Đức Thánh Cha bế mạc Năm Linh Mục
VATICAN. Sáng 11-6-2010, Đức Thánh Cha Biển Đức 16 đã chủ thánh lễ đồng tế đông đảo nhất trong lịch sử, nhân dịp bế mạc Năm Linh Mục.
Thứ sáu 11-6 cũng là đại lễ kính Thánh Tâm Chúa Giêsu và là ngày cầu nguyện cho sự thánh hóa các linh mục. Hơn 16 ngàn LM mặc áo alba và dây Stola, đã hiện diện tại Quảng trường Thánh Phêrô, trong số này cũng có một số linh mục Việt Nam. Ngoài ra, trong số các LM tại buổi lễ, có 10 ngàn vị từ 97 quốc gia đăng ký chính thức tham dự cuộc Hội ngộ quốc tế từ 9 đến 11-6, nhân dịp kết thúc Năm Linh Mục. Trên thềm đền thờ, hai bên bàn thờ là khu vực dành riêng cho hàng trăm Hồng Y và Giám Mục. Một bức tranh thảm lớn có hình của thánh Gioan Maria Vianney, bổn mạng của các cha sở trong Giáo Hội, được treo tại bao lớn chính của Đền thờ Thánh Phêrô. Bầu trời nắng chang chang như giữa mùa hè. Nhiều vị đồng tế dùng nón, dùng dù để che nắng. Tại buổi lễ này, dường như giáo dân ít hơn các linh mục.
Bài giảng của Đức Thánh Cha
Trong bài giảng, sau khi nhắc đến sự cao cả và vẻ đẹp của chức linh mục mà thánh Cha Sở họ Ars thường nhăc nhở chúng ta, đặc biệt trong Năm Linh mục này, ĐTC nhấn mạnh rằng: “Linh mục không phải chỉ là người nắm giữ một chức vụ, như những người mà mỗi xã hội đều cần đến để có thể thực hiện một số chức năng. Trái lại, linh mục làm điều mà không phàm nhân nào có thể tự mình làm được: đó là nhân danh Chúa Kitô tuyên bố lời tha tội và qua đó, từ phía Thiên Chúa, thay đổi tình trạng đời sống chúng ta. Linh mục đọc những lời cảm tạ của Chúa Kitô trên lễ vật bánh và rượu, những lời truyền phép biến đổi bản thể, làm cho chính Chúa Phục Sinh, Mình và Máu Ngài hiện diện, và nhờ đó biến đổi các yếu tố của thế giới: đó là những lời mở rộng thế giới cho Thiên Chúa và liên kết với Ngài. Vì thế, linh mục không phải chỉ là một “chức vụ” nhưng là bí tích: Thiên Chúa dùng một người nghèo hèn để qua đó Ngài hiện diện cho con người và hoạt động cho họ. Thật là sự táo bạo này của Thiên Chúa, tự phó mình cho con người, và dù biết những yếu đuối của chúng ta, Chúa vẫn coi con người có khả năng hoạt động và hiện diện thay cho ngài, sự táo bạo này của Thiên Chúa là điều thực cao cả ẩn nấp đằng sau từ “chức linh mục”.
Nạn lạm dụng tính dục
Từ sự cao trọng trên đây của chức linh mục, ĐTC nhắc đến một thực tại đau lòng trong thời gian gần đây và nhận định rằng: “Điều người ta có thể chờ đợi đó là sự rạng ngời mới mẻ ấy của chức linh mục là điều không làm cho “kẻ thù” của Thiên Chúa và Giáo hội hài lòng (vỗ tay); hắn muốn cho chức linh mục ấy biến mất để rốt cục Thiên Chúa bị đẩy ra ngoài thế giới. Vì thế, xảy ra là chính trong năm vui mừng này về bí tích linh mục, những tội của linh mục được đưa ra ánh sáng - nhất là nạn lạm dụng trẻ em, trong đó chức linh mục như một nghĩa vụ thực thi sự ân cần của Thiên Chúa dành cho con người, lại bị hiểu ngược lại. Cả chúng ta cũng khẩn thiết cầu xin ơn tha thứ của Thiên Chúa và của những người liên hệ, trong khi chúng ta muốn hứa làm tất cả những gì có thể để sự lạm dụng ấy không thể xảy ra nữa; chúng ta hứa rằng trong việc chấp nhận vào sứ vụ linh mục và trong việc huấn luyện trong hành trình chuẩn bị đến chức linh mục, chúng ta sẽ làm tất cả những gì có thể để thẩm định ơn gọi đích thực và chúng ta muốn tháp tùng nhiều hơn các linh mục trong hành trình của các vị, xin Chúa bảo vệ và gìn giữ các linh mục trong những hoàn cảnh cơ cực và trong những nguy hiểm của cuộc sống. Giả sử Năm Linh Mục chỉ là một sự tôn vinh thành tích con người của chúng ta, thì năm này sẽ bị hủy diệt vì những biến cố nói trên. Nhưng đối với chúng ta, đây là điều ngược lại, năm này là để cảm tạ biết ơn vì hồng ân của Thiên Chúa, hồng ân được giấu trong những bình đất sét và qua sự yếu đuối của con người, hồng ân ấy luôn cụ thể hóa tình yêu của Thiên Chúa trong thế giới này. Như thế chúng ta thấy những điều xảy ra là một nghĩa vụ thanh tẩy, một nghĩa vụ tháp tùng chúng ta hướng về tương lai, và nhất là càng làm cho chúng ta nhìn nhận và yêu mến hồng ân cao của của Thiên Chúa. Như thế, hồng ân trở thành một quyết tâm đáp lại lòng can đảm và khiêm tốn của Thiên Chúa với lòng can đảm và khiêm tốn của chúng ta. Lời Chúa Kitô mà chúng ta đã hát trong ca nhập lễ phụng vụ hôm nay, trong giờ phút này có thể nói cho chúng ta thấy trở thành linh mục và làm linh mục có nghĩa là gì: “Các con hãy mang lấy ách của Thầy và học cùng Thầy, vì Thầy hiền lành và khiêm nhường trong lòng” (Mt 11,29).
Chúa là Mục Tử chăn dắt
Tiếp tục bài giảng, ĐTC quảng diễn các đoạn Kinh Thánh của ngày Lễ Kính Thánh Tâm Chúa Giêsu, đặc biệt là đáp ca trích từ thánh vịnh 23: “Chúa là mục tử chăn dắt tôi” và qua đó ngài nêu bật lòng từ nhân, sự ân cần quan tâm chăm sóc của Chúa đối với chúng ta, và linh mục cũng phải phải phản ánh trong sứ vụ của mình:
“Chúa biết tôi, ngài lo lắng cho tôi. Tư tưởng này phải làm cho chúng ta thực sự vui mừng. Chúng ta hãy để cho tư tưởng ấy thấu nhập sâu xa vào trong tâm hồn chúng ta. Như thế chúng ta cũng hiểu ý nghĩa của câu: Thiên Chúa muốn chúng ta, trong tư cách là linh mục, trong một điểm nhỏ của lịch sử, chúng ta chia sẻ những quan tâm của Chúa đối với con người. Là linh mục, chúng ta muốn trở thành những người kết hiệp với sự quan tâm của Chúa đối với loài người, chúng ta giúp họ cảm nghiệm cụ thể sự ân cần của Thiên Chúa. Và trong lãnh vực được ủy thác cho mình, linh mục cùng với Chúa, phải có thể nói được: “Tôi biết các chiên của tôi và chiên của tôi biết tôi”. Biết theo nghĩa Kinh Thánh, không phải chỉ là một sự biết hời hợt bên ngoài như ta biết số điện thoại của một người, “biết” ở đây có nghĩa là gần gũi trong nội tâm với người khác, yêu mến họ. Chúng ta phải tìm cách “biết” con người từ phía Thiên Chúa và vì Thiên Chúa; chúng ta phải đồng hành với họ trên con đường tình bạn với Thiên Chúa”.
Trong thánh vịnh thứ 23 có nói đến việc Thiên Chúa hướng dẫn con người “tiến qua thung lũng tối tăm”. ĐTC giải thích rằng: “Con đường của mỗi người chúng ta một ngày kia sẽ dẫn chúng ta qua thung lũng tối tăm của sự chết trong đó không ai có thể tháp tùng chúng ta. Nhưng có Chúa ở đó. Chính Chúa Kitô bước xuống trong đêm tăm tối của sự chết. Cả nơi đó, Chúa không bỏ rơi chúng ta. Ngài hướng dẫn chúng ta tại đó. “Nếu con có xuống âm phủ, thì Chúa vẫn ở đó” như thánh vịnh 139 đã nói. Đúng vậy Chúa hiện diện cả trong những chao đảo cuối cùng, vì thế, thánh vịnh đáp ca 23 có thể nói: “cả trong nơi thung lũng tối tăm, tôi không sợ tai ương nào”. Nhưng khi nói về thung lũng tối tăm chúng ta cũng có thể nghĩ đến những thung lũng tối tăm của cám dỗ, nản chí, thử thách, mà mỗi người phải trải qua. Cả trong những thung lũng tăm tối ấy của cuộc sống, trong những giờ phút đen tối trong đó tất cả ánh sáng dường như tắt lịm, xin Chúa tỏ cho con thấy Chúa ở đó. Xin giúp các linh mục chúng con để chúng con có thể ở cảnh những người được ủy thác cho chúng con trong những đêm tăm tối ấy, để chúng con có thể tỏ cho họ thấy ánh sáng của Chúa.
ĐTC giải thích thêm một câu trong thánh vịnh: “Cây gậy và côn trượng Chúa mang lại an ninh cho con” và nói rằng: người mục tử cần cây gậy để chống dã thú muốn xông vào đoàn chiên; chống lại những tên cướp muốn cướp chiên. Cạnh cây gậy có côn trượng nâng đỡ và giúp mục tử tiến qua những giai đoạn khó khăn. Cả hai vật đều thuộc về thừa tác vụ trong Giáo Hội, trong sứ vụ linh mục. Cả Giáo hội cũng phải dùng cây gậy mục tử, cây gậy để bảo vệ đoàn chiên chống lại những kẻ gian trá giả mạo, chống lại những đường hướng trong thực tế chỉ làm mất hướng đi. Chính việc sử dụng cây gậy mục tử có thể là một việc phục vụ vì tình thương. Ngày nay chúng ta thấy rằng khi dung túng những thái độ không xứng đáng với đời sống linh mục, đó không phải là tình thương. Cũng thế khi để cho lan tràn lạc giáo, sự xuyên tạc và làm băng hoại đức tin. Hành động như thế cũng giống như chúng ta để cho người ta cướp mất viên ngọc quí giá và như thể đó không phải là hồng ân của Thiên Chúa nữa. Nhưng đồng thời cây gậy phải luôn luôn trở thành côn trượng của mục tử, côn trượng giúp con người có thể bước đi trên những nẻo đường khó khăn và theo Chúa”.
Lập lại lời hứa
Sau bài giảng của ĐTC, các Hồng Y, Giám Mục và linh mục hiện diện đã cử hành nghi thức lập lại những lời đã hứa khi chịu chức linh mục. Ngài hỏi:
“Anh em có muốn kết hiệp thâm sâu hơn với Chúa Giêsu là mẫu gương linh mục của chúng ta, bằng cách từ bỏ chính mình và quyết tâm thi hành các nghĩa vụ thánh, mà anh em đã tự nguyện đảm nhận đối với Giáo Hội, do tình yêu Chúa Kitô thúc đẩy hay không?
“Anh em có muốn là những người trung thành phân phát các mầu nhiệm Thiên Chúa, nhờ việc cử hành Thánh Lễ và các hoạt động phụng vụ khác, chu toàn sứ vụ lời cứu độ noi gương Chúa Kitô, là Đầu và là Mục Tử, không để cho những lợi lộc phàm nhân hướng dẫn, nhưng theo sự hướng dẫn của tình yêu đối với anh em đồng loại hay không?
Sau mỗi câu hỏi, các vị hiện diện đều thưa: “Có, con muốn!”.
Thánh lễ được tiếp tục với một đặc biệt đó là chén lễ ĐTC sử dụng cũng là chén lễ của thánh Gioan Maria Vianney được lưu trữ trong giáo xứ của thánh nhân.
Cuối thánh lễ, trước khi ban phép lành kết thúc, ĐTC đã lập lại lời kinh phó thác và thánh hiến các linh mục cho Đức Mẹ Maria, theo công thức đã được dùng trong cuộc hành hương ngày 12 và 13-5 vừa qua của ĐTC tại Fatima. Việc phó thác này được cử hành trước ảnh Đức Mẹ là phần rỗi của dân Roma.
Chào thăm
ĐTC cũng chào thăm các linh mục và tín hữu bằng nhiều thứ tiếng khác nhau. Ngài cám ơn bộ giáo sĩ vì những hoạt động trong Năm Linh Mục và đã tổ chức những ngày kết thúc Năm này. ĐTC tái bày tỏ lòng tín nhiệm nơi các linh mục và khuyến khích các vị tiến bước trên con đường thánh thiện. Bằng tiếng Anh, ĐTC nói: “Anh em thân mến, tôi cám ơn anh em vì tình yêu đối với Chúa Kitô và Hiền thê của Chúa là Giáo Hội. Tôi tái long trọng xin anh em hãy trung thành với những lời đã hứa. Hãy phụng sự Thiên Chúa và dân của anh em trong sự thánh thiện và can đảm, đồng thời luôn luôn phù hợp đời sống anh em với mầu nhiệm thánh giá của Chúa.
Bằng tiếng Đức, ĐTC cám ơn các Giám Mục, linh mục và tu sĩ cũng như các tín hữu hành hương từ các giáo phận và các nước nói tiếng Đức đến tham dự buổi lễ này, để biểu lộ tình hiệp nhất với người Kế Vị Thánh Phêrô. Ngài nhắc nhở rằng “Anh em thân mến, nơi nào không có sự hiệp nhất thì không có tiến bộ. Nếu chúng ta đoàn kết với nhau, nếu chúng ta tiếp tục là cây nho đích thực trong Chúa Kitô, thì chúng ta có thể trở thành những chứng nhân mạnh mẽ và sinh động về tình thương và chân lý, chúng ta sẽ không bị cúi rạp hoặc dập gẫy trước cơn bão hiện nay. Chúa Kitô là gốc nâng đỡ và ban sức sống cho chúng ta. Chúng ta hãy cảm tạ Chúa vì hồng ân chức linh mục, cám ơn Chúa vì mỗi ngày Ngài ban cho chúng ta cơ hội mới để trở thành những mục tử tốt lành bước theo Chúa”.
Bằng tiếng Tây Ban Nha và Bồ đào nha, ĐTC cầu xin Chúa biến buổi lễ này thành một động lực mạnh mẽ giúp các linh mục tiếp tục vui sống thiên chức của mình, trong khiêm tốn và hy vọng, trở thành những sứ giả can đảm của Tin Mừng, những thừa tác viên trung tín của các bí tích và chứng nhân hùng hồn về đức bác ái. Với những tâm tình của Chúa Kitô Mục Tử Nhân Lành, tôi mời gọi anh em hãy tiếp tục hằng ngày khao khát nên thánh, với ý thức rằng ở đời này không có hạnh phúc nào lớn hơn là được hiến thân để làm vinh danh Thiên Chúa và mưu ích cho các linh hồn”.
G. Trần Đức Anh OP