Suy
Niệm Lời Chúa Thứ Ba Tuần XVIII Thường Niên
« Cứ yên tâm, Thầy đây đừng sợ »
(Mt 14, 22-33)
Bài Tin Mừng có cấu trúc song song đối xứng như
sau:
A (c.
22-24): Các môn đệ xuống thuyền
- Đức Giê-su một nơi, các môn đệ một nơi
- Sóng đánh, gió ngược
B (c. 25-31): Đức Giê-su đến với các môn đệ
- Đức Giê-su đến với các
môn đệ trên biển đầy sóng gió
- Ông Phê-rô đến với Đức
Giê-su trên biển đầy sóng gió
A’ (c.
32-33): “Ngài là Con Thiên Chúa”
- Thầy trò cùng thuyền
- Gió lặng
- “Quả thật, Ngài là Con Thiên
Chúa”
1. Đức Giê-su một nơi, các môn đệ một nơi (c. 22-24)
a. Chiêm ngắm Đức
Giê-su
Chúng ta hãy nhìn ngắm Đức Giê-su. Sau phép lạ bánh hóa nhiều, « Đức Giê-su liền bắt các môn đệ xuống
thuyền qua bờ bên kia trước ». Chúng ta có thể tự hỏi tại sao ? Và
chính Ngài giải tán đám đông chứ không phải các môn đệ ; bởi vì Đức Giê-su mới là mục tử ; đoàn chiên, là đoàn chiên của Người ; và chính
Người nuôi dưỡng đoàn chiên, chứ không phải các môn đệ.
Sau đó, Đức Giê-su núi cầu nguyện một mình suốt đêm. Chúng ta có thể hình dung ra Đức Giê-su đang cầu nguyện, và lắng nghe Ngài
cầu nguyện. Về điều này, Tin Mừng theo thánh Gioan kể lại cho chúng ta rất
nhiều (x. Ga 14-17). Chúng ta có thể đoán ra rằng, một phần quan trọng của thời
gian cầu nguyện mà Đức
Giê-su thực hiện là việc « nhận định thiêng
liêng » : phải bày tỏ căn tính Ki-tô và Con Thiên Chúa của Ngài như
thế nào và bằng con đường nào : con đường mà ma quỉ gợi ra trong sa mạc và
cũng là con đường mà các môn đệ mong chờ ? Hay con đường mà Chúa Cha muốn
từ thủa tạo thiên lập địa và được ghi khắc trong sáng tạo và trong lịch sử cứu
độ ? Con đường đáp ứng mọi nhu cầu của con người bằng quyền năng và những
phép lạ cả thể, như bánh hóa nhiều ? Hay bằng con đường của hạt lúa mì,
con đường trở nên lương thực cho con người (x. St 1, 29), con đường mang lấy
mọi bệnh hoạn tật nguyền của loài người, con đường băng qua Biển Đỏ Sự
Chết ?
b. Chiêm ngắm các môn
đệ
Với phép lạ bánh hóa
nhiều, chắc chắn đã tạo ra nơi các môn đệ sự gắn bó nào đó : vinh quang
của Thầy được tỏ hiện, sự thán phục của đám đông đối với Thầy, nhưng các môn đệ
cũng được hưởng nữa, bánh dư tràn, và những mối tương quan với nhiều người được
dệt nên qua biến cố đặc biệt này. Nhưng, đã đến lúc phải bỏ lại tất cả, vì Chúa
muốn các môn đệ phải « sang bở bên kia ».
Trong hành trình đi
theo Đức Ki-tô trong một ơn gọi, chúng ta vẫn cứ thỉnh thoảng lại phải
« sang bờ bên kia » ; và sẽ đến lúc, và lúc đó không thể tránh
được, chúng ta phải sang bờ bên kia của sự chết. Những lúc như thế, hành trình
« sang bờ bên kia » đều chất chứa những bấp bênh và thách đố, và nhất
là phải hi sinh và từ bỏ rất nhiều, như các môn đệ bị Đức Giê-su bắt phải bỏ lại tất cả, xuống thuyền, ra khơi xa, để sang bờ bên kia. Quả
vậy, một thử thách rất lớn ở giữa lòng biển cả đang chờ các môn đệ, và chắc
chắn đó sẽ là thử thách không bao giờ quên :
Ø Các môn đệ ở trên thuyền, thuyền ở giữa Biển Hồ : lúc đó là ban đêm và
trên thuyền không có Thầy Giê-su.
Ø Một hoàn cảnh như thế đã là một thử thách rồi, vì trong đêm tối và ở giữa
biển, nên các môn đệ không còn thấy bở bến, có thể mất hướng đi và bị biển vùi
dập và nuốt trửng bất cứ lúc nào. Nhưng, thêm vào đó, con thuyền bị sóng đánh
vì gió ngược nữa, khiến các môn đệ phải vất và chèo chống.
Ø Vẫn chưa hết thử thách, vì Đức Giê-su biết rõ hoàn cảnh thử thách của các
môn đệ, nhưng mãi canh tư Ngài mới đến, nghĩa là mãi đến rạng sáng !
Thử thách của các môn
đệ nói về hay làm chúng ta nhớ tới những thử thách riêng của mỗi người chúng
ta. Vậy đâu là những thử thách mà chúng ta đang phải đối diện ? Nhưng Lời
Chúa trong trình thuật Tin Mừng này còn mời gọi chúng ta phải biết nhận định để
nhận ra sự hiện diện của Chúa ngay trong lòng thử thách.
2. Đức Giê-su đến với các môn đệ (c. 25-31)
a. Các môn đệ và Đức Giê-su
Chúng ta hãy nhìn
ngắm, lắng nghe và quan sát các môn đệ, khi họ thấy Đức Giê-su đi trên mặt nước đến với họ. Các môn đệ của Đức Giê-su,
đang bị vùi dập giữa sóng nước mênh mông và dữ dằn trong đêm tối, Ngài không
đưa họ ra khỏi thử thách này, nhưng Ngài « vượt qua » biển cả hung
tợn và chết chóc để gặp gỡ các môn đệ ngay giữa lòng thử thách. Đó là hình ảnh
tuyệt đẹp loan báo Ngài sẽ đi vào cõi chết để gặp gỡ chúng ta trong thử thách
tận cùng là sự chết, để nói với chúng ta rằng : « Thầy đây, đừng sợ,
vì Thầy mạnh hơn sự chết ». Nếu chúng ta đang ở trong thử thách, vậy thì
đâu là cách thức Đức
Giê-su đi đến và hiện diện cùng với chúng ta trong thử
thách ?
Cách Ngài đến thật lạ
lùng, đến độ các môn đệ tưởng là ma, do đó họ rất hoảng hốt, bởi vì Ngài đi
trên mặt biển mà đến với các ông ! Chúng ta hãy cảm thông với các môn
đệ : ở giữa biển và trong cảnh « tranh tối tranh sáng », khi
không có người lù lù đi tới ! Sau này, các ông cũng sẽ hốt hoảng tưởng là
ma, khi Đức Ki-tô từ cõi sống lại, nghĩa là vượt qua biển cả sự chết, tỏ mình
ra cho các môn đệ. Và làm sao không hốt hoảng được, khi một người đã được chôn
táng cẩn thận rồi, mà này lại « trở về » !
Chúng ta hãy lắng nghe
lời của Đức
Giê-su : « Cứ yên tâm, chính Thầy đây đừng sợ ».
Ở giữa lòng thử thách của biển cả và sau này, trong cơn sầu khổ của cuộc Thương
Khó, các môn đệ tự mình không thể nhận ra Đức Ki-tô hằng sống ; nhưng Ngài
phải ra dấu cho các môn đệ bằng cách « lên tiếng ». Thật vậy, với bà
Maria Ma-đa-lê-na đang khóc bên mộ, Đức Ki-tô đã gọi tên của bà :
« Maria » ; với hai môn đệ đang buồn rầu thất vọng trên đường
Emmau, Đức Ki-tô phục sinh đã âm thầm đồng hành và giải thích thử thách Thương
Khó của Ngài dưới ánh sáng của Sách Thánh ; và với các môn đệ đang ở giữa
thử thách của biển cả, Đức
Giê-su lên tiếng : « Cứ yên tâm, chính Thầy đây đừng
sợ ».
Và trong mọi thử thách
của chúng ta, thử thách của thân phận và của số phận, Đức Ki-tô vẫn luôn lên
tiếng, nói với chúng ta : « Thầy đây, đừng sợ », vì Ngài đã trải
qua tất cả và đã vượt qua tất cả. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, phải ở tận
cùng của khó khăn và thử thách, Người mới đến và đến cách lạ lùng để cứu giúp
và mở đường cho chúng ta đi ; và sau này, Chúa sẽ cứ để chúng ta chết đi,
nghĩa là chúng ta phải đi vào trong bóng đêm của biển cả sự chết ; và chỉ
sau đó, Đức Ki-tô Phục Sinh, là Đấng chiến thắng sự chết, mới đến đón chúng ta
ở bở bên kia của sự chết.
b. Ông Phê-rô và Đức Giê-su
Ngay sau khi Đức Giê-su lên tiếng, ông Phê-rô liền thưa : « Thưa Ngài, nếu quả là Ngài,
thì xin truyền cho con đi trên mặt nước mà đến với Ngài. » Lời yêu cầu này
của Phê-rô vừa diễn tả sự nghi ngờ, vì ông nói : « Nếu quả là
Ngài… », và vừa diễn tả cá tính đặc biệt của ông : nhanh nhẹn, thẳng
thắn, can đảm, không sợ hãi và rất gắn bó với Thầy Giê-su.
« Nhưng thấy gió
thổi thì ông đâm sợ, và khi bắt đầu chìm ». Khi sợ hãi, thì tất yếu bị lún
chìm ; và lời của Đức
Giê-su mặc khải cho biết lí do của sự sợ hãi : « Người
đâu mà kém tin vậy! Sao lại hoài nghi? ». Ngài đưa tay nắm lấy ông, rồi
Ngài mới trách. Nếu không sẽ quá muộn ! Như thế, lún chìm là hậu quả tất
yếu và tự tại của sự hoài nghị ; ngược lại, khi tin tưởng, chúng ta sẽ
vững bước và vượt qua thử thách thân phận, số phận, sự dữ và tội lỗi, bởi vì
lòng tin có sức mạnh cứu độ, như Đức Giê-su nói : « lòng tin của con
đã cứu con ».
Nhưng, một cách sâu xa
hơn, điều ông Phê-rô xin, cũng chính là cách thức mà mỗi người môn đệ được mời
gọi đến với Đức
Giê-su : như Phê-rô, người môn đệ cũng phải « đi trên
mặt nước » để đến với Đức Giê-su. Hình ảnh « đi trên mặt
nước » thật là ý nghĩa : chẳng dựa vào gì hết, chỉ dựa vào Lời Chúa
thôi, nhưng đầy hiểm nguy sóng gió và có nguy cơ lún chìm. Chúng ta cũng phải
« đi trên mặt nước » để đến với Đức Giê-su, chắc chắn chúng ta
sẽ sợ hãi, chúng ta la lên : « Chúa ơi, xin cứu con ! », và
Đức Giê-su liền đưa tay nắm lấy chúng ta.
3. « Ngài là Con Thiên Chúa » (c. 32-33)
« Khi thầy trò đã
lên thuyền, thì gió lặng ngay ». Như thế, ở đâu có Đức Ki-tô hiện diện,
thì ở đó sóng yên gió lặng. Chúng ta hãy khát khao có được kinh nghiệm
này : lòng chúng ta được « sóng yên gió lặng », khi chúng ta mở
rộng lòng quảng đại đón nhận Đức Ki-tô vào con thuyền cuộc đời hay con thuyền
tâm hồn của chúng ta, cho dù chúng ta đang phải sống trong thử thách hay cơn
khốn khó. Xin cho chúng ta nghiệm được sức mạnh chiến thắng sự chết và những gì
thuộc về sự chết, mỗi khi có Đức Ki-tô Phục Sinh hiện diện.
Lúc nãy các môn đệ
tưởng Ngài là « ma », bây giờ họ tuyên xưng Ngài là Con Thiên Chúa.
Ngài sẽ bày tò căn tính Con Thiên Chúa của Ngài một cách thực sự và trọn vẹn
khi chiến thắng vượt qua Sự Dữ và Sữ Chết trong mầu nhiệm Vượt Qua.
* * *
Ở giữa lòng thử thách,
Đức Giê-su đến cứu giúp, nhưng các môn đệ lại hốt hoảng ; và theo thánh
Mác-cô, lí do là vì : « các ông đã không hiểu ý nghĩa phép lạ bánh
hóa nhiều, lòng trí các ông còn ngu muội » (Mc 6, 52). Lý do được nêu ra ở
đây thật là lạ : phép lạ bánh hóa nhiều (x. Mt 14, 13-21), vừa được Đức
Giê-su thực hiện có liên quan gì đến thử thách các môn đệ vừa trải qua ?
Câu hỏi này thật đáng
cho chúng ta suy gẫm. Thực vậy, nếu các môn đệ và cả chúng ta hôm nay nữa, hiểu
và tin vào quyền năng của Chúa, Đấng có thể làm cho chúng ta no đầy trong cơn
đói khát, Đấng đã đưa chúng ta từ hư vô vào trong sự sống, Đấng hi sinh chính
sự sống của mình vì chúng ta, Đấng vẫn nuôi dưỡng chúng ta mỗi ngày bằng Lời và
Mình của Ngài, thì sẽ không hốt hoảng sợ hãi và dễ dàng nhận ra Chúa vượt qua
tất cả để đến gặp gỡ chúng ta ngay trong bóng tối của thử thách, của Sự Dữ, của
tội lỗi và của chính sự chết.
Lm Giuse Nguyễn Văn Lộc