BUỔI LỄ TIỄN ĐƯA VÀ TỪ GIÃ ĐỨC HỒNG Y TARCISIO BERTONE QUỐC VỤ KHANH TÒA THÁNH
KẾT THÚC CHỨC VỤ QUỐC VỤ KHANH TÒA THÁNH
(Vatican ngày 15-10-2013)
Thư của Đức Thánh Cha Phanxicô gửi Đức Hồng Y Tarcisio Bertone
Trọng kính
Người Anh Em Hồng Y TARCISIO BERTONE
Trưởng Hồng Y Đoàn của Giáo Hội Roma
Kính thưa Chư Huynh thân mến, đã tới lúc cho Đức Hồng Y, "làm xong nhiệm vụ làm chứng nhân" trong việc phục vụ như là Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh. Vì thế Tôi muốn hiệp nhất cách thiêng liêng với Chư Huynh trong lời tạ ơn Thiên Chúa vì tất cả những điều lành mà Chúa đã cho Chư Huynh thực hiện trong vai trò thật tế nhị và hết sức dấn thân. Ký ức của Thánh Têrêsa Giêsu, Vị Thánh mà hôm nay Phụng vụ cử hành lễ nhớ của Thánh Nữ, mời chúng ta đem mắt nhìn vào Thiên Chúa: "Không gì có thể làm xáo trộn con, - vị Thánh cao cả này nói với chúng ta - không có gì làm con ngạc nhiên, vì ai có Thiên Chúa, thì không thiếu thốn gì cả". Trong hoàn cảnh này, Tôi cần phải biểu lộ ra với Chư Huynh lòng biết ơn chân thành vì sự lo lắng ân cần mà Chư Huynh đã tỏ ra trong 7 năm này; và Tôi làm điều này cũng nhân danh Đức Thánh Cha đáng mến của chúng ta Đức Beneđictô XVI, vì Ngài đã gọi Chư Huynh từ Giáo Phận Genova (Italia), nơi Chư Huynh lúc đó là Tổng Giám Mục, trở lại Roma và trao cho Chư Huynh trách vụ Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh từ ngày 15-9-2015, và như thế cũng là Trưởng Đoàn Hồng Y của Giáo Hội Roma. Bảy năm làm việc hăng say, đã qua đi với sự quảng đại lớn lao và với tinh thần phục vụ cao độ. Ngay cả Tôi cũng có thể nhận ra, cho tới hôm nay, việc cộng tác đầy kinh nghiệm của Chư Huynh.
Có một khía cạnh mà Tôi muốn thưa với Chư Huynh một cách đặc biệt sự trân trọng của Tôi, và về sự trung thành của Chư Huynh với tinh thàn của Thánh Don Bosco, tinh thần Salesiano, mà Chư Huynh đã biết bảo tồn và làm chứng tá cho dù bận rộn với bao nhiêu nhiệm vụ bề bộn đi theo chức vụ trợ giúp Người Kế Vị Thánh Phêrô. Với việc thi hành nhiệm vụ và với tình yêu quý mến đối với Đức Thánh Cha, là những đặc điểm của các con cái của Thánh Gioan Bosco, Chư Huynh đã luôn thi hành với sự tận tâm nhiệm vụ điều hành các mối liên hệ quốc tế của Tòa Thánh, điều thực quan trọng trong việc phục vụ của Tác Vụ của Giám Mục Giáo phận Roma. Đồng thời, Chư Huynh đã không ngừng mang Giáo Huấn của Đức Thánh Cha và Phép Lành tông tòa tới mọi nơi: tới các Quốc gia, các Giáo phận, các Giáo xứ, các Đại học, các cơ chế, các hiệp hội. Đức Maria, Mẹ Phù Hộ Các Giáo Hữu ở gần Chư Huynh và trợ giúp Chư Huynh trong tác vụ cao quý này. Xin lời bầu cử hiền mẫu của Mẹ đem đến cho Chư Huynh các phần thưởng trên trời và các ơn sủng mà Chư Huynh luôn mong chờ. Phép lành mà Tôi vui lòng ban cho Chư Huynh là bảo đảm cho Chư Huynh, được bình an và được niềm vui thiêng liêng, đồng thời cũng trao ban cho tất cả các Cộng Sự Viên của Chư Huynh và các Người thân yêu của Chư Huynh, với lòng biết ơn sâu xa của Tôi.
Từ Điện Vatican, ngày 15-10-2013.
Phanxicô (Giáo Hoàng)
***
Lời Chào thăm của Đức Thánh Cha
(trong buổi Tiễn biệt ĐHY Tarcisio Bertone)
Các Bạn thân mến,
Chúc mọi người một ngày thật tốt đẹp!
Chúng ta tập họp ở đây để cám ơn Đức Hồng Y Tarcisio Bertone, hôm nay kết thúc nhiệm Vụ Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh, và để chào mừng Đức Tổng Giám Mục Parolin, nhưng là một lời chào mừng gửi đến người vắng mặt (in absentia), bởi vì Ngài sẽ phải nhậm chức vụ mới trong một vài tuần nữa, tính từ ngày hôm nay, vì Ngài phải qua một cuộc giải phẫu nhẹ.
1. Trong lúc này một tâm tình biết ơn nơi chúng ta mà Tôi muốn chia sẻ với tất cả Anh Chị Em. Thưa Đức Hồng Y Tarcisio Bertone thân mến, Tôi cũng nghĩ là phải diễn tả cả tâm tình của Đấng Tiền Nhiệm đáng mến của Tôi, Đức Giáo Hoàng Beneđictô XVI, để gửi tới Chư Huynh lời cám ơn rất chân thành của Chư Huynh vì công việc mà Chư Huynh đã thi hành trong những năm này. Tôi nhận thấy nơi Chư Huynh, người con của Thánh Don Bosco. Tất cả chúng ta được ghi dấu ấn của lịch sử của chúng ta. Khi nghĩ tới việc phục vụ Giáo Hội trong thời hạn dài của Chư Huynh, hoặc trong việc giảng dạy, cũng như trong việc thi hành tác vụ Giám Mục giáo phận và công việc tại Tòa Thánh, cả trong chức vụ là Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh, Tôi nghĩ rằng đường dây đỏ được kết lên chính từ ơn gọi linh mục trong Dòng Salesiano là điều đã ghi dấu sâu đậm nơi Chư Huynh, ngay từ khi còn bé, và đã đưa Chư Huynh chu toàn các chức vụ được ủy thác, không phân biệt nhiệm vụ nào, tất cả được chu toàn với tình yêu sâu xa đối với Giáo Hội, với sự quảng đại bao lao, và có chút pha trộn tinh thần Salesiano, kết hợp tinh thần vâng phục chân thành và một sự tự do trong việc đưa ra các sáng kiến và các tìm tòi cá nhân.
2. Với mỗi thành viên Salesiano, tình yêu Giáo Hội được diễn tả một cách rất đặc biệt qua tình yêu Đấng Kế Vị Thánh Phêrô. Cảm thấy mình ở trong lòng Giáo Hội, đó chính vì người ta ở với Đức Thánh Cha. Và chính vì ở với Đức Thánh Cha, tham dự vào sứ vụ lớn lao của Giáo Hội toàn cầu và của tính năng động bao để lo việc truyền giáo của Giáo Hội. Và ở đây, Tôi sang khía cạnh thứ hai mà Tôi muốn nhấn mạng: thái độ trung thành không điều kiện và sự gắn bó với Phêrô, một nét đặc trưng phân biệt trong suốt thời gian phục vụ như là Vị Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh, bày tỏ ra với Đức Thánh Cha Benêđicto XVI, cũng như đối với Tôi, trong những tháng này. Tôi đã nhận ra điều đó trong nhiều dịp và Tôi thành thực ghi ơn Chư Huynh.
3. Sau cùng Tôi còn muốn cám ơn Chư Huynh vì sự can đảm và sự kiên nhẫn nhờ đó Chư Huynh đã sống những trái nghịch mà Chư Huynh phải đương đầu với. Có biết bao nhiêu điều như thế. Trong số các giấc mơ được Thánh Don Bosco kể lại, cho người trẻ, có giấc mơ về những đóa hoa hồng: không biết người ta còn nhớ tới giấc mơ này không? Thánh nhân nhìn thấy một cái lẵng đầy hoa hồng và rải ra đầy bước đi ở giữa, có nhiều môn đệ đi theo. Tay trong tay người ta tiến bước, tuy nhiên, cùng với các bông hoa hồng đẹp, bao trùm cả lẵng hoa, có những gai thật nhọn đâm ra, gây vết thương và làm cho đau đớn. Ai nhìn từ bên ngoài, thì chỉ nhìn thấy hoa hồng, trong khi Don Bosco và các môn đệ bước đi bên trong và cảm thấy các gai: nhiều người nản chí, nhưng Đức Trinh Nữ Maria khuyên bảo tất cả hãy kiên trì, và sau cùng Thánh nhân thấy mình ở giữa các môn đệ của mình, trong một cái vườn thật đẹp. Giấc mơ muốn tượng trưng sự nhọc mệt của nhà giáo dục, nhưng Tôi nghĩ rằng người ta có thể áp dụng cho bất cứ tác vụ nào với trách nhiệm trong Giáo Hội.
Kính thưa Đức Hồng Y Bertone thân mến, trong giờ phút này Tôi cũng muốn nghĩ rằng, nếu có những chiếc gai, thì Đức Trinh Nữ Phù Hội các Giáo Hữu không thể không có sự trợ giúp của Mẹ, và sẽ không thể không có những trợ giúp trong tương lai: chắc chắn như thế, phải không? Lời cầu chúc mà chúng tôi muốn gửi tới Chư Huynh là Chư Huynh hãy tiếp tục hưởng kho tàng đã ghi dấu ấn cho ơn gọi của Chư Huynh: sự hiện diện của Chúa Giêsu Thánh Thể, sự trợ giúp của Đức Mẹ, tình bạn với Đức Giáo Hoàng. 3 tình yêu lớn của Thánh Don Bosco: 3 tình yêu.
Và với những suy tư chúng ta cho rằng - cho dù vắng mặt [in absentia] - lời chào thăm chân thành nhất tới Đức Tân Quốc Vụ Khanh. Ngài biết nhiều về gia đình Quốc Vụ Khanh, vì Ngài đã làm việc nhiều năm ở đây, với đam mê và có chuyên môn và với khả năng đối thoại và có nét sống thật nhân bản như là một nét đặc trưng của Ngài. Theo một nghĩ nào đó, Ngài như là trở về "nhà mình".
Tôi muốn kết thúc với việc cám ơn Quý Vị tất cả vì sự phục vụ hằng ngày Quý Vị đang làm, thường trong hình thức kín đáo và vô danh; nhưng rất quý báu cho Tác vụ của Tôi. Tôi xin Quý Vị cầu nguyện cho Tôi - Tôi rất cần lời cầu nguyện này - và Tôi muốn rằng Quý Vị cũng chắc chắn về lời cầu nguyện của Tôi cho Quý Vị và tình bạn của Tôi dành cho Quý Vị, sự gần gũi của Tôi và sự biết ơn của Tôi vì công việc Quý Vị đang làm.
Trên Quý Vị và trên những người thân yêu của Quý Vị, Tôi cầu xin Chúa ban Phép lành của Chúa xuống trên tất cả.
Xin chân thành cám ơn!
***
Lời chào kính và cám ơn của Đức Hồng Y Tarcisio Bertone.
Kính Đệ Đức Thánh Cha rất quý mến.
Các lời mà Đức Thánh Cha vừa nói thật chứa chan - Con dám nói như thế - tinh thần Salesiano, cho dù là từ một người con của Vị Thánh vĩ đại là Thánh Inhaxiô Loyola, Gia đình Dòng Tu mà Đức Thánh Cha là thành viên, vì thế với tâm hồn của Don Bosco, con xin cám ơn Đức Thánh Cha.
Việc kết thúc trách nhiệm của con như là Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh, đã trùng với cuộc hành hương tại Fatima trong dịp kỷ niệm lần hiện ra cuối cùng và 60 năm thánh hiến Vương Cung thánh đường Rất Thánh Mân Côi. Một người nào đó đã nói rằng trong Đền Thánh đó sứ vụ của con kết thúc với chìa khóa vàng.
Con đã ở Fatima để thánh hiến Vương cung Thánh đường Chúa Ba Ngôi, lúc đó con được hơn một năm thi hành chức vụ của con, và con vui khi nghĩ có thể sống qua những năm này dưới sự che chở bảo vệ của Đức Mẹ Maria.
Thật khó lòng đưa ra một bảng tổng kết trọn vẹn thời gian 7 năm mà con đã được sống bên cạnh Đức Thánh Cha Beneđicto XVI và, trong một thời gian ngắn, nhưng rất dày đặc trong 7 tháng - 7 tháng thôi! - bên cạnh Đức Thánh Cha Phanxicô. Đàng khác ký ức của những gì đã sống được chia sẻ với hầu như tất cả những người đang hiện diện ở đây, bởi vì chúng ta đã cùng làm việc với nhau trong những trách nhiệm khác nhau với sự tận tụy và nhiều khi với cả những hy sinh. Về tất cả những điều này, con xin cám ơn tất cả.
Điều đã làm say mê chúng con với Đức Thánh Cha Beneđicto XVI là nhìn thấy Giáo Hội hiểu được chính mình trong cái chiều kích sâu thẳm cũng như trong sự hiệp thông, và đồng thời có khả năng nói với thế giới, nói với con tim và trí khôn của mỗi người trong cách thế rõ ràng về giáo huấn và với tầm mức cao cả của suy tư.
Con chỉ xin trích lại những đề tài lớn: như mối tương quan giữa đức tin và lý trí, giữa quyền lợi và luật tự nhiên, các bài diễn văn lớn trong số đó con thích nhắc lại bài diễn văn tại Quốc Hội Nước Đức và tại Westminster Hall, cũng như tại Học Viện các Cha Bernardins ở Paris; việc đánh giá căn tính Kitô Hữu chung của các Anh Chị Em của các Giáo Hội và các Cộng đồng khác; cuộc đối thoại được canh tân lại về thần học với các Người Anh Cả Do Thái; các mối tương quan được ghi dấu bởi sự kính trọng lẫn nhau với các Anh Em Hồi giáo (và trong đó gồm có cuộc hành trình đi Thổ Nhĩ Kỳ và sang Nước Liban) sau những khó khăn và ngộ nhận từ Bài diễn văn tại Regensburg, đã làm cho Giáo Hợi thành người đối thoại được kiếm tìm và được trọng nể; sau cùng, các Thông điệp trong đó Thông điệp Đức Ái trong sự thật, đã vẽ ra một đường lối chính trị, xã hội và kinh tế, mà đã có được sự đồng thuận chung.
Đức Thánh Cha Beneđicto XVI là một nhà canh tân lương tâm và giáo sỹ. Triều đại Giáo Hoàng của Ngài đã đi qua các dự án lớn về mục vụ: năm Thánh Phaolô, năm linh mục và năm sắp kết thúc, năm đức tin. Ngài đã đau khổ sâu xa vì những sự dữ đang làm nhơ bẩn dung nhan của Giáo Hội và vì thế đã đưa ra bộ luật mới đánh mạnh với sự quyết định với hiện tượng đáng xấu hổ về tội lạm dụng tình dục trẻ em trong hàng giáo sỹ, mà không quên khởi sự những luật mới trong vấn đề kinh tế hành chánh.
Và khi Chúa gợi hứng cho Ngài, sau khi đã suy tư, sâu xa và cầu nguyện thật sâu đậm, Ngài quyết định từ nhiệm, đã trao lại tác vụ Thánh Phêrô cho người kế vị của mình đến từ xa và đã được gửi đến từ Thánh Thần của Chúa Giêsu.
Hôm nay con thấy nơi Đức Giáo Hoàng Phanxicô không chỉ một cuộc cách mạng nhưng một sự tiếp nối Đức Giáo Hoàng Beneđictô XVI cho dù trong sự khác biệt về dấu ấn và các mảnh của cuộc sống cá nhân: các nguồn gốc của chúng ta và các hành trình của chúng ta. như chính Đức Thánh Cha đã nói, Kính thưa Đức Thánh Cha, thật khác nhau. Thí dụ con nghĩ tới các Ngày Thế Giới của Giới Trẻ tại Madrid và tại Rio de Janeiro: đó là một lời nhắc nhở, một sự hài hòa thật đẹp. Việc lắng nghe, sự dịu hiền, lòng từ bi thương xót, lòng tín thác, là những thực tại tuyệt vời mà con đã được cảm nghiệm tự cá nhân với Đức Thánh Cha, Kính đệ Đức Thánh Cha, trong muôn vàn các cuộc nói truyện, trong các cử chỉ, trong các điều gây ngỡ ngàng của các "cú" điện thoại, trong các nhiệm vụ mà Đức Thánh Cha đã trao phó cho con. Xin chân thành cám ơn Đức Thánh Cha Phanxicô vì sự nhân ái của Đức Thánh Cha!
Để kết thúc con không thể không nhấn mạnh tới hai kiểu nói làm tăng sức cho việc tiếp nối này: ơn cố vấn tự phát và được linh hứng, được nhắm tới tương lai nhưng phong phú những điều trong ký ức, và rồi lòng sùng kính Mẹ Maria, chung trong Giáo Hội và với lòng sốt sắng. Không có một hình ảnh nào đẹp hơn là ảnh của hai vị Giáo Hoàng, mỗi Vị cùng quỳ gối cầu nguyện trước tượng Đức Mẹ, và tượng Đức Mẹ Fatima: tại Fatima, trong Năm linh mục 2010, Đức Thánh Cha Beneđicto XVI, và ở Roma, trước cũng một tượng đó, trong Năm đức tin, Đức Giáo Hoàng Phanxicô, để đem tất cả Giáo Hội trong tình trạng thống hối và thanh luyện. Hình như chính từ Fatima người ta phải khởi sự.
Xin Mẹ Maria trợ giúp Đức Thánh Cha Phanxicô và Vị Quốc Vụ Khanh mới, Đức Tổng Giám Mục Pietro Parolin, là Người mà chúng ta muốn gửi một lời chào và cầu chúc Ngài sớm trở về, để mở ra các nút còn đang cản trở Giáo Hội, trong Đức Kitô, là con tim của thế giới, nhãn giới đang mong đợi và được kêu cầu liên lỉ. Và đó là lời cầu nguyện nóng hổi của chúng ta.
Xin chân thành cám ơn Đức Thánh Cha!
(Dịch theo nguyên bản tiếng Ý do Phòng Báo Chí Tòa Thánh phổ biến ngày 15-10-2013. Linh mục Phanxicô Borgia Trần Văn Khả, ngày 16-10-2013).