AI MUỐN THEO TÔI PHẢI
TỪ BỎ CHÍNH MÌNH
Một bác tiều phu đi đốn củi. Đốn được một bó củi to sắp sửa mang về thì bác bỗng chợt nghĩ đi nghĩ lại thấy đời mình sao khổ quá, tuổi đời cứ tăng lên, sức khoẻ lại sa sút, gánh nặng gia đình vẫn không đổi thay, lại thấy nhiều người chẳng phải lo đến chuyện cơm áo gạo tiền. Bác mới kêu lớn lên: “Ước gì tôi được gặp Thần Chết!”
Vừa nói xong bác thấy Thần Chết đứng ngay trước mặt, tay cầm lưỡi hái, miệng hỏi bác: “Ông lão muốn điều gì?” Bác lập cập trả lời: “Bó củi to nặng quá!, nhờ ngài đưa giùm lên vai tôi”.
Sự sống được yêu quý hơn mọi sự, dù chẳng mấy ai hài lòng với cuộc sống của mình, còn sự chết thì dù người ta ghét sợ và tìm cách trốn tránh đến đâu, lại là một sự thực mà chẳng ai có thể phủ nhận được: “Mạng người dù giá cao mấy nữa, thì rồi ra cũng chấm dứt đời đời. Nào phàm nhân sống mãi được sao mà chẳng phải đến ngày tận số?” (Tv 49,9-10)
Mới thoáng nhìn, sự chết là một thực tại cay đắng của phận người, nó đập tan mọi bảo đảm bền vững nhất, mọi dự tính khôn ngoan nhất nên ai cũng ham sống sợ chết. Vậy thì tại sao Đức Kitô lại dạy: “Ai muốn theo tôi, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình hằng ngày mà theo. Quả vậy, ai muốn cứu mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai liều mất mạng sống mình vì tôi, thì sẽ cứu được mạng sống ấy” (Lc 9,23-24).
Tại sao Chúa lại dạy một điều nghịch lý như vậy?
Tình yêu là câu trả lời cho các nghịch lý trong niềm tin Kitô: Đi theo Đức Kitô là bước vào con đường của tình-yêu-thí-mạng-cho-người-mình-yêu: “Căn cứ vào điều này, chúng ta biết được tình yêu là gì: đó là Đức Ki-tô đã thí mạng vì chúng ta. Như vậy, cả chúng ta nữa, chúng ta cũng phải thí mạng vì anh em” (1Ga 3,16).
Đúng vậy, tình yêu là sự sống của Thiên Chúa nên tình yêu hướng con người đến một giá trị không phai tàn với thời gian, và làm cho mọi bóng tối trong cuộc đời khổ cực được tràn đầy ánh sáng phục sinh: “Những thử thách đó nhằm tinh luyện đức tin của anh em là thứ quý hơn vàng gấp bội, - vàng là của phù vân, mà còn phải chịu thử lửa. Nhờ thế, khi Đức Giê-su Ki-tô tỏ hiện, đức tin đã được tinh luyện đó sẽ trở thành lời khen ngợi, và đem lại vinh quang, danh dự. Tuy không thấy Người, anh em vẫn yêu mến, tuy chưa được giáp mặt mà lòng vẫn kính tin. (1Pr 1,7-8)
Năm 1861, khoảng 2300 giáo dân Bà rịa đang yên ổn sống đạo thì đến tháng 8 quan tuần vũ Biên Hoà ra chỉ thị cho phủ Bà Rịa lập danh sách người có đạo. Dân có đạo phải “khắc tự” hai bên má, một bên chữ Biên Hoà, một bên chữ Tả Đạo. Đến tháng 9, có khoảng 700 người Kitô hữu bị giam trong bốn nhà giam được thiết lập tại phủ Bà Rịa.
Lính gác nghiêm nhặt ngày đêm, không cho ai ra ngoài. Đại tiện, tiểu tiện đều tại chỗ, may lắm mới có được một đứa nhỏ ở ngoài được cho vào hốt đổ đi. Thời tiết mùa mưa ẩm thấp, phải nằm ngủ dưới nền đất, lại không phên bạt che nắng mưa nên nhiều người lâm bệnh chết rũ tù.
Dù vậy, chẳng có ai bỏ đạo. Có một ông bị nhốt trong ngục, vợ và con ở ngục khác trốn thoát được ra ngoài mới tìm chạy được 30 quan tiền định lo lót cho chồng được tha. Nhưng ông nhất định không chịu vì coi đó là việc không chính đáng, và sẵn sàng ở lại để chịu chết vì Chúa.
Cuối tháng 12, Biên Hoà thất thủ, quân nhà Nguyễn chạy đến Bà Rịa nhưng thấy không đủ sức địch lại quân Pháp nên phải rút đi. Trước khi rút, ngày 07/01/1862, họ phóng hoả đốt cả bốn nhà giam các tín hữu.
Người bị giam cố gắng thoát ra, có lính canh ở ngoài đâm chết, có lính thấy đàn bà trẻ con thì thương tình phá cửa cho họ chạy, một cai đội chặn họ lại cướp của. Số người tử vì đạo là 444 người.
Tại sao họ lại sẵn lòng chịu chết vì Đức Kitô? Chính tình yêu của Đức Kitô chịu treo trên thập giá đã lôi kéo mọi người bước vào con đường của tình yêu: “Phần Tôi, một khi được giương cao lên khỏi mặt đất, Tôi sẽ kéo mọi người lên với Tôi." (Ga 12,32)
Khi chịu treo trên thập giá là lúc Chúa kéo mọi người lên với Chúa, còn khi chịu khổ hình vì Đức Kitô cũng là lúc các thánh được đong đầy lòng cảm mến tri ân: “Bởi ân tình Ngài quý hơn mạng sống, miệng lưỡi này xin ca ngợi tán dương” (Tv 63,4)
Sự chết là những điều chẳng ai tránh được. Có cái chết nơi thể xác, có cái chết trong tâm hồn, có cái chết mau lẹ, có cái chết dần dần ... Nhưng mọi đau khổ trong đời sống và cả cái chết nữa cũng sẽ nở hoa cho những ai để cho tình-yêu-đến-bỏ-mình của Chúa dẫn đường và thúc đẩy. Những người đó “được chan chứa một niềm vui khôn tả, rực rỡ vinh quang, bởi đã nhận được thành quả của đức tin, là ơn cứu độ con người” (1Pr 1,9)
Lm. HK