Mừng Bổn Mạng Gia đình Tác Viên Tin Mừng PhanThiết 3.12.2010
Bài giảng của Đức Cha Giuse Vũ Duy Thống
15 năm trước đây, trong dịp đến vùng Navarre quê hương của Thánh Phanxicô Xavie (FX), được quanh quẩn một buổi trong lâu đài và pháo đài của đại gia đình Xavie, nhất là được tận tay sờ vào những kỉ vật của thánh nhân năm xưa và quan sát những bức tường thành cao 30m bao quanh lãnh địa, chúng tôi mới hiểu được phần nào cuộc sống của thánh nhân tại đây. Khi hướng dẫn viên đề nghị thử nói một câu ở phía bên này lâu đài, thì lại nghe rất rõ tiếng vọng ở phía bên kia của lâu đài ấy. Điều này khiến chúng tôi suy nghĩ: cuộc đời Thánh Phanxicô là cuộc đời được xây dựng bằng những tiếng gọi không ngừng.
Tiếng gọi đến từ Lời Chúa.
Thời FX sống là thời chinh chiến, tất cả thanh niên đều bước vào đường binh nghiệp. Gươm đao, cung kích chính là vật liền thân và những chống chọi với môi trường bên ngoài phải coi như cơm ăn ban ngày và giấc mơ ban đêm. Làm sao cho lâu đài, lãnh địa của mình được an ninh; làm sao cho khi bước ra chiến đấu thì luôn giành chiến thắng và cứ như thế làm nên tuổi trẻ của FX. Nhưng không bằng lòng với một cuộc sống như vậy, ngài nghĩ: cuộc sống con người đâu phải chỉ là đối đầu và chiến đấu. Vẫn biết chiến đấu là để sống còn và đối đầu là để vươn lên. Luôn có một khát vọng thẩm thấu trong tâm hồn FX và ngài cứ để cho khát vọng ấy lớn dần lên đến một ngày đậu lại trên câu Phúc Âm “Được lời lãi cả thế gian mà mất linh hồn thì được ích gì?” (Mt 16,26). Thánh nhân suy đi nghĩ lại: Gia đình mình danh giá, bản thân mình tham gia chiến đấu luôn giành chiến thắng; thế nhưng ở bên kia bức tường và xa hơn nữa là gì? Tại sao mình cứ sống trong vòng khép kín cho dẫu đủ đầy về vật chất? Những điều đó kích thích trí tò mò của FX. Và cũng từ đó, để cho Lời Chúa tác động lên cuộc đời mình. Thánh nhân có một khát vọng cao hơn, muốn hiến dâng chính bản thân mình để phục vụ Nước Chúa. “Được lời lãi cả thế gian mà mất linh hồn thì được ích gì?”. Dẫu không phải là nhà kinh tế để cân đong đo đếm một cách chi li, thánh nhân đã chọn phần lớn hơn, chính là đặt sức nặng nơi tâm hồn. Rồi sẵn sàng từ bỏ những lợi lộc vinh quang hiện tại gia đình dành cho để dấn bước vào con đường mới, dành mọi lợi ích cho tâm hồn. Đây chính là thái độ của FX đối với Lời Chúa. Dĩ nhiên môi trường bên ngoài cũng là một dịp thuận lợi, nhưng chính câu Phúc Âm tác động khiến ngài dấn bước ra đi.
Lời Chúa là Lời đặc biệt Thiên Chúa dành cho Hội Thánh, mà mỗi người chúng ta là một thành viên trong Hội Thánh, cũng phải hiểu Lời Chúa trong ánh sáng Hội Thánh đề nghị. Chính vì vậy, bước đầu của anh chị em Tác Viên Tin Mừng là làm sao tiếp cận với Lời Chúa, được chia sẻ và lắng nghe nhau để hiểu Lời Chúa trong ánh sáng của Giáo Hội. Làm như thế là lặp lại bước đường mà Thánh Phanxicô năm xưa đã thực hiện trong cuộc đời. Lời Chúa tác động ngài, Lời Chúa thúc đẩy ngài và Lời Chúa mở ra cho ngài con đường mới để đi theo. Ngày hôm nay, Lời Chúa cũng tác động trên mỗi Tác Viên Tin Mừng, việc của chúng ta là mở lòng ra đón nhận Lời và đón lấy ánh sáng của Lời, và một khi nhận được ánh sáng rồi, chúng ta không ngần ngại chia sẻ ánh sáng đó cho người khác.
Tiếng gọi đến từ môi trường bè bạn.
Những năm tháng sau khi được ánh sáng Lời Chúa chiếu tỏa, FX đã rời bỏ quê hương dấn bước đến Paris, dấn sâu hơn nữa vào việc học hành. Thánh nhân bỏ nghiệp binh để chọn nghề văn, đã tốt nghiệp và trở thành Giáo sư triết học tại một Đại học ở Paris. Như cá gặp nước, ngài tự do bơi lội trong khoảng trời tư tưởng. Trong chính tự do ấy, ngài đã gặp một nhóm bạn cũng đầy nhiệt huyết như ngài, rồi đậu lại trên một người bạn lớn là Thánh Inhaxiô, ông tổ Dòng Tên. Chia sẻ khát vọng, cuối cùng trở thành linh mục Dòng Tên. Ngài đến với đời chứng nhân là do câu nói của ông bạn Inhaxiô. Thấy Phanxicô là một người đầy khát vọng và đầy tham vọng, ông bạn đã nói thẳng với Phanxicô rằng: “Cao vọng như anh thì chỉ có vinh quang Thiên Chúa mới thỏa mãn được”. Có thể chỉ là một câu nói có vẻ châm chọc, thế nhưng lại mở ra cho Phanxicô những hướng suy nghĩ tích cực và cuối cùng ngài đã để những khát vọng của mình được thỏa đáp bởi vinh quang lớn hơn chính là Vinh Quang Thiên Chúa. Chúng ta biết, Dòng Tên có khẩu hiệu là “Tất cả cho vinh danh Chúa hơn” và Phanxicô đã sống khẩu hiểu đó cách sát sườn bằng những từ bỏ và những lựa chọn cụ thể trong đời sống. Tiếng gọi từ môi trường bè bạn đã kiến tạo và nhào nặn nên một Phanxicô đầy sáng tạo, đầy nhiệt huyết.
Cuộc sống của Tác Viên Tin Mừng cũng thế, lăn lội trong môi trường cụ thể của từng khu xóm, từng gia đình bằng việc chia sẻ, lắng nghe Lời Chúa, rồi đúc kết lại thành những hành động. Đây chính là những ngọn lửa, nhưng ngọn lửa chỉ cháy lớn khi những ngọn lửa đơn lẻ cùng hợp nhau lại làm thành một gia đình liên đới như gia đình của Tác Viên Tin Mừng. Chúng tôi hy vọng mô hình này sẽ để lại những hoa trái tích cực, giống như FX, cá nhân ngài khi tiếp cận với Lời Chúa đã có hướng đi tốt, nhưng khi gặp được những người bạn cùng chí hướng, đã để cho Lời Chúa bung vỡ lên cách mạnh mẽ khiến cho từng người trong nhóm trở thành Tác Viên Tin Mừng tích cực. Họ đã làm nên, đã để lại thành quả trong kho tàng của Giáo Hội hôm qua cũng như hôm nay. Tác Viên Tin Mừng cũng thế, có thể lúc đầu chỉ là nhóm nhỏ, gia đình nhỏ, nhưng ngày hôm nay, chỉ nhìn riêng GP Phan Thiết thôi, hạt Hàm Tân và hạt Đuc Tánh cùng liên kết với nhau trong một buổi lễ đẹp như hôm nay, chúng ta cũng hy vọng và chẩn đoán trong tương lai gia đình Tác Viên Tin Mừng sẽ lớn mạnh. Lúc nãy trong bài báo cáo của cha đại diện, chúng tôi thấy có những người được ơn trở lại từ việc gặp gỡ Tác Viên Tin Mừng, và những người đó đã trở thành những tông đồ mới, làm tăng nhanh những thành viên mới. Đó là một vết dầu loang của Tin Mừng, xin được cảm ơn và chúc mừng cho đại gia đình Tác Viên Tin Mừng.
Tiếng gọi đến từ nhu cầu truyền giáo.
Cuộc sống của thánh Phanxicô không dừng lại ở việc cùng với thánh Inhaxiô lập nên Dòng Tên, nhưng còn đi xa hơn nữa và đây chính là bước đi truyền giáo của ngài. Tiểu sử của ngài kể lại, trong một giấc mơ, thánh nhân giật mình ngồi dậy nghe vang vọng bên tai tiếng nói “Còn nữa, còn nữa, còn nữa”. Không biết còn gì nữa, nhưng điều đó thúc đẩy ngài không bằng lòng với môi trường trí thức và chữ nghĩa, mà còn phải nghĩ đến một môi trường rộng lớn mênh mông hơn nơi những người đơn sơ nghèo khó. Tấm lòng của họ sẵn nhận Tin Mừng nhưng không có điều kiện bởi không có người dấn thân lên đường rao giảng. Chính vì vậy khi được phép của Giáo quyền và Chính quyền (chính quyền bảo hộ hồi đó khó lắm!), ngài đã lên đường truyền giáo, không dừng lại ở Châu Âu mà trực chỉ Châu Á. Ngài đã đến Nhật, Ấn Độ, Goa; và như chúng ta biết, ngài đã bỏ mình ở cửa ngõ tiến vào Trung Quốc. Một con người nhỏ bé như thế, mà lại nuôi sống mình bằng một ước vọng lớn lao! Một con người ở trong pháo đài Xaviê kín cổng cao tường, quen nghề chiến đấu như thế, mà lại sẵn sàng lên đường đến với những miền xa xôi! Nơi đó tiếng nói ngài cũng chẳng biết, văn hóa ngài cũng chẳng tường chứ chưa nói đến dịch bệnh; nhưng thánh nhân hiểu rằng “còn nữa, còn nữa”, không bằng lòng với cuộc sống hiện tại, ngài đã lên đường. Ở đó, với đám dân chưa biết phân biệt tay phải với tay trái làm sao có thể dạy đạo cho họ. FX đã kể với bề trên cả rằng: Hầu như ban ngày ngài chẳng còn giờ đọc sách nguyện, không còn giờ ăn cho ra hồn nữa. Bữa chẳng ra bữa, món chẳng ra món, nhưng ngài thấy vui lắm bởi vì đám trẻ, đám dân dành cho ngài những tình cảm đặc biệt và nhất là sẵn lòng đón nhận Tin Mừng Cứu Độ. Rất tiếc là ngài đã ra đi sớm, để lại tiếc nhớ cho Giáo hội, cách riêng cho những đất nước Châu Á.
Thánh lễ Bổn Mạng hôm nay ghi nhớ lại những bước chân truyền giáo của ngài. Qua bài hát mở đầu “Đẹp thay những bước chân rao giảng Tin Mừng”, một cách nào đó, ta cảm nhận được nét đẹp của Tác Viên Tin Mừng hôm nay, bằng đời sống âm thầm, cũng lăn lộn vất vả như những anh chị em khác, nhưng trong lòng đã nhen nhúm một niềm vui, bởi vì có “Tin Mừng”. Đó là “Tin” cho ta “Niềm Vui” và ta không thể giữ niềm vui đó cho riêng mình, nhưng sẵn sàng chia sẻ với những người ta gặp gỡ để góp lại trở thành niềm vui lớn thánh hóa cuộc sống hiện tại.
Chia sẻ về cuộc sống Phanxicô Xaviê như những tiếng gọi: tiếng gọi từ Lời Chúa, tiếng gọi của môi trường bè bạn và xa hơn nữa là tiếng gọi của cánh đồng truyền giáo bát ngát, đã kết lại thành một đời sống thánh đức, sẵn sàng chia sẻ. Vì thế ngài không chỉ là Bổn Mạng của các xứ truyền giáo mà còn là Bổn Mạng của các Tác Viên Tin Mừng. Cám ơn cha Xuân Thảo, Trưởng ban Loan báo Tin Mừng GP Xuân Lộc, người khai sáng Tác Viên Tin Mừng. Chúng tôi vẫn gọi ngài là “Ông Tổ”. Chắc anh chị em biết ngài rất rõ, nhất là những ai đã tham dự các khóa học tại giáo xứ của ngài. Với nhiệt huyết, ngài không giữ lại Niềm Vui cho mình mà sẵn sàng chia sẻ và thao thức làm sao cho những người gắn bó với Tin Mừng cũng trở thành những tông đồ mới để chia sẻ lại với những anh chị em trên mọi nẻo đường đời. Chúc mừng Bổn Mạng và cầu chúc cho tất cả mọi thành viên Tác Viên Tin Mừng tay bắt mặt mừng nơi đây, cũng trở nên những con người mới hạnh phúc cho mình vì có Lời Chúa, và cũng trở nên những tông đồ hạnh phúc cho tất cả anh chị em chúng ta gặp gỡ trên mọi nẻo đường.