THÁNH BÊ-ĐA KHẢ KÍNH, LINH MỤC TIẾN SĨ HỘI THÁNH
(673-735)
Thánh Bê-đa là con một gia đình nhà nghèo khó trong nước Anh. Thánh nhân sinh năm 673 và mồ côi cha ngay từ khi lớn lên 7 tuổi. Nhưng bù lại Chúa đã ban cho Bê-đa sớm có một trí khôn sắc sảo và nhiều đức tính cao đẹp. Vì thế, một người bà con đã không ngại giúp cho cậu ăn học và vào tu trong một nhà dòng thánh Biển Đức ở Uy-mao. Theo tiếng Anh thời bấy giờ, chữ Bê-đa có nghĩa là “cầu nguyện”. Chính đời sống của thánh nhân đả phản ảnh trung thành ý nghĩa thâm thúy ấy!
Năm 682,thầy Bê-đa vui sướng sống trong tu viện. Nhưng cũng ở đây cuộc đời ngài trải qua rất nhiều khó khăn: các tu sĩ, ngoài việc học hành, còn phải lao động chân tay , khai khẩn đất hoang. Hơn thế, năm 686, bệnh dịch tả lan tràn, khiến cả tu viện chỉ còn cha bề trên Xê-ô-phi và thầy Bê-đa là sống xót. Nhiều người cho rằng nhà dòng sẽ tan vỡ.
Nhưng ai hiểu được ý Chúa quan phòng? Sau thời gian bị thử thách, dòng lại phát triển mạnh mẽ và mau lẹ, thầy bê-đa lại được diễm phúc làm bạn với đèn sách. Sẵn trí thông minh và tinh thần hiếu học đặc biệt, Bê-đa đã thu lượm được nhiều kiến thức về các môn Kinh Thánh, khoa học và âm nhạc bình ca. Thêm vào cái vốn văn hóa sâu rộng ấy, thầy bê-đa còn có một đức vâng phục, lòng kiêm tốn và tính đơn sơ nhã nhặn. Sau mỗi giờ, thầy thường nâng lòng lên cầu nguyện với Chúa : “ Lạy Chúa nhân từ, Chúa đã thương cho con ngụp lặn trong kho tàng kiến thức , thì xin Chúa cũng cho con được khiêm tốn bước theo Chúa, Đấng khôn ngoan và thánh thiện tuyệt đối và khiêm nhường tuyệt đối. Lạy Chúa, xin đừng để con bỏ Chúa bao giờ”. Năm 691,thầy được Đức Giám mục giáo phận E- dăm trao ban chứ phó tế vào năm 702 được thụ phong linh mục. Sau đó, cha Bê-đa được cử làm giáo sư dạy học ngay tại trường. Nhiệt thành với sứ mệnh giáo dục, ngài dạy đủ các lớp và đủ mọi trình độ. Nhờ có phương pháp dạy học mới mẻ và hợp tâm lý, cha Bê-đa nổi tiếng là nhà sư phạm biệt tài thời bấy giờ. Tuy bận rộn với công việc giáo dục, thánh nhân cũng viết được 45 cuốn sách giá trị thuộc đủ mọi môn, như văn chương, triết lý, vũ trụ học, toán học , sử học , thi ca và khoa hùng biện…
Ngoài công việc dạy học và viết sách , thánh Bê-đa còn đảm nhiệm nhiệm vụ tranh biện với các lạc giáo, nhất là với những giáo phái Tin Lành. Những bằng chứng thánh nhân đưa ra luôn thích hợp với tinh thần Giáo Hội. Ngài là một sử gia trứ danh của Giáo Hội và Anh Quốc. Nói đến thánh Bê-đa, người đương thời nghĩ ngay đến một giáo sư danh tiếng, một nhà bác học uyên thâm và một vị truyền giáo thánh thiện. Trong đời sống siêu nhiên của ngài, người ta thấy nổi bật đức khiêm tốn và bác ái. Để phần nào hiểu thêm về đời sống nội tâm và lòng nhiệt thành truyền giáo của thánh nhân, chúng ta hãy đọc mấy câu sau đây trong một bứ thư ngài viết năm 734 gửi cho con thiêng liêng làm Giám Mục giáo phận Ước. Ngài viết: “… Tôi khuyên Đức Cha hãy chú ý nhiều đến việc nguyện ngắm và xét mình mỗi ngày. Đức Cha cũng phải nhớ rằng nhiệm vụ trọng yếu nhất của một vi Giám Mục là lo thánh hóa hàng linh mục và nhiệt thành nuôi dưỡng đoàn chiên, tìm mọi phương thế hữu hiệu đem ơn Chúa đến cho các linh hồn tội lỗi và lòng tin cho những ai còn xa Chúa. Lại nữa Đức Cha phải thúc dục các họ đạo năng đọc kinh cầu nguyện, nhất là học hỏi Kinh Thánh , nhờ đó giúp họ đón nhân những chân lý căn bản trong đạo”… Được coi như một tờ di chúc, bức thư này đã được in ra và gửi đi nhiều nơi. Theo các sử gia thì về cuối đời thánh nhân bị mù mắt. Nhưng không vì thế mà ngài bỏ công việc truyền giáo là dạy học và giảng thuyết. Người ta cảm phục biết bao vì thấy ngài tuy mù mắt mà vẫn tiếp tục công việc đèn sách cách thông thạo. Đó phải chăng là một ơn đặc biệt mà Chúa đã ban để thưởng công cha Bê-đa trong những năm cuối đời.
Đời sống của cha là đời sống tận tụy làm việc và sốt sắng cầu nguyện. Khi nằm trên giường bệnh mặc dù không viết được, ngài cũng đọc cho các đệ tử chép bản dịch Tin Mừng thánh Gio- an. Ngài từ trần vào chính ngày lễ Thăng Thiên năm 735, trong khi miệng còn thầm thĩ đọc kinh Sáng Danh. Thi hài thánh nhân được mai táng trọng thể trong tu viện Gia-rô. Sau khi cha tạ thế, nhiều tín hữu từ xa đế kính viếng và cầu nguyện bên phần mộ của ngài. Lòng sốt sắng của họ đã đáng Chúa ban nhiều phép lạ vì lời bầu cử của thánh Bê-đa. Năm 1020, di hài thánh nhân được chuyển về Đu-ham đặt trong một quan tài bằng vàng có gắn nhiều ngọc trai và kim cương. Lòng sùng mộ của giáo dân cùng với những phép lạ xảy ra càng thúc đẩy Giáo Hội xúc tiến mau lệ việc phong ngài lên bậc Hiển Thánh. Rồi ngày 13 tháng 11 năm 1899 thánh nhân lại được tôn phong lên bậc tiến sĩ Hội Thánh.
Đẹp thay đời sống của thánh Bê-đa! Vì ngài đã biết dung trí tuệ để phụng sự Chúa và biết phát triển vốn trí thức trong đức khiêm nhường và lòng bác ái. Ước gì tinh thần học hỏi của ngài là đường lối để mọi tâm hồn noi theo mà tìm ra chân lý như lời ngài nói: “
Người thông thái thật, là người biết tự hạ mình sống theo khoa học bác ái mà Ngôi Lời đã mang từ Trời xuống”.
Lời nguyện:
Lạy Chúa, Chúa đã dùng một học giả uyên thâm là thánh Bê-đa linh mục làm cho Hội Thánh thêm vinh quang rạng rỡ. Nhờ sự khôn ngoan và công nghiệp của thánh nhân, xin cho chúng con là tôi tớ Chúa được luôn soi sáng và giúp đỡ.
Chúng con cầu xin nhờ Đức Giê-su Ki-tô Chúa chúng con.