CHỦ NHẬT 8 TN
Yêu thương và tin tưởng vào Cha
Tình yêu Thiên Chúa ban cho chúng ta được bình tâm giúp chúng ta nhìn mọi sự trên đời một cách tương đối. Không ai có thể hoàn toàn thoát khỏi mọi nỗi âu lo vì đó là yếu tố trong cuộc sống xã hội hôm nay. Lời cầu nguyện nhập lễ mời gọi chúng ta cầu xin Chúa ban ơn bình an, và hi vọng. Niềm hi vọng là chính Chúa Giê su không ngừng cầu xin Cha của Ngài chăm sóc chúng ta.
Sách tiên tri Isaia 49,14-15
Thiên Chúa luôn luôn gìn giữ chúng ta trong tình yêu của Ngài. Tiên tri so sánh Tình yêu của Thiên Chúa Cha với tình yêu của một người mẹ trần gian không thể nào quên đứa con của mình. Ngài yêu thương chúng ta bằng lòng nhân ái và xót thương, hơn bất cứ người mẹ tốt lành nhất trên trần gian.
Thánh Vịnh 61
Đây là Thánh Vịnh củng cố, trấn an người đang bị xao xuyến và thúc đẩy họ hành động. Không bao giờ Thiên Chúa có thể quên người mà Ngài yêu mến. Luôn hiện diện trong chúng ta nên Ngài là đấng mà chúng ta phải đặt trọn niềm hi vọng.
Thư thứ nhất Cô rin tô 4,1-5
Chúng ta là những người quản lí của Thiên Chúa. Như những người tôi tớ, chúng ta không được làm tôi một Ai khác, vì Ngài là Ông Chủ duy nhất của chúng ta. Vì thế chúng ta không cần phải quan tâm đến những phê phán của bất kì ai ngoài Thiên Chúa. Rồi chúng ta cũng hãy đối xử như vậy đối với tha nhân, hãy để cho Thiên Chúa xét xử mọi người. Duy nhất Ngài là đấng có thể đem ra ánh sáng mọi chỗ ẩn khuát. Nhất là hãy tránh những phán đoán hời hợt vội vã về những người có trách nhiệm mục tử. Trái lại hãy kề vai sát cánh với họ trong sứ mạng nhiều khi rất khó khăn.
TIN MỪNG: Mt 6,19-34
NGỮ CẢNH
Chúng ta đang đọc bài giảng trên núi của Chúa Giê su (cc.5-7). Cả đoạn nầy đưa ra hình ảnh về kho tàng, và giáo huấn về sự giàu có đích thực cần phải tìm kiếm trước hết mọi sự. Nó không có trên trần gian, nơi nó sẽ mục nát, nhưng chỉ có trên trời (96,19-21). Một kho tàng mà chỉ có đôi mắt trong sáng mới có thể nhận ra (6,22-23). Do đó, nó không phải là tiền của (6,24), nhưng là Nước Trời và sự công chính của Thiên Chúa (6,25-34).
TÌM HIỂU
Những kho tàng: là cái có giá trị qua sự đánh giá của con người, là cái mà tâm hồn mật thiết gắn bó (6,21). Chỉ có sự lựa chọn Nước Trời mới có thể cho phép tích trử một kho tàng ở trên trời. Hình ành nầy sẽ trở lại trong một dụ ngôn (13,44). Sự lựa chọn nầy, được bàn đến trong các đọan 7,13-15.24-27, sẽ được Chúa Giê su qui chiếu đến trong đoạn 16,24-26.
Lc cũng dạy rằng để tích trữ kho tàng cần phải bỏ hết những gì mình đang có: “Anh em hãy bán hết những gì mình có và bố thí” (Lc 12,33).
Thánh Phao lô đưa ra cùng một giáo huấn ấy trong thư gửi cho Timôthê: “Họ phải làm việc thiện và trở nên giàu có về các việc tốt lành, phải ăn ở rộng rãi, sẵn sàng chia sẻ. Như vậy họ tích trữ cho mình một vốn liếng vững chắc cho tương lai, để được sự sống thật” (1, Tm 6,18-19).
Con mắt: phải hiểu từ nầy theo ngữ cảnh ở đây là thực hiện một sự lựa chọn. Mắt, cũng như tâm hồn (6,21) trong Kinh Thánh chỉ tòan vẹn con người trong cách hành xử, nhất là trong tương quan với Thiên Chúa. Như tâm hồn, con mắt liên kết và đưa đến một hướng, xấu hoặc tốt. Mắt sáng, hay chính xác hơn, đơn sơ, chỉ sự dâng hiến toàn thân cho Thiên Chúa, tâm hồn không chia sẻ. Cùng ý tưởng nầy được diễn tả trong mối phúc thanh sạch trong tâm hồn: họ sẽ nhìn thấy Thiên Chúa (5,8). Tính từ trong nguyên bản tiếng hi lạp được dịch là “đơn sơ”, “trong sáng”, hoặc từ “sự đơn sơ”, xuất hiện trong Gc 1,5: “Thiên Chúa ban cho mọi người cách rộng rãi”, nghĩa là quảng đại; trong 2 Cr 11,3 nói đến sự “đơn sơ đối với Đức Ki tô” nghĩa là tòan bộ thuộc về Ngài.
Bóng tối: hình ảnh thường thấy trong Kinh Thánh để chỉ sự dốt nát hoặc sự xấu xa. Lời mời gọi phải chọn lựa giữa ánh sáng và bóng tối (Ga 3,19; 8,12; 12,46; Rm 13,12; 2Cr 6,14; Ep 5,8; 1Tx 5,5) cũng còn xuất hiện trong tài liệu phái Essêniên ở Qumran.
Làm tôi: Thánh Giêrônimô ghi chú ở đây rất đúng rằng Chúa Giê su không nói về việc “sở hữu” tiền bạc, nhưng là “phục vụ” nó (x. Lc 6,13): tiền bạc có thể trở thành một thần tượng. Thánh Giêrônimô chú giải: “Người nào làm tôi tớ tiền của sẽ phục vụ nó như một tên đầy tớ; nhưng ai đã bẻ gẩy ách của sự giàu sang, sẽ đem của cải ra phân phát cho mọi người như một ông chủ”. Chủ đề trong đoạn nầy luôn là phải có một sự chọn lựa dứt khoát: giữa ghét bỏ / yêu thương; yêu thích / khinh bỉ; Thiên Chúa / tiền của. Tương quan với mối phúc khó nghèo (5,3).
Lo cho: động từ nầy sẽ xuất hiện trở lại 6 lần trong đọan 6,24-34; một lần được dịch là “nhờ lo lắng” (6,27). Đây là chủ đề trung tâm của đơn vị văn chương mới nầy.
Trong đọan nầy, sự lo lắng được hiểu là lòng gắn bó với của cải vật chất, khiến người ta quan tâm thái quá đến độ “phục vụ” nó như một ông chủ (x. 6,24). Do đó mà sự lo lắng nầy giết chết lòng tín thác vào Thiên Chúa là Cha.
Chim trời: đoạn nầy gán một tầm mức quan trọng to lớn cho con người, hình ảnh của Thiên Chúa, vươn tới Nước trời (“Chim trời..”, “Há anh em không trọng hơn chúng sao?”). Với mục tiêu là chỉ tìm kiếm của cải Nước Trời (6,24), người môn đệ Chúa Giê su được mời gọi tín thác hoàn toàn vào Thiên Chúa là Cha, Người đã biết tất cả những gì chúng ta đang cần. Như thế ở đây long trọng khẳng định tình phụ tử của Thiên Chúa. Tuy nhiên lòng tín thác ấy không lọai trừ, thậm chí bao hàm, việc con người nỗ lực tìm kiếm cơm bánh hằng ngày cho mình và cho người khác. Chắc hẳn, của cải vật chất được Thiên Chúa ban cho, nhưng chúng cũng được làm ra bởi sự cố gắng của con người. “Ai không muốn làm việc, thì đừng ăn” (2 Tx 3,10).
Sự cố gắng cho sự sống hằng ngày là điều kiện cho mọi người và của mọi xã hội. Sự vươn tới Nước trời, như đã được mô tả trong đoạn nầy, là bầu khí trong đó người ki tô hữu được mời gọi phải thực hiện cố gắng đó. Bản văn nầy là nền tảng lên án mọi văn hóa vật chất dần dần phá hủy những dây liên kết xã hội bởi vì nó khiến con người không còn tìm kiếm kho tàng đích thực.
Hoa huệ ngoài đồng: đó là giống hoa huệ nở rộ vào mùa Xuân ở Đất Thánh, hoa đỏ, như chiếc áo khoác của vua (x. 27,28-31).
Những kẻ kém tin: kiểu nói Mt thích dùng (x. 8,26; 14,31;16,8; 17,20). Mời gọi người tín hữu nghiêm chỉnh tự hỏi chính mình về mối tương quan với Thiên Chúa.
Ăn – uống – mặc: một cách diễn tả tòan bộ những nhu cầu vật chất của con người. Lúc nào cũng thế, vấn đề kinh tế dưới nhiều hình thức chiếm dụng thời gian dành cho cuộc sống thiêng liêng
Tìm kiếm: tìm kiếm Thiên Chúa nơi giáo huấn các tiên tri là một chủ đề quan trọng. Ở đây muốn nói rằng trước tiên cần phải tìm kiếm Nước Thiên Chúa, và cùng lúc, sự công chính của Người. Đó chủ đề của toàn bài diễn từ được loan báo trong các câu 5,6.10.20 và được lặp lại trong câu 6,1. Cần tìm kiếm sự công chính của Thiên Chúa, đến từ Thiên Chúa mà con người chỉ có thể đón nhận như là một ân huệ.
SỨ ĐIỆP
Thiên Chúa và tiền của
“Các ngươi không thể làm tôi Thiên Chúa tình yêu và Tiền của được” Cả hai hoàn toàn đối nghịch nhau. Thiên Chúa và tiền của là hai ông thầy mà chúng ta phải lựa chọn: hoặc là Thiên Chúa hay là tôi. Đó là cái “tôi” thích tiện nghi, mãi mê tìm kiếm tiền bạc, lo lắng cho cái ăn cái mặc. Đó là cái “tôi” muốn tự mình làm chủ lấy mình. Đó là cái tôi mà chúng ta có khuynh hướng muốn phục vụ. Ở đây, từ “phục vụ” mang ý nghĩa thờ phượng. Thế mà, Kinh Thánh không ngừng nói với chúng ta rằng đấng duy nhất mà chúng ta phải thờ phượng là Thiên Chúa. Chúng ta không được biến mình thành thần tượng vì tất cả mọi thần tượng đều biến chúng ta thành nô lệ. Tiền của có thể trở thành một thần tượng. Khi người ta bị ám ảnh vì ham muốn luôn luôn chiếm đoạt nhiều hơn, mau chóng người ta sẽ trở thành nô lệ. Không bao lâu chúng ta sẽ không còn thời giờ để nghĩ đến những điều gì khác nữa. Vì thế chúng ta hãy cảnh giác đối với những gì mà chúng ta sở hữu để khỏi trở thành bị chiếm hữu hay bị truất hữu.
Chúng ta đang sống trong thế giới của kim tiền, càng lúc càng bị đồng tiền chế ngự. Lợi nhuận là cái mà người ta quan tâm trước khi nghĩ đến ích lợi của người khác. Không phải Chúa Giê su lên án việc sử dụng tiền của. Nó có thể rất ích lợi để mang lại cho chúng ta những thứ cần thiết. Nhưng nó luôn luôn là một ông chủ xấu xa. Người ta không thể kiếm tiền bằng mọi cách, nhất là dùng bạo lực. Nhiều người tưởng rằng có nhiều tiền, họ sẽ sung sướng hơn. Xã hội chúng ta dễ tạo ảo tưởng đẩy người ta đến khát vọng ấy, nhiều khi đến chỗ cuồng nhiệt. Những vấn đề vật chất có thể sẽ được giải quyết, nhưng tiền bạc không thể bảo đảm tương lai cũng như hạnh phúc đích thực cho chúng ta. Của cải tiêu xài mà chúng ta ki cóp tích lủy cho đầy nhà, luôn làm cho chúng ta không thỏa mãn. Đàng khác, rồi sẽ có một ngày chúng ta phải ra đi, chúng ta phải bỏ lại tất cả. Và Chúa Giê su muốn chúng ta hiểu rằng nó sẽ không còn một ích lợi nào cả.
Chủ nhật nầy, Đức Ki tô muốn nhắc chúng ta nhớ rằng tương lai của chúng ta ở trong tay Thiên Chúa. Ngài là Cha chúng ta, một người cha yêu thương con cái mình và muốn cho họ được hạnh phúc. Ngài gắn bó với họ như là của cải quí giá nhất của Ngài. Ngài quan tâm đến mọi tạo vật Ngài đã dựng nên. Ngài nuôi dưỡng chim trời. Ngài mặc cho những cánh hoa đồng nội những chiếc áo tuyệt đẹp, đẹp hơn những gì mà Sa lô mon đã mặc lúc vinh hoa nhất trong cuộc đời ông. Đối với Ngài, chúng ta còn có giá hơn gấp nhiều lần mọi chim trời và hoa đồng nội. Ngài mời gọi chúng ta hãy rút ra các kết luận: đặt niềm tin hoàn toàn nơi Thiên Chúa là Cha.
Một cách cụ thể, Chúa Giê su nói với chúng ta hãy ngừng quì gối thờ lại tiền bạc, và coi các ngân phiếu như những ảnh tượng để thờ phượng. Đừng lo lắng thái quá. Cha trên trời biết rõ những gì mà chúng ta cần đến. Đó không phải là lời mời gọi làm biếng hay dửng dưng đối với mọi sự. Chúng ta không phải là chim cũng chẳng phải là hoa. Chúng ta có một khối ốc và những cánh tay để chinh phục và sắp xếp mọi sự để mang lại điều tốt lành cho chúng ta và cho thế giới. Nhưng ưu tiên lớn của chúng ta là ơn gọi trở nên giống hình ảnh của Thiên Chúa. Chúa Giê su mời gọi chúng ta hãy dành cho Ngài chỗ nhất trong cuộc đời chúng ta, chỗ của vị Thầy, và không quan tâm đến mình, vì Ngài sẽ lo lắng cho chúng ta chu đáo hơn.
Lời mời gọi ấy của Đức Ki tô chúng ta phải không ngừng lắng nghe và để thấm nhập vào tâm hồn chúng ta. Nguy hiểm chờ đợi chúng ta là đánh mất điều cốt yếu để sa vào những con đường không đưa đến cuộc sống đích thực, những ngõ cụt. Có những điều mới nhìn thì lấp lánh, nhưng rút cục chỉ là ảo tưởng. Điều quan trọng là tìm kiếm trước tiên Nước Thiên Chúa và sự công chính của Ngài; nghĩa là làm mọi sự để Thiên Chúa ngự trị trong chúng ta và định hướng đời sống chúng ta. Ngài không ngừng gọi chúng ta hãy điều chỉnh bản thân theo đúng thánh ý Ngài mà không quan tâm đến chính mình. Chúng ta không được do dự phó thác cho Ngài tất cả những gì liên can đến chúng ta.
Lòng tin tưởng vào Thiên Chúa không loại trừ những gian khổ trong cuộc sống, nhất là trong những tháng ngày khó khăn. Nhưng đức tin đến giải thoát chúng ta khỏi mọi âu lo, hoặc ít nhất, nó giúp giảm thiểu để không chúng ta không bị chìm ngập. Khi người tín hữu có kinh nghiệm đó, họ sẽ cảm nhận được bình an trong tâm hồn mà Chúa Giê su đã hứa ban. Con người có giá hơn mọi của cải tiền bạc và giàu sang mà nó chiếm hữu. Điều làm nên giá trị một cuộc sống đó là tình yêu mà chúng ta đặt vào đó. Và chính đó là điều chúng ta sẽ bị xét xử.
Chân trời của người tín hữu là Nước Thiên Chúa. Trong cuộc sống hằng ngày, Thiên Chúa là đấng duy nhất đáng được phụng thờ và tôn sùng. Thánh Phao lô nói với chúng ta: “Dù anh em ăn, dù anh em uống, hãy làm tất cả vì vinh quang Thiên Chúa”. Lo lắng cho tiện nghi được đầy đủ là điều hợp lí, nhưng điều đó chỉ là phụ thuộc. Điều quan trọng là chúng ta phải nắm lấy cơ hội đó để giải thoát tâm hồn khỏi những âu lo trần tục và hướng đến điều ưu tiên nhất, đó là tình yêu Thiên Chúa và anh em: “Kho tàng anh em ở đâu, tâm hồn anh em ở đó” (Mt 6,21).
Lạy Chúa, ngày hôm nay, chúng con hướng về Chúa. Xin đừng để chúng con quá lo lắng, nhưng cho chúng con luôn biết đặt trọn niềm tin vào Chúa. Xin dạy chúng ta chúng biết giải thoát khỏi mọi ách nô lệ để trở thành người mang tình yêu của Chúa đến cho anh em chúng con. AMEN.