LỄ THIÊN CHÚA BA NGÔI
Sau lễ Hiện xuống, Hội Thánh mời gọi chúng ta suy niệm và cử hành Mầu nhiệm Ba Ngôi. Thiên Chúa không phải là một đấng trừu tượng, nhưng là Sự Sống, Nhân ái, Khôn Ngoan, và Hiện Diện. Hôm nay trong sự hiệp thông tuyệt vời của Ba Ngôi Thiên Chúa là CHA, CON, THÁNH THẦN, chúng ta cử hành Lịch sử Cứu độ mà Người hoàn tất với chúng ta, cho chúng ta và trong chúng ta.
Sách Châm Ngôn 8,22-31
Dọc suốt sách Thánh Kinh, Thiên Chúa tự mặc khải trước tiên như là Đấng Siêu việt uy quyền ban truyền Lời cho con người. Sách Châm Ngôn diễn tả sự Khôn ngoan ẩn kín trong Lời được thiết lập trong Người.
Thánh Vịnh 8
Trước nhan Thiên Chúa quyền năng, con người bé nhỏ có thể cảm thấy bị nghiền nát. Thế thì làm sao Người có thể cho họ trở nên ngang hàng với Người được? Trước câu hỏi đó của Tác giả Thánh vịnh, người ki tô hữu trả lời bằng cách qui chiếu đến Chúa Giê su, vừa là người vừa là Thiên Chúa Con ngang hàng với Thiên Chúa Cha.
Thư Rôma 5,1-5
Bản văn nầy diễn tả một trong những ý tưởng nồng cốt của thánh Phao lô liên quan đến mối tương quan của chúng ta với Thiên Chúa. Sau khi cảnh báo về sự cám dỗ của con người muốn mặc cả với Thiên Chúa, thánh Phao lô giúp chúng ta khám phá Thiên Chúa như một người Cha yêu thương vô điều kiện và thúc đẩy chúng ta lấy Đức tin tiếp nhận Người. Đó là năng động biến đổi ưu tư thành niềm Hi vọng và mở ra cho Thánh Thần, nguồn suối Tình yêu đích thật.
Tin mừng Ga 16,12-15
NGỮ CẢNH
Đọan văn nầy nằm trong diễn từ Chúa Giê su ban cho các môn đệ sau bữa Tiệc li. Sau khi loan báo Ngài sẽ ra đi, Chúa Giê su hứa gửi Thánh Thần đến với các Môn đệ như Đấng Bào chữa (16,5-7). Người sẽ tố cáo sự lầm lạc của thế gian (16, 8-11). Và chính Người cũng sẽ dẫn các môn đệ đi vào một giai đoạn mới, trong đó họ sẽ hiểu rõ hơn mầu nhiệm về Chúa Giê su (16,12-15).
TÌM HIỂU
Anh em không có sức chịu nỗi: trước khi Chúa Giê su được tôn vinh, các môn đệ không thể nào hiểu được mầu nhiệm về Ngài (x. 16,4).
Sự thật toàn vẹn: nghĩa là mạc khải toàn vẹn về Thiên Chúa được diễn tả trong mầu nhiệm Phục sinh. Chúa Thánh Thần phục vụ Thiên Chúa và Con (16,15) sẽ hướng dẫn suy tư của Hội Thánh qua nhiều thế kỉ suy niệm đào sâu về những biến cố ấy. Người sẽ đưa Hội Thánh càng ngày càng vào trong sự hiểu biết chương trình của Thiên Chúa được hoàn tất nơi Con.
Những điều sẽ xảy đến: Chúa Thánh Thần sẽ giúp các môn đệ đi sâu vào mầu nhiệm Phục sinh. Càng lúc Thánh Thần càng giúp cho các môn đệ có khả năng đọc các biến cố dưới ánh sáng đức tin. Nhờ Người, mọi ki tô hữu là “tiên tri” (x. Cv 2,17-18 trích dẫn Ge 3,1-5).
Người sẽ tôn vinh Thầy: Thông thường, Gioan nói rằng Cha tôn vinh Con. Ở đây, ngược lại tác giả nói về Thánh Thần rằng Người sẽ hoàn tất sứ mạng phục hồi cho Ngài khi kết thúc cuộc âm mưu chống lại Chúa Giê su. Ba lần, tác giả lặp lại rằng Thánh Thần “sẽ loan báo cho các con”, có nghĩa là “sẽ giúp cho các con biết”. Thánh Phao lô diễn tả cùng một ý tưởng đó một cách khác: “Không ai có thể nói: Chúa Giê su là Chúa nếu không có Thánh Thần gợi hứng” (1 Cr 12,3). Niềm tin vào Chúa Giê su sống động là một ơn của Thánh Thần.
Người sẽ lấy những gì là của Thầy: đây là đọan văn duy nhất trong Tân Ước nói rằng Thánh Thần được diễn tả là ở trong sự lệ thuộc vào Con (x. 14,26). Người sẽ không nói gì thêm về điều mà Chúa Giê su đã công bố, như thế Con không làm gì khác hơn là diễn tả Cha (x. 14,10).
Cha: tất cả những gì mà Thánh Thần lấy từ Con cũng từ Cha mà ra cả.
SỨ ĐIỆP
Trong ngày lễ kính Thiên Chúa Ba Ngôi, chúng ta mừng Thiên Chúa là Cha, Con và Thánh Thần, Thiên Chúa là Tình yêu. Có người nghĩ đến những gì mà ngày xưa họ đã học biết trong các lớp giáo lí. Có người nhớ lại những câu trả lời mà họ thuộc lòng. Người ta đã cố gắng diễn tả mầu nhiệm nầy dưới hình thức ba vòng tròn giao nhau. Nhưng thực tại của Thiên Chúa luôn luôn vượt qua tất cả những gì mà chúng ta có thể nói về Người cũng như những hình ảnh nghèo nàn mà chúng ta có thể vẽ ra. Chính từ ngữ “Ba Ngôi” không có trong Kinh Thánh. Chúng ta dùng từ đó vì không có từ nào đúng hơn để chỉ mầu nhiệm sâu xa của Thiên Chúa.Nếu chúng ta muốn biết Thiên Chúa là ai, trước tiên cần phải gặp Người và lắng nghe lời Người phán dạy. Tòan bộ Kinh Thánh mạc khải cho chúng ta một Thiên Chúa đến gần chúng ta. Người không chỉ phán dạy chúng ta biết Người là ai. Người còn đến gặp chúng ta qua Chúa Giê su là Con của Người. Ngài đã mang lấy thân phận con người ngọai trừ tội lỗi. Toàn bộ sách Tin mừng cho chúng ta thấy Chúa Giê su đã được thu hút bởi Đấng mà Ngài gọi là Cha Ngài. Ngài thường lui vào nơi thanh vắng để cầu nguyện lâu giờ. Ngài cầu nguyện ở vườn Cây dầu như sau: “Lạy Cha, đừng theo ý con, nhưng theo ý Cha!”. Một ngày nọ, Ngài nói: “Lương thực của Thầy là làm theo thánh ý của Cha Thầy”. Cuộc sống của Đức Ki tô tràn đầy tình yêu đối với Cha và trong tình yêu đó Ngài được hạnh phúc.
Rồi chúng ta có chứng từ của các Tông đồ. Họ sẽ thấy Ngài có những hành vi của một vì Thiên Chúa, có những thái độ của Thiên Chúa. Chắc chắn, họ sẽ là chứng nhân cho sự thánh thiện của Ngài và tri thức về Thánh Kinh của Ngài. Nhưng điều làm họ ngạc nhiên hơn cả, đó là thấy Ngài tha tội, điều khiển gió bão và biển. Chứng kiến những sự việc ấy, các tông đồ đã phải thốt lên: “Ngài là Thiên Chúa. Ngài là đấng Emmanuel, Thiên Chúa ở giữa chúng ta”. Sau phục sinh. Đức tin của họ lại càng rõ rệt hơn. Họ nhận ra Thầy Giê su mà họ đã đi theo là Chính Con Thiên Chúa.
Ngày Thăng Thiên, Ngài tỏ mình ra cho họ lần cuối cùng, rồi Ngài biến mất trước cặp mắt đăm đăm nhìn Ngài. Vài ngày trước đó, Ngài đã hứa với họ rằng Ngài sẽ không để họ mồ côi: “Ta sẽ sai Thánh Thần hướng dẫn anh em vào chân lý vẹn tòan”. Đó là ơn ban Thánh Thần mà chúng ta đã mừng vào ngày Hiện Xuống. Ngài đã hướng dẫn các tông đồ đến với chân lí ấy, nhắc cho họ nhớ và giúp cho họ hiểu tất cả những gì mà Chúa Giê su đã nói và đã dạy. Ngài là sức mạnh cho những người được rửa tội và các chứng nhân tử đạo. Bấy giờ họ hiểu rằng Thánh Thần là một ngôi, một Đấng sống động, giống y như Cha và Con.
Cũng như Chúa Giê su, chúng ta đựoc mời gọi làm cuộc vượt qua từ cõi chết để đi vào vinh quang phục sinh của Ngài. Nếu chúng ta muốn làm môn đệ Ngài, chúng ta phải đi theo Ngài trên đường mà Ngài đả chỉ cho chúng ta, bởi vì tất cả chúng ta được mời gọi thông phần hạnh phúc với Ngài. Đức Ki tô phục sinh tiếp tục trở thành người lân cận của mỗi người chúng ta. Ngài đến để hướng dẫn chúng ta trên con đường về với Cha. Ngài đã hứa ở với tất cả chúng ta mọi ngày cho đến tận thế. Ngài chờ đợi nơi chúng ta một lời đáp trả xứng đáng với tình yêu mà Ngài đã dành cho chúng ta.
Chính nhờ vậy mà dần dần chúng ta khám phá mầu nhiệm Thiên Chúa độc nhất trong Ba ngôi. Lời nói bập bẹ vụng về của chúng ta không đủ sức để nói lên mầu nhiệm ấy. Đối với người Ki tô hữu, tin vào Đức Ki tô, chính là khẳng định rằng Ngài là Thiên Chúa, ngang bằng với Chúa Cha trong mọi sự. Đó là Thánh Thần, ngang bằng với Cha và Con trong mọi sự. Con đã tỏ cho chúng ta biết Thanh Thần ngang qua hành động của Người trong chúng ta và trong Giáo Hội. Thiên Chúa của chúng ta không phải là một đấng xa xôi. Người là Đấng đến gặp gỡ chúng ta để nói với chúng ta tình yêu điên dại của Người.
Ngày hôm nay, tất cả chúng ta được sai đi làm chứng cho những kì công của Thiên Chúa. Sứ mạng của chúng ta, đó là tiếp tục những gì mà Chúa Giê su đã làm, và để được vậy, Người đã gửi Chúa Thánh Thần đến với chúng ta, để Người hướng dẫn chúng ta đến Chân lí vẹn toàn. Để loan báo tin mừng, điều quan trọng không phải là có những khả năng trí thức; mà là được đầy tràn tình yêu của Thiên Chúa và muốn thông truyền cho người khác. Tất cả khởi đầu ngay lúc mà chúng ta đến tái kín múc tận nguồn ơn thánh, trong kinh nguyện, lắng nghe Lời Chúa và nhất là Thánh Thể. Chính bằng cách ấy chúng ta mới có thể trở thành một Giáo hội hiện xuống.
Lạy Chúa, xin Thánh Thần Chúa ở với chúng con để giúp đỡ chúng con lãnh nhận tình yêu đến từ Chúa; xin Ngài ban cho chúng con sức mạnh và can đảm để chúng con là nhân chứng trong suốt cuộc đời chúng con!
Lm. Phaolo Nguyễn Văn Đông