CHÚA NHẬT 6 THƯỜNG NIÊN C
PHÚC CHO ANH EM LÀ NHỮNG KẺ NGHÈO KHÓ
HỌC LỜI CHÚA
1. TIN
MỪNG : Lc
6,17.20-26
(17) Đức Giê-su đi xuống cùng
với các ông. Người dừng lại ở một chỗ đất bằng. Tại đó, đông đảo
môn đệ của Người, và đoàn lũ dân chúng từ khắp miền Giu-đê,
Giê-ru-sa-lem cũng như từ miền duyên hải Tia và Xi-đon đến để nghe
Người giảng và để được chữa lành bệnh tật. (20) Đức Giê-su ngước
mắt lên nhìn các môn đệ và nói : “Phúc cho anh em là những kẻ
nghèo khó, vì Nước Thiên Chúa là của anh em. (21) Phúc cho anh em là
những kẻ bây giờ đang phải đói, vì Thiên Chúa sẽ cho anh em được no
lòng. Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải khóc, vì anh em
sẽ được vui cười. (22) Phúc cho anh
em khi vì Con Người mà bị người ta oán ghét, khai trừ, sỉ vả và bị
xóa tên như đồ xấu xa. (23) Ngày đó, anh em hãy vui mừng nhảy múa. Vì
này đây phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao. Bởi lẽ
các Ngôn sứ cũng đã từng bị cha ông họ đối xử như thế. (24) Nhưng
khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có, vì các ngươi đã được phần
an ủi của mình rồi. (25) Khốn cho các ngươi, hỡi những kẻ bây giờ
đang được no nê, vì các ngươi sẽ phải đói. Khốn cho các ngươi, hỡi
những kẻ bây giờ đang được vui cười, vì các ngươi sẽ phải sầu khổ
khóc than. (26) Khốn cho các ngươi khi được mọi người ca tụng, vì các
ngôn sứ giả cũng đã từng được cha ông họ đối xử như thế.
2. Ý
CHÍNH:
Bài Tin
mừng Lu-ca hôm nay ghi lại bài giảng khai mạc của Đức Giê-su tương đương
với Tám Mối Phúc Thật trong Tin mừng Mát-thêu. Nội dung được tóm lại
như sau:
- BỐN
LỜI CHÚC PHÚC (c 20-23) : Phúc cho những kẻ nghèo khó, đói
khát, ưu sầu và bị bách hại, vì bây giờ Chúa đến thiết lập Nước
Thiên Chúa, họ sẽ được đền bù những thiệt thòi đang phải chịu bằng ơn
cứu độ là hạnh
phúc đời đời
- BỐN
LỜI THỞ THAN (c 24-26) : Đây là những lời cảnh báo và ngăm đe đối với
những kẻ đang sống trong giàu có, được no đầy, vui cười và được ca
tụng, vì những điều ấy sẽ không còn tồn tại khi Nước Thiên Chúa đến trong
Ngày của Chúa. Bấy giờ kẻ giàu có sẽ trở thành trắng
tay, kẻ no nê sẽ phải chịu đói khát, kẻ vui cười sẽ phải chịu khổ
đau, kẻ được vinh dự trước mặt người đời sẽ bị tước đọat tất cả.
3. CHÚ
THÍCH :
- C
20-21 : + Phúc
cho anh em là những kẻ nghèo khó... : Nghèo
khó ở đây là sự nghèo về tiền bạc vật chất, khác với Tin mừng
Mát-thêu nói về sự nghèo khó trong tâm hồn. Nghèo khó còn được hiểu
là sự bé mọn (x. Lc 10,21), khiêm nhường tự hạ (x. Lc 14,11), là thái
độ không dựa vào thế lực của tiền bạc, mà chỉ biết tín thác vào
tình thương và quyền năng của Thiên Chúa. + Phúc
cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải đói... : Sự
đói khát và no thỏa ở đây cần hiểu theo chiều hướng cánh chung hay
thế mạt. + đang phải khóc... : Người
ta cần phải biết đón nhận đau khổ gặp phải hằng ngày trong mầu
nhiệm tình thương cứu độ của Thiên
Chúa.
- C 22-23 : + Phúc cho anh em khi vì Con
Người mà bị oán ghét, khai trừ, sỉ vả và bị xóa tên như đồ xấu xa : “Bị
xóa tên như đồ xấu xa” nghĩa là bị bôi nhọ thanh danh. +Hãy vui
mừng nhảy múa : vì Chúa đến sẽ thiết lập một
Trời Mới Đất Mới (x. Kh 21,1), và sẽ đền bù cho những ai bị thiệt
thòi bằng ơn cứu
độ.
- C
24-26 : +Khốn
cho các ngươi... : Bốn lời tuyên bố đây song đối với
bốn mối phúc trên. Đây không phải là những lời nguyền rủa, nhưng chỉ
là sự xác nhận, than thở và ngăm đe, nhằm kêu gọi người ta ăn năn hối
cải để mau thay đổi đời sống. + Khốn
cho các ngươi là những kẻ giàu có : Lời
kêu gọi người giàu có hãy hồi tâm sám hối, vì không thể cùng
lúc làm tôi hai chủ là Thiên Chúa và tiền bạc được (x. Lc 16,13). + Khốn
cho các ngươi bây giờ đang được no nê, đang được vui cười : Đức
Giê-su cảnh báo về một sự đảo ngược tình thế : No nê
bây giờ, nếu không chịu chia sẻ cơm bánh cho người nghèo thì sau này
chính mình sẽ bị đói khát ! Vui cười hôm nay, cần phải đề phòng vì mai
ngày sẽ phải khóc than ! + Khốn
cho các ngươi khi được mọi người ca tụng : Kẻ nào
chỉ lo tìm kiếm hư danh ở đời này, nếu không sống theo sự chân thật
công chính, thì số phận sau này sẽ phải chịu đau khổ nhục nhã mà
bọn ngôn sứ đạo đức giả sẽ phải gánh chịu !
4. CÂU
HỎI : Tại sao Đức Giê-su lại chúc phúc cho
những kẻ nghèo khó tiền bạc, những kẻ đang chịu đói khát, khóc lóc
sầu khổ và bị người đời thù ghét bách hại, là những điều không ai
muốn và thường đem lại bất hạnh ?
II. SỐNG
LỜI CHÚA
1. LỜI
CHÚA : “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo
khó” (Lc 6,20).
2. CÂU
CHUYỆN :
1) GIÁ
TRỊ TƯƠNG ĐỐI CỦA TIỀN BẠC, DANH VỌNG, CHỨC QUYỀN :
Một
cuộc khảo sát do Đại Học PO-LY-TECH-NIC ở Hong Kong thực hiện phỏng vấn 2 ngàn người
giúp việc Phi-lip-pines ở Hong Kong và 300 ông bà chủ của họ. Kết quả là
92% người giúp việc Phi cảm thấy “hạnh phúc” hơn các ông bà chủ của họ.
- Tuy
nhiên, khi hỏi nếu được hoán đổi vị trí xã hội để trở thành ông bà chủ, thì
100% các chị em ô-sin đều sẵn sàng hoán đổi, dù họ biết rất rõ là các
người chủ của họ hàng ngày phải lo lắng đối phó với bao điều phức tạp như : Bị
căng thẳng do áp lực của việc kinh doanh, lúc nào cũng lo xem chỉ số
chứng khoán lên xuống, nên không có giờ vui chơi giải trí hay giao tiếp
với người thân, luôn phải suy nghĩ để cải tiến kỹ thuật giúp công ty
tồn tại và phát triển...
- Ngược
lại, khi hỏi các ông bà chủ có muốn hoán đổi vị trí để trở thành ô-sin
không, thì 100% đều dứt khoát trả lời “không bao giờ”, dù trước đó họ vừa
công nhận những người giúp việc đang sống “hạnh phúc” hơn họ nhiều.
Như vậy
tiền bạc tuy có giá trị vì là thành quả của tài trí khôn ngoan và
lao động chăm chỉ. Nhưng giá trị của tiền bạc cũng chỉ tương đối, dễ
bị tiêu tan và không phải lúc nào cũng đem lại hạnh phúc… như tựa đề
một cuốn phim :
“Người giàu cũng khóc !”. Chính thái độ đối với tiền bạc mới là
nguyên nhân làm cho người ta được hạnh phúc hay bị bất hạnh. Người
nghèo tiền bạc vẫn có thể hạnh phúc nếu biết quan tâm và quảng đại chia sẻ
đồng
tiền đang có cho tha nhân. Và người giàu cũng có thể bị bất hạnh
nếu coi đồng tiền là ông chủ và tìm mọi cách để sở hữu càng nhiều
càng tốt. Chính khi biết quên mình để chia sẻ cơm áo cho
những người nghèo khó bên cạnh theo lời
Chúa dạy : “Cho
thì có phúc hơn là nhận” (Cv 20,35) thì người giàu mới được Chúa
chúc phúc.
2) HẠNH PHÚC TRONG CẢNH NGHÈO CỦA GÃ CHĂN
CHIÊN :
Một ông
vua kia có đủ mọi thứ của cải trên đời : Nào là cung điện nguy nga tráng
lệ, vàng bạc đầy kho, ăn uống no say với đủ cao lương mỹ vị, lại có
cả một đoàn hầu thiếp mỹ nữ phục vụ ngày đêm... Thế mà nhà vua vẫn
không cảm thấy hạnh phúc. Nhà Vua bị buồn phiền không thiết ăn
uống đến nỗi phát bệnh. Các thày thuốc giỏi trong triều đình ngày
đêm lo chữa
trị cho nhà vua nhưng tất cả đều bó tay. Cuối cùng một vị danh y đã
được triệu vào hoàng cung chũa bệnh cho nhà vua. Sau khi bắt mạch,
vị danh y cho biết đức vua chỉ bị tâm bệnh, không cần
dùng thuốc, mà chỉ cần mặc được chiếc quần lót của người nào thực
sự hạnh phúc là bệnh sẽ khỏi. Một đoàn thái y được sai đi khắp nơi
tìm kiếm con người hạnh phúc để lấy chiếc quần lót mang về trị
bệnh cho nhà vua. Sau nhiều ngày tìm kiếm khắp nơi nhưng vẫn không sao
tìm được người nào thực sự hạnh phúc, nên viên quan trưởng đoàn đành quyết
định quay về triều chịu tội. Rồi một hôm khi đi ngang qua một cánh
đồng cỏ thì đột nhiên đoàn thái y nghe thấy có tiếng ca hát rất hồn
nhiên vui vẻ. Lần theo tiếng hát thì gặp một gã chăn chiên đang nằm
dưới gốc cây đa và đang nghêu ngao ca hát. Khi được hỏi, gã chăn chiên
cho biết dù luôn nghèo khó, nhưng lúc nào gã cũng cảm thấy
hạnh phúc. Đoàn người liền vui mừng hè nhau trói gã lại để lấy
chiếc quần lót đem về chữa bệnh cho nhà vua. Thế nhưng thật
bất ngờ: Gã chăn chiên này lại nghèo đến nỗi ngoài chiếc áo khoác
sờn rách đang mặc, trên người gã chẳng còn bất kỳ thứ nào khác, ngay cả
một chiếc quần lót cũng không !
Nhiều
người nghĩ rằng, chỉ những người giàu sở hữu nhiều của cải mới được hạnh
phúc. Vì thế, họ không thỏa mãn với số tài sản đang có, và luôn tìm
cách để gia tăng của cải.
Đang khi thực ra hạnh phúc không hệ tại ở sự sở hữu
nhiều vàng bạc tiền của, mà từ sự bình an trong tâm hồn như
lời Chúa phán : “Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó, vì Nước Trời
sẽ là của họ” (Mt 5,3).
3) ĐỒNG TIỀN VÀO
NHÀ THÌ CHÚA ĐI RA :
Có một
đôi vợ chồng tá điền kia làm công cho một lãnh chúa giàu có. Hai vợ chồng tuy
nghèo nhưng lại rất đạo đức: Hằng ngày, cả hai đều thức giấc khi gà
vừa gáy sáng và dâng lời chúc tụng tạ ơn Thiên Chúa. Họ cũng đọc kinh
tối trước
khi nghỉ đêm. Tiếng lành về lòng đạo đức của đôi vợ chồng tá điền đến tai lãnh
chúa. Ông quyết định thử xem lòng đạo đức của hai vợ chồng này thực hư
ra sao ?
Một
hôm vào lúc đêm khuya, lãnh chúa sai đầy tớ bí mật mang một túi tiền đựng 100
đồng vàng đến đặt trước cửa nhà của vợ chồng tá điền, rồi bí mật quan sát
động tĩnh. Sáng hôm sau, khi nghe tiếng gà gáy sáng, theo lệ thường hai vợ chồng
nông dân liền thức dậy đọc kinh râm ran rồi ăn sáng trước khi vác cuốc ra đồng
làm việc. Chợt anh chồng phát hiện ra một chiếc túi trước cửa
nhà. Anh liền gọi vợ và hai người khiêng chiếc túi kia vào nhà.
Họ rất ngạc
nhiên đếm được tới 100 đồng tiền vàng, một tài sản rất lớn mà
không bao giờ họ dám mơ ước.
Thế là họ không ra đồng làm việc như mọi
khi, mà ở
nhà bàn nhau cất giấu túi tiền. Họ đào góc nhà để chôn xuống, rồi sau đó lại moi
lên cất giấu chỗ khác vì không yên tâm. Hôm ấy hai người không thiết gì ăn uống
và đã bỏ ăn cả bữa trưa và bữa chiều. Đến tối họ cũng không
ngồi
lại đọc kinh
như mọi khi. Ba ngày sau, do ăn uống thất thường và bị mất ngủ, nên sức
khỏe hai vợ chồng suy yếu phải nằm liệt giường với túi tiền vàng cất giấu
ngay
dưới gầm giường.
Tình trạng
sức khoẻ của đôi vợ chồng tá điền đã được gia nhân báo cáo
cho lãnh chúa. Ba ngày
sau, ông đã đích thân đến thăm nhà đôi vợ chồng với lý do không thấy họ ra đồng làm
việc. Ông cũng cho biết nhà ông mới bị kẻ gian lấy cắp một túi tiền vàng.
Lúc đầu cả hai vợ chồng đều chối không biết. Nhưng khi biết
không thể tiếp tục che giấu vì sợ sẽ bị đi tù nếu bị phát hiện, nên
hai vợ chồng đành phải khai thật về túi tiền vàng và sẵn sàng trả lại cho ông chủ. Từ
ngày đó, hai vợ chồng người nông dân đã dần bình tâm
trở lại và lại tiếp tục đọc kinh sớm hôm như trước. Họ cũng đã rút được bài học như sau : “Khi
tiền vào nhà thì Chúa đi ra !”.
4) GIÁ TRỊ CỦA SỰ QUẢNG ĐẠI CHO
ĐI :
Ðại thi hào TAGORE người Ấn độ
cũng đã có một bài thơ rất phù hợp với lời dạy của Chúa Giê-su trong Tin Mừng
hôm nay như sau :
“Khi ấy tôi là kẻ hành khất
đang đi xin bố thí từ nhà nầy sang nhà kia dọc theo đường làng. Bấy giờ tôi
thấy một chiếc xe tứ mã rất sang trọng của đức vua đang từ đàng xa đi tới và ngừng
lại ngay chỗ tôi đứng. Đức vua bước xuống xe và mỉm cười nhìn tôi. Tôi thầm nghĩ
: “Hôm nay chắc là vận may nên mới gặp được đức vua thế này. Tôi hy vọng đức
vua sẽ giúp tôi một số tiền để tôi sớm thoát cảnh nghèo đói khất thực như hiện tại.”
Nhưng, thật bất ngờ, thay vì cho tôi tiền thì đức vua lại chìa tay ra xin tôi
bố thí : “Ngươi có gì cho ta không ?” Tôi thấy lòng bối rối không biết nói gì.
Sau đó tôi cho tay vào chiếc bị bên mình lấy ra một hạt thóc người ta mới cho rồi
đặt vào bàn tay đức vua. Ngài gật đầu cám ơn và lên xe tiếp tục chuyến đi.
Đến cuối ngày khi về lại căn
lều tồi tàn, tôi liền giốc chiếc bị chứa đồ ăn xin ra nền đất kiểm tra. Tôi rất
ngạc nhiên khi thấy từ giữa các của bố thí xuất hiện một hạt thóc bằng vàng óng
ánh. Thì ra hạt thóc tôi trao vào tay đức vua ban nãy đã biến thành thóc vàng rất
giá trị. Bấy giờ tôi mới hối tiếc và thầm nghĩ : Giá lúc đó ta quảng đại cho đức
vua tất cả số thóc trong bị thì ta đã thành người giàu to rồi !”
3. THẢO
LUẬN : Mỗi người chúng ta phải làm gì để góp
phần xóa đói giảm nghèo từ trong gia đình ra ngoài xã hội ?
4. SUY
NIỆM :
1) Phúc cho anh em là những kẻ
nghèo khó và đang bị đói khát :
Nghèo đói là những tai hoạ mà
mọi người đều sợ hãi xa lánh. Vậy tại sao Đức Giê-su lại nói : “Phúc cho anh em
là những kẻ nghèo khó: Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải đói” ? Chẳng
lẽ Đức Giê-su lại đề cao sự nghèo nàn, đói khát là nguyên nhân gây bao đau khổ cho
con người hay sao ?
Tất nhiên là không. Đức Giê-su
muốn mọi người đều được hạnh phúc no đủ. Trong kinh lạy Cha, Người đã dạy môn
đệ cầu xin Chúa Cha “ban cho lương thực hằng ngày”, và chính Người cũng đã làm
phép lạ nhân năm chiếc bánh và hai con cá ở nơi hoang địa nuôi năm ngàn người đang
bị đói được ăn no. Nhưng tại sao Đức Giê-su lại chúc phúc cho những người nghèo
đói như thế ?
Người
đời thường nghĩ rằng : hạnh phúc chỉ có được từ người giàu sang, no đủ, có địa
vị và danh thơm tiếng tốt. Nhưng qua bài Tin Mừng hôm nay Đức Giê-su đã cho các
môn đệ biết rằng: các ông mới là những người có phúc, khi theo Người mà phải chịu nghèo đói, đau khổ, bị bách hại … Vì hạnh
phúc Nước Thiên Chúa sẽ thuộc về các ông từ hôm nay, và hạnh phúc sẽ viên mãn vào
ngày tận thế sau này.
2) Gương thực hành các mối phúc
:
Đức
Giê-su đã sống cảnh nghèo khi chọn cha mẹ là người nghèo. Người làm nghề thợ mộc
vất vả kiếm sống hằng ngày tại Na-da-rét. Rồi khi đi giảng đạo Người đã sống
siêu thoát như Người đã nói với kẻ muốn theo làm môn đệ rằng : “Con chồn có
hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu” (Lc 9,58). Người đã nhỏ lệ khóc thương La-gia-rô (x. Ga 11,35-36), đã chấp
nhận bị bắt bớ, xét xử, đánh đòn, vác thập giá và chết nhục nhã trên cây thập
giá giữa hai tên gian phi (x. Mc 14-15). Nhưng Đức Giê-su luôn được hạnh phúc,
vì đã vâng theo ý Cha (Mc 14,36). Người đã được Cha xác nhận là con yêu dấu luôn đẹp lòng Cha (x. Mc 1,11). Người đã
chúc phúc cho những người nghèo bị thiệt thòi do thiếu ăn thiếu mặc, bệnh tật
đau khổ… nếu họ biết tin và đi theo làm môn đệ của Người. Họ sẽ được Người bù
đắp bằng ban thưởng hạnh phúc Nước Thiên Chúa đời này và đời sau.
3) Sống tinh thần nghèo khó là
điều kiện để được hạnh phúc :
Trong
cuộc sống trần gian, biết bao người đã không bị đồng tiền mê hoặc. Họ chọn lối sống
nghèo khó siêu thoát noi gương Đức Giê-su. Bù lại, họ sẽ được Người ban hạnh
phúc Nước Thiên Chúa : “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó, vì Nước
Thiên Chúa là của anh em. Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải đói, vì
Thiên Chúa sẽ cho anh em được no lòng. Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang
phải khóc, vì anh em sẽ được vui cười. Phúc cho anh em khi vì Con Người mà bị
nguời ta oán ghét, khai trừ, sỉ vả và bị xoá tên hư đồ xấu xa. Ngày đó, anh em
hãy vui mừng nhảy múa, vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao.
Bởi lẽ các ngôn sứ cũng đã từng bị cha ông họ đối xử như thế.” (Lc 6,17-23).
4) Một số việc làm cụ thể để xây
dựng Nước Thiên Chúa :
- Hôm nay Đức Giê-su muốn các
tín hữu chúng ta cộng tác với Chúa trong sứ vụ cứu độ
loài
người. Người
muốn chúng ta tích cực sống giới răn yêu thương bằng
việc xóa
đói giảm nghèo, loại trừ các tệ
nạn xã hội như : ma
túy, đĩ điếm, tạo thêm công ăn việc làm cho người thất
nghiệp, sản xuất ra nhiều của cải cho xã hội...
- Người
muốn chúng ta loại bỏ lòng tham tiền bạc bất chính : Một em học sinh sẵn sàng trả
lại số tiền lượm được cho người đánh rơi; Một giáo viên nghèo nhưng kiên trì với
nghề dạy học; Một thư ký riêng của giám đốc sẵn sàng từ bỏ công việc thu nhập
cao để tránh phải bán rẻ nhân phẩm; Một giám đốc cơ quan sẵn sàng từ chối những
đồng tiền bất chính…
- Chúng ta hãy cầu xin cho mọi tín
hữu, biết noi gương Chúa Giê-su để lấy hạnh phúc của người khác làm hạnh phúc của
mình. Biết tích cực góp phần biến đổi thế giới mình đang sống nên “Trời
Mới Đất Mới” như
sách Khải huyền tiên báo : “Thiên Chúa sẽ lau sạch nước mắt của họ. Sẽ
không còn sự chết, cũng chẳng còn tang tóc kêu than và đau khổ nữa,
vì những điều cũ đã biến mất” (Kh 21,4).
5.
NGUYỆN CẦU :
LẠY
CHÚA GIÊ-SU. Chúa đã chúc phúc cho người nghèo không phải để họ tiếp
tục sống bần cùng nghèo khổ. Sứ mệnh của Chúa đến là để thiết
lập Nước Trời, biến đổi thế giới đang sống trở thành thiên đàng trần gian, trong đó
mọi người biết sống siêu thoát với của cải trần gian, biết quảng đại chia sẻ
tình thương cho nhau. Xin cho chúng con ý thức trách nhiệm biến đổi xã hội
chúng
con đang sống ngày một ấm no hạnh phúc hơn và công
bình nhân ái hơn, đón chờ ngày Chúa quang lâm.- AMEN.
LM ĐAN
VINH - HHTM