Công bố kết quả cuộc thanh tra tông tòa tại Ailen

VATICAN. Hôm 20-3-2012, Phòng báo chí Tòa Thánh đã công bố tóm lược kết quả cuộc thanh tra tông tòa tại các giáo phận, dòng tu và chủng viện tại Cộng hòa Ai Len, sau một số vụ lạm dụng tính dục trẻ em.

Cuộc thanh tra này - do một số GM và Bề trên thực hiện theo lệnh của ĐTC,- chỉ có tính chất mục vụ, và nhắm mục đích giúp Giáo Hội tại Ai Len trong tiến trình canh tân.

- Cuộc thanh tra được tiến hành tại 4 tổng giáo phận trong khoảng thời gian vài tháng hồi năm ngoái. 4 vị thanh tra được một số chuyên gia tháp tùng, đã gặp gỡ các nạn nhân, các GM thuộc hạt, cùng nhiều người khác, và đã thu thập đủ các thông tin để có một cái nhìn thích đáng về tình hình Giáo Hội tại Ai Len. Một số tổng giáo phận đã cử hành các lễ nghi thống hối với sự tham dự của giáo sĩ, giáo dân và cả các nạn nhân.

- Cuộc viếng thăm các chủng viện đã diễn ra tại 4 cơ sở đào tạo LM, kể cả Giáo Hoàng Học Viện Ailen ở Roma, cứu xét tất cả các khía cạnh của việc huấn luyện. Vị thanh tra và phụ tá đã gặp gỡ các vị đào tạo và chủng sinh, các LM thụ phong trong 3 năm gần đây.

- Trong cuộc thanh tra các dòng tu, đã có nhiều cuộc gặp gỡ giữa các vị thanh tra và các GM, bề trên, những người huấn luyện và các nhóm riêng, kể cả các nạn nhân yêu cầu được gặp. Tổng cộng có 31 nhà dòng được thăm viếng.

Nhận xét tổng quát

Trong những ngày lưu lại AiLen, các vị Thanh tra đó thấy được những thiếu sót trong quá khứ đã đưa tới sự hiểu biết và những phản ứng không thích hợp về hiện tượng lạm dụng trẻ vị thành niên, từ phía nhiều GM và Bề trên dòng tu. Thật là đau lòng trước những lạm dụng trẻ vị thành niên do giáo sĩ và tu sĩ là những người vốn có nhiệm vụ chăm sóc các em; và cả những thiếu sót từ phía những người có nhiệm vụ cảnh giác. Đó thực là những vết thương gây ra cho thân mình Chúa Kitô.

Các vị thanh tra nhận thấy từ đầu thập niên 1990 đã có những tiến bộ và tiến đến sự ý thức hơn về tính chất trầm trọng của vấn đề lạm dụng, cả trong Giáo Hội cũng như ngoài xã hội, và cần phải tìm những biện pháp thích hợp để đối phó.

Cuộc thanh tra cũng nhắm xác định xem các cơ cấu và tiến trình được Giáo Hội tại Ai Len đề ra từ đó trở đi có thích hợp để tránh tái diễn thảm trạng lạm dụng trẻ vị thành niên hay không. Về điểm này, Tòa Thánh đưa ra một số nhận xét:

- Một sự quan tâm đặc biệt đã được Giáo Hội tại Ai Len dành cho các nạn nhân, về mặt tinh thần cũng như trợ giúp tâm lý, pháp luật và tài chánh. Theo gương ĐTC Biển Đức 16, các vị lãnh đạo giáo phận và dòng tu Ai Len cần tiếp tục dành nhiều thời gian để lắng nghe, tiếp đón, nâng đỡ các nạn nhân và gia đình họ.

- Các vị thanh tra cũng nhận thấy rằng qui luật hiện hành của Giáo Hội Công Giáo Ai Len về việc bảo vệ các trẻ em đang được tuân hành. Các vị chào mừng tiến trình này, cũng như việc đều đặn kiểm soát việc áp dụng bộ qui luật đã được đề ra. Các vị mong rằng việc kiểm soát này được thực hiện một cách mau lẹ.

- Các vị thanh tra kêu gọi các GM và các Bề trên dòng, cũng như toàn thể cộng đoàn Giáo Hội tại Ai Len, hãy ủng hộ công việc của Ủy ban toàn quốc về việc bảo vệ trẻ em trong Giáo Hội Công Giáo, cung cấp nhân sự và tài chánh đầy đủ.

- Các vị TGM của các giáo phận mới được viếng thăm cho biết sẽ mau lẹ báo cho nhà chức trách dân sự có thẩm quyền và Bộ giáo lý đức tin về những vụ lạm dụng mới khám phá.
- Bộ qui luật về việc xử lý những vụ lạm dụng cũng như thể thức áp dụng phải được cập nhật theo những chỉ dẫn do Bộ giáo lý đức tin công bố ngày 3-5 năm 2011 và phải được duyệt lại theo định kỳ.

Bộ qui luật phải được tu chính để kiến tạo một kiểu mẫu chung cho tất cả các giáo phận và dòng tu, và phải được thường xuyên xét lại để bảo đảm hiệu năng gia tăng trong việc phòng ngừa và xử lý những vụ lạm dụng trong mọi khía cạnh.

- Xét vì thiếu chuyên gia về giáo luật, các vị thanh tra nhấn mạnh nhu cầu cần phải tổ chức lại tòa án của Giáo Hội tại Ai Len, với sự cộng tác của các cơ quan thẩm quyền tại Tòa Thánh, để những vụ đang chờ được giải quyết chung kết được tiến hành thích đáng.
Về các chủng viện

Các vị thanh tra cũng đưa ra nhiều nhận xét tích cực về các chủng viện và trung tâm đào tạo LM của Giáo Hội Ai Len, đồng thời nhấn mạnh rằng việc đào tạo phải ăn rễ sâu trong căn tính đích thực của LM, chuẩn bị thích hợp hơn cho đời sống độc thân LM trong sự quân bình giữa chiều kích nhân bản, tu đức và Giáo Hội; củng cố quyền cai quản của GM trên các chủng viện, thiết lập tiêu chuẩn thích đáng hơn về việc nhận vào chủng viện, quan tâm hơn đến việc huấn luyện trí thức cho các chủng sinh, hoàn toàn phù hợp với Huấn quyền của Hội Thánh; đưa việc bảo vệ trẻ em vào chương trình huấn luyện.

- Về các dòng tu, các vị thanh tra đề nghị: các tu sĩ hãy cùng với các GM suy tư, hoạch định và nâng đỡ, làm cho các phương thế đối thoại và hiệp thông được sinh động. Chính sách GM triệu tập và hướng dẫn tiến trình đổi mới đối thoại và cộng tác cụ thể trong lãnh vực bảo vệ trẻ em.

Tất cả các dòng cần kiểm soát các lý lịch của các nhân sự của mình, nếu chưa thực hiện điều này. Giống như các giáo phận, mỗi dòng chiêm niệm hoặc hoạt động phải thường xuyên kiểm soát việc áp dụng các qui luật về bảo vệ trẻ em, trong sự phối hợp với Ủy ban toàn quốc của Giáo Hội Công Giáo Ai Len về vấn đề này.

Các Bề trên cấp cao cùng với các phần tử của Hội dòng phát triển các phương thể để làm cho sinh động các cộng đoàn cầu nguyện, đời sống cộng đoàn và sứ mạng.

Các tu sĩ Ailen được yêu cầu cứu xét việc đề ra một thừa tác vụ tìm đến giúp đỡ những người đang đau khổ vì hậu quả sự sự lạm dụng.

Các GM và các Bề trên dòng cũng được yêu cầu đề ra những chính sách liên quan đến những người bị cáo gian và việc trở lại với sứ vụ của họ. Đồng thời cũng đề ra những chính sách săn sóc mục vụ cho những người bị xác nhận phạm tội lạm dụng: ấn định thích hợp tình trạng và điều kiện cho những người phạm lỗi như thế.

Phúc trình của các vị thanh tra cũng nói đến những hậu quả tai hại do các vụ lạm dụng gây ra: cho các nạn nhân, những vết thương cho cộng đồng Công Giáo Ai Len. Nhiều giáo dân mất tin tưởng nơi các vị chủ chăn. Nhiều LM và tu sĩ tốt cảm thấy bị mang tiếng bất công vì bị dư luận gắn liền với những kẻ bị cáo tại tòa án; một số cảm thấy không được các GM và Bề trên bênh vực đủ. Các GM và Bề trên cũng thường cảm thấy bị cô lập khi tìm cách đương đầu với làn sóng phẫn nộ và đôi khi họ thấy có đồng thuận về một đường hướng hoạt động chung.

Phúc trình nhận thấy nhu cầu mạnh mẽ hiện nay là đào sâu huấn luyện về nội dung đức tin cho người trẻ và người lớn, mở rộng việc thường huấn có kế hoạch về thần học và tu đức cho giáo sĩ, tu sĩ và giáo dân.

Các vị thanh tra cũng nhận thấy có một xu hướng khá thịnh hành nơi các LM, tu sĩ và giáo dân: họ có những ý kiến thần học khác với giáo huấn của Huấn quyền. Tình trạng nghiêm trọng này đòi phải đặc biệt quan tâm, và phải cải tiến huấn luyện thần học. Cần nhấn mạnh rằng đối lập về những giáo huấn cơ bản của Giáo Hội không phải là con đường đích thực để tiến tới sự canh tân.

Các vị thanh tra cũng đặt vấn đề sự phân chia các giáo phận hiện nay tại Ailen và khả năng của các giáo phận trong việc đáp ứng thách đố tái truyền giảng Tin Mừng. Tòa Thánh và hàng GM Ailen đã bắt đầu suy tư về vấn đề này, để thích ứng các cơ cấu giáo phận, hầu làm cho các cơ cấu này thích hợp với sứ mạng hiện nay của Giáo Hội tại AiLen.
Sau cùng Phúc trình nhấn mạnh sự cần thiết đối với Cộng đồng công giáo AiLen là phải lên tiếng nhiều hơn trong các cơ quan truyền thông, và có quan hệ thích hợp hơn với những người đang hoạt động trong lãnh vực này, để sự thật của Tin Mừng và đời sống Giáo hội được biết đến. (SD 20-3-2012)

G. Trần Đức Anh OP