CHỦ NHẬT 32 THƯỜNG NIÊN B

Tất cả đều đến từ Thiên Chúa và chúng ta chỉ có thể dâng cho Người những gì Ngừơi đã ban cho chúng ta. Đọan Tin mừng hôm nay ca tụng lòng quảng đại của một bà góa đã dâng cho Chúa tất cả những gì cần thiết cho cuộc sống mình. Vì thế Đức Ki tô nêu hành vi của bà làm thí dụ cho các môn đệ.

Sách 1 V 17,10-16:

Êlia là vị Tiên tri của Ít-ra-ên bị những kẻ Có quyền hạ thủ vì ông dám lên tiếng phê phán sự bất công và tội thờ bụt thần của họ. Ông đã tìm được nơi dung thân và được tiếp đón nơi nhà một bà góa nghèo khó cùng cực. Bà chấp nhận chia sẻ với vị Tiên tri phần lương thực ít oi cuối cùng của mình, chỉ đủ nuôi sống bà và con trai bà một thời gian ngắn trước khi chết. Món quà miễn phí và hào phóng đó trở nên nguồn sức sống cho Êlia, và bà góa xứng đáng được chính Đức Ki tô trưng ra làm gương.

Thánh vịnh 145:

Trái với những Vĩ nhân trên trần gian, Thiên Chúa là một nơi nương náu đích thật. Người là Đấng ban phát. Người thưởng công cho tất cả những ai sống theo sự công chính. Người tiếp đón những kẻ cơ bần đói khổ nhất.

Thư Hr 9, 24-28:

Mỗi năm một lần, vị Thượng Tế Do thái đi vào gian Cực Thánh, tức là nơi Thánh của Đền thờ tượng trựng cho sự Hiện diện của Thiên Chúa. Sau khi đã rảy máu con vật hi tế cầu ơn tha tội, ông trở ra với đám đông chờ ông thanh tẩy. Nhờ hiến ban sự sống, Chúa Giê su đã đi vào sự sống sung mãn của Thiên Chúa. Ngài sẽ trở lại để mạc khải sự hoàn tất quyết định của Tình yêu.

Tin mừng: Mc 12,38-44

NGỮ CẢNH

Hành vi quyền năng của Chúa Giê su trong đền thờ đã gây nên sự thù hằn nơi các tư tế và giới kinh sư (11,18). Giờ đây Chúa Giê su đối đầu trực tiếp với họ trong một loạt các cuộc tranh luận giống như phân đoạn đầu sách tin mừng (2,1-3,6).

Hai đoạn văn (cc. 38-40 và 41-44) được liên kết bằng từ: “bà goá”. Cả hai xảy diễn tại Giêrusalem và trong đền thờ.

Có thể đọc đoạn tin mừng theo bố cục hai phần như sau: phần đầu nói về thói giả hình của các kinh sư (12.37b-40) và phần sau nói về đồng tiền quảng đại của bà goá nghèo khổ (41-44). Những lời quở trách các kinh sưđược trình bày theo thứ tự đi lên: từ những lối ham chuộng hư danh (khoe khoang áo sống, thích được chào hỏi, ngồi chổ nhất) đến việc bóc lột các bà goá, và thói đạo đức giả.

TÌM HIỂU

Trong lúc giảng dạy: nhắc lại cuộc tranh luận với các kinh sư. Bài giảng nầy không để ý đến trường hợp ngoại lệ của người kinh sư ở đoạn 12.28-34. Đây là lời lên án tổng quát chống lại thói kiêu căng, phô trương và giả hình của cả một phe nhóm. Chủ đề nầy được triển khai một cách phong phú hơn trong Mt 23,13-32 và Lc 11,45-52.

Xúng xính trong bộ áo thụng: áo thụng nói ở đây là loại áo choàng các giáo sĩ thường mặc. Áo đã dài, nhưng các ngài lại thích nối dài thêm tua áo để dễ gây chú ý, và nhất là để tỏ ra là kẻ giữ luật mẫu mực. Đây là một thói xấu trục lợi nhằm khai thác uy tín tôn giáo để tìm kiếm vinh dự riêng cho cá nhân mình.

Nuốt hết tài sản của các bà goá: Lề Luật Mô sê không ưu đãi các bà goá khi không cho họ quyền thừa kế tài sản của chồng (x. Ds 27,9-11; 1V17,8-15; 2V4,1-7). Nhưng ở đây, Chúa Giê su không lên án Lề Luật, mà lên án các lạm dụng mà các Ký lục bày ra để chiếm dụng tài sản được kí thác cho họ, hoặc lợi dụng lòng quảng đại của các bà ấy để moi thêm tiền của cho mình. Khai thác tài sản của các bà goá, hạng người dễ bị tổn thương nhất là một tội đặc biệt đáng ghê tởm trước mắt các nhà làm luật và các ngôn sứ thời CƯ (Xh 22,21tt; Đnl 27,19; Is 1,23-10,2; Gr 7,6; 22,3; Tv 94,6). Trong khi đó, nâng đỡ các quả phụ là việc thiện đứng hàng đầu (Đnl 10,18tt; Hc 35,14,28tt).

Làm bộ đọc kinh cầu nguyện lâu giờ: Chúa Giê su không quở trách các kí lục cầu nguyện công khai, hay cầu nguyện lâu giờ, nhưng là thói đạo đức giả, đóng kịch, biến việc tốt lành ra xấu vì ý đồ khoe khoang của họ. Đây là một tội mà Chúa Giê su không ngừng lên án. Thói chuộng hư danh đã khiến các ông biến việc đạo đức thành một phương tiện đề cao bản thân và lừa gạt người khác. Khi lòng ưa chuộng hư danh đưa đến thói giả đạo đức, và khi thói giả đạo đức này che đậy lòng tham lam muốn chiếm dụng tài sản của các bà goá hay của những kẻ cô thế không được bảo vệ, thì người ta đã đi đến tột đỉnh xấu xa nhất của tội lỗi.

Thùng tiền dâng cúng: đây là những thùng tiền dùng để thâu nhận các thứ tiền dâng cúng cho đền thờ. Chúa Giê su đã xua đuổi những kẻ buôn bán ra khỏi đền thờ (11.15), vì Ngài không chấp nhận việc thương mại làm lợi cho đền thờ. Nhưng việc dâng cúng quảng đại của bà góa nghèo đã gợi lên sự thán phục của Ngài.

Bà goá nghèo khó: lời trách cứ của Chúa Giê su đối với các kinh sư có nhắc tới hạng bà góa như là nạn nhân bị họ bóc lột (12,40). Có lẽ vì thế mà tác giả Mác cô đã nối kết hai trình thuật nầy lại với nhau chăng? Ở mức độ sâu xa hơn thì cử chỉ của bà goá nầy hoàn toàn trái ngược lại với việc làm của các kinh sư. Một cử chỉ đơn sơ phát xuất từ tấm lòng đạo đức bình dân được Chúa Giê su biểu dương bởi ý hướng sâu xa của bà. Ngài đã lôi kéo sự chú ý của các môn đệ đến một thái độ ít người quan tâm đến.  Và người ta có thể so sánh bà với bà góa thành Sarepta đã gặp gỡ tiên tri Êlia (1V17,7-16; x. Lc 4,25-26).

SỨ ĐIỆP

Bài tin mừng hôm nay mời gọi chúng ta hành động chống lại ước muốn “phô trương” luôn cám dỗ mọi người. Thời Chúa Giê su các kinh sư bị phê phán vì thói đạo đức giả của họ: họ thích mặc áo thụng đi dạo trước tiền đường đền thờ cho người ta chú ý, họ khoe khoang kiến thức của mình, được học lề luật Mô sê, được nắm quyền chú giải bản văn Kinh Thánh và rao giảng. Nhưng họ lại không thực hành những gì họ dạy. Họ nói mà không làm. Chúa Giê su cũng quan sát những người giàu dốc cạn những bao tiền vào trong hòm dâng cúng. Thỉnh thoảng các thầy tư tế còn cho thổi kèn nhằm lôi kéo mọi người chú ý đến họ.

Vì thế, lời Chúa hôm nay rất cương quyết và mạnh mẽ. Thật ra đó là câu trả lời cho áp lực mà Ngài phải chịu đựng bấy lâu nay. Ngài biết rõ các kinh sư ganh tị với uy tín của Ngài. Sự ganh tị dẫn đến thù hằn và phát sinh trong lòng ý muốn giết hại Ngài. Nhưng dưới mắt Ngài, điều tệ hại nhất ở chỗ khác: “Họ nuốt tài sản của các bà góa”. Họ lợi dụng chức vụ của mình mà làm giàu trên xương máu của người nghèo. Họ làm bộ cầu nguyện lâu giờ nhưng lời cầu nguyện của họ thật giả dối vì nó không đưa họ đến gần Thiên Chúa, và như thế, họ tự loại mình ra khỏi ơn Cứu độ mà Chúa Giê su đã mang đến cho thế gian.

Chúng ta có thể dừng lại để xét mình xem chúng ta có bị chiều theo cơn cám dỗ khoe khoang ấy không, nhiều khi ẩn khuất trong tiềm thức mà chúng ta không để ý. Một thực tế mà ai cũng thấy là thời nào cũng có những kẻ giả hình. Quá lo lắng cho hình thức bề ngoài sẽ không còn thời giờ để quan tâm đến lòng đạo đức đích thực bên trong. Thế giới ngày nay lại chuộng sự nổi tiếng. Người ta muốn xuất hiện khác hơn cái họ là. Có những lời khen tặng giả dối bởi vì nó không phản ảnh đúng những gì chúng ta nghĩ.

Nhưng sự giả hình đáng ghét nhất không phải là khoác chiếc áo để nổi tiếng hay hay để phô trương. Điều mà Chúa Giê su tố cáo, đó là những lời nói không đi đôi với việc mình làm. Khuyên bảo người khác thì luôn luôn dễ, nhưng nếu chúng ta không làm gương tốt thì đó lại là một phản chứng. Người ta thích nói đến những việc tốt nhưng không bao giờ thực hiện, còn những hành động xấu thì lại làm nhưng không nói ra.

Vì thế, Chúa Giê su đưa ra một thí dụ từ sinh hoạt Ngài quan sát được trong khuôn viên đền thờ, ngay trước mặt hòm tiền dâng cúng. Trong đám đông khác hành hương lũ lượt tiến vào đền thờ, một bà góa nghèo đi đến hòm tiền. Bà bỏ vào đó hai đồng xu nhỏ, nhưng đó là tất cả những gì bà có để sống. Chúng ta không biết gì về cuộc đời bà góa nầy, niềm vui cũng như nỗi buồn, cả những khó khăn bà đã vượt thắng. Vào thời đó, các bà góa được xếp vào hàng những người nghèo nhất. Không có tiền trợ cấp và nhà ở. Thường thì họ phải đi ăn xin. Sự khác biệt chính yếu giữa hai đồng xu ten của bà góa và lễ vật của những người khác không phải là giá trị bao nhiêu nhưng là ý nghĩa của việc dâng hiến. Dù nghèo xơ xác, nhưng bà quảng đại dâng cho Thiên Chúa tất cả những gì cần để sống.

Khi thánh Mác cô viết tin mừng, đền thờ không còn hiện hữu nữa, vì đã bị người La mã tàn phá. Nhưng qua câu chuyện nầy, thánh nhân muốn nhắc chúng ta lời dạy của Chúa Giê su là đừng bao giờ dựa hình thức diện mạo bên ngoài mà phán đoán anh em mình. Khi làm điều thiện, đừng phô trương, vì Cha anh em trên trời nhìn thấy điều bí nhiệm, và như thế là đủ rồi.

Lời tin mừng hôm nay cũng mời gọi chúng ta. Con người thời nào cũng thích phô trương, nhưng thời nay sự phô trương trở thành chuẩn mực do lường cuộc sống. Ai khoe khoang nhiều, người ấy có nhiều cơ may thành công. Những gì người ta làm đều muốn cho mọi người biết. Bà góa trong tin mừng giống với những người đơn sơ mà chúng ta sống gần nhưng không thấy. Họ không ồn ào, nhưng dấn thân một cách kín đáo. Cách sống ấy dạy chúng ta đừng để mình bị lôi kéo chay theo khuynh hướng phô trương và quí chuộng những hành vi phục vụ đơn sơ, giúp đỡ và đồng hành. Điều quan trọng nhất không phải là cho những gì chúng ta có mà là những gì chúng ta là.

Để hiểu điều đó, chúng ta phải nhìn lên thập giá Đức Ki tô. Thập giá chỉ cho chúng ta thấy Ngài đang hiến dâng cuộc sống mình cho thế gian. “Không có tình yêu nào lớn hơn là thí mạng mìnhvì bạn hữu”. Cuộc sống của Ngài là quà tặng tuyệt hảo dâng lên Thiên Chúa Cha. Ngày hôm nay, Ngài được nhận ra trong người đàn bà khiêm nhu vô danh nhưng được lịch sử ngàn đời ghi nhớ.

Bài tin mừng hôm nay mời gọi chúng ta tập sống dưới cái nhìn của Thiên Chúa chứ không phải dưới cái nhìn của con người. Nó cũng mời gọi chúng ta đừng đo lường giá trị của người đời theo cái diện mạo của họ. Chính Ngài được nhận diện trong những người không nổi tiếng dưới mắt xã hội. Ngài mời gọi chúng ta hãy xem xét lại cuộc sống dâng hiến của chúng ta: điều tiên quyết không phải là số lượng những gì chúng ta cho mà là sự từ bỏ thật sự những gì mà chúng ta gắn bó nhất. Khi cho, thỉnh thoảng người ta có cảm giác mất, đánh mất mình, nhưng cho chính là đạt được cuộc sống trường sinh.

ĐÀO SÂU

1. HỎI: Bài đọc một có nội dung ra sao?

THƯA: Bài đọc một trích từSách Các Vua quyển thứ nhất, kể lại câu truyện bà góa ở  Xa-rép-ta nghèo khổ sống giữa cơn đói kém, đang hết sức lo lắng không biết ngày mai mình sẽ ăn gì và uống gì để sống, nhưng đã quảng đại dành cho tiên tri Êlia tất cả lương thực còn lại của mình. Nhờ hành vi ấy, bà và con bà đã được cứu sống nhờ phép lạ kỳ diệu mà Thiên Chúa đã thực hiện: làm cho hũ bột không vơi, bình dầu không cạn.

2. HỎI: Bối cảnh lịch sử bài đọc một như thế nào?

THƯA: Chúng ta đang ở vào thế kỉ thứ 9 tr. CN, dưới triều vua Akháp và hoàng hậu I-da-vên. Bà nầy không phải là người Ít ra ên, nhưng là người ngoại, con gái vua Si-đôn. Khi cưới bà nầy, vua Akháp muốn tạo liên minh chính trị, nhưng lại là bước đầu tiên dẫn đến lạc giáo.

3. HỎI: Tại sao?

THƯA: Bà hoàng ấy đã du nhập vào Ít ra ên các thói quen, phong tục, tượng thần, tư tế ngoại giáo. Từ nay, ở cung điện nhà vua có đến bốn trăm thầy tư tế thường xuyên ra vào như nhà mình. Thậm chí bà còn tuyên bố rằng Ba-an mới chính là thần linh đích thật đem lại mưa gió thuận hòa làm cho mùa màng được tốt đẹp. Trước tình trạng ấy, nhà Vua lại quá bạc nhược để cho đám người nầy lộng hành như chốn không người.

4. HỎI: Tiên tri Êlia phản ứng như thế nào?

THƯA: Tiên tri và các tín hữu coi đó như là một tội nặng nề, vì giới răn thứ nhất dạy: ‘Ngươi không có thần nào khác ngoài ta!’. Và đi ngược lại Giao ước giữa Thiên Chúa và Mô sê: ‘Chỉ có Thiên Chúa là Chúa, còn tất cả các thần khác là hư không!’

5. HỎI: Tiên tri đã làm gì để chứng minh niềm tin ấy?

THƯA: Bấy giờ cả nước Ít ra ênbị một cơn hạn hán lớn chưa từng có. Tiên tri Ê lia nắm lấy cơ hội và thách thức các tư tế Ba an bằng cách tuyên bố rằng thần Ba an không hiện hữu mà chỉ có Thiên Chúa mới là thần linh đích thật và tất cả mọi sự như nắng mưa đều do tay Ngài tạo nên. Còn thần Ba-an chỉ là thứ người ta tưởng tượng ra.

6. HỎI: Thiên Chúa đã truyền lệnh cho Êlia như thế nào?

THƯA: Trước hết Chúa truyền cho ông đi lánh vào khe Kê rít gần một con suối và cho một con quạ hằng ngày bay đến nuôi sống ông. Sau đó, vì hạn hán kéo dài, nên Ngài truyền cho ông bỏ đó mà đi đến Sa-rép-ta ở Si đon, ông sẽ được một bà góa nuôi dưỡng.

7.HỎI: Ê lia đã sống sót như thế nào?

THƯA: Thế là Elia đi ăn xin và gặp bà góa Sa-rép-ta. Ông truyền cho bà đừng sợ chết đói, nhưng hãy làm theo những gì ông nói. Trước hết nướng bánh và đem cho ông rồi hãy làm bánh cho bà con bà ăn. Thiên Chúa sẽ ban thưởng cho bà bằng cách làm cho hủ bột của nhà bà sẽ không cạn, bình dầu sẽ không vơi cho tới khi Ngài cho mưa xuống.

8. HỎI: Đâu là thử thách đối với bà góa?

THƯA:Thử thách đối với bà góa là phải tin vào lời tiên tri mà làm đúng những gì ông yêu cầu là làm bánh cho ông trước khi lo cho con trai của bà. Vì lời tiên tri chính là lời của Thiên Chúa.

9. HỎI: Bà góa có thực hiện theo yêu cầu của vị tiên tri không?

THƯA: Dù bị thử thách ghê gớm, bà góa vẫn thực hiện đúng theo yêu cầucủa vị tiên tri. Lòng tin của bà đã được Thiên Chúa ban thưởng xứng đáng: hủ bột của nhà không cạn, bình dầu không vơi cho đến khi hết cơn hạn hán.

10. HỎI: Bài học lớn trong bài đọc một là gì?

THƯA: Bài học lớn dành cho dân Ít ra ên là: trong khi dân bỏ Thiên Chúa của mình đi vào con đường thờ bụt thần và bị chết đói thì người ngoại đã được hưởng ơn lộc dư đầy của Ngài, bởi vì họ tin vào lời Ngài. Thiên Chúa luôn quan tâm chăm sóc và không bao giờ bỏ rơi những ai tin tưởng nơi Ngài.

11. HỎI: Bài đọc một nối kết với bài tin mừng như thế nào?

THƯA: Bà góa Sa-rép-ta là tổ tiên đích thực của bà góa trong đền thờ. Đức Giê su đã làm nổi bật sự tương phả giữa lòng quảng đại đầy tin tưởng của bà góa và những hành vi khoe khoang trống rỗng của bọn nhà giàu. Nghèo khó và tin tưởng luôn đi đôi với nhau: ‘Phúc cho ai có tinh thần nghèo khó’.

12. HỎI: Ngữ cảnh bài tin mừng như thế nào?

THƯA: Bài tin mừng nằm trong phần giáo huấn của Đức Giê su tại Giê-ru-sa-lem (11-13). Sau khi dạy giới răn yêu thương đứng hàng đầu trong các giới răn (12,28-34), Đức Giê su cho biết Đấng Ki tô là Con và là Chúa của Vua Đa vít (35-37). Sau đó Đức Giê su lên án thói khoe khoang của các Kinh sự (38-40) và ngưỡng mộ trước tấm lòng quảng đại của một bà góa nghèo khó (41-44).

13. HỎI: Các kinh sư mà chúng ta nghe nói đến thường xuyên trong sách Tin Mừng là ai?

THƯA: Từ thời rất xa xưa, các kinh sư là thầy kí lục và quan cai trị của nhà vua. Trong Cựu Ước, Ezra được coi là mẫu mực của tất cả kinh sư. Ông lo việc giảng dạy lề luật trong xứ Giu đê và “đặt các thẩm phán, các quan toà để xử kiện cho toàn dân” (Er 7,6.10.25). Chức năng chính yếu của kinh sư là nghiên cứu và giải thích Lề luật, huấn giáo miễn phí trong các trường học và hội đường Do Thái. Ngoài ra, họ còn làm chuyên gia pháp luật trong lãnh vực tư pháp, một vài vị nổi tiếng còn có chân trong Hội đồng Cộng Tọa. Nhờ thế mà vào thời Chúa Giê su, các Kinh sư Pha-ri-sêu đã có một ảnh hưởng rất lớn trong dân.

14. HỎI: Tại sao, Chúa Giêsu chống lại các kinh sư??

THƯA: Chúa Giêsu không chống đối tất cả kinh sư. Trong sách tin mừng, chúng ta đã thấy cũng có những kinh sư chân chính, những người tìm kiếm sự thật, tâm hồn chân thành đi theo đường lối của các tiên tri. Các Kinh sư bị chỉ trích ở đây, là những người đạo đức giả, thích phô trương trước mặt công chúng, đặc biệt là trong môi trường tôn giáo.

15. HỎI: Chúa Giê su trách các kinh sư về những điều gì?

THƯA: Chúa Giê su chỉ trích thói đạo đức giả của các kinh sư. Đó là thói xấu thích khoe khoang trong những bộ áo thụng, thích được chào hỏi ở chốn công cộng, thích chiếm chỗ nhất trong hội đường, là hàng ghế danh dự, quay lưng với hòm đựng sách Luật và đối diện trước công chúng, và thích ngồi cỗ nhất trong đám tiệc.

16. HỎI: Tại sao, Chúa Giêsu nhấn mạnh đến chi tiết “xúng xính trong bộ áo thụng”?

THƯA: Tất nhiên vào thời đó y phục thông thường là bộ áo thụng. Tuy nhiên, chiếc áo thụng mà Chúa Giêsu chỉ trích, trong bối cảnh này, có thể là loại y phục mặc vào chỉ để phô trương thanh thế và khiến mọi người chú ý đến mình nơi công chúng.

17. HỎI: Chúa Giêsu có ý gì khi nói rằng các kinh sư nuốt gia tài các bà góa?

THƯA: Tất nhiên thuật ngữ “nuốt” không nên hiểu theo nghĩa đen. Các Kinh sư ngoài chuyên môn về Lề luật, còn hoạt động trong vai trò cố vấn về tư pháp, nên thường có thêm chức năng quản trị tài sản các bà góa, cơ hội thuận tiện cho các kinh sư trục lợi làm giàu cho bản thân mình. Trong Kinh Thánh, ức hiếp, bóc lột các bà góa nghèo khổ là một điều nghiêm cấm (Xh 22,21; Gr 7,6).

18. HỎI: Tại sao Chúa Giê su phê bình lối đọc kinh lâu giờ của các kinh sư?

THƯA: Chúa Giê su phê bình cách đọc kinh của các kinh sư vì lời kinh của họ không giúp họ cầu nguyện, mà chỉ nhằm làm tiền các bà góa. Cầu nguyện như thế là giả hình và không đưa họ đến gần Thiên Chúa.

19. HỎI: Đồng tiền bà góa dâng cúng có giá trị như thế nào??

THƯA: Đồng tiền kẽm (lepton) là đồng tiền mệnh giá nhỏ nhất lưu hành vào thời đó. Hai đồng kẽm tương đương với một quadrantes, 1/4as. Một as bằng 1/6 quan. Một quan là tiền lương một người lao động đi làm trong vườn nho, như được kể lại trong Mát thêu 20,1 16 (theo thời giá 2015: 120.000/24 = 5000 đồng vn).

20. HỎI: Tình cảnh nghèo của bà góa như thế nào?

THƯA: Tác giả Mác cô mô tả bà góa nấyrất nghèo. Ba lần ngài nhấn mạnh đến cái nghèo của bà, và dùng một tính từ trong tiếng Hy Lạp (= ptokhe) không những nói đến một đời sống kinh tế eo hẹp, mà còn chỉ một tình trạng nghèo đói gần như một người ăn xin.

21. HỎI: Lời tuyên bố, trong đó Chúa Giêsu đánh giá về tâm hồn của bà góa tiết lộ điều gì?

THƯA: Nó cho chúng ta thấy tri ​​thức thần linh của Chúa Giêsu, Ngài có khả năng đọc những bí mật trong “tâm hồn” con người. Qua đó, Ngài cho thấy Ngài chính là Thiên Chúa, đấng thấu suốt lòng dạ con người (Xh 2,23; x. Tv 7,10;17,10), và không bị đánh lừa bởi dáng vẻ bên ngoài.

22. HỎI: Bài học từ hai bà góa nầy như thế nào ?

THƯA: Cũng như bà góa Sarépta đã đem hết thực phẩm còn lại trong nhà mình cứu giúp tiên tri Ê lia, bà góa Giêrusalem đã dâng cho Thiên Chúa những đồng xu cuối cùng. Bằng cách sẵn sàng chấp nhận nguy hiểm cho bản thân, hai bà góa nầy đã cho thấy lòng tin tưởng phó thác tuyệt đối nơi lòng nhân từ của Thiên Chúa.

23. HỎI: Nội dung bài đọc hai (Hr 9,24-28) như thế nào?

THƯA: Thánh Phao-lô nói về Đức Giê-su Ki-tô là Vị Thượng Tế siêu phàm của chúng ta. Ngài đã hiến dâng cả mạng sống mình để cứu loài người khỏi tội lỗi và đưa chúng ta về với Thiên Chúa bằng giá máu châu báu Người đã đổ ra trên Thập Giá.

24. HỎI: Sống sứ điệp Lời Chúa như thế nào?

THƯA: 1.Giá trị của lễ dâng không tùy thuộc vào số lượng ÍT hay NHIỀU mà tùy thuộc vàoTÍNH CHẤT CẦN THIẾT của lễ dâng ấy đối với đời sống của người tiến dâng: Càng hiến dâng cho Thiên Chúa và tha nhân những gì cần thiết cho cuộc sống của mình thì sự hiến dâng ấy càng có giá trị trước mặt Thiên Chúa.

2. Thiên Chúa đã ban tặng cho tôi những ân huệ cao quý là ơn Đức Tin và Kho Tàng Mầu Nhiệm của Người;Chúa Giê-su đã hiến cả mạng sống mình cho tôi, vậy tôi đã đáp lại  như thế nào? Tôi đã quảng đại cho đi hay khư khư giữ chặt những gì mình có?