HÃY ĂN NĂN THỐNG HỐI

Cách nay hơn 2000 năm, người La Mã có một thói quen đặc biệt trong nghi lễ đón chào một vị tướng thắng trận trở về: Khi vị tướng hiên ngang tiến vào khải hoàn môn giữa tiếng tung hô vang trời dội đất của dân chúng, thì một người cầm bó tóc tiến tới, rút ra từng sợi mà đốt trước mặt vị tướng này và nói : “Sic transit gloria mundi” (Vinh quang đời này chóng qua như thế).

Sứ điệp của Gioan Tẩy Giả trong Phúc Âm Matthêu nhắc đến nhiều yếu tố về ngày cánh chung, như cái rìu, lửa, sảy lúa, thu lúa vào kho, rơm thì đốt đi trong lửa không hề tắt …

Đúng là vào ngày sau hết, Chúa Cứu Thế sẽ đến để hoàn tất công trình cứu độ. Ngày đó, trong Đức Kitô và qua Đức Kitô mà Thần Khí tác sinh sự sống của Thiên Chúa sẽ đổ tràn trên vạn vật. Ngày đó một trật tự hoàn hảo của tình yêu thương sẽ thống trị cả thế giới : “Sói sống chung vchiên con; beo nằm chung với dê; bò con, sư tử và chiên sẽ ở chung với nhau; con trẻ sẽ dẫn dắt các con thú ấy”. (Is 11,6)

Cứu độ là một ân ban nhưng không, nhưng được cứu độ hay không còn tuỳ ở sự cộng tác của chúng ta. Thánh Augustinô đã nói : “Chúa dựng nên con không cần có con, nhưng không thể cứu độ con mà không có con.” Còn thánh Gioan Tẩy Giả dạy chúng ta biết lòng thống hối là bước đầu cần thiết cho sự cộng tác đó: “Hãy ăn năn thống hối”.

Lòng ăn năn thống hối luôn hàm chứa một sự hoán cải.

Ai cũng mong muốn ơn cứu độ, nhưng lại trốn tránh hoán cải. Với nhiều lý do xảo quyệt của thế gian và ma quỉ, mà người ta dễ tin vào sự công chính qua việc giữ luật cách tỉ mỉ, chu đáo và bên ngoài hơn là nhìn nhận tội lỗi mình mà hoán cải. Thánh Gioan Tẩy Giả đã vạch trần mưu chước độc hại của ma quỉ khi quở mắng người biệt phái và luật sĩ là những người không muốn hoán cải cuộc sống, vì tin vào sự công chính bởi lề luật : “Hỡi nòi rắn độc, ai bảo các ngươi trốn lánh cơn thịnh nộ hòng đổ xuống trên đầu các ngươi”. (Mt 3,7)

Để làm cho người ta quên hoán cải, ngày xưa ma quỉ làm cho người ta chú tâm vào việc giữ luật cách tỉ mỉ bên ngoài, vì tin vào sự công chính bởi lề luật, bởi dòng dõi Abraham; ngày nay ma quỉ dạy người ta chiêu bài giữ đạo “tại tâm”, “ăn ngay ở lành” chẳng làm phiền ai mà cũng chẳng giúp ai. Thánh Gioan Tẩy Giả nhấn mạnh là để được cứu độ, thì “hãy làm việc lành xứng với lòng thống hối”. (Mt 3,8)

Hoán cải là việc lành xứng với lòng thống hối, là định lại bậc thang giá trị của ta theo của Chúa, là nhìn nhận tội lỗi và chấp nhận cắt tỉa đớn đau. “Ngay lúc bị sửa dạy, thì chẳng ai lấy làm vui thú mà chỉ thấy buồn phiền. Nhưng sau đó, những người chịu rèn luyện như thế sẽ gặt được hoa trái là bình an và công chính.” (Dt 12,11)

Và chính khi cảm nghiệm sự cắt tỉa đớn đau của việc hoán cải mới là lúc tôi cảm nghiệm được hoa trái bình an của ơn cứu độ từ Đức Kitô, Đấng làm phép rửa “trong Thánh Thần và lửa”. (Mt 3,11)

Lm. HK