CHỦ NHẬT 4 THƯỜNG NIÊN
Tuy đã tiếp nhận Đức Ki tô, nhưng đời sống ki tô của chúng ta chưa thực sự được đổi mới. Vì thế một câu hỏi được đặt ra: chúng ta đã thật sự tiếp nhận Ngài chưa? Có thể là đã tiếp nhận, nhưng chỉ theo hình thức bên ngòai thôi, vì chúng ta vẫn còn giữ những thành kiến, lối suy nghĩ, những nỗi sợ hãi, và những ước muốn xác thịt của chúng ta. Bí quyết của Chúa truyền lại là “phải qua bên kia”, có nghĩa là ngang qua một cái chết nào đó. Và chỉ với giá đó thì mới có thể phát sinh Tình Yêu đích thật.
Sách Tiên tri Giê rê mia 1,4-5.17-19
Cả cuộc đời của Tiên tri Giê rê mi a là một thảm kịch. Dù lúc đầu run sợ muốn từ chối lời mời gọi của Thiên Chúa, nhưng một khi đã trở thành tiên tri, ngài đã dấn thân đến cùng trong sứ mạng khó khăn của mình. Người ki tô hữu cũng thế, dù bị thế gian từ khước, vẫn phải luôn trung thành với sứ mạng là người loan báo Đức Ki tô qua lời nói cũng như qua cuộc sống của mình.
Thánh Vịnh 70
Chán chường, mệt mõi, bị hiểu sai, bị bỏ rơi, thâm chí bị bách hại, một người Tín hữu quay hướng về Thiên Chúa. Dù bị chống đối, người ấy không ngừng loan báo Chúa và Thầy của mình.
Thư 1 gửi tín hữu Cô rin tô 12,31-13,13
Một vài người Cô rin tô tìm mọi cách khoe khoang các ơn lạ lùng của mình, mà họ coi như là một dấu chỉ Thánh Thần. Nhưng nhiều khi, những ơn đó lại gây xáo trộn trong Cộng đoàn. Đối với Thánh Phao lô, chỉ có một ơn biểu hiện đích thực sự Hiện Diện của Thánh Thần: đó là ơn Đức Mến.
Tin Mừng Lc 4,21-30
NGỮ CẢNH
Bằng cách thuật lại chuyến về thăm quê hương Nagiarét, Luca đã cho thấy toàn bộ các mối tương quan giữa Chúa Giê su với dân của người. Để làm điều đó, ông đã nối lại hai giai thoại xảy ra ở hai thời điểm khác nhau (4,16-22.23-30), ngược với tác giả Mt và Mc (x. Mc 6,1-6). Luca tiếp tục cuộc đối thoại của Chúa Giê su với dân làng Nagiarét cho đến khi họ tìm cách giết Người. Có thể đoạn Tin mừng theo bố cục sau đây:
4,21: mạc khải thứ nhất
4,22: phản ứng tích cực của thính giả
4,23-27: mạc khải thứ hai
4,28-30: phản ứng tiêu cực của người đồng hương từ chối tin vào Chúa Giê su.
TÌM HIỂU
Hôm nay: các Tiên tri chỉ là một phác thảo cho Lời Chúa và Thánh thần trợ giúp họ dùng lời nói của mình mà trình bày trước Lời đích thực của Thiên Chúa là Chúa Giê su. Do đó, chính Chúa Giê su là đấng đã nói bằng các lời sấm của hộ; và hôm nay, các người trung gian không còn cần thiết nữa.
Đàng khác, Chúa Giê su không nói: “Ta hoàn tất Lời Kinh Thánh:, nhưng nói: “Lời Kinh Thánh được ứng nghiệm”. Thể thụ động ở đây là một cách chỉ hành động của Thiên Chúa: chính Người làm cho lời Kinh Thánh được ứng nghiệm. Như thế chúng ta được dẫn vào mầu nhiệm của Chúa Giê su: Ngài là Lời Thiên Chúa (“Này là con Ta yêu dấu; hãy vâng nghe Lời Người”).
Ứng nghiệm Lời Kinh Thánh tai quí vị vừa nghe: Lời không ứng nghiệm dưới mắt các người, nhưng nơi tai các người. Đây không phải là một quang cảnh mà người ta có thể thấy, nhưng là một tin mừng cần phải nghe để có thể “làm chứng” với sự trợ giúp của đức tin (4,22). Tầm mức quan trọng gán cho các dấu chỉ ít có giá trị hơn sự tiếp nhận đấng thực hiện các dấu chỉ đó. Vì thế, ngang qua những gì mà người tín hữu nghe và đọc, cần phải công nhận rằng sự hoàn tất đã được thực hiện nơi Chúa Giê su.
Từ miệng Người: câu nầy nối dài câu trả lời của Chúa Giê su cho tên cám dỗ: «Người ta không sống bằng cơm bánh » (4,4), mà còn bằng chính Lời phát xuất từ miệng Thiên Chúa (x. Đnl 8,3; Mt 4,4). Đây không còn là vấn đế biến đá thành bánh, mà là « một sứ điệp ân sủng » phát xuất từ miệng Người và được đề ra cho các môn đệ tin.
Con ông Giuse: câu hỏi là cần thiết khi Chúa Giê su được giới thiệu trong ánh sáng mới như là sự hoàn tất mà Thiên Chúa mang lại cho ngày hôm nay. Đối với người do thái đồng hương, thì “con ông Giu se” không thể là Đấng Messia được, vì họ biết rõ nguồn gốc nhân lọai của Ngài. Nhưng độc giả tin mừng Luca biết rất rõ rằng Chúa Giê su không thực sự là con ông Giu se vì Ngài được “tượng thai bởi phép Chúa Thánh Thần” (1,35).
Thầy lang ơi: Chúa Giê su biết rất rõ những đòi hỏi của các bà con đồng quê với Ngài: nếu là thầy lang, thì hãy cho họ thấy tài ba như thế nào. Vậy thì hãy thực hiện các phép lạ mà Ngài đã làm ở các nơi khác. Điều nầy ngược lại với đức tin: việc thực hiện nhiều dấu chỉ không có ích lợi gì, bao lâu không nhận biết đấng thực hiện các dấu chỉ ấy.
Chấp nhận: đtö kinh nghiệm thực tế, Chúa Giê su nhấn mạnh ý nghĩa của sứ mạng Ngài, một sứ mạng cần phải trải qua thử thách bị con người khước từ. Các tiên tri cũng từng trải qua bi kịch như thế: người ta đã khước từ chứng tá của họ cũng chỉ vì họ bị coi như những phần tử của dân tộc. Chúa Giê su cũng thế, những người làng Nagiarét chỉ coi Ngài như là một người giống như họ. Do đó: « Ngài không làm nhiều phép lạ vì sự cứng tin của họ » (Mt 13,58).
Ê lia a – Ê li sê: x. 1V17,7-24; 2V5. Chúa Giê su kể ra trường hợp hai vị Tiên tri lớn để làm chứng. Họ đã bị các người đồng thời không hiểu vì mang phúc lành của Thiên Chúa đến cho các dân tộc khác. Cũng thế, đối với Chúa Giê su, không một điều gì có thể giới hạn chương trình cứu độ mà ngài rao giảng (4,18-19).
Đỉnh núi: sự không hiểu biết của người làng Na gia rét lên đến độ khiến họ đồng thanh kết án Chúa Giê su; họ dẫn Ngài ra khỏi thành để giết Ngài. Cũng như ma quỉ cám dỗ, họ đưa Ngài lên đỉnh núi để xô Ngài xuống vực.
Xô Người xuống vực: sự thử thách lên đến cực điểm. Cũng như khi bị ma quỉ cám dỗ trước kia, và sau nầy dưới chân thập giá, một lối thoát mở sẳn chờ đợi Chúa Giê su: « Hãy nhảy xuống đi: vì các thiên thần sẽ gìn giữ ông » (4,10); « Thầy lang ơi, hãy cứu lấy mình đi » (4,23): « Hãy tự cứu lấy mình đi » (23,37). Và lần nào cũng thế, Chúa Giê su đã từ chối; vì đó không phải là sứ mang của ngài: « Ngươi đừng thử thách Chúa, Thiên Chúa của ngươi » (*4,12).
Người băng qua giữa họ mà đi: bị hăm dọa giết chết, Ngài vẫn không thay đổi đường đi. Con đường của Ngài là con đường của Thiên Chúa. Bằng cách đó, Ngài đã cho thấy trước sự phục sinh của ngài.
Đoạn tin mừng nầy muốn đế cao sứ mạng phổ quát của Chúa Giê su. Giữa người do thái và dân ngoại, biên giới đã dứt khoát bị phá hủy qua mầu nhiệm thập giá đưa cả hai đến đức tin (Êp 2,18-22).
SỨ ĐIỆP
Một ngày kia, Đức Cha Helder Camara, vị Giám mục nổi tiếng bênh vực người nghèo ở Recife ở Braxin kể lại: “Khi tôi đến giúp người nghèo, người ta nói rằng tôi là một ông thánh; nhưng khi tôi tố cáo các nguyên do đưa đến nghèo đói, người ta lại coi tôi là người quá khích”.
Thời nào cũng thế, thế gian không ưa các tiên tri. Trong Cựu Ước, nhiều vị đã phải chết vì sứ vụ của mình. Như Giêrêmia, Dacaria và nhiều vị khác. Còn tiên tri Êlia chỉ nhờ chạy trốn mới có thể thoát chết. Chúa Giê su cũng không đi ngòai qui luật ấy. Khi đến với những người bị xã hội lọai trừ, Ngài sẽ trở nên giống như họ. Vì sẽ đến một ngày, Ngài sẽ bị điệu ra khỏi thành và bị giết trên thập giá. Tuy nhiên, dù bị đe dọa, Chúa Giê su không nao núng. Dù bị một số người khước từ, Lời của Ngài vẫn được loan truyền đi khắp nơi và không gì có thể ngăn chận được.
Ngày hôm nay cũng như vào thời Chúa Giê su, người ta có thể xua đuổi các tiên tri. Người ta có thể bắt các ngài im lặng sau song sắt của nhà tù. Thế kỉ 20 đã chứng kiến nhiều vị tử đạo nhất trong lịch sử. Các ngài đã hiến thân vì trung thành với Chúa Giê su và tin mừng của Ngài. Người ta muốn các ngài im lặng, nhưng người ta không thể xiềng xích Lời Chúa.
Chính Chúa Giê su đã báo trước cho các môn đệ của Ngài rằng: “Người ta sẽ lôi các con ra trước công nghị và tòa án; người ta sẽ nói mọi điều xấu xa chống lại các con vì danh Thầy. Nhưng đừng sợ, Thầy đã thắng thế gian”.
Thế là một tin mừng đến với chúng ta; nó đặt cho chúng ta một câu hỏi căn bản: Làm sao để tiếp nhận tin mừng mà Chúa Giê su đã mang đến cho thế gian. Chúng ta phải tiếp đón các tiên tri ngày nay như thế nào?
Lí thuyết mà nói, tất cả chúng ta đều tán thành giáo huấn của Chúa Giê su. Ít nhất, lí trí chúng ta tin rằng Tin mừng là một tin vui và chúng ta sung sướng đón nhận nó. Hằng tuần, trong các thánh lễ Chủ nhật, chúng ta công bố Lời Chúa và chúng ta lớn tiếng tuyên xưng niềm tin của mình. Nhưng khi đã rời khỏi nhà thờ, thì điều gì sẽ xảy ra?
Tin mừng là một lời luôn luôn đổi mới mời gọi chúng ta sám hối và thay đổi tư tưởng. Phải làm sao để lời nói và trọn cuộc sống chúng ta càng ngày càng phù hợp với tình yêu của Thiên Chúa. Vì yêu thương, Người đã không ngừng gửi các tiên tri đến với chúng ta để chất vấn lương tâm chúng ta. Chứng tá và lời của các ngài có thể quấy rầy chúng ta, thậm chí khiến chúng ta tức giận, phải đó lại là những cơ hội quí giá giúp chúng ta khỏi giải thoát chính mình và khỏi cách sống ích kỉ của chúng ta. Thiên Chúa biết rõ tâm hồn hẹp hòi của chúng ta, nhưng không từ khứơc và lên án chúng ta, trái lại Người tìm mọi cách để đổi mới chúng ta. Vì thế chúng ta tránh tật xấu thích lựa chọn những gì phù hợp với mình và từ khước những gì không thích hợp. Nếu không, chúng ta có nguy cơ chuẩn bị trong một góc tâm hồn chúng ta để từ chối Người.
Chúng ta sống trong một thế giới bất tín và dửng dưng. Nhưng chính trong môi trường khước từ siên nhiên như thế mà chúng ta được sai đến như các tiên tri của Chúa. Tiên tri là phát ngôn nhân, là người nói thay cho Thiên Chúa. Sứ vụ của tiên tri là loan báo Tin mừng và chứng nhân mang đến niềm hi vọng và các giá trị ki tô giáo cho những nơi vắng bóng và thù địch với niềm tin ki tô.
Tin mừng hôm nay cho chúng ta thấy Chúa Giê su dấn thân vào sứ vụ loan báo tin mừng cho người nghèo khó mà Thiên Chúa Cha đã giao phó. Ngài đã đi vào một môi trường hòan toàn bất lợi và xung khắc với Ngài, nhưng Ngài đã không lùi bước, trái lại, Ngài đã trung thành cho đến giây phút cuối cùng. Còn chúng ta, vì đã được rửa tội và thêm sức, tất cả chúng ta được liên kết vào trong sứ vụ ấy. Và cũng như Ngài, có thể chúng ta sẽ gặp chống đối. Mang trong mình chứng từ của tình yêu cứu độ của Thiên Chúa, ngày nay, người ki tô hữu dễ bị phê phán và bị chế nhạo, và phải đi ngược dòng với tâm tưởng của thế gian. Nếu chúng ta trung thành với Đức Ki tô, thì không gì có thể tách rời chúng ta khỏi tình yêu của Ngài. Lời Ngài là lời mang lại sự Sống đời đời. Khi tiếp nhận lời tin mừng, chúng ta có thể giữ được niềm hi vọng trong chúng ta. Xin Chúa giúp chúng ta luôn trung tín trong đức tin và can đảm đối mặt với mọi thử thách của cuộc sống.