ĐỪNG LÀM GƯƠNG XẤU
Tin Mừng Lc 17, 1-6
Khi ấy, Đức Giê-su
nói với các môn đệ rằng : “Không thể không có những cớ làm cho người ta vấp ngã
; nhưng khốn cho kẻ làm cớ cho người ta vấp ngã! Thà buộc cối đá lớn vào cổ nó
và xô xuống biển, còn lợi cho nó hơn là để nó làm cớ cho một trong những kẻ bé
nhỏ này vấp ngã. Anh em hãy đề phòng! “Nếu người anh em của anh xúc phạm đến anh, thì
hãy khiển trách nó ; nếu nó hối hận, thì hãy tha cho nó. Dù nó xúc phạm
đến anh một ngày đến bảy lần, rồi bảy lần trở lại nói với anh : ‘Tôi hối hận’,
thì anh cũng phải tha cho nó.”Các Tông Đồ thưa với
Chúa Giê-su rằng : “Thưa Thầy, xin thêm lòng tin cho chúng con.” Chúa đáp
: “Nếu anh em có lòng tin lớn bằng hạt cải, thì dù anh em có bảo cây dâu này :
‘Hãy bật rễ lên, xuống dưới biển kia mà mọc’, nó cũng sẽ vâng lời anh em.”
Suy niệm
Qua bài Tin Mừng, Chúa Giêsu dạy chúng ta bài học không được làm gương xấu, xúi dục hay nên cớ cho người khác phạm tội bằng bất cứ hình thức nào. Vì đời sống của chúng ta ảnh hưởng đến anh chị em xung quanh.
Trong Tin Mừng, nhiều lần Chúa Giêsu đã lên án gắt gao với các Luật sĩ, biệt
phái: “Các Luật sĩ và các người biệt phái ngồi trên toà Môsê: vậy những gì họ
nói với các ngươi, các ngươi hãy làm và tuân giữ, nhưng đừng noi theo hành vi
của họ: vì họ nói mà không làm”. Các luật sĩ, biệt phái sống cuộc sống hai mặt:
Họ dạy người khác giáo lý về Thiên Chúa, nhưng chính họ lại không thực hành
điều đúng đắn và phải làm. Điều này gây ảnh hưởng không tốt cho những người
xung quanh, những người thuộc quyền, mà đáng lý ra họ phải là những người đầu
tiên làm gương tốt.
Hôm nay, Chúa Giêsu cũng lên án những kẻ làm gương xấu: “Không thể nào mà không
xảy ra gương xấu, nhưng vô phúc cho kẻ nào gây ra gương xấu.”
Gương xấu dễ lây lan ra nhanh như đại dịch, gương xấu ảnh hưởng những người
xung quanh, vì “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng”.
Ngày nay chúng ta dễ nhận ra trong thế giới văn minh tiến bộ giúp con người
sống đầy đủ tiện nghi, mọi phương tiện sống rất thuận tiện, mang lại nhiều lợi
ích, cuộc sống con người thoải mái hơn. Song chúng ta cũng phải thừa nhận rằng:
con người đã lạm dụng tự do, kinh tế thị trường lôi cuốn con người chạy theo
cách làm ăn phi pháp, gian dối, tham nhũng, lừa đảo; con người lạm dụng các
phương tiện khoa học kỹ thuật, để sống hưởng thụ, thỏa mãn các đam mê… Trong xã
hội, vàng thau lẫn lộn, gương tốt thì ít và gương xấu lại quá nhiều.
Chẳng hạn, phương tiện truyền thông khiến những gương mù gương xấu dễ tràn lan
và đầu độc con người, đặc biệt là giới trẻ - đã không tự làm chủ được bản thân
mình, mà sống một cách buông thả theo lối sống phương Tây. Môi trường giáo dục
còn khiếm khuyết trong việc giảng dạy, đặc biệt về thi cử. Trong gia đình, đạo
đức gia phong, đời sống tôn giáo xuống cấp trầm trọng, vì cha mẹ chỉ lo làm ăn
buôn bán, không dạy dỗ con cái nên người hữu ích; cha mẹ làm ăn gian dối, đã
gây tổn hại nặng nề cho con cái của họ sau này.
Chúa Giêsu tỏ ra thái độ dứt khoát và nghiêm khắc những kẻ làm gương xấu, vì đó
là tiếp tay với ma quỉ: “vô phúc cho kẻ nào gây ra gương xấu. Thà nó bị cột cối
đá vào cổ mà ném xuống biển còn hơn là làm gương xấu cho một trong những trẻ
nhỏ này.”
Gương xấu là thái độ và thói xấu có ở nơi chúng ta, hoặc do chính chúng ta bị
ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh. Làm thế nào để diệt trừ các thói xấu?
Về gương mù gương xấu, hôm nay phải đặt cho chúng ta câu hỏi: Bằng cách nào tôi
có thể thống nhất cuộc sống của mình? Bằng cách nào để cuộc sống của tôi được
nhất quán, được hợp nhất với Tin Mừng, được liên kết mật thiết với Chúa?
Trước hết, chúng ta phải tận diệt gương xấu, nhưng nhớ rằng tận diệt nó không
giống như làm cỏ phải nhổ tận gốc. Gương xấu tự nó không thể nhổ sạch, nhưng
nhân đức sẽ lấn át nó dần dần làm cho sự xấu chết hẳn.
Kinh nghiệm của các nhà Tu đức dạy rằng: Hãy tập luyện những nhân đức đối lập
để tẩy trừ các thói xấu. Ví dụ: thói kiêu căng chỉ tiêu diệt được bằng tập sống
khiêm nhường.
Đức Thánh Cha Phanxicô dạy chúng ta phương pháp sống thiêng liêng bằng
cách biện phân ơn gọi, nghĩa là biết phân định điều xấu, điều dữ phải loại trừ
hoặc xa tránh, còn điều tốt đẹp hãy giữ, hãy làm.
Mọi người con Chúa cần phải cẩn trọng giữ mình, biết biện phân trước mọi thông
tin và hình ảnh tốt xấu, biết tránh nên cớ vấp phạm cho tha nhân, và đặc biệt
làm cho gương sáng và cái tốt được nhân rộng để lấn át bớt sự dữ đang hoành
hành.
Kế đến, chúng ta hãy làm gương tốt cho mọi người xung quanh. Cha mẹ muốn làm
gương tốt cho con cái, cho những người xung quanh, thì bản thân chúng ta phải
cố gắng sống tốt, làm tốt, đặc biệt sống tốt lành thánh thiện, để làm gương
sáng cho người khác, vì “Lời nói như gió lung lay. Gương bày như tay lôi kéo” –
“Cha mẹ hiền lành, để đức cho con” là vậy!
Cuối cùng, chúng ta muốn làm gương tốt, loại trừ gương xấu, hãy bắt chước mẫu
gương duy nhất là Giêsu Kitô. Chỉ sống theo phúc Tin Mừng, sống theo tinh thần
luật của Chúa Giêsu và theo gương Ngài mới giúp chúng ta nên hoàn thiện, và bảo
đảm dẫn chúng ta tới được nguồn Chân Thiên Mỹ đích thực là Chúa Cha.
Sống trong thế giới, vàng thau lẫn lộn, gương tốt thì ít và gương xấu lại quá
nhiều. Ngày nay, phương tiện truyền thông là con dao hai lưỡi khiến những gương
mù gương xấu dễ tràn lan và đầu độc con người, đặc biệt là giới trẻ. Nhưng cái
xấu xem ra hấp dẫn hơn, mạnh mẽ hơn và dễ bắt chước hơn.
Chúa Giêsu tỏ ra thái độ dứt khoát và nghiêm khắc đối với những người gây cớ
làm cho người khác phạm tội, đặc biệt là ngăn cản người khác đến với Thiên
Chúa: ”Khốn cho kẻ làm cớ cho người ta vấp ngã, thà buộc cối đá lớn vào cổ nó
mà quăng xuống biển thì hơn”. Chúa Giêsu răn đe cương quyết kẻ làm người khác
sa ngã vì đó là tiếp tay với ma quỉ, làm gương xấu cho anh em, cho người khác.
Vì thế, mọi người con Chúa cần phải cẩn trọng giữ mình, biết biện phân trước
mọi thông tin và hình ảnh tốt xấu, biết tránh nên cớ vấp phạm cho tha nhân, và
đặc biệt làm cho gương sáng và cái tốt được nhân rộng để lấn át bớt sự dữ đang
hoành hành.
Ta
phải tránh xa dịp tội, gương mù gương xấu để chính mình khỏi vấp ngã, và chúng
ta cũng đừng bao giờ làm dịp tội hay gương mù gương xấu cho người khác. Cả hai đều
đáng khinh đáng ghét ở đời này và lãnh án phạt nặng nề đời sau.
Lm.
Anton Maria Vũ Quốc Thịnh.