Thứ năm sau
Chúa Nhật V Mùa Chay
“Ai
tuân giữ lời tôi, thì sẽ không bao giờ phải chết”
LỜI CHÚA: (Ga 8, 51-59)
51 Thật, tôi
bảo thật các ông: ai tuân giữ lời tôi, thì sẽ không bao giờ phải chết." 52
Người Do-thái liền nói: "Bây giờ, chúng tôi biết chắc là ông bị quỷ ám.
Ông Áp-ra-ham đã chết, các ngôn sứ cũng vậy; thế mà ông lại nói: "Ai tuân
giữ lời tôi, thì sẽ không bao giờ phải chết. 53 Chẳng lẽ ông lại cao trọng hơn
cha chúng tôi là ông Áp-ra-ham sao? Người đã chết, các ngôn sứ cũng đã chết.
Ông tự coi mình là ai? "
54 Đức
Giê-su đáp: "Nếu tôi tôn vinh chính mình, vinh quang của tôi chẳng là gì
cả. Đấng tôn vinh tôi chính là Cha tôi, Đấng mà các ông gọi là Thiên Chúa của
các ông.55 Các ông không biết Người; còn tôi, tôi biết Người. Nếu tôi nói là
tôi không biết Người, thì tôi cũng là kẻ nói dối như các ông. Nhưng tôi biết
Người và giữ lời Người.56 Ông Áp-ra-ham là cha các ông đã hớn hở vui mừng vì hy
vọng được thấy ngày của tôi. Ông đã thấy và đã mừng rỡ."
57 Người
Do-thái nói: "Ông chưa được năm mươi tuổi mà đã thấy ông Áp-ra-ham! "58
Đức Giê-su đáp: "Thật, tôi bảo thật các ông: trước khi có ông Áp-ra-ham,
thì tôi, Tôi Hằng Hữu! " 59 Họ liền lượm đá để ném Người. Nhưng Đức Giê-su
lánh đi và ra khỏi Đền Thờ.
SUY NIỆM:
1. Lời Hằng
Sống
Chúng ta chỉ cần ghi nhớ và suy đi nghĩ lại trong
lòng, theo gương Đức Maria, một lời này thôi của Đức Giê-su: “Ai tuân giữ lời
tôi, thì sẽ không bao giờ phải chết”[1]. Lời này của Đức
Giê-su gợi lại cho chúng ta một lời khác, được Người nói khi kết thúc Bài Giảng
Trên Núi: “Vậy ai nghe những lời Thầy nói đây mà đem ra thực hành, thì ví được
như người khôn xây nhà trên đá… Còn ai nghe những lời Thầy nói đây, mà chẳng
đem ra thực hành, thì ví được như người ngu dại xây nhà trên cát” (Mt 7,
24-26).
Khi nghe lời này của Đức Giê-su, người Do thái đã
hiểu sự sống con người theo nghĩa thể lí, nghĩa là sinh lão bệnh tử; vì thế, họ
nêu vấn nạn: các đấng thánh lớn nhất của họ, là Abraham và các ngôn sứ, hằng
tuân giữ Lời Thiên Chúa, vậy mà vẫn chết hết! Theo người Do thái, khi Đức
Giê-su nói: “Ai tuân giữ lời tôi, thì sẽ không bao giờ phải chết”, Ngài đã tự
coi mình là ai, và lời của Ngài có sức mạnh nào? Phải chẳng Ngài bị quỉ ám?
Khi suy nghĩ như thế, người Do Thái lại vô tình
nhắc lại lời của Đức Giê-su một lần nữa, làm cho đoạn văn rất ngắn (c. 51-52)
có một cấu trúc hoàn hảo:
(a) Lời của Đức Giê-su – Sự Sống (không bao giờ phải
chết)
(c. 51)
(b) Ma quỉ - Sự Chết (Abraham và các ngôn sứ đã
chết)
(c. 52a)
(a’) Lời của Đức Giê-su – Sự Sống (không bao giờ
phải chết)
(c. 52b)
Còn chúng ta, nếu chúng ta chỉ hiểu sự sống của
chúng ta ở bình diện thể lí, chúng ta cũng sẽ nêu những vấn nạn tương tự như
người Do thái, chúng ta cũng sẽ tất yếu khinh chê lời của Đức Giê-su và không
tin nơi Ngài. Bởi vì, ở bình diện thân phận con người, dù chúng ta có cố gắng
tuân giữ lời của Đức Giê-su đến mấy đi nữa, chúng ta cũng sẽ phải trải qua
những thử thách, đau khổ của cuộc đời, của ơn gọi và cuối cùng là phải chết.
Hơn nữa, chính Đức Giê-su cũng chết, cái chết bi đát trong cuộc Thương Khó và
trên Thập Giá, mà chúng ta sẽ tưởng niệm trong Tuần Thánh sắp đến.
2. Sự sống
vĩnh cửu
Nhưng sự sống mà Đức Giê-su nói tới, là sự sống
“không bao giờ phải chết”; mà sự sống “không bao giờ phải chết” không thể là sự
sống hiện tại của chúng ta. Bất tử trên đời này có vẻ là điều thú vị; và loài
người chúng ta ở mọi thời và ở khắp nơi luôn đi tìm quả trường sinh hay một thứ
thần dược trường sinh. Nhưng chúng ta hãy suy nghĩ kĩ lại mà xem, nếu ai cũng
sống mãi trên đời này, không chịu chết, thì sẽ ra làm sao? Chắc chắn sẽ có rất
nhiều phiền phức nhất là khi đã lớn tuổi: người già làm sao chịu đựng được
người trẻ, và người trẻ làm sao chịu đựng người già, khi mà những khác biệt thế
hệ càng ngày càng lớn? Và nhất là làm sao đi vào vĩnh cửu, nếu không rời bỏ thời
gian? Nhưng xét cho cùng, cuộc sống này có đáng cho chúng ta sống mãi không?
Đúng là Đức Ki-tô đã chết, như tất cả chúng ta sẽ
phải chết, nhưng Ngài đã phục sinh, đã chiến thắng sự chết để đi vào sự sống
vĩnh cửu. Vì thế, ai tuân giữ Lời Chúa, sẽ không bao giờ phải chết, bởi vì Lời
của Ngài, giống như Ngôi Vị của Ngài, là Lời hằng sống, đi ngang qua sự chết
nhưng vẫn sống, nghĩa là mạnh hơn sự chết.
2. Sự sống
hôm nay
Lời Chúa là Lời hằng sống, mạnh hơn sự chết. Vì
thế, Lời Chúa cũng phục vụ cho sự sống của chúng ta ngay hôm nay nữa. Bởi vì,
chúng ta đâu chỉ sống bằng sự sống thể lí, đâu chỉ sống bằng việc thỏa mãn các
nhu cầu: ăn, mặc, ở, đi lại và các tiện nghi khác; nhưng còn bằng tương quan
nữa, tương quan tình thương, và những tương quan khác, phát xuất từ tình
thương, đó là: tình bạn, chăm sóc, quan tâm, đón nhận, lắng nghe, cảm thông,
chia sẻ, tương trợ, liên đới, bao dung, tha thứ… Thiếu những tương quan này,
chúng ta không thể sống được; và nếu có sống, thì cũng như chết; như chúng ta
thường nói: “như cái địa ngục”. Một em
bé, dù còn phụ thuộc nhiều vào việc thỏa mãn các nhu cầu thể lí, cũng rất cần
sự hiện diện, hơi ấm và những lời nói âu yếm, vỗ về, yêu thương của cha mẹ và
những người thân yêu.
Con người không chỉ sống bằng sự sống thể lí,
nhưng còn sống bằng tương quan tình yêu nữa, tình yêu của Chúa và tình yêu của
nhau. Và Lời Chúa là Lời tình yêu và tác tạo tình yêu. Vì thế Lời Chúa là lời
mang lại sự sống, cho dù thân xác này có tiều tụy và qua đi, sự sống bằng tương
quan tình yêu cũng không bao giờ bị mai một, đôi mắt của chúng ta vẫn nhìn ra
sự sống ngay trong sự chết đang đến và đã đến. Đó là “kinh nghiệm thiêng liêng”
mà Đức Giê-su sẽ sống một cách viên mãn trên Thập Giá.
Và Lời Chúa không tác tạo ra của cải, nhưng tác
tạo nên tương quan, tương quan tình thương, tình bạn, đón nhận, bao dung và tha
thứ. Và trong cuộc sống hiện tại và hằng ngày của chúng ta trong hoàn cảnh ngày
nay, chúng ta cần biết bao những tương quan này, nhất là trong đời sống gia đình,
đời sống cộng đoàn và cả trong môi trường làm việc và trong đời sống xã hội
nữa. Lời Chúa là Lời ban sự sống, sự sống sau sự chết và cả sự sống hằng ngày
của chúng ta.
Thập Giá là bằng chứng khách quan là Người Do Thái
đúng: họ sẽ giết Chúa, để cho thấy lời Chúa không những không làm cho ai sống,
mà chính sự sống của mình cũng không giữ được! Nhưng chính khi họ giết Chúa, họ
làm cho lời Chúa được ứng nghiệm: họ làm việc cho sự chết, còn Đức Giê-su hướng
về sự sống, đi về sự sống, trao ban sự sống, ngay khi Ngài đi vào sự chết và
băng ngang qua sự chết. Bởi vì, lời của Ngài là Lời Hằng Sống, có trước
Abraham, tác tạo nên mọi sự và là ánh sáng và cùng đích của mọi sự. Nơi Người,
Lời, Sự Sống và Ánh Sáng là một:
Nhờ Ngôi Lời, vạn vật được tạo thành,
và không có Người,
thì chẳng có gì được tạo thành.
Điều đã được tạo thành
ở nơi Người là sự sống,
và sự sống là ánh sáng cho nhân loại.
(Ga 1, 3)
* * *
Vậy, lời của ai là chân thực, của người Do Thái
hay của Đức Giê-su? Hình ảnh sau đây mang lại cho chúng ta tiêu chuẩn để nhận
định (c. 59):
Họ liền lượm đá để ném Người.
Nhưng Đức Giê-su lánh đi và ra khỏi Đền Thờ.
(c. 59)
Một bên là sự giận giữ, với hành động ném đá toan
giết chết, một bên là Đức Giê-su bình an, lánh đi để đi con đường sự sống và
trao ban sự sống. Đó chính là hình ảnh diễn tả cách tuyệt vời mầu nhiệm Vượt
Qua của Đức Ki-tô mà chúng ta tưởng niệm mỗi ngày trong Thánh Lễ và đặc biệt
trong Tuần Thánh sắp đến.
Lm Giuse Nguyễn Văn Lộc