Sinh hoạt Thượng
Hội Đồng Giám Mục kỳ thứ 14
VATICAN.
Sáng thứ tư hôm nay, 14-10-2015, Thượng HĐGM thế giới kỳ thứ 14 sẽ nhóm phiên
khoáng đại thứ 8 để nghe các đại diện của 13 nhóm nghị phụ tường trình kết quả
cuộc thảo luận trong 2 ngày trước đó về phần II trong tài liệu làm việc, liên
quan đến “sự phân định ơn gọi của gia đình”.
Tiếp
đến mỗi nhóm sẽ nộp các đề nghị đã được nhóm thông qua nhắm cải tiến văn bản của
phần 2 của Tài liệu làm việc.
Ban
chiều cùng ngày 14-10-2015, các nghị phụ sẽ nhóm phiên khoáng đại thứ 9 về tiếp
tục phát biểu về phần thứ 3 của Tài liệu làm việc, là phần dài nhất, về sứ mạng
của gia đình ngày nay, dưới các khía cạnh như: truyền giáo, sinh sản và giáo dục,
việc huấn luyện, tương quan với các tổ chức chính quyền, v.v..
Họp
báo của Cha Lombardi
Trưa
ngày 12-10-2015, Cha Lombardi, Giám đốc Phòng báo chí Tòa Thánh, đã mở cuộc họp
vào về các sinh hoạt của Thượng HĐGM.
Cha
minh xác một tin đã được phố biến trước đó và nói rằng: Thượng HĐGM sẽ có bản
tường trình chung kết được các nghị phụ bỏ phiếu trong phiên họp áp chót sáng
ngày 24-10 tới đây để đệ lên ĐTC sau đó. Cho đến nay người ta chưa rõ sau khi
nhận được phúc trình chung kết ấy, ĐTC sẽ làm gì với văn bản ấy: hoặc ngài cho
công bố trọn văn bản, hoặc ngài sẽ dùng tài liệu ấy để soạn Tông huấn hậu Thượng
HĐGM, như các vị Giáo Hoàng trước vẫn làm, hoặc ĐTC sẽ tìm ra một giải pháp
khác.
Thư
các Hồng Y gửi ĐTC bị tiết lộ
Trong
cuộc họp báo, Cha Lombardi cũng đề cập đến tin về lá thư do 13 Hồng Y ký tên gửi
ĐTC để bày tỏ sự không hài lòng về phương pháp làm việc của Thượng HĐGM này.
Cha không bình luận về nội dung lá thư vì đây không phải là một thư công để phổ
biến cho công chúng, trái lại là một tài liệu dành riêng. Cha cảnh giác các ký
giả về tên của các Hồng y ký tên vào thư này, vì đã có 4 hồng y cải chính và
nói rằng mình không hề ký vào thư đó, trái với điều báo chí nói đến.
Thư
này được ký giả Sandro Magister đăng trên tuần báo Espresso trực tiếp theo đó
các Hồng Y ấy cảnh giác chống lại âm mưu lèo lái Thượng HĐGM này. Đặc biệt các
vị thắc mắc về thành phần của Ủy ban soạn Văn kiện chung kết. Các HY cũng phê
bình tài liệu làm việc. Lá thư đó được gửi cho ĐTC ngày đầu tiên của Công nghị
GM nhưng mới được báo chí đăng tải ngày 12-10 vừa qua. ĐTC đã trả lời cho lá
thư này và ngài bác bỏ lập trường cho rằng có sự âm mưu ở trong Thượng HĐGM
này.
Trong
cuộc họp báo trưa ngày 13-10, Cha Lombardi gọi vụ công bố thư riêng gửi ĐTC là “một
điều nhắm gây xáo trộn” và cha kêu gọi các ký giả đừng bận tâm về vụ này và hãy
tiếp tục làm việc!”
Các
bài phát biểu trong phiên khoáng đại chiều 10-10-2015
Mặt
khác, Văn phòng thông tin của Thượng HĐGM cũng phổ biến nội dung tổng quát các
phát biểu của các nghị phụ trong phiên khoáng đại thứ 7 chiều thứ bẩy 10-10 với
sự hiện diện của ĐTC và 228 nghị phụ.
Nói
chung, những suy tư khác nhau được trình bày về đề tài “những người ly dị tái
hôn dân sự có được rước lễ hay không”. Một đàng có những nghị phụ tái khẳng định
sự cần thiết phải bảo tồn đức tin, nhưng có những nghị phụ khác nhấn mạnh rằng
Giáo Hội phải tháp tùng những người bị tổn thương, liên kết công bằng và từ bi.
Trong viễn tượng này, các nghị phụ cũng nói về thủ tục cứu xét để tuyên bố hôn
nhân vô hiệu, theo Tự sắc “Mitis Iudex, “Vị thẩm phán hiền từ” ĐTC Phanxicô mới
công bố ngày 8-9 và bắt đầu có hiệu lực từ ngày 8-12 tới đây. Thủ tục mới vẫn
luôn cần được áp dụng nghiêm túc và chính xác.
Có
những nghị phụ bàn về điều gọi là “con đường thống hối” để những tín hữu lỵ dị
tái hôn có thể được lãnh nhận các bí tích. Các vị cũng suy tư về việc tìm kiếm
một giải pháp đồng nhất, đồng đều cho tất cả mọi người, về việc có thể tháp
tùng thích hợp các đôi vợ chồng, trong niềm tôn trọng tính cất bất khả phân ly
của hôn phối. Về điều gọi là “luật tiệm tiến”, mà người ta nêu lên để có thể
cho phép các cặp ly dị tái hôn rước lễ, cól một số nghị phụ bày tỏ nghi ngờ về
giải pháp này, nhất là về những hệ lụy có thể có liên quan tới đạo lý về ơn
thánh của bí tích.
Ngoài
ra, có nghị phụ tái khẳng định mối liên hệ giữa đạo lý và lòng từ bi, và nhắc
nhớ rằng vấn đề ở đây không phải là xác định điều gì được phép và điều gì bị cấm.
Trái lại, như ta đọc trong thư thánh Phaolô (1 Cr 6,12), tất cả đều được phép,
nhưng không phải tất cả đều có tính chất xây dựng. Từ đó có lời kêu gọi lương
tâm Kitô hữu hãy ra khỏi phạm vi chật hẹp của các quyền để đi vào môi trường của
những gì là hữu ích cho cộng đoàn. Nói tóm lại cần giúp mỗi cá nhân khám phá
đâu là dự phóng của Thiên Chúa dành cho họ.
Một
số nghị phụ nhấn mạnh rằng để tránh sự thất bại trong hôn phối, điều quan trọng
hơn bao giờ hết là chuẩn bị hôn phối thích đáng. Thực vậy ta không thể cho phép
kết hôn bằng cách chỉ nhìn xem họ có giấy tờ cần thiết và hợp lệ để cử hành hôn
phối, mà không để ý đến sự phân định thực sự và trưởng thành của các đôi vợ chồng
tương lai. Cần chuẩn bị hôn phối lâu dài, sâu xa, và có thể chia thành 3 giai
đoạn, xa, gần và tức khắc, để chứng tỏ cho người trẻ thấy rằng Tin Mừng về gia
đình không phải là một ảo tưởng, và cũng không pải là một sự hạn chế hoặc gánh
nặng, nhưng là một dự phóng của Thiên Chúa mà ta cần chấp nhận. Hôn nhân là nguồn
mạch sự thánh hóa và sức mạnh, hôn nhân có liên hệ tới toàn thể đời sống Kitô,
qua gia đình.
Một
số nghị phụ nói về lãnh vực sinh sản con cái, liên quan tới tính dục. Từ giáo
huấn của Thông điệp “Sự sống con người” của ĐGH Phaolô 6, các vị tái khẳng định
tầm quan trọng của sự hiểu biết về việc sinh sản trong tinh thần trách nhiệm và
điều hòa sinh sản theo phương pháp tự nhiên, điều này bao hàm sự tôn trọng bản
thân và người phối ngẫu của mình, chấp nhận thời kỳ tự nhiên của mỗi người.
Sau
cùng có sự tái khẳng định quan hệ không thể thiếu được giữa gia đình và các tổ
chức chính quyền, nhán mạnh sự cần thiết của Giáo Hội trong việc bổ túc vai trò
của mình trong xã hội, cũng như nghĩa vụ của chính quyền phải bênh vực gia
đình.
Có
một số rất ít các nghị phụ quyết liệt chống việc cho những người ly dị tái hôn
rước lễ. Cũng vậy số người chủ trương mở rộng hoàn toàn cũng chỉ là thiểu số.
Hoặc những vị không có ý kiến. Đa số đề nghị những giải pháp mục vụ hoặc đúng
hơn là những con đường mục vụ để tiến tới những giải pháp khả dĩ.
Ngoài
vấn đề đó, các nghị phụ cũng nói về các đề tài khác như mục vụ giới trẻ, hội nhập
văn hóa, bạo hành trong gia đình, hôn nhân khác đạo, nhất là tại các nước có đa
số dân theo Hồi giáo. (SD 12-10-2015)
G.
Trần Đức Anh OP