CHỦ NHẬT 32 THƯỜNG NIÊN B

Tất cả đều đến từ Thiên Chúa và chúng ta chỉ có thể dâng cho Người những gì Người đã ban cho chúng ta. Đọan Tin mừng hôm nay ca tụng lòng quảng đại của một bà góa đã dâng cho Chúa tất cả những gì cần thiết cho cuộc sống mình. Vì thế Đức Ki tô nêu hành vi của bà làm thí dụ cho các môn đệ.

Sách Các Vua 1:

Êlia là vị Tiên tri của Is ra el bị những kẻ có quyền hạ thủ vì ông dám lên tiếng phê phán sự bất công và tội thờ bụt thần của họ. Ông đã tìm được nơi dung thân và được tiếp đón nơi nhà một bà góa nghèo khó cùng cực. Bà chấp nhận chia sẻ với vị Tiên tri phần lương thực ít oi cuối cùng của mình, chỉ đủ nuôi sống bà và con trai bà một thời gian ngắn trước khi chết. Món quà miễn phí và hào phóng đó trở nên nguồn sức sống cho Êlia, và bà góa xứng đáng được chính Đức Ki tô đưa ra làm gương.

Thánh vịnh 145:

Trái với những vĩ nhân trên trần gian, Thiên Chúa là một nơi nương náu đích thật. Người là Đấng ban phát. Người thưởng công cho tất cả những ai sống theo sự công chính. Người tiếp đón những kẻ cơ bần đói khổ nhất.

Thư Do Thái:

Mỗi năm một lần, vị Thượng Tế Do thái đi vào gian Cực Thánh, tức là nơi Thánh của Đền thờ tượng trựng cho sự Hiện diện của Thiên Chúa. Sau khi đã rảy máu con vật hi tế cầu ơn tha tội, ông trở ra với đám đông chờ ông thanh tẩy. Nhờ hiến ban sự sống, Chúa Giê su đã đi vào sự sống sung mãn của Thiên Chúa. Ngài sẽ trở lại để mạc khải sự hòan tất quyết định của Tình yêu.

Tin mừng: Mc 12, 38-44

NGỮ CẢNH

Hành vi quyền năng của Chúa Giê su trong đền thờ đã gây nên sự thù hằn nơi các thầy cả và luật sĩ (11, 18). Giờ đây Chúa Giê su đối đầu trực tiếp với họ trong một loạt các cuộc tranh luận giống như phân đoạn đầu sách tin mừng (2, 1-3, 6).

Hai đoạn văn (cc. 38-40 và 41-44) được liên kết bằng từ: “bà goá”. Cả hai xảy diễn tại Giêrusalem và trong đền thờ.

Có thể đọc đoạn tin mừng theo bố cục hai phần như sau: phần đầu nói về thói giả hình của các kí lục (12.37b-40) và phần sau nói về đồng tiền quảng đại của bà goá nghèo khổ (41-44). Những lời quở trách các kí lục được trình bày theo thứ tự đi lên: từ những lối ham chuộng hư danh (khoe khoang áo sống, thích được chào hỏi, ngồi chổ nhất) đến việc bóc lột các bà goá, và thói đạo đức giả.

TÌM HIỂU

Trong lúc giảng dạy: nhắc lại cuộc tranh luận với các kinh sư. Bài giảng này không để ý đến trường hợp ngoại lệ của người kinh sư ở đoạn 12.28-34. Đây là lời lên án tổng quát chống lại thói kiêu căng, phô trương và giả hình của cả một phe nhóm. Chủ đề nầy được triển khai một cách phong phú hơn trong Mt 23, 13-32 và Lc 11, 45-52.

Xúng xính trong bộ áo thụng: áo thụng nói ở đây là loại áo choàng các giáo sĩ thường mặc. Áo đã dài, nhưng các ngài lại thích nối dài thêm tua áo để dễ gây chú ý, và nhất là để tỏ ra là kẻ giữ luật mẫu mực. Đây là một thói xấu trục lợi nhằm khai thác uy tín tôn giáo để tìm kiếm vinh dự riêng cho cá nhân mình.

Nuốt hết tài sản của các bà goá: Lề Luật Mô sê không ưu đãi các bà goá khi không cho họ quyền thừa kế tài sản của chồng (x. Ds 27, 9-11; 1V17, 8-15; 2V4, 1-7). Nhưng ở đây, Chúa Giê su không lên án Lề Luật, mà lên án các lạm dụng mà các Ký lục bày ra để chiếm dụng tài sản được kí thác cho họ, hoặc lợi dụng lòng quảng đại của các bà ấy để moi thêm tiền của cho mình. Khai thác tài sản của các bà goá, hạng người dễ bị tổn thương nhất là một tội đặc biệt đáng ghê tởm trước mắt các nhà làm luật và các ngôn sứ thời Cựu Ước (Xh 22,21tt; Đnl 27,19; Is 1, 23-10, 2; Gr 7, 6; 22, 3; Tv 94, 6). Trong khi đó, nâng đỡ các quả phụ là việc thiện đứng hàng đầu (Đnl 10,18tt; Hc 35, 14, 28tt).

Làm bộ đọc kinh cầu nguyện lâu giờ: Chúa Giê su không quở trách các kí lục cầu nguyện công khai, hay cầu nguyện lâu giờ, nhưng là thói đạo đức giả, đóng kịch, biến việc tốt lành ra xấu vì ý đồ khoe khoang của họ. Đây là một tội mà Chúa Giê su không ngừng lên án. Thói chuộng hư danh đã khiến các ông biến việc đạo đức thành một phương tiện đề cao bản thân và lừa gạt người khác. Khi lòng ưa chuộng hư danh đưa đến thói giả đạo đức, và khi thói giả đạo đức này che đậy lòng tham lam muốn chiếm dụng tài sản của các bà goá hay của những kẻ cô thế không được bảo vệ, thì người ta đã đi đến tột đỉnh xấu xa nhất của tội lỗi.

Thùng tiền dâng cúng: đây là những thùng tiền dùng để thâu nhận các thứ tiền dâng cúng cho đền thờ. Chúa Giê su đã xua đuổi những kẻ buôn bán ra khỏi đền thờ (11.15), vì Ngài không chấp nhận việc thương mại làm lợi cho đền thờ. Nhưng việc dâng cúng quảng đại của bà góa nghèo đã gợi lên sự thán phục của Ngài.

Bà goá nghèo khó: lời trách cứ của Chúa Giê su đối với các kinh sư có nhắc tới hạng bà góa như là nạn nhân bị họ bóc lột (12, 40). Có lẽ vì thế mà tác giả Mác cô đã nối kết hai trình thuật nầy lại với nhau chăng? Ở mức độ sâu xa hơn thì cử chỉ của bà goá nầy hoàn toàn trái ngược lại với việc làm của các kinh sư. Một cử chỉ đơn sơ phát xuất từ tấm lòng đạo đức bình dân được Chúa Giê su biểu dương bởi ý hướng sâu xa của bà. Ngài đã lôi kéo sự chú ý của các môn đệ đến một thái độ ít người quan tâm đến.  Và người ta có thể so sánh bà với bà góa thành Sarepta đã gặp gỡ tiên tri Êlia (1V17, 7-16; x. Lc 4, 25-26).

TIN MỪNG HÔM NAY NÓI VỚI CHÚNG TA

Rằng Chúa Giê su cảnh giác các Tông đồ trước những kẻ tìm cách khoe khoang.

Các Thầy kinh sư được mọi người Do thái sự kính nể nhờ vào uy tín có được qua sự thông hiểu Thánh kinh của họ. Các tông đồ sẽ được Chúa Giê su trao phó trách nhiệm dẫn dắt đoàn chiên của Ngài, nên được Ngài cảnh giác trước tính phô trương và giả hình của các Kinh sự và Biệt phái. Lợi dụng bổn phận tông đồ cho những lợi ích cá nhân là một điều xấu xa đáng ghê tởm.

TIN MỪNG HÔM NAY ĐÒI CHÚNG TA

Phải sống đơn sơ trước mặt Thiên Chúa.

Con người thường quên rằng mình là tạo vật của Thiên Chúa. Đó là cơn cám dỗ xưa trong vườn Địa Đàng: con người muốn bằng Thiên Chúa. Lời của Sa tan: “Tôi không phụng sự” thường ở trên môi con người. Chúng ta muốn sống độc lập, sợ vâng phục quyền bính của Thiên Chúa. Chúng ta có cảm tưởng lề luật gò bó, gây khó dễ chúng ta vì chúng ta giữ luật mà không có Tình yêu. Tình yêu đem lại lòng khiêm nhường, đơn sơ và bình an.

TIN MỪNG HÔM NAY NÓI VỚI CHÚNG TA

Rằng Chúa Giê su quan sát những người bỏ tiền vào Hòm.

Một căn phòng ở lối vào Đền thờ chứa 13 hòm tiền để cho các tín hữu bỏ vào đó những của lễ dâng cúng cho việc thờ phượng và nuôi sống các thầy Lê vi. Chúa Giê su quan sát những người đến dâng lễ: những người giàu khoe khoang, cốt ý để cho người ta được thấy, dù thực sự họ chỉ cho phần dư thừa của mình. Họ giơ cao nắm tiền cố ý cho người ta thấy, cố ý tạo nhiều tiếng kêu cho người chung quanh để ý. Còn những người nghèo âm thầm đi vào, rồi rón rén đi ra sau khi dâng cúng cả phần gia tài của mình. Trước mặt Chúa họ mới là người dâng cúng nhiều nhất.

TIN MỪNG HÔM NAY NÓI VỚI CHÚNG TA

Rằng lấy cái dư thừa mà dâng cúng thì không phải là bố thí đích thực.

Người ta có thể cho người nghèo nhiều tiền của và xem ra quảng đại, nhưng nếu chỉ cho cái không cần dùng nữa, thì không thể gọi là bố thí. CHO thực sự trước mắt Thiên Chúa, chính là hi sinh một điều gì đó để giúp đỡ một người nghèo hơn mình và đỉnh cao của bác ái đó là thực hiện một cách âm thầm không ai biết.

SỨ ĐIỆP TIN MỪNG HÔM NAY

Chúa Giêsu khiển trách các thủ lãnh tinh thần thời của Ngài những gì? Họ không nhất quán: “Họ nói mà không làm”. Họ lười biếng: “Họ buộc những gánh nặng…nhưng không muốn đụng ngón tay vào”. Họ tự đề cao: “Họ luôn làm để được người ta để ý. Họ thích những chỗ ngồi danh dự…những hàng ghế đầu…những lời chào kính ở nơi công cộng”.

Các ký lục và biệt phái không phải là những người duy nhất đề cao mình: rất nhiều những người trong chúng ta có thể nhận ra mình nơi chân dung họ. Nếu chúng ta cảm thấy thoả mãn trước những lời nói của Chúa Giêsu bằng cách nhủ thầm rằng: “Tôi, tôi không thuộc về số người ấy”, thì ngay tức khắc, chúng ta là những người ấy! Hơn thế, ai trong chúng ta lại chưa hề cảm thấy thích thú khi nhìn thấy những sai lầm của tha nhân bị kết án? Sự mù quáng tệ hại nhất là sự mù quáng che phủ không cho chúng ta nhìn được những sự không nhất quán của chính chúng ta.

An ủi biết bao khi chúng ta nhìn thấy Chúa Giêsu không để bị mình lôi kéo bởi những món tiến dâng cúng to lớn và sáng suốt nhìn thấy tận tâm can: Amen, Thầy bảo anh em: “Bà goá nầy đã bỏ vào hòm nhiều hơn nọi người. Vì tất cả mọi người đều lấy phần dư thừa, còn bà, bà đã lấy trên sự bần cùng của bà: bà đã cho tất cả, hết những gì bà có để sống”.

Lm.Phaolo Nguyễn Văn Đông