Suy Niệm Lời Chúa Thứ Hai Tuần XI Thường Niên

Lời Chúa: Mt 5, 38-42

⁽³⁸⁾ "Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Mắt đền mắt, răng đền răng. ⁽³⁹⁾ Còn Thầy, Thầy bảo anh em: đừng chống cự người ác, trái lại, nếu bị ai vả má bên phải, thì hãy giơ cả má bên trái nữa. ⁽⁴⁰⁾ Nếu ai muốn kiện anh để lấy áo trong của anh, thì hãy để cho nó lấy cả áo ngoài. ⁽⁴¹⁾ Nếu có người bắt anh đi một dặm, thì hãy đi với người ấy hai dặm. ⁽⁴²⁾ Ai xin, thì anh hãy cho; ai muốn vay mượn, thì anh đừng ngoảnh mặt đi.

Suy Niệm:

“Con Thầy, Thầy bảo anh em: đừng chống cự người ác; trái lại, nếu bị ai tát má bên phải, thì hãy đưa cả má bên trái ra nữa” (Mt. 5, 40).

Thực tế là Chúa không cấm chúng ta chống lại những bất công, bài trừ sự dữ, sự xấu ở trần gian. Nhưng điểm cốt yếu Chúa muốn chúng ta là đừng lấy oán báo oán khi chúng chính chúng ta bị xúc phạm. Điều này xem ra khó thực hiện và nghịch lý. Trong bối cảnh bị xúc phạm nhưng Đức Giêsu lại mời gọi chúng ta thực hiện lý tưởng hiền hoà, tha thứ qua hành động giơ má, nhượng áo.

Thật vậy, nếu có một người nào đó xúc phạm mình, chúng ta sẽ phản ứng lại như thế nào? Chúng ta cũng sẽ xúc phạm lại? Chính Đức Giêsu đã dẫn chúng ta tới một hành động mang tính nhân văn hơn trong việc đối xử với người khác, đặc biệt với những người đã xúc phạm chúng ta. Tiêu chí mới của Đức Giêsu trong bài Tin mừng hôm nay là không chỉ dựa trên những đòi hỏi công bằng của luật lệ nhưng còn hướng tới luật của ân sủng và tình yêu.

Ưu tiên của lề luật ân sủng hay tình yêu không chỉ nhắm tới yêu sách của công bình, nhưng nó còn cần thể hiện lòng vị tha và bác ái. Chính Đức Giêsu đã trích dẫn: “mắt đền mắt, răng đền răng” nhằm cho thấy hồi xưa luật báo thù được thực hiện theo ăn miếng trả miếng. Nhưng ngày nay, luật này không còn chỗ đứng theo tinh thần Kitô giáo. Cái đích nhắm tới của quy tắc hành xử của lề luật yêu thương là lòng vị tha và khoan dung. Trong Cựu ước chúng ta thấy nhiều đoạn nói về sự cần thiết lòng thương xót trong cung cách đối xứ với nhau. “Ngươi không được trả thù, không được oán hận những người thuộc về dân người. Ngươi phải yêu đồng lại như chính mình. Ta là Đức Chúa (Lêvi 19,18).

Như vậy, Đức Giêsu đã mở hướng đi rộng hơn trong việc tuân giữ lề luật bao gồm các yêu tố như lòng vị tha, tình yêu. Chính lý tưởng của tình yêu trong lề luật sẽ loại bỏ lòng hận thù. Điều này không có nghĩa chúng ta thụ động với sự dữ hay điều ác. Nhưng tinh thần mà Đức Giêsu mời gọi các tín hữu là hãy đi xa hơn trước sự dự. Hãy lấy sự thiện, sự lành để đáp lại sự dữ. Đích điểm của luật Kitô giáo không dừng lại phục thù, nhưng là luật yêu thương.

Là những môn đệ của Đức Giêsu, chúng ta được mời gọi không chỉ tránh xa sự dữ, nhưng còn cần dùng điều tốt lành để biến đổi sự dữ. Hơn thế nữa, đòi hỏi luật yêu thương này cần được thể hiện trong xã hội ngày nay. Một xã hội mà tính bạo lực đang lan rộng trên bình diện vĩ mô. Nói cách khác, tính thực tế của luật yêu thương sẽ loại bỏ hận thù và bạo lực. Luật yêu thương sẽ thiết lập một tương quan mới mang tính nhân văn hơn giữa tha nhân trong chính cộng đoàn, giáo xứ, giáo phận.

Qua giáo huấn này, mỗi người chúng ta cũng được mời gọi nhìn lại vai trò thiết yếu Kitô hữu trong xã hội hôm nay. Một cách nào đó, có thể chúng ta cũng đang là chủ thể hay đối tượng của lề luật phục thù hay lề luật yêu thương?

Lạy Chúa, xin ban ơn thêm sức cho chúng con để chúng con luôn biết sống quảng đại Lời Chúa dạy. Xin ban chúng con nghị lực để thực loại bỏ lề luật phục thù nhưng sống theo tinh thần lề luật yêu thương qua hành động cụ thể trong cuộc sống hằng ngày.

Bertrand Nguyễn Thanh Hoài, CSF.