Suy
Niệm Lời Chúa Thứ Năm Tuần Bát Nhật Phục Sinh
«Chính anh em là chứng nhân
về những điều này»
Lời
Chúa: Lc 24, 35-48
35 Còn hai ông thì
thuật lại những gì đã xảy ra dọc đường và
việc mình đã nhận ra Chúa thế nào khi Người bẻ bánh.
36 Các ông còn đang nói, thì chính Đức Giê-su đứng
giữa các ông và bảo: "Bình an cho anh em! "37 Các ông kinh
hồn bạt vía, tưởng là thấy ma.38 Nhưng Người nói: "Sao lại
hoảng hốt? Sao lòng anh em còn ngờ vực?39 Nhìn chân tay Thầy coi,
chính Thầy đây mà! Cứ rờ xem, ma đâu có xương có thịt như anh em thấy Thầy có
đây? "40 Nói xong, Người đưa tay chân ra cho các ông xem.41
Các ông còn chưa tin vì mừng quá, và còn đang ngỡ ngàng, thì Người hỏi: "Ở
đây anh em có gì ăn không? "42 Các ông đưa cho Người một khúc
cá nướng.43 Người cầm lấy và ăn trước mặt các ông.
44
Rồi Người bảo: "Khi còn ở với anh em, Thầy đã từng nói với anh em rằng tất
cả những gì sách Luật Mô-sê, các Sách Ngôn Sứ và các Thánh Vịnh đã chép về Thầy
đều phải được ứng nghiệm."45 Bấy giờ Người mở trí cho các ông
hiểu Kinh Thánh46 và Người nói: "Có lời Kinh Thánh chép rằng:
Đấng Ki-tô phải chịu khổ hình, rồi ngày thứ ba, từ cõi chết sống lại;47
phải nhân danh Người mà rao giảng cho muôn dân, bắt đầu từ Giê-ru-sa-lem, kêu
gọi họ sám hối để được ơn tha tội.48 Chính anh em là chứng nhân về
những điều này.
Suy
Niệm:
Lời mời gọi cuối cùng Đức Ki-tô phục sinh
ngỏ với các tông đồ, và qua các ngài, với tất cả chúng ta, là mời gọi trở thành
chứng nhân:
Chính anh em là những chứng nhân về những
điều này. (c. 48)
Nhưng đâu là cách thức hay con
đường để trở thành chứng nhân của Đức Ki-tô? Đó là con đường của các tông đồ và của những chứng nhân đầu tiên ;
nhưng trong con đường của các ngài, chúng ta sẽ tìm ra những kinh nghiệm nền
tảng làm nên con đường dành riêng cho mỗi người chúng ta hôm nay. Có hai kinh
nghiệm nền tảng, liên kết chặt chẽ với nhau : kinh nghiệm lắng nghe các
chứng nhân khác và kinh nghiệm đích thân nhận ra sự hiện diện sống động của Đức Ki-tô phục sinh.
1. Kinh nghiệm lắng nghe các chứng nhân (c. 35)
Kinh nghiệm đầu tiên là kinh
nghiệm lắng nghe các chứng nhân. Điều này có nghĩa là, trước khi trở thành
chứng nhân, chúng ta được mời gọi mở lòng ra để lắng nghe các chứng nhân. Và
điều này phải làm chúng ta ngặc nhiên, vì kinh nghiệm này cũng phải có, ngay cả
đối với các tông đồ, vốn là các chứng nhân ưu tuyển! Thật vậy, trước khi trở
thành chứng nhân, chính các tông đồ cũng đã phải trải qua kinh nghiệm lắng nghe
các chứng nhân khác, vốn đã được ban ơn nhận ra Đức Ki-tô phục sinh trước. Đó là chứng từ của bà Maria Mác-đa-la
(Mc 16, 11 và Ga 20, 18), chính vì thế bà được Truyền Thống Giáo Hội tặng ban
tước hiệu « Tông đồ của các Tông Đồ » ; và đó cũng là chứng từ
của hai môn đệ từ Emmau trở về :
Bấy giờ, hai môn đệ từ Emmau trở về, thuật lại những gì
đã xảy ra dọc đường và việc mình đã nhận ra Chúa thế nào khi Người bẻ bánh. (c.
35)
Chúng ta hãy lắng nghe và đi vào
tâm tình của các chứng nhân chia sẻ kinh nghiệm gặp gỡ Đức Ki-tô phục sinh : hai môn đệ đã chia sẻ với tất cả niềm
xác tín và niềm vui như thế nào ? Và các ông đã ước ao thông truyền kinh
nghiệm của mình như thế nào ? Đức tin và ơn gọi của chúng ta cũng dựa trên
lời chứng của Giáo Hội và của rất nhiều người xa gần. Tuy nhiên, để trở thành
chứng nhân, lắng nghe lời chứng vẫn chưa đủ, bởi vì đó mới chỉ là lời mời gọi
hướng đến, chứ không thay thế được, kinh nghiệm đích thân nhận ra sự hiện diện
sống động của Đức Ki-tô phục sinh. Theo trình
thuật Tin Mừng, kinh nghiệm nhận ra Đức Ki-tô phục sinh được diễn ra theo hai cách thức :
Ø Cách thứ nhất: Đức Ki-tô phục sinh tỏ mình ra cách trực
tiếp.
Ø Cách thứ hai: Ngài mở trí
để hiểu toàn bộ Kinh Thánh dưới ánh sáng của mầu nhiệm Vượt Qua, tương tự Ngài
đã thực hiện đối với hai môn đệ Emmau.
2. Đức Ki-tô phục sinh
tỏ mình ra (c. 36-43)
Ngay cả khi Đức Ki-tô phục sinh tỏ mình ra cách trực
tiếp, các tông đồ và các bạn vẫn gặp khó khăn trong việc nhận ra Ngài là ai;
điều này chứng tỏ, Ngài vẫn là Ngài trước đó, nhưng đã đi vào một cách thể hiện
hữu khác hẳn, vượt qua bình diện thể lí:
Các ông còn đang nói, thì chính Đức Giê-su đứng giữa các
ông và bảo: «Bình an cho anh em!» Các ông kinh hồn bạt vía, tưởng là thấy m !
(c. 36-37)
Chúng ta hãy đồng cảm với các ông
trong sự sợ hãi. Bởi vì, các ông thực sự có đủ lí do để sợ hãi: chúng ta hãy
tưởng tượng, một người thân yêu đã chết, đã được chôn táng, và mọi sự đã diễn
ra được mấy ngày rồi; vậy mà giờ đây lại thấy xuất hiện ngay trước mặt chúng ta!
Chính vì thế, chúng ta không nên đòi hỏi Đức Ki-tô hiện ra, vì những lí do khác nhau. Hơn nữa, không «thấy»
Chúa cách hữu hình, đó chính là điều Chúa ước ao: «Phúc cho những ai không thấy
mà tin» (Ga 20, 29). Đòi hỏi Chúa hiện ra, là
làm khó Chúa rồi, nếu không muốn nói là thử thách Chúa, vì làm sao sự sống mới
hoàn toàn khác lại có thể hiện hiện trong sự sống này được, nếu không phải trở
lại như cũ. Chính vì thế, Chúa ước ao chúng ta không thấy mà tin, nghĩa là nhận
ra Chúa qua những dấu chỉ Lời Chúa, bí tích Thánh Thể, các chứng nhân, và nhất
là hoa trái phong phú do Đức
Ki-tô phục
sinh đem lại cho nhân loại, cho Giáo Hội, cho Hội Dòng, cho cộng đoàn, cho gia
đình chúng ta. Như hai môn đệ Emmau, chúng ta được mời gọi nhận ra Chúa sống
động ngang qua việc hiểu Kinh Thánh dưới ánh sáng của Mầu Nhiệm Vượt Qua và dấu
chỉ «bẻ bánh», trong cuộc sống và trong cử hành Thánh Thể.
Sau khi phục sinh, Đức Ki-tô đi vào trong sự sống mới, vượt
không gian và thời gian. Chính vì thế, người ta không bao giờ nhận ra Chúa ngay;
đó là trường hợp của bà Maria Magdala, hai môn đệ Emmau, mười một tông đồ và
các bạn hữu. Chỉ khi nào Chúa cho nhận ra, thì mới nhận ra, như ở đây:
Ø “Nhìn chân tay thầy coi…”. Ngôi vị lạ
lùng mà họ đang gặp gỡ cũng chính là ngôi vị đã từng sống với họ, và nhất là
cũng chính là ngôi vị đã bị đóng đinh.
Ø Chúa muốn «ăn», để
gợi lại những bữa ăn xưa kia; như trường hợp bữa ăn đối với hai môn đệ Emmau.
Như tất cả các lần
hiện ra khác, Chúa luôn luôn cho thấy mình chính là Người đã bị đóng đinh. Chân
lí này có ý nghĩa trọng đại
cho đức tin của chúng ta:
Ø
Sự
sống mới phát xuất từ con đường Thập Giá.
Ø Đức Ki-tô chịu đóng đinh và Đức Ki-tô phục
sinh vừa là một, những cũng rất khác, khiến cho những người đã từng sống với
ngài không nhận ra.
Ø Tuy Ngài đã đi vào sự sống mới, nhưng tất
cả những gì đến từ cuộc Thương Khó, mãi mãi gắn bó với ngôi vị của Ngài: đó là
những vết thương, những dấu đinh ở chân tay, vết đâm ở cạnh sườn… Điều này mang
lại cho chúng ta tràn đầy niềm vui và hi vọng, vì lòng thương xót, ơn tha thứ
và ơn chữa lành được bày tỏ trong cuộc Thương Khó và cái chết của Chúa, mãi mãi
tồn tại nơi Đức Ki-tô phục sinh. Bởi vì, “muôn
ngàn đời, Chúa vẫn trọn tình thương” (Tv 136).
Xin Chúa ban cho chúng ta ơn bình an và
niềm vui, không chỉ vì Đức Ki-tô đi vào sự sống mới, nhưng còn là vì, mầu nhiệm
Phục Sinh của Chúa có liên quan sâu xa đến cuộc đời và hành trình ơn gọi của
chúng ta: tất cả, dù là thử thách, đau khổ, tội lỗi, bệnh tật và sự chết, đều
trở thành đường đi dẫn đến niềm vui phục sinh, và sự sống phục sinh đã được
gieo và sinh hoa kết quả ngay hôm nay. Như thánh Phao-lô nói:
Đúng
thế, tôi tin chắc rằng: cho dầu là sự chết hay sự sống, thiên thần hay ma vương
quỷ lực, hiện tại hay tương lai, hoặc bất cứ sức mạnh nào, trời cao
hay vực thẳm hay bất cứ một loài thọ tạo nào khác, không có gì tách được chúng
ta ra khỏi tình yêu của Thiên Chúa thể hiện nơi Đức Ki-tô Giê-su, Chúa chúng
ta. (Rm 8, 38-39)
3.
Kinh nghiệm nhận biết Đức Ki-tô ngang qua Kinh Thánh (c. 44-48)
Đức Ki-tô phục sinh bày tỏ mình ra cách
trực tiếp, đó là ơn đặc biệt Ngài dành cho các chứng nhân đầu tiên, để có thể
thực hiện sứ mạng lớn lao và khó khăn; nhưng các chứng nhân này không được miễn
trừ khỏi kinh nghiệm thứ hai, là kinh nghiệm dành cho mọi người, đó là hiểu
Kinh Thánh trong tương quan với cuộc đời của Đức Giê-su và nhất là với mầu
nhiệm chết và phục sinh của Ngài.
Rồi
Người bảo: "Khi còn ở với anh em, Thầy đã từng nói với anh em rằng tất cả
những gì sách Luật Mô-sê, các Sách Ngôn Sứ và các Thánh Vịnh đã chép về Thầy
đều phải được ứng nghiệm." Bấy giờ Người mở trí cho các ông
hiểu Kinh Thánh và Người nói: "Có lời Kinh Thánh chép rằng (dịch sát bản văn Hi-lạp: như đã được
viết): Đấng Ki-tô phải chịu khổ hình, rồi
ngày thứ ba, từ cõi chết sống lại. (c. 44-45)
Ngày hôm nay, Đức Ki-tô vẫn hiện diện cách
kín đáo, như Ngài đã làm với hai môn đệ Emmau, qua rất nhiều trung gian, để
giúp chúng ta có kinh nghiệm nhận ra Ngài trong Thánh Lễ hằng ngày và trong đời
sống cầu nguyện của chúng ta. Đức Ki-tô phục sinh giải thích mầu nhiệm Vượt Qua
của Ngài khởi đi từ Sách Thánh: Sách Thánh loan báo Đức Ki-tô và Đức Ki-tô hoàn
tất Kinh Thánh. Đức Ki-tô đã “hoàn tất” Kinh Thánh như thế nào, thì cũng sẽ
“hoàn tất” đời tôi như thế: Đời tôi cũng «loan báo» Đức Ki-tô và Đức Ki-tô hoàn
tất đời tôi. Chính sự tương hợp này đã đem lại kinh nghiệm thiêng liêng: “con
tim bừng cháy”
Bởi vì, kinh nghiệm của các môn
đệ, kinh nghiệm về sự tương hợp giữa Đức Giêsu và Sách Thánh không chỉ là một
suy luận. Bởi vì hiểu Sách Thánh được hoàn tất nơi Đức Giêsu, điều này đi ngang
qua chốn sâu thẳm của tâm hồn, và làm cho sinh động mọi gốc rễ của tâm hồn.
Chúng ta thấy mình có liên quan, bởi vì sự vâng phục của Đức Giêsu đối với Chúa
Cha được bày tỏ ra cho Ngài ngang qua con người. “Kế hoạch của Chúa Cha” được
ghi khắc ở đâu, nếu không phải là trên con người, trên toàn thể một dân tộc có
trước Ngài? Hẳn là kế hoạch này được viết trong một cuốn sách (Sách Thánh); nhưng
nếu các trang sách biết nói, đó là bởi vì chúng qui về những cuộc đời cụ thể,
giống như cuộc đời cụ thể của chúng ta, và Thiên Chúa đã dùng những cuộc đời cụ
thể này để ghi khắc trên đó kế hoạch Ngài thiết lập cho Đức Kitô của
Ngài. Và, vì dân tộc này giống như chúng ta, con tim chúng ta có thể “bừng
cháy” khi chúng ta nhận ra nơi chính mình cuộc vượt qua của Đức Ki-tô.
Tuần Bát Nhật Phục Sinh 2020
Lm. Giuse
Nguyễn Văn Lộc