Suy Niệm Lời Chúa Chúa Nhật III Mùa Vọng
C
Xp 3,14-18a ; Pl 4,4-7 ; Lc 3,10-18
CHIA SẺ TÌNH THƯƠNG VÀ NIỀM VUI CỦA CHÚA
CHO THA NHÂN
I HỌC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG: Lc 3,10-18
(10) Đám đông hỏi ông rằng: “Chúng tôi phải
làm gì đây?” (11) Ông trả lời: “Ai có hai áo, thì chia cho người không
có. Ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy”. (12) Cũng có những người thu
thuế đến chịu phép Rửa. Họ hỏi ông: “Thưa thầy, chúng tôi phải làm
gì?” (13) Ông bảo họ: “Đừng đòi hỏi gì quá mức đã ấn định cho
mình”. (14) Binh lính cũng hỏi ông: “Còn anh em chúng tôi thì phải làm
gì? Ông bảo họ: “Chớ hà hiếp ai, cũng đừng tống tiền người ta. Hãy
an phận với số lương của mình”.(15) Hồi đó, dân đang trông ngóng và
trong thâm tâm, ai nấy đều tự hỏi về ông Gio-an: Biết đâu ông chẳng là
Đấng Mê-si-a! (16) Ông Gio-an trả lời mọi người rằng: “Tôi, tôi làm
phép rửa cho anh em bằng nước. Nhưng có Đấng mạnh thế hơn tôi đang
đến. Tôi không đáng cởi quai dép cho Người. Người sẽ làm phép rửa cho
anh em trong Thánh Thần và Lửa. (17) Tay Người cầm nia rê sạch lúa
trong sân: Thóc mẩy thì thu vào kho lẫm, còn thóc lép thì bỏ vào
Lửa không hề tắt mà đốt đi”. (18) Ngoài ra, ông còn khuyên dân nhiều
điều khác nữa, mà loan báo Tin mừng cho họ.
2. Ý CHÍNH: CHÚNG TÔI PHẢI LÀM GÌ?
Bài Tin mừng hôm nay
gồm có 3 câu trả lời cho ba hạng người về những việc họ phải làm
để sám hối: dân chúng phải chia sẻ cơm áo cho người nghèo, người thu
thuế phải ăn ở công bình và binh lính phải biết tôn trọng tha nhân.
Gio-an cho biết phép rửa bằng nước của ông chỉ là một phương thế
chuẩn bị lòng trí dân chúng để họ được lãnh phép rửa mới trong
Thánh Thần và Lửa, do Đấng Thiên Sai sắp đến thực hiện, mà ông không
đáng làm nô lệ cho Người. Người sẽ xét xử để thưởng kẻ lành và
phạt kẻ dữ vào ngày tận thế.
3. CHÚ THÍCH:
- C 10-11: + “Ai có hai
áo thì chia cho người không có”...: Chia sẻ cơm áo vật chất cụ thể
là một yêu cầu tối thiểu mà dân chúng phải làm để biểu lộ lòng
sám hối.
- C 12-14: + Những người
thu thế: Bọn người này thường bị dân chúng khinh thường thù ghét, vì
họ đã cộng tác thu thuế cho người Rô-ma. Rồi khi làm việc này, họ
còn sách nhiễu dân chúng. Họ bị dân chúng liệt vào loại người tội
lỗi công khai (x. Lc 5,30). Gio-an khuyên họ phải tránh bóc lột kẻ khác
bất công và không được tham lam thu quá mức thuế quy định. + Binh lính: Đây
chắc không phải là binh lính Rô-ma vốn chỉ ở trong đồn binh, chứ không đi trà
trộn với đám đông dân chúng. Đây cũng không phải lính Do thái, vì ngừơi Rô-ma cấm
nước bị chiếm đóng tổ chức quân đội. Có lẽ đây là dân quân tự vệ thường đi theo
bảo vệ người thu thuế. Họ là những người vừa có sức mạnh lại vừa có
khí giới, nên thường hiếp đáp kẻ yếu, nên bị dân chúng căm ghét giống như bọn
thu thuế tội lỗi. Khi gọi bọn người này là binh lính, có lẽ Lu-ca muốn nói lên
tính phổ quát của lời rao giảng của Gioan Tiền Sứ. Tuy không buộc họ phải
đổi nghề, nhưng ông khuyên họ phải giữ công bình, tránh cáo gian bách hại
người vô tội và hãy bằng lòng với đồng lương của mình.
- C 15-16: + Đấng
Mê-si-a: Chữ Hy lạp Chris-tos có nghĩa là “Người được xức dầu”, tương
đương với chữ Mê-si-a trong tiếng Do thái (nghĩa là Đấng Thiên Sai). Ở
đây tác giả Tin mừng dùng từ Mê-si-a vì ông viết Tin Mừng cho người Do
thái theo đạo Công giáo. Tuy nhiên dân Do thái khi ấy lại hiểu từ Mê-si-a theo
nghĩa ái quốc cực đoan. Họ mong chờ Đấng Thiên Sai đến lãnh đạo dân
chống lại ách thống trị của ngoại bang (x Lc 23,2). + Cởi quai dép: Đây
là hành vi phục vụ dành cho nô lệ ngoại quốc. Người Do thái không có
quyền đòi người giúp việc Do thái làm điều này, vì họ là“dòng dõi
tổ phụ Áp-ra-ham”, và thuộc dân được Chúa chọn (x. Ga 8,33).
- C 17-18: + Tay Người
cầm nia rê sạch lúa trong sân: Gio-an mô tả Đấng Mê-si-a như một vị
Thẩm Phán của ngày tận thế: Đấng Thẩm Phán sẽ đến tách biệt người
lành ra khỏi kẻ dữ, giống như chủ ruộng tách lúa thóc khỏi rơm rạ. +
Thóc mẩy thì thu vào kho lẫm...: Sau khi đập lúa trước gió, hạt thóc
nặng hơn sẽ rơi xuống thúng và được cất vào kho, còn rơm rạ nhẹ hơn
sẽ bay ra ngòai thúng và sẽ bị thu gom thiêu đốt trong lửa (x Gr 15,7).
Cũng vậy, trong ngày thẩm phán, kẻ lành sẽ được hưởng hạnh phúc
trong Nước Thiên Chúa, còn kẻ ác làm tay sai cho ma quỷ sẽ bị phạt
trong lửa không hề tắt là hỏa ngục muôn đời (x. Is 66,24; Mc 9,43.48).
4. CÂU HỎI: 1) Tại sao
người thu thuế và binh lính lại bị dân chúng khinh khi thù ghét? 2) Dân
Do thái thời Đức Giê-su trông mong Đấng Mê-si-a đến để làm gì? 3) Gio-an
đã khuyên đám đông dân chúng, những người thu thuế và binh lính phải
sám hối cụ thể thế nào để chuẩn bị đón Đấng Mê-si-a sắp đến? 4) Gio-an cho
biết sứ mệnh của Đấng Mê-si-a ra sao?
II SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Ai có hai áo, thì
chia cho người không có. Ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy” (Lc 3,11).
2. CÂU CHUYỆN:
1) ÔNG GIÀ NOEL CÓ THẬT KHÔNG ?
Tháng 9 năm 1987, một bé
gái tên là Virginia đã viết cho một tờ báo Công giáo Hoa Kỳ để hỏi về ông già
Noel như sau: Ông già Noel có thật không?
Vài ngày sau, trên mục
quan điểm của tờ báo, người ta đọc được câu trả lời của ông chủ nhiệm kiêm chủ
bút như sau: “Virginia yêu dấu của bác. Điều trước tiên bác muốn nói với cháu
là: các bạn của cháu thật là sai lầm khi bảo rằng không có ông già Noel. Các bạn
của cháu đã bị tiêm nhiễm bởi trào lưu hoài nghi. Họ nghĩ rằng chỉ có thể tin
được những gì họ thấy tận mắt. Họ nghĩ rằng không gì có thể có được nếu trí
khôn nhỏ bé của họ không hiểu được.
Virginia ạ! Ông già Noel
có thực. Ông có thực cũng như tình yêu và lòng quảng đại, nhờ đó cuộc sống của
cháu sẽ trở thành vui tươi và xinh đẹp. Bé ơi, nếu không có ông già Noel thì thế
giới của chúng ta sẽ như thế nào?...”.
Được biết ông già Noel là
một nhân vật lịch sử có thật. Người Anh gọi ngài là Thánh Nicola (Santa Claus).
Thánh Giám mục Nicola nầy được mừng lễ ngày 6/12 mỗi năm trước lễ Giáng Sinh. Còn
người Pháp lại gọi ngài cách thân mật là Cha Noel, vì ngài có liên hệ nhiều với
lễ Noel, nhất là với trẻ em. Các em được kể rằng nếu chúng ngoan, ông già Noel
sẽ đến thăm chui vào nhà qua lò sưởi, vào phòng ngủ của chúng, bỏ bánh kẹo vào
những chiếc giày của chúng để bên lò sưởi hay bỏ vào những chiếc vớ các em treo
ở chân giường…
Ông già Noel sẽ tiếp tục công
việc làm cho tâm hồn trẻ thơ được tràn đầy hoan lạc trong Mùa Giáng Sinh. Lời
Chúa Chúa Nhật thứ III Mùa Vọng hôm nay cũng mời gọi chúng ta “Hãy vui lên”.
Không phải vui vì quà tặng, vì những thiệp chúc mừng, vì ánh đèn ngôi sao lấp
lánh, vì những máng cỏ với Chúa Hài đồng xinh xinh… Những niềm vui vẻ bên ngoài
ấy sẽ qua mau sau ngày lễ, còn niềm vui đích thực trong tâm hồn chúng ta sẽ còn
mãi, ngay cả những lúc ta cảm thấy lo âu chán chường hay những khi gặp thất bại
rủi ro. Niềm vui Giáng Sinh sẽ bén rễ sâu trong lòng chúng ta nhờ trung thành đọc
Lời Chúa và cầu nguyện với Lời Chúa trong giờ kinh tối mỗi ngày.
2) HÃY LUÔN NGHĨ ĐẾN NHỮNG NGƯỜI BẤT HẠNH:
Một hôm có một thương
gia vào một quán ăn bên đường để dùng bữa trưa. Khi ngồi xuống chiếc
bàn còn trống thì phát hiện một bé gái độ 12 tuổi, áo quần cũ
rách đang đứng ngoài cửa sổ nhìn vào bàn ăn và ngửa tay ra xin bố
thí. Thấy mặt cô bé tái xanh và tay chân run rẩy vì đói, ông thương
gia động lòng thương. Ông tiến lại gần bên cầm lấy tay cô bé, rồi mời cô
cùng vào ngồi ăn chung bàn với mình. Nhưng thật bất ngờ: cô bé cương
quyết từ chối. Gặng hỏi mãi em mới nói lí nhí như sau: “Thưa ông, cháu
cám ơn ông đã tôn trọng cho cháu được ngồi ăn chung bàn với ông. Nhưng
làm sao cháu có thể ăn được đang khi thằng em của cháu cũng đang đói
và đang đứng kia!” Nhìn theo tay em chỉ, ông thương gia thấy một bé trai
thân hình gầy gò ốm yếu, quần áo lôi thôi nhơ bẩn, đang đứng bên cửa
sổ đối diện và cặp mắt đang nhìn cách thèm thuồng vào bàn đầy
thức ăn ngon lành trong quán. Chung quanh bàn ăn là năm thanh niên nam nữ
đang ngồi ăn uống thoải mái nói cười vui vẻ, không ai thèm để ý đến
cậu bé đói khát đang đứng ngay bên.
Câu nói của cô bé
nghèo trong câu chuyện trên : “Làm sao cháu có thể ngồi ăn chung với
ông được, đang khi còn thằng em của cháu cũng đang bị đói và đang đứng
đàng kia!”, là lời nhắc nhở mỗi tín hữu chúng ta hãy suy nghĩ dưới góc độ
Năm Thánh Lòng Chúa Thương Xót và thành tâm sám hối bằng cách quảng đại chia
sẻ cụ thể trong những ngày mừng Giáng Sinh sắp tới.
3. THẢO LUẬN: 1) Hãy cho biết trong
hai nhân đức công bình và bác ái thì nhân đức nào quan trọng hơn và
phải được ưu tiên thực hiện? 2) Để chuẩn bị đón mừng đại lễ Giáng Sinh sắp
đến, trong những ngày mùa Vọng này, mỗi người chúng ta sẽ chứng tỏ là ngôn
sứ của lòng Chúa Thương Xót như thế nào đối với cha mẹ, thày dạy, anh chị
em, bạn bè hay người nghèo khó chung quanh?
4. SUY NIỆM:
Tin mừng CN III Mùa Vọng hôm
nay ghi lại việc Gioan Tẩy Giả loan báo tin vui về Đấng Cứu thế sắp xuất hiện,
Đấng mà ông không đáng cởi quai dép cho Người (x. Lc 3, 15-18). Trong Năm Thánh
Lòng Chúa Thương Xót này, noi gương ngôn sứ Gioan, chúng ta sẽ làm gì cụ thể để
chuẩn bị tâm hồn đón mừng đại lễ Giáng Sinh sắp đến ?
1) SỨ VỤ DỌN ĐƯỜNG CHO ĐẤNG THIÊN SAI CỦA
GIO-AN TẨY GIẢ:
Dân chúng nghĩ Gio-an là Đấng
Thiên Sai Mê-si-a, nhưng chính ông lại phủ nhận và khẳng định mình không phải Đấng
Mê-si-a nhưng chỉ là kẻ đi trước dọn đường cho Người. Ông tiên báo về Người đến
sau nhưng lại có trước ông, cao cả hơn ông và ông không đáng hầu hạ Người. Đấng
ấy sẽ làm phép rửa bằng Thánh Thần và bằng lửa. Người sẽ xét xử mọi người, giống
như người nông dân sàng sảy sân lúa sau mùa gặt: Lúa tốt thì chất vào kho, còn
trấu rơm thì thiêu cháy trong lò lửa không hề tắt (x Mt 3,11-12). Khi Đức
Giê-su xuất hiện, Gio-an đã làm phép rửa cho Người và nhận biết Người chính là
Đấng Thiên Sai. Sau đó ông đã giới thiệu Người cho các đồ đệ: “Đây là Chiên
Thiên Chúa, đây Đấng xóa bỏ tội trần gian… Tôi đã thấy, nên xin chứng nhận rằng
Người là Đấng Thiên Chúa tuyển chọn” (Ga 1,29.34). Ông cũng tỏ ra khiêm tốn khi
đề cao Đức Giê-su với các môn đệ: “Người cần phải lớn lên, còn tôi phải lu mờ
đi” (Ga 3,30).
2) ANH EM HÃY VUI LUÔN TRONG CHÚA VÀ CHIA SẺ NIỀM
VUI CHO THA NHÂN (x. Pl 4,4):
Chúa Nhật hôm nay được gọi
là Chúa Nhật Gaudete - “Hãy vui lên”. Đạo Công giáo là đạo của niềm vui và thể
hiện qua phẩm phục chủ tế mặc trong thánh lễ hôm nay là mầu hồng thay vì mầu
tím. Hai ngàn năm trước, Con Thiên Chúa đã nhập thể làm người để công bố cho nhân
loại một tin mừng, đó là “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai
tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời” (Ga 3,16).
Tin mừng này khởi đầu từ máng cỏ Belem qua lời thiên thần báo tin cho các mục đồng:
“Đây ta báo cho anh em một Tin Mừng trọng đại, cũng là Tin Mừng cho toàn dân:
Hôm nay Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho anh em trong thành vua Đavít. Người là Đấng
Kitô Đức Chúa” (Lc 2,10-11). Tin mừng ấy sẽ đạt đến đỉnh điểm khi Đức Giêsu chịu
chết trên thập giá và được Thiên Chúa siêu tôn bằng việc cho Người sống lại và
đặt Người làm Chúa Tể muôn loài (x.Pl 2,8-11). Niềm vui này phải được chứa đầy trong
tâm hồn mỗi người chúng ta và phải được biểu lộ không những bằng các việc đạo đức
ở nhà thờ mà chủ yếu qua thái độ ứng xử vui tươi khoan dung và sẵn sàng chia sẻ
niềm vui cho mọi người như lời thánh Phanxicô Salêsiô: “Một ông thánh buồn rầu là
một ông thánh đáng buồn! ”. Ước chi mỗi người chúng ta cảm nhận được niềm vui
thánh thiện của Chúa trong Chúa Nhật hôm nay và làm nhiều việc bác ái cụ thể để
chia sẻ niềm vui cho tha nhân trong mùa Giáng Sinh sắp tới.
3) CHÚNG TA SẼ LÀM GÌ ĐỂ DỌN ĐƯỜNG ĐÓN CHÚA ĐẾN HÔM
NAY ?:
Trong những ngày Mùa Vọng
này Hội Thánh cũng mời gọi chúng ta hãy hồi tâm sám hối. Sám hối không những bằng
việc tham dự các buổi tĩnh tâm và dọn mình xưng tôi, mà quan trọng hơn là sự quyết
tâm thay đổi đời sống bằng việc lắng nghe Lời Chúa với ơn soi sáng của Chúa Thánh
Thần. Tránh làm theo ý riêng do ma quỷ cám dỗ hoặc theo thói thế gian, nhưng biết
noi theo gương mẫu và lời dạy của Đức Giê-su tóm lại như sau:
+ “Ai có hai áo, thì chia
cho người không có; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy”: Áo mặc và của ăn ở đây
có thể là một số tiền ủng hộ cho việc “Làm cho Danh Cha cả sáng, Nước Cha trị đến”,
là tổ chức quyên góp để thăm viếng chia sẻ cơm bánh cho những người nghèo khó,
săn sóc những ai đau liệt, là lắng nghe và đồng cảm, ủi an những người gặp thất
bại đau khổ trong cuộc sống. Câu nói của cô bé nghèo trong câu chuyện trên
: “Làm sao cháu có thể ngồi ăn chung với ông được, đang khi thằng em
của cháu cũng đang bị đói đang đứng đàng kia!”. Đây cũng là lời nhắc
nhở mõi chúng ta hãy xét lại mình và thành tâm sám hối bằng cách quan tâm
chia sẻ cụ thể, để mang lại niềm vui cho những người bất hạnh bên cạnh chúng ta.
+ “Đừng đòi hỏi gì
quá mức đã ấn định cho mình”: Đức bác ái cần phải đi đôi với đức công
bình bằng những hành động cụ thể như: Không dối trá lường gạt người khác, không
làm hàng gian hàng giả, nhưng phải luôn buôn ngay bán thật. Tránh nói thêm nói
bớt nhưng luôn trung thực trong quan hệ giao tiếp hằng ngày và trong việc làm
ăn kinh tế với tha nhân.
+ “Chớ hà hiếp ai,
cũng đừng tống tiền người ta. Hãy an phận với số lương của mình”: Cần
tránh thái độ “lấy thịt đè người” hoặc “Cả vú lấp miệng em” thể hiện qua thái độ
quan liêu hách dịch, hà hiếp bóc lột những người “thân yếu thế cô”. Cũng cần sử
dụng chức vụ quyền bính để phục vụ tha nhân thay vì lạm dụng quyền hạn để trục
lợi cho mình và phe nhóm cục bộ. Tránh hẹn hết lần này đến lần khác hoặc bắt
người xin phải chờ đợi hàng giờ trong khi công việc phục vụ thực sự chỉ cần giải
quyết trong giây lát.
5. NGUYỆN CẦU:
LẠY CHÚA GIÊSU. Xin
giúp chúng con chuẩn bị tâm hồn đón mừng đại lễ Giáng Sinh bằng việc quảng
đại chia sẻ cơm áo vật chất, cảm thông với những người đau khổ bất hạnh như
lời thánh Gioan hôm nay: “Ai có hai áo, hãy nhường cho người không có. Ai
có của ăn cũng hãy làm như vậy”. Xin cho chúng con luôn ý thức giữ đức công
bình khi giao tiếp làm ăn buôn bán, như thánh Gioan đã khuyên những người
thu thuế: “Các người đừng đòi gì quá mức đã ấn định”. Cho chúng con
biết tôn trọng tha nhân qua cách ứng xử vui vẻ lễ độ, để thực hành lời
thánh Gio-an khuyên các binh lính: “Đừng ức hiếp ai, đừng cáo gian ai và
hãy bằng lòng với số lương của mình”. Nhờ đó, chúng con hy vọng sẽ đón
nhận được niềm vui trong ngày mừng Chúa Giáng sinh và cho chúng con chu toàn sứ
vụ làm chứng nhân của tình thương trong Năm Thánh kính lòng Chúa thương xót này.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM
LỜI CHÚNG CON
LM ĐAN VINH - HHTM