công tác trợ giúp. Chẳng hạn tổ chức ”Thương xót” của vùng Toscana trung bắc Itallia, đã gửi 2 trạm y tế có trang bị đầy đủ mọi dụng cụ và 15 tu huynh bác sĩ sang Haiti. Trong khi tổ chức ”Giới trẻ phục vụ truyền giáo SERMIG” tỉnh Torino đã gửi nhiều tấn thực phẩm để được lâu cũng như thuốc men sang Haiti. Tổ chức Bác Ái Hoa Kỳ có trung tâm săn sóc trẻ bụi đời tại Haiti cũng gia tăng các trợ giúp. Trong khi tổ chức ”Phát triển và hòa bình” của Hội Đồng Giám Mục Canada đã cùng với Hiệp hội các Bề trên cấp cao các dòng tu Canada và Caritas quốc tế phối hợp việc vận chuyển 20 tấn đồ cứu trợ sang Haiti. Tổ chức Cor Unum Đồng Tâm của Tòa Thánh cũng như tổ chức Trợ Giúp các Giáo Hội Đau Khổ cũng trích ra ngân qũy để trợ giúp các nạn nhân tại Haiti, như tài trợ cho 200 đại chủng sinh còn sống sót.
Trong khi đó cộng đồng quốc tế đã thu góp được 1,6 tỷ mỹ kim cho chương trình trợ giúp và tái thiết Haiti. Hôm 16-1-2010 ca sĩ Wyclef Jean, gốc Haiti, đã phát động chiến dịch quyên góp giữa giới nghệ sĩ và minh tinh màn bạc Holywood cũng như những người hâm mộ tài nghệ của anh. Hai vợ chồng Brad Pitt và Angelina Jolie đã gửi tới Hội các bác sĩ không biên giới 1,1 triệu mỹ kim để cứu trợ các nạn nhân. Trong khi nữ minh tinh Sandra Bullock góp 1 triệu mỹ kim, và ca sĩ Madonna góp 250 ngàn mỹ kim. Trong mấy ngày qua Jean Wyclef đã mở một địa chỉ liên mạng và kêu gọi những người hâm mộ tài nghệ của anh đóng 5 mỹ kim giúp anh cứu trợ người dân Haiti và Jean đã quyên được 1,1 triệu mỹ kim.
Hoa Kỳ đã gửi 5.500 quân tới Haiti trấn đóng tại Phi trường và dinh tổng thống cũng như một vài nơi trọng yếu khác. Italia cũng đã gửi một hạm đội biến thành trung tâm cứu trợ với nhà thương trang bị mọi dụng cụ y khoa hiện đại tới Haiti. Tuy nhiên phi trường Port-au-Prince qúa nhỏ và ít phi đạo, nên bị ứ đọng. Đồ cứu trợ chở tới nhưng không có cơ quan nào đặc trách phân phát và đường xá kẹt cứng không lưu thông được. Nhiều chuyến bay chở đồ cứu trợ khác đã phải đáp xuống phi trường Cộng Hòa Dominicana.
Trong vài ngày qua quân đội Hoa Kỳ đã phải lựa chọn giải pháp thả dù các phẩm vật cứu trợ trên dân chúng. Tình hình thủ đô vẫn hỗn loạn và không có an ninh, vì có nhiều băng đảng vũ trang cướp bóc và hôi của.
Sự hiện diện đông đảo của quân đội Hoa Kỳ và sự kiện họ đứng ra chỉ huy công tác cứu trợ tại Haiti cũng khiến cho nhiều nước khác nghi kỵ phản đối. Tổng thống Nicolas Sarkozy của Pháp cho rằng sự hiện diện của mọi lực lượng phải giới hạn trong công tác yểm trợ, chứ không được biến thành việc chiếm đóng. Sự kiện quân đội Mỹ thả dù các phẫm vật cứu trợ cũng không được tán đồng, vì nó nguy hiểm và chỉ vào tay những người khỏe mạnh, trong khi các thành phần yếu đuối khác như người già, phụ nữ trẻ em và những người bị thương không được hưởng gì. Thật ra cảnh bạo lực cướp bóc và hôi của càng lúc càng gia tăng.
Đức Cha Francisco Ozoria Acosta, Giám Mục giáo phận San Pedro de Marcoris, bên Cộng Hòa Dominicana, hiện là người điều hợp công tác cứu trợ việc quyên góp trên toàn nước trong công tác cứu trợ nhân dân Haiti. Trong các ngày qua Đức Cha đã đi khắp nơi trong nước để khích lệ tín hữu và người dân Cộng Hòa Dominicana quảng đại trợ giúp nhân dân láng giềng Haiti. Hôm 21-1-2010 Đức Cha mới từ thánh phố Padernales về, sau khi tham dự cuộc chạy đua liên đới trên truyền hình để gây gũy trợ giúp nhân dân Haiti, do Hội Đồng Giám Mục Dominicana và một vài hiệp hội bác ái tổ chức.
Đức Cha cũng cho biết mọi giáo xứ toàn nước Dominicana đang quyên góp tất cả những gì có thể quyên góp được: thuốc men, vật dụng và nhất là tiền bạc và gửi về các giáo phận để chuyển cho tổ chức Caritas quốc gia hay trực tiếp chuyển tới Jimalì, nằm sát biên giới Haiti. Tại đây Đức Cha đã cho thành lập một trung tâm quyên góp lớn. Vấn đề giờ đây là làm thế nào để chuyển các phẩm vật cứu trợ này tới thủ đô Port-au-Prince để phân phát cho dân chúng, mà không để rơi vào tay các băng đảng tội phạm. Các giáo phận Dominicana đã quyết đinh dành ra ngân khoản một triệu pesos tức 200.000 Euros cho công tác cứu trợ. Cuộc chạy đua marathon truyền hình đã thu góp được 55 triệu pesos, tức hơn 1 triệu Euros. Đây là số tiền rất lớn đối với đồng lương và mức sống rất thấp của người dân Dominicana, nhưng người dân Dominica không chỉ quảng đại đóng góp tiền bạc cho công tác cứu trợ. Hàng ngày đều có thành viên của các hiệp hội và các nhóm vượt biên giới sang Haiti thăm viếng ủy lạo và trợ giúp hàng ngàn người bị thương được chở tới các nhà thương trong vùng. Nhà thương nào cũng đầy người, kể cả trong hành lang cũng không còn chổ. Đức Cha Ozoria cũng cho biết tại Cộng Hòa Dominicana có 1 triệu người Haiti sinh sống đa số trong tình trạng bất hợp lệ. Nhiều người đã bỏ công ăn việc làm để về nhà theo dõi tin tức liên quan tới các người thân của họ.
(Theo tin từ Vatican)