Suy Niệm Lời
Chúa Chúa Nhật XXXII Thường Niên C
TIN VÀO CUỘC SỐNG VĨNH HẰNG ĐỜI SAU
I. HỌC LỜI CHÚA
1.
TIN MỪNG: Lc 20,27-38
(27) Có mấy người
thuộc nhóm Xa-đốc đến gặp Đức Giê-su. Nhóm này chủ trương không có
sự sống lại. (28) Mấy người ấy hỏi Đức Giê-su: “Thưa Thầy, ông Mô-sê
có viết cho chúng ta điều luật này: “Nếu anh hay em của người nào
chết đi, đã có vợ mà không có con, thì người ấy phải cưới lấy
nàng, để gây dựng một dòng giống cho anh hay em mình”. (29) Vậy nhà
kia có bảy anh em trai. Người anh cả lấy vợ, nhưng chưa có con thì đã
chết. (30) Người thứ hai, (31) rồi người thứ ba đã lấy người vợ góa
ấy. Cứ như vậy, bảy anh em đều chết đi mà không để lại đứa con nào. (32)
Cuối cùng, người đàn bà ấy cũng chết. (33) Vậy trong ngày sống lại,
người đàn bà ấy sẽ là vợ ai, vì cả bảy đều đã lấy nàng làm vợ ?
(34) Đức Giê-su đáp: “Con cái đời này cưới vợ lấy chồng, (35) chứ những
ai được xét là đáng hưởng phúc đời sau và sống lại từ cõi chết,
thì không cưới vợ cũng chẳng lấy chồng. (36) Quả thật, họ không thể
chết nữa, vì được ngang hàng với các thiên thần. Họ là con cái Thiên
Chúa, vì là con cái sự sống lại. (37) Còn về vấn đề kẻ chết trỗi
dậy, thì chính ông Mô-sê cũng đã cho thấy trong đoạn văn nói về bụi
gai, khi ông gọi Đức Chúa là Thiên Chúa của tổ phụ Áp-ra-ham, Thiên
Chúa của tổ phụ I-xa-ác, và Thiên Chúa của tổ phụ Gia-cóp. (38) Mà
Người không phải là Thiên Chúa của kẻ chết, nhưng là Thiên Chúa của
kẻ sống, vì đối với Người, tất cả đều đang sống.
2.
Ý CHÍNH: Những người phái Xa-đốc không
tin có sự sống lại sau này, nên khi nghe Đức Giê-su giảng về mầu nhiệm kẻ chết
sống lại, họ đã tìm cách phi bác giáo lý ấy qua một câu chuyện giả tưởng về bảy
anh em nhà kia theo luật Thế Huynh của Mô-sê đã tiếp nối nhau lấy cùng một người
đàn bà và đều chết mà không có con. Từ đó họ đặt vấn đề: Nếu có chuyện kẻ
chết sống lại thì người đàn bà ấy sẽ là vợ của ai trong bảy anh em ? Đức Giê-su
đã dùng Kinh Thánh để chứng minh có cuộc sống vĩnh hằng sau đời tạm này, và
còn cho biết cuộc sống ấy như thế nào.
3. CHÚ THÍCH:
-
C 27-28: + Có mấy người thuộc nhóm Xa-đốc: Đây là một số người thuộc hàng tư tế phục
vụ Đền thờ, là những người không tin có sự sống lại cũng như không tin
có đời sau, đang khi người Pha-ri-sêu thì tin kẻ chết sẽ sống lai (x. Cv
23,8), dựa vào lời sấm của ngôn sứ Đa-ni-en như sau: “Trong số những kẻ an
nghỉ trong bụi đất, nhiều người sẽ trỗi dậy: người thì để hưởng
phúc trường sinh, kẻ thì để chịu ô nhục và bị ghê tởm muôn đời. Các hiền sĩ sẽ
chói lọi như bầu trời rực rỡ. Những ai làm cho người người nên công chính, sẽ
chiếu sáng muôn đời như những vì sao.” (x. Đn 12,2-3). Còn Đức Giê-su luôn khẳng
định giáo lý về mầu nhiệm kẻ chết sống lại đối lập với phái Xa-đốc, nên phái
này đã đến nêu thắc mắc nhằm phi bác giáo lý kẻ chết sống lại của Đức Giê-su
và các người Biệt phái. + Thưa Thầy, ông Mô-sê có viết cho chúng ta
điều Luật này...: Nhằm chế diễu giáo lý về sự sống lại,
nhóm Xa-đốc đã trưng ra điều luật “Thế huynh” của Mô-sê nội dung như
sau: Nếu người anh lấy vợ mà chết không con, thì em trai của anh ta
phải lấy bà chị dâu làm vợ. Đứa con sinh ra đầu tiên sẽ được Luật
pháp công nhận là con của người anh đã chết, để cho người anh có con
cái nối dòng (x. Đnl 25,5).
- C 29-33:
+ Vậy nhà kia có bảy anh em trai...: Nhóm này đưa ra câu
chuyện giả định chưa từng xảy ra. Sai lầm của nhóm Xa-đốc là đã quan
niệm rằng khi sống lại thì người ta cũng sẽ sống y như khi còn sống
ở trần gian. Nghĩa là hai người đã là vợ chồng thì khi sống lại sẽ
vẫn sống đời vợ chồng với nhau.
- C 34-36: +
Con cái đời này cưới vợ lấy chồng: “Con cái đời này” là
những người thuộc về trần gian. Câu này có nghĩa là: Vì sự sống
của con người ở trần gian có sinh có tử, nên người ta cần phải lấy
vợ lấy chồng để sinh con cái nối dòng. + “Nhưng những ai được
xét là đáng hưởng phúc đời sau và sống lại từ cõi chết”: Câu
này chỉ nhấn mạnh đến việc kẻ lành sống lại để được hưởng vinh
quang, và không đề cập đến số phận của kẻ dữ. Thực ra không chỉ
những người được Thiên Chúa tuyển chọn và xét xứng đáng mới được
sống lại, nhưng là tất cả mọi người: tội lỗi cũng như công chính,
đều được sống lại, như thánh Phao-lô đã đề cập trong sách Công Vụ như
sau: “Tôi đặt nơi Thiên Chúa niềm hy vọng này là: người lành kẻ dữ
sẽ sống lại” (Cv 24,15; x Ga 5,28-29; Mt 25,34-45). + Thì không cưới
vợ, cũng chẳng lấy chồng: Họ không dựng vợ gả chồng, một là
vì thân xác sẽ được siêu hóa không bao giờ chết và nên giống như các
thiên thần; Hai là vì họ trở nên con cái của Thiên Chúa, hay con cái
của sự sống lại, nghĩa là được thừa hưởng một thế giới mới và
được sự sống mới từ nơi Thiên Chúa (x. Ep 1,5; Rm 8,18-21).
- C 37-38: + Còn vấn đề kẻ chết trỗi
dậy...: Đức Giê-su đã dựa vào Thánh kinh để chứng minh
có sự sống lại của những kẻ đã chết. Người nêu ra một đoạn trong
sách Xuất hành: Khi hiện ra với Mô-sê trong bụi gai đang cháy, Thiên
Chúa đã tự xưng là Thiên Chúa của Áp-ra-ham, Thiên Chúa của I-xa-ác
và Thiên Chúa của Gia-cóp (x. Xh 3,6). + Mà Người không phải là
Thiên Chúa của kẻ chết, nhưng là Thiên Chúa của kẻ sống: Các
Tổ phụ Áp-ra-ham, I-xa-ác và Gia-cóp dù đã chết, nhưng qua câu nói
với Mô-sê, Thiên Chúa cho biết các vị ấy hiện vẫn đang sống với
Chúa.
4.
CÂU HỎI: 1)Trong hai nhóm Pha-ri-sêu va Xa-đốc, nhóm nào tin xác lòai
người ngày tận thế sẽ sống lại, nhóm nào không tin ? 2)Luật “Thế
huynh” của Mô-sê quy định thế nào về việc kết hôn giữa em trai với
chị dâu ? 3)Phải chăng chỉ những người lành thánh mới được sống lại
vào ngày tận thế, còn những kẻ tội lỗi sẽ chết luôn và không bao
giờ sống lại ? 4)Đức Giê-su đã dựa vào bằng chứng nào để khẳng
định mọi người sẽ sống lại ngày tận thế ?
II.SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Thiên Chúa không phải là Thiên
Chúa của kẻ chết, nhưng là Thiên Chúa của kẻ sống” (Lc 20,38).
2.
CÂU CHUYỆN:
1) HÌNH ẢNH MINH HỌA VỀ CÁI CHẾT:
ĐÊ-VÍT MA-CỚT (David Marcus) là một viên sĩ
quan của quân đội Ít-ra-en đã chết trận vào tháng 6 năm 1948. Người ta đã
tìm thấy một cuốn nhật ký, trong đó ông đã ghi lại cảm nghĩ của ông về
cái chết có thể xảy ra với ông như sau:
“Tôi đang đứng
trên một bến cảng ở bờ biển. Trước mặt tôi là một con tàu vừa
trương buồm chuẩn bị ra khơi. Con tàu trông mới hùng vĩ và đẹp làm
sao ! Tôi đứng nhìn theo nó cho đến khi nó chỉ còn là một vệt trắng
ở đường chân trời. Lúc đó, có một người bạn đứng cạnh tôi nói to
lên rằng: “Xem kìa, con tàu đã biến mất rồi !”. Nhưng thực ra nó đâu
có biến mất. Nó vẫn còn ở đó với chiếc buồm màu trắng và thân
tàu to lớn đúng như kích thước khi tôi nhìn thấy nó đậu ở bến cảng.
Hiện giờ nó đang trên đường đi đến một nơi đã định trước. Kích thước
con tàu chỉ nhỏ dần đi trong mắt của tôi và cuối cùng đã biến mất
khỏi tầm nhìn hạn hẹp của tôi mà thôi. Rồi ít ngày sau, con tàu đó
sẽ tới một bến cảng mới. Tại nơi nó sắp cập bến lại vang lên tiếng
nói đầy vui mừng của những người đang chờ đón người thân: “Ồ con tàu
chúng ta chờ đợi đã đến rồi kìa !”. Con tàu đó chính là hình ảnh cái
chết của mỗi người chúng ta”.
2) CẢM NGHIỆM VỀ THẾ GIỚI ĐỜI SAU:
Từ sau khi quả
bom nguyên tử ném xuống thành phố Na-ga-sa-ki của Nhật Bản, bác sĩ TA-KA-SHI
NA-GAI (1908-1951) đã trở thành một nhân vật nổi tiếng nhờ sự tận tâm
và tấm lòng hy sinh cao cả phục vụ các nạn nhân bị nhiễm phóng xạ nguyên tử của
ông. Sau khi ông chết, người ta đã tìm thấy mấy dòng tâm sự ông để lại, cho biết
lý do tại sao từ một người vô thần ông đã trở thành một người tín hữu có đức tin
mạnh vào Thiên Chúa như sau:
“Trong kỳ nghỉ Xuân, lúc đó tôi học hết năm thứ
hai đại học y khoa, mẹ tôi bị trúng phong. Tôi hối hả chạy đến đầu giường của mẹ
tôi khi ấy chỉ còn một chút hơi thở. Mẹ tôi trừng trừng mở mắt nhìn tôi thở
hắt ra. Cái nhìn cuối cùng của cặp mắt bà mẹ đã sinh ra, đã giáo dục và đã
thương yêu tôi đến cùng. Cặp mắt này nói cho tôi một cách rõ ràng: Sau khi chết,
bà vẫn luôn ở bên tôi là Takashi yêu dấu của bà. Tôi nhìn vào trong cặp mắt đó.
Tôi, một con người vốn không tin có linh hồn, tự nhiên đã cảm thấy linh hồn mẹ
tôi đang có đó; linh hồn mẹ tôi khi chết đã lìa khỏi thân xác nhưng vẫn tồn tại
mãi mãi”. Rồi Na-gai viết thêm : ”Từ đó, con người của tôi đã thay đổi hẳn: Dù tôi
đã cố gắng hết sức nhưng cũng không thể khiến tôi tin rằng con người mẹ tôi đã
hoàn toàn bị tiêu diệt… Con mắt tôi lần đầu tiên đã mở ra và nhìn thấy thế giới
siêu hình”.
3) ÔNG VUA GIÀU CÓ VÀ ANH HỀ NGU DỐT:
Có một ông vua kia rất giầu sang phú quí. Ông sống
như không cần biết đến tương lai. Ông cũng chẳng cần biết có cuộc sống sau khi
chết hay không. Trong hoàng cung có một anh hề chuyên giúp vui trong các bữa
tiệc. Theo nhà vua thì anh hề này có biệt tài giúp mang lại bầu khí vui tươi cho
khách dự tiệc. Nhưng anh ta lại là một người ngu đần. Một ngày kia nhà vua cho
gọi anh hề tới trao cho anh một cây thanh trượng và nói: "Ngươi hãy đi tìm
cho ra một người ngu đần hơn ngươi để trao cây gậy này cho nó, rồi ta sẽ trọng
thưởng cho ngươi." Chú hề nhận cây gậy và cố gắng đi tìm, nhưng anh ta tìm
mãi mà vẫn không thể tìm ra ai ngu đần hơn mình để trao cây gậy.
Thời gian qua mau và tuổi già cũng đến vào lúc nhà
vua không ngờ. Đến khi sức lực cạn kiệt, cảm thấy ngày gần đất xa trời không
còn xa, nhà vua liền cho gọi anh hề đến nói chuyện. Nhà vua đã tâm sự với anh
hề như sau:
- Trẫm sắp phải đi một chuyến đi thật xa.
- Dạ thưa Đức Vua sắp đi đâu ạ?
- Ta cũng chẳng biết nữa.
- Dạ thưa đi rồi bao giờ Đức Vua trở về?
- Không bao giờ , không bao giờ con ạ.
Anh hề là một người ngu nhưng giờ đây anh lại suy
nghĩ rất chính xác. Anh nhẹ nhàng đặt cây gậy trước kia vua đã trao, trao lại vào
tay nhà vua, rồi im lặng ta về, lòng cảm thấy nhẹ nhàng vui sướng vì đã hoàn
thành nhiệm vụ. Giờ đây anh đã tìm ra một người ngu hơn mình. Đó chính là ông
vua trước kia tự hào thông minh hơn anh gấp vạn lần.
3.
SUY NIỆM:
Thực tế cho thấy
con người ta ai cũng đều phải chết ! Chết là giai đoạn cuối cùng trong bốn giai
đoạn cuộc sống của mỗi người chúng ta là: Sinh- lão- bệnh- tử. Nhưng chết là gì
và sau khi chết chúng ta sẽ đi đâu ? Ta phải làm gì để được sống lại trong cuộc
sống vĩnh hằng đời sau ?
1)Chết là gì và chết rồi con người sẽ đi đâu ?:
Chết là khi linh
hồn lìa ra khỏi xác. Hầu hết nhân loại đều tin: chết không phải là đi vào cõi
tiêu diệt, nhưng là trải qua một cuộc biến đổi từ cuộc sống vật chất trần gian
sang cuộc sống vĩnh cửu đời sau được diễn tả qua câu nói: ”Sinh ký tử qui” - sống
chỉ là ở tạm, chết mới là đi về. Nhưng đi về đâu ? Thưa là đi về với cội nguồn,
về cõi vĩnh hằng với Đấng đã tạo dựng nên mình.
Riêng đối với các
tín hữu là những người tin vào Đức Giê-su là Đấng Thiên Sai và đã đi theo con
đường “qua đau khổ vào trong vinh quang” của Người thì chết là trải qua cuộc biến
đổi với Đức Giê-su như lời thánh Phao-lô: “Nếu ta cùng chết với Người, ta sẽ
cùng sống với Người” (2 Tm 2,11). Thánh Au-gút-ti-nô cũng nói lên niềm khát mong
được nghỉ yên trong Chúa ở đời sau qua lời cầu nguyện: ”Lạy Chúa, Chúa đã dựng
nên con hướng về Chúa, nên tâm hồn con vẫn còn khắc khoải mãi đến khi nào con được
nghỉ yên trong Chúa”. Còn thánh nữ Tê-rê-sa Hài đồng Giê-su lúc sắp
chết cũng đã nói với các chị em đang đứng chung quanh về niềm tin của mình vào
cuộc sống vĩnh hằng như sau: ”Em không chết đâu, em sắp đi vào cõi sống”.
2)Hai lập trường đối lập về mầu nhiệm kẻ chết sống
lại:
-Trong thời Đức
Giê-su, các người Biệt phái (Pha-ri-sêu) tin rằng: ngoài cuộc sống đời này còn
một cuộc sống vĩnh hằng ở đời sau. Còn phái Xa-đốc gồm các tư tế Đền thờ lại không
tin có cuộc sống đời sau như vậy. Do đó khi nghe Đức Giê-su giảng về sự kẻ chết
sống lại, họ đã phi bác lại bằng việc đặt ra một câu chuyện giả tưởng không có
thực như sau: Nhà kia có bảy anh em trai, người thứ nhất lấy vợ rồi chết mà
không có con. Theo luật “Thế huynh” của Mô-sê, người thứ hai phải lấy người vợ
góa đó, nhưng rồi người này cũng chết không con. Tới người thứ ba, tư, năm,
sáu, bảy đều lần lượt lấy người vợ góa đó và cũng đều chết mà không để lại một
người con nào. Vậy nếu có sự sống lại thì người đàn bà ấy sẽ là vợ của ai trong
bảy anh em ? Mục đích của phái Xa-đốc khi đưa ra câu chuyện này là để chứng
minh niềm tin vào sự sống lại là vô lý. Vì nếu còn có cuộc sống đời sau như vậy
thì chẳng lẽ người đàn bà ấy lại là vợ của cả bảy anh em nhà đó hay sao ?
-Để trả lời, trước
hết Đức Giê-su cho biết tình trạng người ta sau khi sống lại sẽ không cưới vợ lấy
chồng. Cuộc sống của họ sẽ hoàn toàn thanh khiết như "các thiên thần".
Họ sẽ trở thành "con cái của Thiên Chúa" (Lc 20,34-36). Tiếp đến Đức Giê-su
xác nhận sự kẻ chết sống lại là điều chắc chắn vì dựa trên Lời Thánh Kinh: Khi
hiện ra với ông Mô-sê trong bụi gai cháy mãi không tàn, Đức Chúa đã tự xưng
mình như sau: “Ta là Chúa của tổ phụ Áp-ra-ham, I-sa-ác và Gia-cóp” (Xh 3,6).
Câu này hàm ý Thiên Chúa là Đấng hằng sống và điều khiển thế giới người sống.
Các tổ phụ dân Do Thái dù đã chết nhưng linh hồn các ngài vẫn đang sống và thân
xác các ngài sau này cũng sẽ sống lại.
3) Niềm tin của người tín hữu về cuộc sống đời
sau:
Khi đọc kinh Tin kính, các tín hữu tuyên xưng đức
tin vào mầu nhiệm này như sau: ”Tôi tin xác loài người ngày sau sống
lại”. Thánh Phao-lô cũng đã khẳng định về một cuộc sống mới trong Đức
Ki-tô: ”Nếu chúng ta đặt hy vọng vào Đức Ki-tô chỉ vì đời này mà thôi, thì
chúng ta là những kẻ đáng thương hơn hết mọi người. Nhưng không phải thế ! Đức
Ki-tô đã trỗi dậy từ cõi chết, mở đường cho những ai đã an giấc ngàn thu” (1 Cr
15,19-20). Cuộc sống của chúng ta nơi trần
gian là cuộc hành trình về quê trời. Cuộc sống ấy sẽ ra sao tùy thuộc vào cuộc
sống hiện tại của chúng ta trên trần gian theo nguyên tắc : “gieo giống nào thì
sẽ gặt giống ấy”.
4) Thể hiện đức tin vào mầu nhiệm này thế nào?:
- Một là không nên sợ chết: Những người không có đức tin sẽ rất sợ chết vì cho rằng chết đi là hết.
Nếu người tín hữu sợ chết là tự mâu thuẫn với niềm tin của mình về một cuộc sống
vĩnh hằng sau khi chết. Sách Công Vụ Tông Đồ đã thuật lại về cái chết anh dũng
của Phó tế Tê-pha-nô tử đạo như sau: “Được đầy ơn Thánh Thần, ông đăm đăm nhìn
trời thấy vinh quang Thiên Chúa, và thấy Đức Giê-su đứng bên hữu Thiên Chúa.
Ông nói: “Kìa, tôi thấy trời mở ra, và Con Người đứng bên hữu Thiên Chúa” (Cv
7,55-56).
- Hai là phải chuẩn bị cho cuộc sống mai hậu: Nếu một người chỉ lo kiếm tiền rồi lại tim cách hưởng thụ các nhu cầu
vật chất thể xác thì sẽ chỉ gặt hái được thứ hạnh phúc bọt bèo chóng qua. Muốn
đạt được hạnh phúc lâu dài cần phải có đức tin và sống phù hợp với đức tin ấy
như câu ngạn ngữ tây phương sau đây:
“Nếu bạn muốn được
hưởng hạnh phúc một ngày, hãy mua một một bộ quần áo mới.
Nếu
bạn muốn được hưởng hạnh phúc một tuần, hãy giết thịt một con heo.
Nếu
bạn muốn được hưởng hạnh phúc một năm, hãy lập gia đình với người mình yêu.
Nếu
bạn muốn được hưởng hạnh phúc một đời, hãy sống một cuộc sống lương thiện.
Nếu
bạn muốn được hưởng hạnh phúc muôn đời, hãy sống như một tín hữu tốt lành”.
Người tín hữu tốt
sẽ luôn sống giới răn mến Chúa yêu người theo lời Chúa dạy trong “Tám Mối Phúc
Thật” (x. Mt 5,3-12). Thánh Phao-lô cũng cho biết có sự thưởng phạt người lành
kẻ dữ trong ngày tận thế: ”Ngày đó Thiên Chúa sẽ thưởng phạt mỗi người tùy theo
việc họ đã làm” (Rm 2,6).
- Ba là năng cầu nguyện cho các người thân qua đời:
Hằng năm, Hội thánh dành riêng tháng Mười
Một để khuyến khích các tín hữu cầu nguyện cho ông bà cha mẹ đã qua
đời. Đây cũng là cơ hội giúp chúng ta suy nghĩ về bốn sự sau là: sự
chết, sự phán xét, thiên đàng và hỏa ngục. Chính sự chết dạy cho
chúng ta biết phải sống như thế nào. Niềm tin vào Thiên đàng hay hỏa
ngục sẽ giúp chúng ta tránh những đam mê hạnh phúc giả tạo đời này và
động viên chúng ta can đảm chịu đựng những đau khổ gặp phải để đền tội
và đi con đường “Qua đau khổ vào trong vinh quang” để về quê trời đời sau. Trong
tháng này, khi làm các việc lành cầu cho các linh hồn là chúng ta thể hiện niềm
tin vào mầu nhiệm kẻ chết sống lại và cuộc sống vĩnh hằng đời sau.
4. THẢO LUẬN: Ngày nay nhiều người chỉ biết
đi tìm thứ hạnh phúc bọt bèo chóng qua trong những thú vui nhục dục
và những đam mê bất chính. Bạn sẽ làm gì để hồi tâm sám hối và quyết
tâm sống cuộc đời bác ái yêu thương để tuyên xưng đức tin vào cuộc sống
vĩnh hằng đời sau?
5. NGUYỆN CẦU:
- LẠY CHÚA GIÊ-SU.
Khi đọc kinh Tin kính, tuy miệng con tuyên xưng mầu nhiệm kẻ chết sống
lại và tin có sự sống đời sau, nhưng trong thực hành, con lại thường
lỗi đức công bình khi có cơ hội, gây ra bao thiệt hại về vật chất
cũng như tinh thần cho tha nhân, mà không nghĩ đến việc con sẽ phải
đền trả khi ra trước tòa Chúa phán xét sau này. Dường như đức tin
của con mới chỉ là thứ đức tin lý thuyết và không đủ mạnh để ngăn
cản con khỏi sống ích kỷ và tội lỗi. Trong Tin mừng hôm nay, Chính
Chúa đã khẳng định rằng: Thân xác lòai người sau này sẽ sống lại.
Khi ấy người ta sẽ không còn cưới vợ lấy chồng, không còn bon chen
kiếm sống như ở trần gian, nhưng mọi người sẽ trở nên giống như các
thiên thần của Thiên Chúa và được sống hạnh phúc muôn đời.
- LẠY CHÚA, con
muốn rằng: ngay từ bây giờ con sẽ thuộc trọn về Chúa. Con xin dâng lên
Chúa tất cả tâm tư, cùng những niềm vui nỗi buồn và những ước vọng
của con. Xin Chúa thương nhận và ban xuống dồi dào hồng ân cứu độ cho
con. Xin cho con luôn phó thác cuộc sống trong tay Chúa và sẵn sàng
đón nhận mọi thử thách, với niềm tin rằng chúng đều hữu ích cho
phần rỗi đời đời của con.
X) HIỆP CÙNG
MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON
LM ĐAN VINH - HHTM