CHÚA NHẬT III MÙA VỌNG C
CHÚNG TÔI PHẢI LÀM GÌ ĐÂY ?
I. HỌC
LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG: Lc 3,10-18
(10) Đám đông hỏi ông
rằng: “Chúng tôi phải làm gì đây?” (11) Ông trả lời: “Ai có hai áo,
thì chia cho người không có. Ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy”. (12)
Cũng có những người thu thuế đến chịu phép Rửa. Họ hỏi ông: “Thưa
thầy, chúng tôi phải làm gì?” (13) Ông bảo họ: “Đừng đòi hỏi gì quá
mức đã ấn định cho mình”. (14) Binh lính cũng hỏi ông: “Còn anh em
chúng tôi thì phải làm gì? Ông bảo họ: “Chớ hà hiếp ai, cũng đừng
tống tiền người ta. Hãy an phận với số lương của mình”.(15) Hồi đó,
dân đang trông ngóng và trong thâm tâm, ai nấy đều tự hỏi về ông Gio-an:
Biết đâu ông chẳng là Đấng Mê-si-a! (16) Ông Gio-an trả lời mọi người
rằng: “Tôi, tôi làm phép rửa cho anh em bằng nước. Nhưng có Đấng mạnh
thế hơn tôi đang đến. Tôi không đáng cởi quai dép cho Người. Người sẽ
làm phép rửa cho anh em trong Thánh Thần và Lửa. (17) Tay Người cầm
nia rê sạch lúa trong sân: Thóc mẩy thì thu vào kho lẫm, còn thóc lép
thì bỏ vào Lửa không hề tắt mà đốt đi”. (18) Ngoài ra, ông còn khuyên
dân nhiều điều khác nữa, mà loan báo Tin mừng cho họ.
2. Ý CHÍNH: CHÚNG TÔI
PHẢI LÀM GÌ?
Bài
Tin mừng hôm nay gồm 3 câu trả lời cho ba hạng người về những việc họ
phải làm để tỏ lòng sám
hối hầu đón nhận Đấng Thiên Sai sắp đến:
dân chúng phải sẵn sàng chia sẻ cơm áo cho
người nghèo; Người thu thuế
phải hành xử công bình và binh lính phải biết tôn trọng tha nhân. Gio-an
cũng cho biết phép rửa
bằng nước do ông
thực hiện chỉ là phương thế giúp dân chúng lãnh phép
rửa mới trong Thánh Thần và Lửa, do Đấng Thiên Sai sắp đến thực
hiện, mà ông không đáng làm nô lệ của
Người.
Người sẽ ban thưởng
kẻ lành và phạt
kẻ dữ trong ngày tận thế.
3. CHÚ THÍCH:
- C 10-11: + “Ai có hai áo thì chia cho người không
có”...: Chia sẻ cơm áo vật chất là việc tối thiểu mà dân
chúng phải làm để biểu lộ lòng sám hối.
- C 12-14: + Những người thu thế:
Bọn người này thường bị dân chúng khinh dể, vì đã thu thuế cho người Rô-ma. Hơn nữa, khi làm việc thu thuế này, họ còn sách
nhiễu dân chúng, nên bị
dân chúng liệt vào loại người tội lỗi công khai (x. Lc 5,30). Gio-an
khuyên họ phải tránh bóc lột kẻ khác cách
bất
công và tránh thu
quá mức số thuế
quy định. + Binh lính: Đây chắc không phải là binh lính Rôma vốn chỉ ở
trong đồn binh, chứ không trà trộn với đám đông dân chúng. Đây cũng không phải
lính Do thái, vì ngừơi Rôma cấm nước đang
bị
chiếm đóng tổ chức quân đội. Có lẽ đây là dân quân tự vệ thường đi theo bảo vệ người
thu thuế. Họ là những người vừa có sức mạnh lại vừa có khí giới,
nên thường hay hiếp
đáp kẻ yếu, nên họ bị
dân chúng căm ghét giống như bọn thu thuế. Khi gọi bọn người này là binh lính, có
lẽ Lu-ca muốn nói lên tính phổ quát của lời rao giảng của Gio-an Tiền Sứ. Tuy
không buộc họ phải đổi nghề, nhưng ông khuyên họ phải giữ công bình,
tránh cáo gian cho người
vô tội và bằng lòng với đồng lương của mình.
- C 15-16: + Đấng Mê-si-a:
Chữ Hy lạp Chris-tos có nghĩa là “Người được xức dầu”, tương đương
với chữ Mê-si-a trong tiếng Do thái (nghĩa là Đấng Thiên Sai). Ở đây
tác giả Tin mừng dùng từ Mê-si-a vì ông viết Tin Mừng cho người Do
thái theo đạo Công giáo. Tuy nhiên dân Do thái khi ấy lại hiểu từ Mê-si-a theo
nghĩa ái quốc cực đoan. Họ mong chờ Đấng Thiên Sai đến lãnh đạo dân
chống lại ách thống trị của ngoại bang (x Lc 23,2). + Cởi quai dép: Đây là
hành vi phục vụ dành riêmg cho
nô lệ ngoại quốc. Người Do thái không đòi người giúp việc Do thái
làm điều này, vì họ là“dòng dõi tổ phụ Áp-ra-ham”, và thuộc dân
được Chúa chọn (x. Ga 8,33).
- C 17-18: + Tay Người cầm nia rê sạch lúa trong
sân: Gio-an mô tả Đấng Mê-si-a như một vị
Thẩm Phán của ngày tận thế: Đấng Thẩm Phán sẽ đến tách biệt người
lành ra khỏi kẻ dữ, giống như người
nông dân tách lúa thóc khỏi rơm rạ. +
Thóc mẩy thì thu vào kho lẫm...: Sau khi đập lúa trước gió,
hạt thóc nặng hơn sẽ rơi xuống thúng và được cất vào kho, còn rơm rạ
nhẹ hơn sẽ bay ra ngòai thúng và bị thiêu đốt trong lửa (x Gr 15,7).
Cũng vậy, trong ngày thẩm phán, kẻ lành sẽ được hưởng hạnh phúc
trong Nước Thiên Chúa, còn kẻ ác tay sai của ma quỷ sẽ bị phạt trong lửa không
hề tắt là hỏa ngục muôn đời (x. Is 66,24; Mc 9,43.48).
4. CÂU HỎI: 1) Tại sao
người thu thuế và binh lính lại bị dân chúng khinh khi thù ghét? 2) Dân
Do thái thời Đức Giê-su trông mong Đấng Mê-si-a đến để làm gì? 3) Gio-an
đã khuyên đám đông dân chúng, những người thu thuế và binh lính phải
sám hối cụ thể thế nào để chuẩn bị đón Đấng Mê-si-a sắp đến? 4) Gio-an cho
biết sứ mệnh của Đấng Mê-si-a ra sao?
II SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Ai có
hai áo, thì chia cho người không có. Ai có gì ăn, thì cũng làm như
vậy” (Lc 3,11).
2. CÂU CHUYỆN:
1) ĐƯỢC ĐỔI ĐỜI NHỜ TIN THEO ĐỨC GIÊ-SU:
-
Anh đã theo đạo Công giáo rồi sao ?
-
Vâng, nói đúng hơn là tôi đã đi theo làm môn đệ Ðức Giê-su.
-
Vậy xin hỏi anh, ông Giê-su sinh ra ở đâu ?
-
Rất tiếc là tôi đã quên mất điều đó.
-
Thế ông ta sống ở trần gian được bao nhiêu năm ?
-
Tôi cũng không nhớ rõ nên không dám trả lời.
-
Vậy ông ta đã thuyết giảng bao nhiêu bài ?
-
Thú thật với anh là tôi cũng không biết !
-
Quả thật, anh đã quá hồ đồ khi vội quyết định đi theo làm môn đệ ông
Giê-su!
-
Anh nói đúng một phần. Tôi rất hỗ thẹn vì mình đã hiểu biết quá ít về Ðức Giê-su. Thế nhưng, điều tôi biết rất rõ là thế
này: Ba năm trước, tôi là một người nghiện rượu, sáng say chiều xỉn, nợ nần
chồng chất khiến gia đình có nguy cơ đổ vỡ hạnh phúc. Mỗi tối, khi trở
về nhà, vợ con tôi đều tức giận buồn tủi khi tôi không mang tiền về nuôi gia đình. Nhưng
từ ngày tôi gặp được một linh mục tốt bụng. Ngài đã hướng dẫn tôi theo
học khóa giáo lý kinh thánh và không ngừng động viên tôi phải quyết tâm chừa bỏ các
thói hư, như là
điều kiện để được chịu phép rửa tội và
trở nên môn đệ Đức Giê-su. Từ đó đến nay tôi
đã được ơn Chúa ăn năn sám
hối: Đã bỏ được rượu chè và trả hết nợ, gia đình tôi đã tìm lại được hạnh
phúc như xưa. Các con tôi đều vui vẻ chờ tôi về nhà sau khi tan sở… Những điều này tôi nhận được là do Đức Giê-su đã ban cho tôi và gia đình.
Và đó là tất cả những gì tôi biết về Người.
Trong
Tin Mừng hôm nay, dân chúng đã hỏi
Gio-an: "Chúng tôi phải làm gì?" (Lc3,10). Trong những ngày này, chúng
ta cũng hãy năng cầu nguyện: "Lạy Chúa, Chúa muốn
con làm gì?" và xin vâng ý
Chúa như Mẹ Ma-ri-a đã thưa
với sứ thần: "Này tôi là nữ tì của Chúa. Xin Chúa cứ làm cho tôi
như lời sứ thần nói" (Lc 1,38).
2) YÊU THƯƠNG PHỤC
VỤ CHÚA QUA NGƯỜI NGHÈO :
MÁC-TANH thành Tua (Matin de Tours) là một viên sĩ quan
trong quân đội nước Pháp. Một hôm, sau chuyến đi thị sát trở về doanh trại,
ông gặp một người ăn xin ở cổng thành. Hôm đó trời lạnh giá, nhìn thấy người
ăn xin đang run rẩy vì lạnh và chìa tay xin bố thí, Mác-tanh không có sẵn
tiền trong túi, ông liền nhảy xuống khỏi lưng ngựa, lấy kiếm đeo bên hông cắt
áo choàng đang mặc làm đôi và trao cho người ăn mày một nửa. Đêm hôm đó,
trong giấc ngủ, Mác-tanh mơ thấy Chúa Giê-su mặc nửa chiếc áo choàng mà ông vừa
cho người ăn mày. Một thiên thần hỏi Chúa Giê-su lý do mặc nửa chiếc áo
choàng như vậy, thì được Người trả lời : Tối qua Người đã thử lòng
Mác-tanh, nên cải trang thành người ăn xin ngồi bên vệ đường và
Người đã được Mác-tanh quảng đại chia cho phân nửa
chiếc áo choàng đang mặc cho đỡ lạnh. Người xác nhận Mác-tanh chính
là tôi tớ trung thành, đã sống đúng tinh thần bác ái cụ thể là nhường cơm
xẻ áo cho người nghèo khó giữa đời thường.
3) HÃY
QUAN TÂM GIÚP ĐỠ NGƯỜI BẤT HẠNH Ở GẦN NGAY BÊN:
Một hôm có một thương gia vào một quán ăn bên
đường để dùng bữa trưa. Khi ngồi xuống chiếc bàn còn trống thì phát
hiện một bé gái khoảng 12 tuổi, áo quần cũ rách đang đứng ngoài cửa
sổ nhìn vào bàn ăn và ngửa tay xin bố thí. Thấy mặt cô bé tái xanh
và tay chân run rẩy vì đói, ông thương gia động lòng thương. Ông tiến
lại gần bên cầm lấy tay cô bé, rồi mời cô cùng vào ngồi ăn chung bàn
với mình. Nhưng thật bất ngờ: cô bé cương quyết từ chối. Gặng hỏi
mãi em mới nói lí nhí như sau: “Thưa ông, cháu cám ơn ông đã cho cháu
được ngồi ăn chung bàn với ông. Nhưng làm sao cháu có thể ăn được đang
khi thằng em của cháu cũng đang đói đứng ngoài kia!” Nhìn theo tay em
chỉ, ông thương gia thấy một bé trai thân hình gầy gò ốm yếu, quần
áo lôi thôi nhơ bẩn, đang đứng bên cửa sổ đối diện và cặp mắt đang
thèm thuồng nhìn vào bàn đầy thức ăn ngon lành trong quán. Chung quanh
bàn ăn là năm thanh niên nam nữ đang ngồi ăn uống thoải mái nói cười
vui vẻ, không ai thèm để ý đến cậu bé đói khát đang đứng gần ngay bên.
“Làm sao cháu có thể ngồi ăn chung với ông được,
đang khi còn thằng em của cháu cũng đang bị đói và đang đứng đàng kia!”, câu
nói của cô bé nghèo trong câu chuyện trên là lời nhắc nhở mỗi tín hữu
chúng ta suy nghĩ và thành tâm sám hối để biết quảng đại chia sẻ cơm áo cho người
nghèo trong mùa Giáng Sinh săp đến.
4) ÔNG GIÀ NO-EN CÓ THẬT
KHÔNG ?
Tháng
9 năm 1987, một bé gái tên là VƠ-GI-NI-Ơ (Virginia) đã viết cho một tờ báo Công
giáo Hoa Kỳ để hỏi về ông già No-en như sau: “Ông già No-en có thật không?”
Vài
ngày sau, trên mục quan điểm của tờ báo, người ta đọc được câu trả lời của ông
chủ nhiệm kiêm chủ bút như sau:
“Vơ-gi-ni-ơ
yêu dấu của bác. Điều trước tiên bác muốn nói với cháu là: các bạn của cháu thật
là sai lầm khi bảo rằng không có ông già No-en. Các bạn của cháu đã bị tiêm nhiễm
trào lưu hoài nghi. Họ nghĩ rằng chỉ có thể tin được những gì họ thấy tận mắt.
Họ nghĩ rằng sẽ không
có những gì trí khôn không hiểu được.
Vơ-gi-ni-ơ ạ !
Ông già No-en có thực đấy.
Ông có thực cũng như tình yêu và lòng quảng đại, nhờ đó cuộc sống của cháu sẽ
vui tươi và xinh đẹp. Bé ơi, nếu không có ông già No-en thì thế giới của chúng
ta sẽ như thế nào?...”.
Được
biết ông già No-en là một nhân vật lịch sử có thật. Người Anh gọi ngài là Thánh Ni-cô-la (Santa Claus). Thánh
Giám mục Ni-cô-la nầy được mừng lễ ngày 6 tháng 12 hằng năm trước lễ Giáng
Sinh. Còn người Pháp lại gọi ngài cách thân mật là Cha No-en, vì ngài có liên hệ
nhiều với lễ No-en, nhất là với các trẻ em. Các em được kể rằng nếu chúng
ngoan, ông già No-en sẽ đến thăm chúng, chui vào ngôi nhà qua lò sưởi, vào trong
phòng ngủ của chúng, bỏ bánh kẹo vào những chiếc giày của chúng bên lò sưởi hay
bỏ vào những chiếc vớ treo ở chân giường…
Ông già No-en sẽ tiếp tục công việc làm cho tâm hồn trẻ
thơ được tràn đầy hoan lạc trong Mùa Giáng Sinh. Lời Chúa trong Chúa Nhật thứ
III Mùa Vọng hôm nay cũng mời gọi chúng ta “Hãy vui lên”. Không phải vui vì được
quà tặng, vì nhận được những thiệp chúc mừng, vì ánh đèn ngôi sao lấp lánh, vì
máng cỏ với Chúa Hài đồng xinh xinh… Nhưng niềm vui ấy sẽ qua mau sau ngày đại lễ,
còn niềm vui đích thực trong tâm hồn sẽ còn mãi, ngay cả những lúc ta cảm thấy
lo âu chán chường hay những khi gặp thất bại rủi ro. Niềm vui Giáng Sinh sẽ bén
rễ sâu trong lòng chúng ta nhờ trung thành đọc Lời Chúa và cầu nguyện với Lời
Chúa trong giờ kinh tối mỗi ngày.
3.
THẢO LUẬN: 1) Hãy cho biết trong hai nhân đức công bình và bác ái thì
nhân đức nào quan trọng hơn và phải được ưu tiên thực hiện? 2) Để
chuẩn bị đón mừng đại lễ Giáng Sinh sắp đến, trong những ngày mùa Vọng
này, mỗi người chúng ta sẽ thể hiện lòng thương xót thế nào đối với cha
mẹ, thày dạy, anh chị em, bạn bè hay người nghèo khó chung quanh chúng
ta?
4.
SUY NIỆM:
1) HÃY
VUI LUÔN TRONG CHÚA VÀ CHIA SẺ NIỀM VUI CHO THA NHÂN:
- Chúa Nhật hôm nay được gọi là Chúa Nhật Gau-de-te -
“Hãy vui lên”. Đạo Công giáo là đạo của niềm vui và thể hiện qua phẩm phục chủ
tế mặc trong thánh lễ hôm nay là mầu hồng thay vì mầu tím. Hai ngàn năm trước,
Con Thiên Chúa đã nhập thể làm người để công bố cho nhân loại tin mừng là:
“Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người
thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời” (Ga 3,16). Tin mừng này khởi đầu
từ máng cỏ Be-lem qua lời thiên thần báo tin cho các mục đồng (Lc 2,10-11). Tin
mừng ấy sẽ đạt đến đỉnh điểm khi Đức Giê-su chịu chết trên thập giá và được
Thiên Chúa siêu tôn khi cho Người sống lại và đặt Người làm Chúa Tể muôn loài
(x.Pl 2,8-11).
- Niềm vui này phải chứa đầy trong tâm hồn mỗi chúng ta
và phải được biểu lộ không những bằng các việc đạo đức ở nhà thờ mà còn qua
thái độ ứng xử vui tươi và chia sẻ niềm vui ơn cứu độ của Chúa cho mọi người.
2) SỨ VỤ
DỌN ĐƯỜNG CỦA GIO-AN TẨY GIẢ:
- Bài
Tin mừng ghi lại việc Gio-an Tẩy Giả loan báo tin vui về Đấng Cứu thế sắp xuất
hiện (x. Lc 3, 15-18). Dân chúng nghĩ Gio-an chính là
Đấng Thiên Sai, nhưng ông lại khẳng định mình không phải là Đấng Thiên Sai, mà chỉ
là kẻ đi trước dọn đường cho Người. Ông tiên báo về Đấng sẽ đến sau ông, nhưng
có trước ông và ông không đáng làm đầy tớ cởi quai dép cho Người. Đấng ấy sẽ
làm phép rửa bằng Thánh Thần và bằng lửa. Người sẽ xét xử để thưởng kẻ lành và phạt
kẻ dữ, giống như người nông dân sàng sảy sân lúa sau mùa gặt: Lúa tốt thì chất
vào kho, còn trấu rơm thì đốt đi trong lửa không hề tắt (x Mt 3,11-12).
- Khi Đức Giê-su xuất hiện, Gio-an đã làm phép rửa cho Người và nhận ra Người chính
là Đấng Thiên Sai trong cuộc thần hiện. Từ đó ông đã giới thiệu Người với các đồ
đệ: “Đây là Chiên Thiên Chúa, đây Đấng xóa bỏ tội trần gian… Tôi đã thấy, nên
xin chứng nhận rằng Người là Đấng Thiên Chúa tuyển chọn” (Ga 1,29.34). Ông luôn ý thức vai trò phụ thuộc làm tiền hô cho Người,
nên đã nói với các môn đệ: “Người cần phải lớn lên, còn tôi phải lu mờ
đi” (Ga 3,30).
3)
PHẢI LÀM GÌ ĐỂ ĐÓN ĐẤNG THIÊN SAI ?:
Trong Mùa vọng này, Hội Thánh mời gọi chúng ta chuẩn bị
tâm hồn đón Đấng Thiên Sai Giê-su đến bằng việc sám hối cụ thể, không những bằng
việc tham dự các buổi tĩnh tâm sám hối chung tại nhà thờ, mà còn bằng sự quyết
tâm thay đổi lối sống bằng việc thực thi công bình và bác ái như sau:
+ “Ai có hai áo, thì chia cho người không có;
ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy” : Áo mặc và của ăn ở đây là thăm viếng chia sẻ cơm bánh
cho những người nghèo đói, săn sóc những bệnh nhân đau liệt, lắng nghe để đồng
cảm và ủi an những người bị thua lỗ thất bại trong cuộc sống.
+ “Đừng đòi hỏi gì quá mức đã ấn định
cho mình” : Đức bác ái cần
đi đôi với đức công bình. Chẳng hạn: Không dối trá lường
gạt người khác, không làm hàng gian hàng giả, nhưng buôn ngay bán thật. Tránh
nói thêm nói bớt nhưng luôn trung thực trong lời nói khi giao tiếp và làm ăn buôn
bán với tha nhân.
+ “Chớ hà hiếp ai, cũng đừng tống tiền người ta. Hãy an phận
với số lương của mình” :
Cần tránh thái độ “lấy thịt đè người” hay “Cả vú lấp
miệng em”, như thái độ quan liêu hách dịch, hà hiếp bóc lột những người “thân yếu
thế cô”. Cần sử dụng chức vụ quyền bính để phục vụ thay vì lo cho
bản thân. Người có quyền giải
quyết công việc cần tránh hẹn tới hẹn lui, hoặc bắt người xin phải chờ đợi hàng giờ, đang khi công việc chỉ cần giải
quyết ngắn gọn trong năm mười phút.
5. NGUYỆN CẦU:
LẠY
CHÚA GIÊ-SU. Xin giúp chúng con chuẩn bị tâm hồn đón mừng đại lễ Giáng Sinh
bằng việc quảng đại chia sẻ cơm áo vật chất, cảm thông với những người đau
khổ bất hạnh như lời Gio-an Tẩy Giả rao
giảng hôm nay: “Ai có hai áo, hãy nhường cho người không
có. Ai có của ăn cũng hãy làm như vậy”.
Xin
cho chúng con luôn giữ đức công bình trong
khi giao tiếp, như Gio-an đã khuyên những người thu
thuế: “Các người đừng đòi gì quá mức đã ấn định”.
Cho
chúng con biết tôn trọng tha nhân qua cách ứng xử lễ độ, như lời Gio-an đã khuyên binh lính: “Đừng
ức hiếp ai, đừng cáo gian ai và hãy bằng lòng với số lương của
mình”. Nhờ đó, chúng con hy vọng sẽ nhận được hồng ân cứu độ của Chúa trong mùa Giáng Sinh sắp đến.
X)
HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON
LM ĐAN VINH - HHTM