CHÚA NHẬT VI TN A:

ĐÒI HỎI CỦA LUẬT CHÚA

Kính thưa quý OBACE,

Các triết gia đã rút ra một kết luật thật chí lý cho rằng: Cuộc sống là một chọn lựa. Đúng như thế, ai trong chúng ta cũng ít nhiều có những lúc phải đứng ở hai ngả đắn do: bước đi thì ngại trở về thì thương. Hầu như ông trời không cho con người thỏa mãn cả đôi đàng bao giờ, mà cứ đặt chúng ta ở cái thế, được bên này thì mất bên kia, chọn điều này thì phải bỏ điều kia. Có những chon lựa thật nhỏ bé dễ dàng như: chọn xay bột thì khỏi bồng em, nhưng cũng có những chọn lựa khó hơn vì nó động chạm đến trái tim của mình như khi quyết định kết hôn, chọn cưới cô chị thì buộc lòng phải bỏ cô em, cưới anh A thì phải tạm biệt anh B. Nhưng vẫn còn những chọn lựa khó hơn nữa đó là chọn một đường để đi, một lối sống để theo, một lý tưởng để dấn thân, thì đòi người quyết định phải chấp nhận hoàn toàn những điều kiện và đòi buộc đi kèm theo quyết định của mình.

Một khi đã quyết định chọn lựa một niềm tin, một tôn giáo thì dĩ nhiên chúng ta cũng phải chấp nhận hoàn toàn những đòi buộc của niềm tin tôn giáo ấy. Tuy nhiên dù đã quyết định và đã chọn, nhưng người ta vẫn bị cám dỗ tìm kiếm một điều gì đó dễ dãi hơn, một sự thay đổi nào đó có phần thoải mái hơn. Ví dụ người ta biết hôn nhân Công giáo là đơn hôn và vĩnh viễn, thế nhưng người ta vẫn cứ tìm mọi cách để thoát ra khỏi sự ràng buộc đó.

Ngày xưa những người Do Thái thời Chúa Giêsu cũng thế, họ tin Chúa theo Chúa, chấp nhận giới răn lề luật của Thiên Chúa, thế nhưng khi Đức Giêsu đến dạy cho họ một thái độ mới, một tâm tình thờ phượng mới, một tương quan mới cần phải có, thì họ chờ đợi một sự dễ dãi châm chước nào đó từ giáo lý của Chúa Giêsu. Chính vì thế hôm nay Chúa Giêsu đã cảnh báo cho các môn đệ: Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các Kinh sư và người Biệt phái thì anh em sẽ không được vào Nước trời. Chúa Giêsu cho thấy việc bước theo con đường của Ngài là một đòi hỏi quyết liệt và triệt để, phải là sự chấp nhận từ bên trong được thể hiện ra bên ngoài, chứ không phải là sự chấp nhận miễn cưỡng, giả hình.

Chúa Giêsu không hứa hẹn cho những kẻ bước theo Ngài một lối sống thoải mái hay một cuộc sống dễ dãi hình thức, Chúa Giêsu đến không phải để hủy bỏ nền tảng đạo đức cũng như lề luật của Cựu Ước, nhưng Ngài đến để làm cho luật của cựu Ước nên hoàn hảo hơn. Vì thế việc tuân hành giới răn lề luật của Tin Mừng không chỉ là chu toàn mặt chữ, không chỉ chu toàn luật dạy làm điều lành tránh điều diều xấu, nhưng phải là một ý thức phát xuất từ lòng yêu mến Chúa và yêu mến anh em và ý thức mình là con Thiên Chúa, là mộn đệ của Đức Kitô.  Các ngươi nghe bảo chớ giết người: Ai giết người thì bị đưa ra tòa. Còn Thày, Thày bảo anh em: Ai giận ghét anh em mình thì đáng bị đưa ra tòa rồi. Điều đó có nghĩa là Chúa Giêsu đòi người môn đệ phải chấp nhận một điều kiện cao hơn, là phải làm sao loại trừ được nguyên nhân đưa đến giết chóc bạo lực là sự giật ghét, vì thế Chúa Giêsu coi việc giận ghét anh em thì cũng là điều đáng trách rồi.

Cũng vậy, trong đời sống hôn nhân không phài chỉ là đòi buộc: Chớ ngoại tình, nhưng bất cứ ai nhìn xem người khác phái mà ước ao thèm muốn trong lòng thôi, thì đã là phạm tội rồi. Vì tội được bắt đầu từ suy nghĩ đến thèm muốn ước ao, sau đó mới đưa đến hành động. Như thế khi ngăn chặn được sự thèm muốn thì hành động sẽ không xảy ra. Cũng vậy,  Chúa Giêsu đòi hỏi chúng ta phải có một lương tâm ngay thẳng, một đời sống thật thà từ trong suy nghĩ đến hành động, bụng nghĩ sao nói vậy, gạt bỏ khỏi mình tất cả sự gian dối. Khi mọi người sống và cư xử với nhau bằng sự chân thành ngay thẳng, thì người ta sẽ không cần phải thề thốt, không phải lấy bất cứ ai hay bất cứ sự gì để bảo đảm cho lời nói của mình, mà lấy chính phẩm giá, địa vị làm môn đệ của Chúa làm bảo chứng cho lời nói và hành động của mình.

Người đời thường dùng những lời lẽ hoa mỹ, những lời xảo trá để đánh lừa người khác và để đạt được mục đích cho mình, nhưng Thánh Phaolô cho biết, khi Ngài giảng dạy về giáo lý của Đức Kitô, Ngài không hề dùng những lý lẽ khôn ngoan xảo trá của thế gian và thủ lãnh của nó, trái lại Ngài chỉ giảng dạy một lẽ khôn ngoan duy nhất là sự khôn ngoan của Thiên Chúa. Sự khôn ngoan đó chính là màu nhiệm yêu thương của Thiên Chúa, Ngài muốn tiền định cho con người được chung hưởng vinh quang với Người. Vì Ngài đã tiền định cho con người được vinh quang, nên Ngài đã làm mọi cách để đem con người về với Ngài, kể cả việc cho Con của Ngài là Đức Giêsu đến để dẫn chúng ta về, và Đức Giêsu đã bị thế gian từ chối và đóng đinh Ngài trên thập giá. Còn chúng ta, chúng ta đón nhận lề luật, huấn lệnh của Ngài, chúng ta sẽ được cứu độ, được vào chung hưởng vinh quang với Thiên Chúa.

Nhưng để được chung hưởng vinh quang với Thiên Chúa đòi chúng ta phải có một quyết định chọn lựa dứt khoát hoặc là tin hoặc không tin, hoặc đón nhận hay từ chối Ngài. Sách Huấn Ca cũng đã căn dặn như thế: Nếu muốn thì các con hãy tuân giữ các điều răn mà trung tín làm đẹp lòng Người. Trước mặt con là lửa và nước, là cửa sinh cửa tử, con muốn bên nào thì hãy đưa tay ra mà lấy. Chọn lựa đúng thì hạnh phúc mãi mãi, còn chọn lựa sai thì phải bất hạnh muôn đời.

Thưa quý OBACE, là Kitô hữu chúng ta thuộc về Chúa Kitô, có Chúa Kitô, thế nhưng nhiều người vẫn không có được một quyết tâm dứt khoát theo Ngài, người ta lưỡng lự đứng bên này và thèm muốn bến kia. Nhiều người theo Chúa, nhưng lại vẫn mang nếp sống của dân ngoại, thực hành những thói quen tin kiêng cúng bái của dân ngoại. Tin Chúa, nhưng nhiều người không dám phó thác cuộc đời và những lo lắng tương lai cho Chúa, mà họ vẫn tin và tìm kiếm tương lai của mình nơi những thày bà bói toán, nhất là nhiều người đã bỏ qua giới răn lề luật của Thiên Chúa, không sống và thực hành giới răn yêu thương, nhưng sống thù hằn gian dối với nhau.

Trong đời sống hôn nhân gia đình, nhiều cặp vợ chồng đã cố tình hủy bỏ hoặc làm sứt mẻ sự thánh thiêng của giao ước hôn nhân, sống buông thả ngoại tình. Trước mặt Chúa và Giáo Hội trong ngày thành hôn, họ cam kết và thề hứa chu toàn kế ước hôn nhân, sinh sản và giáo dục con cái theo luật Chúa và giáo Hội, nhưng nhiều người hầu như đã không còn nhớ đến lời thề ấy, họ không dám đón nhận con cái Chúa ban, và còn tìm mọi cách để loại trừ chúng, nhiều người khác đã không quan tâm đủ đến việc giáo dục đức tin cho con cái, để con cái mình lớn lên trong sự thiếu hiểu biết về giáo lý, về Chúa Kitô và giới răn của Người.

Trong đời sống thường ngày, mang danh là con Chúa là người Công Giáo, nhiều người cũng gian dối xảo trá không khác gì con cái của thế gian của ma quỷ, tìm cách lừa lọc lẫn nhau, sống gian tham lỗi đức công bằng, khiến cho người ta không tin, mà còn dị ứng với chúng ta nữa. Hãy số gắng sống làm sao để cho mọi người thấy việc chúng ta chọn Đức Giêsu và giới răn của Ngài đem đến cho chúng ta hạnh phúc ngay ở đời này, và là động lực thúc đẩy chúng ta sống chân thành ngay thẳng, dễ thương dể mến trước mặt anh em.

Chắc chắn chọn Chúa và giới răn của Ngài, không phải chúng ta tìm kiếm một sự dễ dãi, nhưng là một chọn lựa đem đến cho chúng ta một phẩm giá, địa vị cao quý, đó là chúng ta được làm con Thiên Chúa. Chọn lựa này luôn là một thách thức cho chúng ta. Xin Chúa cho chúng ta biết noi gương Mẹ Maria, biết chọn để làm theo ý Chúa, và chọn sống xứng đáng  là người được Chúa yêu thương và tiền định cho hưởng Nước Trời. Amen

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí

PHẢI GIỮ LUẬT VỚI LÒNG YÊU MẾN

I. HỌC LỜI CHÚA

1. TIN MỪNG: Mt 5, 17-37.

(17) "Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ Luật Mô-sê hoặc lời các ngôn sứ. Thầy đến không phải là để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn. (18) Vì, Thầy bảo thật anh em, trước khi trời đất qua đi, thì một chấm một phết trong Lề Luật cũng sẽ không qua đi, cho đến khi mọi sự được hoàn thành.  (19) Vậy ai bãi bỏ dù chỉ là một trong những điều răn nhỏ nhất ấy, và dạy người ta làm như thế, thì sẽ bị gọi là kẻ nhỏ nhất trong Nước Trời. Còn ai tuân hành và dạy làm như thế, thì sẽ được gọi là lớn trong Nước Trời. (20) "Vậy, Thầy bảo cho anh em biết, nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời. (21) "Anh em đã nghe Luật dạy người xưa rằng: Chớ giết người; Ai giết người, thì đáng bị đưa ra toà.  (22) Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: Ai giận anh em mình, thì đáng bị đưa ra toà. Ai mắng anh em mình là đồ ngốc, thì đáng bị đưa ra trước Thượng Hội Đồng. Còn ai chửi anh em mình là quân phản đạo, thì đáng bị lửa hoả ngục thiêu đốt. (23) Vậy, nếu khi anh sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, (24) thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình. (25) Anh hãy mau mau dàn xếp với đối phương, khi còn đang trên đường đi với người ấy tới cửa công, kẻo người ấy nộp anh cho quan toà, quan toà lại giao anh cho thuộc hạ, và anh sẽ bị tống ngục. (26) Thầy bảo thật cho anh biết: anh sẽ không ra khỏi đó, trước khi trả hết đồng xu cuối cùng. (27) "Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Chớ ngoại tình. (28) Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: ai nhìn người phụ nữ mà thèm muốn, thì trong lòng đã ngoại tình với người ấy rồi. (29) Nếu mắt phải của anh làm cớ cho anh sa ngã, thì hãy móc mà ném đi ; vì thà mất một phần thân thể, còn hơn là toàn thân bị ném vào hoả ngục. (30) Nếu tay phải của anh làm cớ cho anh sa ngã, thì hãy chặt mà ném đi ; vì thà mất một phần thân thể, còn hơn là toàn thân phải sa hoả ngục. (31) "Luật còn dạy rằng: Ai rẫy vợ, thì phải cho vợ chứng thư ly dị. (32) Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: ngoại trừ trường hợp hôn nhân bất hợp pháp, ai rẫy vợ là đẩy vợ đến chỗ ngoại tình ; và ai cưới người đàn bà bị rẫy, thì cũng phạm tội ngoại tình. (33) "Anh em còn nghe Luật dạy người xưa rằng: Chớ bội thề, nhưng hãy trọn lời thề với Đức Chúa. (34) Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: đừng thề chi cả. Đừng chỉ trời mà thề, vì trời là ngai Thiên Chúa. (35) Đừng chỉ đất mà thề, vì đất là bệ dưới chân Người. Đừng chỉ Giê-ru-sa-lem mà thề, vì đó là thành của Đức Vua cao cả. (36) Đừng chỉ lên đầu mà thề, vì anh không thể làm cho một sợi tóc hoá trắng hay đen được. (37) Nhưng hễ "có" thì phải nói "có", "không" thì phải nói "không". Thêm thắt điều gì là do ác quỷ.

2. Ý CHÍNH:

Tin Mừng hôm nay tiếp tục ghi lại các lời dạy của Đức Giê-su vào nhiều lúc khác nhau trong thời gian giảng đạo soay quanh đề tài về Tám Mối Phúc Thật gọi là Bài Giảng Trên Núi. Đưc Giê-su đến không nhằm hủy bỏ Luật Mô-sê, nhưng Người muốn kiện tòan Lề Luật, bằng việc Người đòi những ai muốn vào trong Nước Trời phải tôn trọng Lề Luật và tuân giữ Luật với lòng mến Chúa yêu người, thay vì chỉ giữ Luật chi li theo từng câu chữ và quá chú trọng các việc làm hình thức bên ngoài như các kinh sư và người pha-ri-sêu thường làm.

3. CHÚ THÍCH:

- C 17-19: + Luật Mô-sê: Gồm 5 cuốn đầu của bộ Kinh Thánh Cựu Ước gọi là Ngũ Kinh như các sách Sáng Thế, Xuất hành, Lê-vi, Dân số ký và Đệ Nhị Luật. + Lời các ngôn sứ: Là các sách ghi những lời tuyên sấm của các ngôn sứ. Kiểu nói Luật Mô-sê và lời các ngôn sứ ám chỉ tòan bộ Kinh Thánh Cựu Ước. + Thầy đến không phải là để bãi bỏ…: Đức Giê-su dạy một số điều xem ra vượt qua các khoản Luật Mô-sê và lời giáo huấn của các ngôn sứ. Chẳng hạn các lời dạy: “Rượu mới phải đổ vào bầu da mới” (x Lc 5,37-39); “Con Người làm chủ cả ngày Sa-bát nữa” (x Mt 12,8); “Con Người có quyền tha tội” (x Mt 9,6); “Người rao giảng Tin Mừng Nước Trời như Đấng có thẩm quyền” (x Mt 7,29) và các câu song đối nhau như: “Anh em đã nghe Luật dạy người xưa… Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết” …, khiến nhiều người đã tưởng lầm rằng Đức Giê-su muốn hủy bỏ Luật Mô-sê và lời các ngôn sứ. Trong Tin Mừng hôm nay, Người khẳng định: Người không hủy bỏ Lề Luật nhưng để kiện tòan. Người kiện toàn Luật Mô-sê bằng việc trình bày Lề Luật như là cách thức biểu lộ thánh ý của Thiên Chúa mà người ta phải giữ với tinh thần “con thảo tôi trung” đối với Thiên Chúa. + nhưng là để kiện toàn: Người kiện tòan Luật Mô-sê bằng việc thực hiện các lời ngôn sứ tiên báo về Đấng Thiên Sai (x Mt 2,23). Người cũng thay đổi những điều trong Luật Mô-sê không còn phù hợp thánh ý Thiên Chúa. Chẳng hạn Người rút lại điều Luật Mô-sê cho phép ly hôn (x Mc 10,5-12), Người cố tình chữa bệnh trong ngày Sa-bát như để bổ túc điều khoản cấm làm việc xác trong ngày hưu lễ của Luật Mô-sê (x Mc 2,27-28); Người cố tình không rửa tay trước khi dùng bữa để dạy người ta phải rửa sạch tội lỗi trong lòng trí hơn là chỉ lo rửa tay, rửa chén bát hoặc tắm rửa (x Mt 15,1-9.10-20)… + Một chấm một phết trong Lề Luật: Một chấm một phết là các chữ cái và dấu nhỏ nhất trong bộ chữ cái Hy Lạp. Câu này ám chỉ rằng: sau khi bộ Luật Mô-sê đã được Đức Giê-su loại bỏ những điều không còn phù hợp với Luật tình thương tha nhân, thì dù chỉ là một điều nhỏ nhất cũng phải được tôn trọng (x Mt 9,17). + Ai bãi bỏ dù chỉ là một trong những điều răn nhỏ nhất ấy, và dạy người ta làm như thế, thì sẽ bị gọi là kẻ nhỏ nhất trong Nước Trời: Câu này kêu gọi các tín hữu môn đệ Đức Giê-su phải tôn trọng Luật Mô-sê theo từng chi tiết sau khi đã được Đức Giê-su tu sửa. + Ai tuân hành và dạy làm như thế, thì sẽ được gọi là lớn trong Nước Trời: Nhỏ nhất hay lớn ở đây không phải là về cấp bậc cao thấp, mà về lối sống được chấp nhận hay không trong Nước Trời của Người.

- C 20-26: + Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các Kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời: Sự công chính theo các Kinh sư và người Pha-ri-sêu là do giữ Luật từng chi tiết, nặng phần hình thức bề ngòai mà thiếu lòng mến Chúa bên trong. Còn sự công chính Đức Giê-su đòi hỏi là môn đệ của Người phải giữ Luật với lòng yêu mến Chúa yêu người. + Anh em đã nghe Luật dạy người xưa… Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: Đây là sáu điều do Đức Giê-su sửa đổi để kiện tòan Luật Mô-sê. + Chớ giết người… Ai giận anh em mìn…. Ai mắng anh em mình… Còn ai chửi anh em mình…: Luật Mô-sê cấm giết người thực sự, còn Đức Giê-su kiện tòan Luật bằng việc cấm ngay cả những xúc phạm phẩm giá của tha nhân. Hành vi gây ra sự đau khổ cho tha nhân về tinh thần cũng có tội giống như tội giết người thực sự. + đáng bị đưa ra trước Thượng Hội Đồng… đáng bị lửa hoả ngục thiêu đốt: Tuy lời mắng chửi anh em là “ngốc, khùng” không đáng bị phạt nặng, nhưng chính sự giận ghét, căm thù anh em cũng đáng bị trừng phạt nặng. + Nếu khi anh sắp dâng lễ vật trước bàn thờ: Lễ vật đẹp lòng Thiên Chúa nhất là một cuộc sống mến Chúa yêu người. Do đó, trước khi dâng lễ vật trên bàn thờ, phải lo hòa giải với những ai đang có điều bất hòa với mình. Việc làm hòa là điều kiện để lễ vật chúng ta dâng lên xứng đáng được Thiên Chúa vui nhận. + Anh hãy mau mau dàn xếp với đối phương, khi còn đang trên đường đi với người ấy tới cửa công…: Cần làm hòa ngay khi còn sống. Đừng đợi đến lúc chết vẫn giận ghét anh em thì sẽ vừa bị kết án, vừa bị đền bù cân xứng là phải “trả hết đồng xu cuối cùng”.

-C 27-32: + Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Chớ ngoại tình…Còn Thầy, Thầy bảo anh em biết:…: Luật Mô-sê cấm ngọai tình (x Xh 20,14; Ds 5,18). Tuy nhiên chỉ khi ngọai tình thực sự bằng thân xác mới có tội. Đức Giê-su kiện tòan điều này bằng lời dạy: Thèm muốn tà dâm trong tâm trí cũng đã thành tội giống như phạm tội thực sự. Do đó, người ta phải tránh mọi tư tưởng xấu và xa lánh dịp tội là những nguyên nhân dẫn đến hành động tội ác. + Nếu mắt phải của anh làm cớ cho anh sa ngã, thì hãy móc mà ném đi… Nếu tay phải của anh làm cớ cho anh sa ngã…: Kiểu nói cường điệu “móc mắt, chặt tay” ở đây nhằm nhấn mạnh phải tránh mọi dịp tội, thà chết chẳng thà phạm tội, thà hy sinh một phần thân thể mà được cứu rỗi còn hơn có đầy đủ các phần thân thể mà phải sa vào hỏa ngục. + Ai rẫy vợ, thì phải cho vợ chứng thư ly dị… Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: Luật Mô-sê cho phép chồng ly dị vợ bằng cách trao cho vợ tờ giấy ly thư (x Đnl 24,1). Nhưng Đức Giê-su kiện toàn bằng việc rút lại điều này. Theo Người, sở dĩ Mô-sê tạm thời cho phép ly hôn là do lòng dạ chai đá của nhbững người đương thời (x Mt 19,8-9). Đức Giê-su kiện tòan về sự ly hôn qua lời dạy: “Ai rẫy vợ là đẩy vợ đến chỗ ngoại tình và ai cưới người đàn bà bị bỏ kia, cũng phạm tội ngoại tình”. + Ngoại trừ trường hợp hôn nhân bất hợp pháp: Câu này không có trong Tin mừng Mác-cô (Mc 10,11-12) và Lu-ca (Lc 16,18). Hội Thánh không chấp nhận ly hôn để bảo vệ đặc tính vĩnh hôn như Lời Chúa dạy: “Vậy sự gì Thiên Chúa đã phối hợp, lòai người không được phân ly” (Mt 19,6b). Người Tin lành và Chính Thống giải thích rằng: Chúa cho phép ly hôn nếu một bên ngọai tình. Còn các nhà chú giải Kinh Thánh Công Giáo giải thích trong trường hợp hôn nhân bất hợp pháp, nghĩa là đã kết hôn nhưng không phù hợp với luật của Chúa, nên sự kết hôn ấy không thành sự và không được Hội Thánh thừa nhận. Do đó hai người này không được tiếp tục chung sống như vợ chồng. Còn nếu Đức Giê-su cho phép vợ chồng ly dị vì lý do ngọai tình thì giáo lý của Người cũng không trổi vượt hơn luật Mô-sê. Thánh Phao-lô cũng cấm vợ chồng ly hôn vì lý do ngoại tinh mà chỉ cho họ “ly thân”, nghĩa là tuy không còn sống chung với nhau nhưng ai trong hai người được kết hôn với người thứ ba (x 1 Cr 7,10-11).

-C 33-37: + Luật dạy người xưa rằng: Chớ bội thề, nhưng hãy trọn lời thề với Đức Chúa. Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: đừng thề chi cả: Luật Mô-sê cho phép người ta thề với điều kiện họ phải giữ trọn lời đã thề hứa. Nhưng Đức Giê-su kiện tòan khỏan luật này bằng lời dạy không được thề. Tuy nhiên Người chỉ khuyên chứ không cấm tuyệt đối thề  như chính thánh Phao-lô nhiều lần cũng đã thề. Chẳng hạn: ” Phần tôi, có Thiên Chúa chứng giám, tôi xin lấy mạng sống mà thề rằng: …”(2 Cr 1,23; Rm 1,9; Gl 1,20…). Hơn nữa, Đức Giê-su có lần mặc nhiên chấp nhận lời thề của vị Thượng tế xét hỏi Người: “Tôi nại đến Thiên Chúa hằng sống, mà truyền cho ông phải nói cho chúng tôi biết: Ông có phải là Đấng Ki-tô Con Thiên Chúa không ?” Đức Giê-su trả lời: “Chính ngài nói đó…” (Mt 26,63-64). Ngoài ra trong một số trường hợp đặc biệt, Giáo Lý Công Giáo cũng đòi hỏi các tín hữu phải thề trong những vấn đề nghiêm trọng mà không rõ thực hư, với điều kiện người ta phải tôn trọng lời thề và giữ những lời đã hứa với Chúa (Sách GLCG Tân Định số 309 về điều răn thứ II).

4. CÂU HỎI: 1) Hãy cho biết Đức Giê-su đã kiện tòan Luật Mô-sê về những vấn đề gì ? 2) Phải chăng Đức Giê-su cho đôi vợ chồng được phép ly hôn nếu một trong hai người phạm tội ngọai tình ? 

II. SỐNG LỜI CHÚA

1. LỜI CHÚA: "Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ Luật Mô-sê hoặc lời các ngôn sứ. Thầy đến không phải là để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn” (Mt 5,17).

2. CÂU CHUYỆN: CHIẾC NHẪN LƯƠNG TÂM

Sách Truyện cổ Đông phương có câu chuyện như sau: Ngày xưa có một vị đạo sĩ dâng cho vị Đại vương một chiếc nhẫn thần rất kỳ diệu và quý giá. Nó vô giá vì được làm bằng vàng mười và trên mặt nhẫn có gắn nhiều viên kim cương chiếu sáng lấp lánh. Chiếc nhẫn này còn kỳ diệu ở chỗ: Nếu người đeo nó làm điều tốt thì chiếc nhẫn đeo trên ngón trở nên vừa vặn và phát ra ánh sáng. Nhưng nếu người đó làm điều ác, thì chiếc nhẫn sẽ xiết chặt làm cho ngón tay đeo nó bị sưng lên đau đớn. Từ ngày đeo chiếc nhẫn thần này, vị Đại vương do luôn được chiếc nhẫn nhắc nhở nên đã trở thành một vị vua anh minh và nhân hậu, khiến thần dân kính phục yêu mến, và đất nước ngày một cường thịnh.

Mỗi người trong chúng ta cũng có một chiếc nhẫn thần rất kỳ diệu và quý giá hơn nhẫn vàng nhiều, đó là tiêng Chúa nói gọi là tiếng lương tâm. Khi chúng ta làm điều thiện thì lương tâm chúng ta sẽ được thanh thản an bình. Nhưng nếu ta làm điều thất nhân ác đức thì dù không ai hay biết, tiếng lương tâm vẫn cật vấn và cáo trách chúng ta. Lương tâm chính là tiếng Chúa noi trong tâm hồn để khuyên dạy ta làm lành lánh dữ.

3. SUY NIỆM:

1) ĐỨC GIÊ-SU KHÔNG BÃI BỎ LUẬT MÔ-SÊ:

-Trong thời gian ấu thơ tại Na-da-rét, cha mẹ trẻ Giê-su là ông Giu-se và bà Ma-ri-a đã giữ mọi điều Luật Chúa truyền: Khi Hài Nhi mới sinh được đủ 8 ngày, cha mẹ Người đã cho Người chịu phép cắt bì theo Luật Mô-sê (x Lc 2,21; Lv 2,3). Rồi bốn mươi ngày sau, cha mẹ Người lại đem Hài Nhi Giê-su lên Đền thờ Giê-ru-sa-lem để tiến dâng cho Chúa và chuộc lại bằng một đôi chim gáy hay một cặp bồ câu non như đã chép trong Lụật Chúa (x Lc 2,22-24; Lv 12,2-4). Năm 12 tuổi, trẻ Giê-su theo cha mẹ đi hành hương về Giê-ru-sa-lem để mừng đại lễ Vượt Qua theo Luật truyền (x. Xh 23,14.17; x. Lc 2,41-42).       

-Rồi trong thời gian giảng đạo, Đức Giê-su cũng luôn tuân giữ Luật Mô-sê: Người đề cao Lề Luật như con đường dẫn đến với Chúa Cha: “Nếu anh muốn vào cõi sống thì hãy giữ các điều răn” (Mt 19, 17). Người lược tóm các điều khoản của Luật Mô-sê trong hai điều quan trọng này là “mến Chúa hết lòng” và “yêu người thân cận như yêu chính mình” (x Lc 10,25-28). Hằng năm vào dịp lễ Vượt Qua, Người đều hành hương về Giê-ru-sa-lem với các môn đệ vào lễ Vượt Qua. Đặc biệt Người đã thiết lập bí tích Thánh Thể trong khung cảnh bữa tiệc chiên Vượt Qua ăn với bánh không men vào chiều ngày áp lễ theo Luật Mô-sê truyền dạy (x Lc 22,7-8).

2) ĐỨC GIÊ-SU KIỆN TÒAN LUẬT MÔ-SÊ:

Người kiện toàn Luật Mô-sê về sáu vấn đề sau: về đức công chính, sự giận ghét tha nhân, tội ngoại tình, về sự ly hôn, về việc thề thốt, và về tình yêu thương tha nhân (x. Mt 5,20-47). Người dùng kiểu nói “song đối” để so sánh các điều khoản trong Luật Mô-sê với điều Người kiện toàn : “Anh em đã nghe Luật dạy người xưa rằng…. Còn Thầy bảo cho anh em biết…” (Mt 5,21-22). Ngoài ra, Đức Giê-su còn kiện toàn về thái độ giữ Luật, về sự ô uế theo Luật pháp, về sự thờ phượng Thiên Chúa, ve việc giữ Luật Mô-sê với lòng bác ái.

+Kiện toàn thái độ giữ Luật: Phải tránh thói giả hình khi làm các việc lành như bố thí, cầu nguyện và ăn chay… để mong tìm tiếng khen của tha nhân như các kinh sư và người Pha-ri-sêu thường làm (x. Mt 6,1-2.5.16). Đức Giê-su dạy môn đệ đừng bắt chước thái độ giả hình của các đầu mục Do thái như sau: “Các kinh sư và các người Pha-ri-sêu ngồi trên tòa ông Mô-sê mà giảng dạy. Vậy, tất cả những gì họ nói, anh em hãy làm, hãy giữ, còn những việc họ làm, thì đừng có làm theo, vì họ nói mà không làm” (Mt 23,2-3). Người còn đòi môn đệ phải có đức công chính hơn các đầu mục Do Thái (x. Mt 5,20).

+Người kiện toàn về sự ô uế theo Luật Mô-se khi cho biết người ta bị ô uế không do việc ăn đồ ăn vật chất, mà do suy nghĩ điều sai quấy trong lòng và nói ra ngoài miệng những điều xấu xa (x Mt 15,10-11).

+Người kiện toàn về sự thờ phượng Thiên Chúa: Thiên Chúa là Đấng thiêng liêng, nên thờ Chúa không nhất thiết phải thờ trên núi Ga-ri-dim hay tại Đền thờ Giê-ru-sa-lem như Luật dạy. ”Những người thờ phượng đích thật từ nay sẽ thờ phượng Chúa Cha trong thần khí và sự thật” (Ga 4,23).

+Người kiện toàn bằng việc gắn liền đức ái khi giữ các điều khoản Luật Mô-sê: Đức Giê-su đã cho biết: Luật được lập ra vì ích lợi cho con người, chứ không phải con người phải hy sinh cho Lề Luật bằng ngôn từ (x. Mt 12,6-8). Do đó, khi có sự đối nghịch giữa việc giữ Luật với luật bác ái, thì người ta phải vượt qua Lề Luật ngôn từ để làm theo Luật bác ái như Đức Giê-su đã làm: Chữa bệnh trong ngày hưu lễ bị Luật ngăn cấm. Cụ thể Người đã rả lời ông trưởng hội đường về lý do chữa bệnh trong ngày Sa-bát như sau: “Bà này là con cháu ông Áp-ra-ham, bị Xa-tan trói buộc đã mười tám năm nay, thì chẳng lẽ lại không được cởi xiềng xích đó trong ngày Sa-bát sao ?” (Lc 13,16) v.v…

3) PHẢI TUÂN GIỮ LỀ LUẬT VỚI LÒNG YÊU MÊN:

- Ngày nay “Người ta được nên công chính không do tuân giữ Luật Mô-sê, nhưng do các việc làm mến Chúa yêu người” (x. Mt 5,48). Đó là tin vào Đức Giê-su và thực thi đức ái giống như Người, sẵn sàng yêu thương nhau như Người đã yêu thương chúng ta.

- Thánh Gio-an dạy: “Ai không yêu thương, thì không biết Thiên Chúa, vì Thiên Chúa là Tình Yêu… Ai ở lại trong tình yêu thì ở lại trong Thiên Chúa, và Thiên Chúa ở lại trong người ấy” (1 Ga 4,8.16). Trong cuộc sống, chúng ta cần thực hành điều quan trọng nhất là Đức Ái như thánh Au-gus-ti-nô dạy: “Cứ yêu đi, rồi muốn làm gì thì làm” (Ama et fac quod vis). Vì “Ai yêu người thì đã chu tòan Lề Luật’ (Rm 13,8). Đức Giê-su đã dạy các môn đề phải chứng tỏ thực sự thuộc về Đức Giê-su do thực hành giới ran yêu thương: “Ở điểm này mọi người sẽ nhận biết anh em là môn đệ của Thầy, là anh em có lòng yêu thương nhau” (Ga 13,35).

- Có lẽ ngày nay nhiều tín hữu chúng ta cũng thường hãnh diện về các việc làm của mình như: “Giữ ngày Chúa Nhật”, đóng góp công sức tiền bạc cho việc chung, tham gia các sinh hoạt tông đồ giáo dân…  Tuy nhiên việc đi lễ, sinh hoạt hội đoàn và đóng góp với Hội Thánh là do động lực nào? Rất có thể chúng ta cũng bị mắc thứ “bệnh kiêu ngạo” của người kinh sư và pha-ri-sêu khi làm mọi việc do động cơ tim tiềng khen hơn là do lòng mến Chúa thôi thúc.

- Về việc tham dự thánh lê Chúa Nhật: thay vì phải đi “xem lễ” để tránh mắc tội, chúng ta cần ý thức việc dự lễ Chúa Nhật là một công việc bôn phận phải làm để hiệp thông với Chúa và hiệp nhất với nhau. Do đó chúng ta cần đi dự lễ sớm hơn và tham dự trong nhà thờ để được nghe giảng Tin Mừng và và được hiệp thông với Chúa cách sốt sắng hơn. 

- Nhiều tín hữu ăn chay cầu nguyện và làm phúc bố thí không phải để tỏ lòng sám hối xin ơn tha tội, để tập làm chủ bản thân và để dành tiền giúp đỡ người nghèo đói chung quanh, thì họ đã ăn chay cầu nguyện để ra vẻ đạo đức trước mặt người đời.

Một số người tuy tích cực rộng rãi đóng góp tiền bạc cho việc xây dựng thánh đường, Nhà Sinh Hoạt Mục Vụ… nhưng khi giáo xứ chưa kịp bày tỏ lòng biết ơn thì họ tỏ ra bức xúc nói hành chỉ trích những người có trách nhiệm.

4. THẢO LUẬN:

1) Có hai lọai thước đo lòng đạo đức của một người: Thước đo của người Biệt phái dựa vào việc họ có giữ Lề Luật Mô-sê trong từng chi tiết hay không? Còn thước đo của Đức Giê-su dựa vào việc họ có thực thi lòng mến Chúa yêu người hay không?  Vậy với tư cách là môn đệ Chúa, bạn cần chọn lọai thước đo nào ? 2) Đức Giê-su coi việc làm hòa với tha nhân trọng hơn dâng của lễ vật hy sinh cho Thiên Chúa. Vậy khi đến dự lễ mà còn có điều chi bất bình với ai đó, bạn cần phải làm gì để xứng đáng tham dự thánh lễ và rước lễ sốt sắng theo đòi hỏi làm hòa của Đức Giê-su ?

5. NGUYỆN CẦU:

-LẠY THIÊN CHÚA LÀ TÌNH YÊU. Xin cho chúng con gia tăng lòng tin yêu Cha và nhìn thấy Chúa Giê-su đang bị bỏ rơi nơi những người nghèo khổ bệnh tật và bất hạnh đang ở ben cạnh chúng con. Xin Cha cũng giúp chúng con thực hành lời Chúa Giê-su hôm nay là phải chịu đựng lẫn nhau và hãy tha thứ cho nhau nếu có chuyện phải oán trach lân nhau. Xin cho chúng con biết sẵn sàng làm hòa với những người đang bất thuận với chúng con, để chúng con trở nên con hiếu thảo luôn làm đẹp lòng Cha như Chúa Giê-su và xứng đáng là môn đệ thực sự của Người trước mặt người đời.

-LẠY CHÚA GIÊ-SU. Xin cho chúng con biết sống tinh thần Tám Mối Phúc Thật trong Tin Mừng hôm nay bằng việc thực thi Đức Ái cụ thể như Chúa đã dạy. Xin cho chúng con sẵn sàng tuân giữ 10 Điều Răn Đức Chúa Trời và 6 Điều Luật Hội Thánh với lòng yêu mến. Nhờ đó việc giữ Luật của chúng con sẽ làm vinh danh cho Thiên Chúa và giúp nhiều người gia nhập vào đại gia đình của Chúa là Hội Thánh.

-X) HIỆP CÙNG MẸ MARIA.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.

LM ĐAN VINH -  HHTM