Bài 13

I. LỜI CHÚA

“Nghe đây, hỡi Israel: Đức Chúa, Thiên Chúa chúng ta là Đức Chúa duy nhất. Hãy yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa anh em hết lòng, hết dạ, hết sức anh em.” (Tl 6,4-5)

II. TRÌNH BÀY

Tôn thờ là gì?

Tôn thờ là tâm tình và thái độ của loài người (thụ tạo) đối với Thiên Chúa (Tạo hóa): loài người nhìn nhận sự sống, sự chết của mình hoàn toàn lệ thuộc Thiên Chúa. Thái độ nội tâm căn bản này đòi buộc phải thể hiện ra bên ngoài bằng nhiều hình thức (cầu nguyện, tế lễ, sống tuân phục Thiên Chúa...). Đó là nội dung ba điều răn đầu của Thập Giới.

1. Điều răn thứ nhất

Thờ phượng và kính mến Thiên Chúa trên hết mọi sự.

Điều răn này chú trọng tới thái độ nội tâm. Nhờ quan sát vũ trụ, nghiền ngẫm những khát vọng chính đáng trong lòng, nhất là nhờ Thánh Kinh và lời Hội Thánh dạy dỗ, loài người biết mình có mặt trên trần gian này là do Thiên Chúa; biết mình được Thiên Chúa sắp đặt cho hưởng hạnh phúc mai sau với Người. Cho nên tâm tình đầu tiên của loài người là cảm tạ và yêu mến Chúa hết lòng.

Yêu mến Chúa hết lòng là nếu phải chọn giữa Thiên Chúa và tạo vật (tiền của, danh vọng, lạc thú...) thì ta phải bỏ tạo vật ấy mà chọn Chúa; khi cần, dám hy sinh mạng sống của mình để chứng tỏ lòng ta gắn bó với Chúa.

Sau đây là một tội phạm lỗi giới răn thứ nhất:

a. Thờ các loài thụ tạo

b. Mê tín dị đoan

c. Phạm sự thánh.

Tâm tình cảm tạ, yêu mến trong lòng được thể hiện phần nào ra bên ngoài nhờ thực hiện điều răn thứ hai và thứ ba.

2. Điều răn thứ hai: Chớ kêu vô cớ tên Thiên Chúa.

Người Việt Nam có thói quen tốt đẹp là kiêng nể tên ông bà, cha mẹ, các bậc vị vọng. Có nơi, người ta gọi tên cha mẹ bằng tên người con trưởng.

Dân Israel cũng tránh đọc tên Thiên Chúa vì theo họ, “tên” ai là chỉ chính người ấy.

Kính trọng danh Chúa, là không được kêu tên Chúa bừa bãi, vô lý, không được nhẹ dạ dùng tên Chúa trong câu chuyện thường ngày. Bất cứ danh xưng nào chỉ Thiên Chúa, ta đều phải kính trọng.

Cũng không được nói tới tên Chúa để thề thốt (trừ trường hợp hệ trọng đã được Hội Thánh trù liệu).

Về mặt tích cực, kính trọng tên Chúa là phổ biến giáo lý Đạo Chúa, là “nguyện Danh Cha cả sáng”, là có thái độ kính cẩn khi đọc hoặc nghe đọc tên Chúa:

“Nghe danh Chúa Giêsu

Cả trên trời dưới đất

Và trong cõi âm ty,

Muôn vật phải bái quì,

Và mở miệng tuyên xưng

Đức Giêsu Kitô là Chúa” (Phl 3,10).

3. Điều răn ba: Giữ ngày Chúa nhật

Điều răn này hệ tại: tham dự Thánh lễ và kiêng việc xác ngày Chúa nhật.

a. Giữ ngày Chúa nhật

Trong các hoạt động loài người có thể dâng lên Thiên Chúa thì Thánh lễ là hoạt động cao cả nhất. Trong một tuần, Thánh lễ Chúa nhật có giá trị đặc biệt, vừa kỷ niệm việc Chúa Giêsu sống lại, vừa là thánh lễ của cộng đoàn. Ngày ấy, cả cộng đoàn Giáo xứ tụ họp nhau trong nhà thờ để thờ phượng Thiên Chúa. Ai tham dự Thánh lễ Chúa nhật là đã chu toàn nghĩa vụ cao cả nhất trong tuần để tôn vinh Thiên Chúa; người ấy cũng được tràn ngập ân sủng và niềm vui chan hòa... Bỏ Thánh lễ Chúa nhật khi không có lý do chính đáng là lỗi bổn phận quan trọng đối với Thiên Chúa.

b. Kiêng việc xác

Kiêng việc xác ngày Chúa nhật và lễ buộc là không làm những việc tay chân có thể gây trở ngại cho việc thánh hóa ngày của Thiên Chúa.

Kiêng việc xác có nhiều ý nghĩa:

- Tuân giữ lệnh truyền của Thiên Chúa về ngày lễ nghỉ.

- Để mừng kỷ niệm việc Chúa Giêsu sống lại vào ngày đầu tuần.

- Để hướng tới thời gian cuối cùng khi mọi sự hoàn tất.

- Để có thời gian rộng rãi hơn mà chu toàn nghĩa vụ thờ phượng Chúa và làm việc bác ái.

- Nghỉ ngày Chúa nhật còn có cái lợi thực tế là để bồi bổ sức khỏe bị tiêu hao suốt tuần lễ vì lao động.

Dĩ nhiên, khi có lý do chính đáng, chúng ta có thể lao động ngày Chúa nhật và ngày lễ buộc (trừ ba lễ Giáng sinh, Phục sinh và Hiện xuống), nhưng đừng lạm dụng kẻo mất ý nghĩa của “ngày được thánh hiến cho Thiên Chúa”.

III. BÀI HỌC

37. H. Thờ phượng Thiên Chúa là gì?

T. Là nhận biết Chúa là Cha đã sáng tạo và gìn giữ ta cùng trời đất muôn vật, nên ta phải hết lòng thờ kính, mến yêu và phụng sự Người.

38. H. Điều răn thứ nhất dạy ta sự gì?

T. Dạy ta thờ phượng một Thiên Chúa và kính mến Người trên hết mọi sự.

39. H. Điều răn thứ hai dạy ta sự gì?

T. Dạy ta tôn kính Chúa vì tên Người là thánh và là chính Người.

40. H. Điều răn thứ ba dạy ta sự gì?

T. Dạy ta cử hành ngày Chúa nhật bằng việc tham dự Thánh lễ, kiêng việc xác và làm các việc đạo đức, bác ái.

IV. THÁI ĐỘ SỐNG

Chúa là Đấng dựng nên tôi và hằng chăm sóc tôi. Người lại ban cho tôi trí khôn để tổ chức cuộc sống. Vì thế, tôi quyết sống tin yêu phó thác vào Thiên Chúa.