Đức Thánh Cha Phanxicô và mùa đông dân số tại Ý

Sáng thứ sáu, 14/5/2021, lần đầu tiên Đức Thánh Cha sẽ khai mạc cuộc gặp gỡ lớn do Diễn Đàn các hiệp hội gia đình ở Ý triệu tập, với mục đích gióng lên lời kêu gọi trách nhiệm của các tầng lớp xã hội trước tình trạng mùa đông dân số tại nước này. Diễn đàn do Ông Gigi De Palo điều động, một người từ lâu vẫn quan tâm đến viễn tượng đen tối do cuộc khủng hoảng dân số tại Ý và trên thế giới, gây ra. Sự hiện diện của Đức Thánh Cha nói lên mối quan tâm lớn của ngài đối với một vấn đề sinh tử của Ý nhưng ít được các giới hữu trách quyết liệt dấn thân tìm giải pháp hữu hiệu.

 G. Trần Đức Anh OP

Diễn đàn do Ông Gigi De Palo điều động, một người từ lâu vẫn quan tâm đến viễn tượng đen tối do cuộc khủng hoảng dân số tại Ý và trên thế giới, gây ra. Sự hiện diện của Đức Thánh Cha nói lên mối quan tâm lớn của ngài đối với một vấn đề sinh tử của Ý nhưng ít được các giới hữu trách quyết liệt dấn thân tìm giải pháp hữu hiệu.

Quan tâm của Đức Thánh Cha

 Trong thời kỳ đầu khi mới lên làm Giáo Hoàng, Đức Thánh Cha Phanxicô đã có lần cổ võ sinh sản với tinh thần trách nhiệm và phê bình sự sinh sản “như thỏ”. Nhưng hơn một lần ngài tỏ ra quan tâm tới tình trạng mùa đông dân số, đặc biệt tại Ý.

 Gần đây nhất là trong buổi đọc kinh Truyền Tin trưa Chúa Nhật 7/2 năm nay, cũng là ngày bênh vực sự sống tại Ý với chủ đề “Tự do và sự sống”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói: “Tôi hiệp với các Giám Mục Ý để nhắc nhở rằng tự do là hồng ân lớn mà Thiên Chúa ban để tìm kiếm và đạt tới thiện ích cho bản thân và tha nhân, bắt đầu từ thiện ích đầu tiên là sự sống. Xã hội chúng ta cần được giúp đỡ để chữa lành khỏi tất cả những xâm phạm chống sự sống, để sự sống được bảo vệ trong mọi giai đoạn. Và tôi xin phép nói thêm một lo âu của tôi về mùa đông dân số tại Ý. Tại Ý số sinh suy giảm và tương lai lâm nguy. Chúng ta hãy ý thức mối lo này và tìm cách làm sao để mùa đông dân số chấm dứt và một mùa xuân mới tươi nở với các trẻ em nam nữ”.

 Số sinh giảm sút trầm trọng tại Ý

 Quả thực từ hơn 10 năm nay, dân Ý ngày càng trở nên già nua và thưa dân hơn, do tình trạng có những thiếu sót về cơ cấu và lập pháp trên bình diện thuế khóa, kinh tế và xã hội. Các thống kê mới nhất cho thấy: tại Ý, năm 2018 có gần 440 ngàn trẻ em sinh ra (439.747) và năm 2019 chỉ có 420.084 trẻ em sinh ra, tức là ít hơn 20 ngàn em so với năm trước đó. Năm 2020 chỉ có 404.100 trẻ em sinh ra, tức là giảm sút 3.8%, và ít hơn 16 ngàn trẻ sinh ra so với năm 2019. Trong khi đó số người chết tăng lên 17.6% trong năm 2020 với 746 ngàn người, con số cao nhất từ năm 1920. Có sự khác biệt 300 ngàn người giữa số người sinh ra và chết đi.

 Đại dịch Covid-19 càng làm cho sự suy giảm ấy thêm trầm trọng. Ý cùng với Bỉ, Pháp và Tây Ban Nha là những nước bị nặng nhất. Con số các cuộc kết hôn giảm sút nhiều và hơn 1 triệu gia đình lâm vào tình trạng nghèo khổ, mất công ăn việc làm vì dịch. Hồi đầu tháng 5 này, Bộ trưởng giáo dục Ý, ông Patrizio Bianchi, báo động rằng trong vòng 10 năm nữa, sẽ mất đi 1 triệu 400 ngàn học sinh.

 Thiếu sót và những quan niệm sai lầm

 Ông Gigi De Palo, điều hợp viên Diễn đàn các Hiệp Hội gia đình Ý, lấy làm tiếc vì dư luận các giới ở Ý coi nhẹ vấn đề dân số giảm sút. Ông nói trong cuộc phỏng vấn dành cho hãng tin Sir của Hội Đồng Giám Mục Ý rằng:

 “Mỗi khi Viện Thống kê quốc gia công bố những con số về sự giảm bớt số sinh, tất cả đều than thở, nhưng rồi mọi sự chấm dứt ở đó, mặc dù đây là đề tài có liên hệ tới toàn thể hệ thống đất nước Ý. Đất nước thiếu các chính sách và chương trình thích hợp để lật ngược tình trạng mùa đông dân số, và ít người coi các gia đình và con cái là một công ích."

 “Với cuộc gặp gỡ đại diện các tầng lớp dân chúng Ý sáng ngày 14/5 tới đây, chúng tôi muốn suy tư về đề tài suy giảm dân số, đi xa hơn thế giới chính trị và các hiệp hội, tìm cách mời vào cùng một bàn thảo luận đại diện giới doanh nhân, xí nghiệp, ngân hàng, các hãng bảo hiểm, các cơ quan truyền thông, cả giới thể thao và văn nghệ nữa. Trong số các khách mời có các vị lãnh đạo xí nghiệp như Bưu điện Ý, hãng Open Fiber, đài truyền hình Rai, công ty điện lực và khí đốt Enel, hãng bảo hiểm Generali Ý, các vị chủ báo và ký giả, v.v... Đó là một buổi sáng để tìm cách kể lại tại sao Ý phải tái sinh sản con cái.

  Ban tổ chức cũng mời Chủ tịch Hội đồng bộ trưởng Ý, Ông Mario Draghi, nhưng còn chờ xem ông có thể tới được hay không.

 Những quan niệm sai lầm cần tránh

 Theo Ông Gigi De Palo, có mấy quan niệm sai lầm cần tránh về vấn đề sinh sản giảm sút:

 - Thứ I là quan niệm vấn đề này chỉ là một vấn đề văn hóa. Trong thực tế những nước có những chính sách về gia đình, dù ít chú ý tới khía cạnh văn hóa của gia đình, ví dụ nước Đức, thì có số sinh tăng trưởng.

 - Sự sai lầm thứ II là cho rằng vấn đề này chỉ liên hệ tới những ai có con cái. Trong thực tế cuộc sống và tự do của những người độc thân không có con cái chắc chắn có liên hệ tới những người sinh con, vì vấn đề hưu bổng và hệ thống y tế được hỗ trợ và bảo đảm nhờ những ngừơi làm việc. Nhưng nếu không có con cái thì ai sẽ làm việc trong tương lai? Vì thế tất cả chúng ta đều phải ủng hộ các chính sách gia đình cổ võ sinh con, vì đó là bảo đảm tương lai.

 - Thứ III là quan niệm cho rằng trên thế giới đã có quá đông người vì thế không nên đầu tư vào việc sinh sản tại Ý. Nhưng điều này cũng không đúng vì trên thế giới số sinh đang giảm bớt, nhưng nhất là tại tây phương, nếu không tái sinh sản thì toàn thể hệ thống sẽ sụp. Nếu Ý chỉ còn lại phần lớn là người già và chỉ còn ít người trẻ, thì đất nước sẽ suy sụp.

 Ngoài ra cũng có những người hy vọng nhờ những người di dân từ Phi châu sẽ làm dịu bớt mùa đông dân số, đảm bảo quĩ hưu bổng trong tương lai tại Ý. Giải pháp này cũng có lần được Đức Thánh Cha Phanxicô nhắc đến, nhưng ngài không coi đó là phương thế thích hợp để giải quyết vấn đề.

 Ý hướng của “Đại hội nghị”

 Trong bối cảnh đó, cuộc gặp gỡ đại diện các giới ngày 14/5 tới đây tại thính đường ở đường Hòa Giải, sát cạnh đài Vatican và chỉ cách Quảng trường thánh Phêrô 500 mét, nhắm gióng lên lời kêu gọi tinh thần trách nhiệm của mọi người để giúp đất nước Ý tái khởi hành, đi từ những sự sinh sản mới.

 “Đại Hội nghị” cũng hy vọng giúp tìm ra những phương thế để tận dụng ngân khoản 209 tỷ Euro nhận được từ Quỹ Phục hồi của Liên hiệp Âu Châu như tiền viện trợ hoặc cho vay lãi nhẹ. Số tiền Ý nhận được coi là lớn nhất so với các nước Âu Châu khác.

 Ngoài ra, theo Ông Gigi De Palo, trong kế hoạch phục hồi sau đại dịch, cổ võ sinh sản nhiều con vẫn chưa đủ, còn cần phải làm như thủ tướng Draghi đã nói: “Chúng ta giúp các gia đình có căn nhà đầu tiên, giúp cặp trẻ để họ có điều kiện để sinh con. Vì nếu ta chỉ lập các vườn trẻ mà không đồng thời cõ võ tái sinh sản, thì các vườn trẻ đó sẽ trống rỗng, như đang xảy ra cho nhiều trường học ở Ý; nhiều trường bị đóng vì không còn học sinh.”

 Chương trình đại cương

 Theo chương trình, Đức Thánh Cha sẽ đến Đại thính đường lúc 9 giờ 15 phút sáng và 15 phút sau đó, ngài sẽ đọc diễn văn về sự suy giảm dân số tại Ý và trên thế giới.

 Trong số những người lên tiếng tại cuộc gặp gỡ, có các đại diện chính phủ và giới chính trị như bà Bộ trưởng gia đình Elena Bonetti, ông và bộ trưởng giáo dục Patrizio Bianchi, và Ông Nicola Zingaretti, Chủ tịch miền Lazio, nơi có thành Roma.

 Tiếp đến, Ông Gian Carlo Blangiardo, Chủ tịch Viện Thống Kê Ý, sẽ trình bày những dữ kiện chưa từng công bố và đưa ra những dự báo về số sinh tại Ý trong những thập niên tới đây.

 Sẽ có 3 cuộc hội thảo bàn tròn: một dành cho giới doanh nhân, xí nghiệp, một về các ngân hàng và các hãng bảo hiểm, một về thế giới truyền thông, thể thao và kịch nghệ.