Suy Niệm Lời Chúa Thứ Bảy Tuần XXXI
Thường Niên
Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa,
vừa làm tôi Tiền Của được
I.
LỜI
CHÚA: (Lc 16, 9-15)
9 "Phần Thầy, Thầy bảo cho anh em
biết: hãy dùng Tiền Của bất chính mà tạo lấy bạn bè, phòng khi hết tiền hết
bạc, họ sẽ đón rước anh em vào nơi ở vĩnh cửu.10 Ai trung tín trong việc rất
nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn; ai bất lương trong việc rất nhỏ, thì
cũng bất lương trong việc lớn.11 Vậy nếu anh em không trung tín trong việc sử
dụng Tiền Của bất chính, thì ai sẽ tín nhiệm mà giao phó của cải chân thật cho
anh em?12 Và nếu anh em không trung tín trong việc sử dụng của cải của người
khác, thì ai sẽ ban cho anh em của cải dành riêng cho anh em?
13 "Không gia nhân nào có thể làm
tôi hai chủ, vì hoặc sẽ ghét chủ này mà yêu chủ kia, hoặc sẽ gắn bó với chủ này
mà khinh dể chủ nọ. Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi Tiền
Của được."
14 Người Pha-ri-sêu vốn ham hố tiền
bạc, nên nghe các điều ấy, thì cười nhạo Đức Giê-su.15 Người bảo họ: "Các
ông là những kẻ làm ra bộ công chính trước mặt người đời, nhưng Thiên Chúa thấu
biết lòng các ông, bởi vì điều cao trọng đối với người đời lại là điều ghê tởm
trước mặt Thiên Chúa.
SUY NIỆM
1. Thiên Chúa và Tiền Của
Câu
chuyện về người quản gia mà Đức Giê-su kể trong bài Tin Mừng của Thánh Lễ hôm qua
(thứ sáu, sau CN XXXI) sẽ dẫn đến lời mời gọi, mà chúng ta sẽ nghe trong bài
Tin Mừng của ngày hôm nay:
Anh
em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa,vừa làm tôi Tiền Của được. (c.
13)
Lời
cảnh báo này của Đức
Giê-su chất vấn cách đặc biệt chúng ta trong thời đại ngày
nay. Thực vậy, trong những thập niên vừa qua, đời sống của chúng ta có rất
nhiều thay đổi, theo hướng càng ngày càng có nhiều phương tiện, và những phương
tiện này càng ngày càng cao cấp hay còn gọi là chất lượng cao, điều này có
nghĩa là càng đắt tiền. Đó là những phương tiện liên quan đến nhu cầu ăn, mặc,
nhà ở, tiện nghi trong nhà, nhu cầu giải trí, nhu cầu truyền thông bằng điện
thoại, internet, nhu cầu đi lại, đi lại trong nước và ngoài nước, nhu cầu học
tập. Vì thế, ai trong chúng ta cũng cảm thấy có áp lực rất lớn, là phải có việc
làm, và phải làm ra tiền, càng nhiều càng tốt.
Và
đời sống tu trì cũng bị ảnh hưởng rất lớn bởi bối cảnh hiện nay của xã hội, khi
phải đối diện với những vấn đề chưa từng có, đó là vấn đề sử dụng các phương
tiện truyền thông, và cùng với các phương tiện, là những tương quan và nội dung
lệch lạc đi thẳng vào nội vi của đời tu, từ đó hình thành nên những nhân cách
không còn hướng về những điều cao quí, thiếu chiều sâu thiêng liêng, không có
tương quan thực sự và thiết thân với Chúa.
* * *
Làm
việc để có tiền có của, qua đó mua sắp những phương tiện là điều cần thiết
trong cuộc sống. Nhưng ai trong chúng ta cũng có kinh nghiệm về sự tai hại của
một cuộc sống “làm tôi tiền của”, nghĩa là chỉ chạy theo tiền của, chỉ chạy
theo việc mua sắm các phương tiện, chỉ lo thỏa mãn những nhu cầu vật chất của
mình. Lúc đó, người ta không còn làm chủ tiền của nữa, nhưng bị tiền của làm
chủ, và hậu quả là gây đỗ vỡ những tương quan làm cho chúng ta sống hạnh phúc,
đó là tình thương và sự liên đới. Bởi lẽ, chúng ta không chỉ sống bằng tiền
của, bằng phương tiện, bằng việc thỏa mãn nhu cầu, nhưng còn sống bằng tương
quan đón nhận, tin tưởng, bao dung, tha thứ, và nhất là hiệp thông, tình bạn và
tình thương mà Lời Chúa đem lại cho chúng ta.
Thiếu
tình thương, thì dù có tiền của, đời sống của chúng ta cũng trở thành chết
chóc, thậm chí trở thành địa ngục. Chính vì thế, Đức Giê-su nói với chúng ta: “Anh
em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi Tiền Của được”. Điều này không
có nghĩa là tiền của tự nó là xấu, và chúng ta phải từ bỏ, hay phải càng có ít
càng tốt. Nếu hiểu như thế, chúng ta sẽ “tự lên án” mình, vì chúng ta không thể
sống mà không có tiền của, nhất là trong cuộc sống và cách thức làm việc hiện
đại hôm nay, càng ngày càng đòi hỏi những chi phí rất lớn và những phương tiện
đắt tiền. Tiền Của (trong bản văn Hi lạp, đó là chữ “Mamon” viết hoa) trở nên
xấu trong mức độ, chúng ta coi nó như thần linh, thay thế hay đối lập với Thiên
Chúa. Trong khi nó chỉ là phương tiện.
2. Người quản gia
Đức
Giê-su mời gọi từ bỏ thái độ và lối sống tôn thờ Của Cải. Người không đòi hỏi
chúng ta phải từ bỏ tiền bạc của cải, vì làm sao sống mà không có tiền bạc và
của cải, nhưng là sử dụng tiền của, như là phương tiện để phụng sự Chúa, và để
làm điều đẹp lòng Chúa, là dùng tiền của để diễn tả sự hiệp thông, liên đới,
diễn tả lòng biết ơn, lòng mến, như Đức Giê-su nói ngay câu khởi đầu của bài Tin
Mừng, để kết thúc câu chuyện người quan gia, mà Người kể trong bài Tin Mừng hôm
qua:
Hãy dùng của cải mà tạo lấy bạn bè... (c. 9a)
Người
quản gia bất lương, bất lương nhưng mà lại được ông chủ khen là khôn khéo.
Người quản gia, như chúng ta biết, là người giữ tiền và có một quyền hạn nào đó
trong việc tiêu tiền. Vì vậy, ông này đã phung phí của cải của chủ nhà, và vì
thể, bị đuổi việc. Người quản gia phải tính sổ, nhưng anh lợi dụng việc tính sổ
để chuẩn bị cho tương lại đầy khó khăn của mình. Và để chuẩn bị, ông này tiếp
tục phung phí của cải, nhưng lần này, ông gian lận với những người mắc nợ.
Khi
kể dụ ngôn này, dường như Đức Giê-su muốn lấy người quản lí bất lương làm gương
cho các môn đệ và cho chúng ta. Đúng như thế, nhưng Đức Giê-su không muốn chúng
ta bắt chước sự bất trung và gian dối, nhưng muốn chúng ta học sự khôn khéo của
ông này.
Ø Ông là người biết mình. Thực vậy, ông biết mình
« cuốc đất thì không nổi, ăn mày thì hổ ngươi »
Ø Ngoài ra, ông còn biết người nữa. Thực vậy, ông
biết tính tình và quyết định của chủ nhà, và ông còn biết những người mắc nợ
nữa.
Ø Hơn nữa, ông còn biết nắm lấy thời cơ nữa. Thực vậy,
ông đã dùng thời cơ sau cùng, trước khi bị cách chức, để chuẩn bị cho tương
lai, bằng cách dùng quyền quản lí để phân phát và cho đi một cách quảng đại.
3. « Nơi Ở Vĩnh Cửu »
Chính từ sự khôn khéo này
của người quản gia, mà Đức Giê-su rút ra một bài học có tầm quan trọng tối hậu
cho chúng ta:
Hãy dùng của cải mà tạo lấy bạn bè, phòng khi hết
tiền hết bạc, họ sẽ đón rước anh em vào nơi ở vĩnh cửu. (c. 9)
Quan trọng tối hậu là vì,
không chỉ chúng ta được mời gọi sử dụng tiền của như là phương tiện để tạo ra tình
thương, lòng mến và tình bạn ở đời này, nhưng còn tạo ra tình thương, lòng mến
và tình bạn, giúp chúng ta được rước vào « Nơi Ở Vĩnh Cửu », nghĩa là
sự sống viên mãn và vĩnh cửu ở trong Nhà của Chúa, cùng với những người thân
yêu của chúng ta.
Trong bài Tin Mừng, Đức
Giê-su còn mời gọi chúng ta « trung tín » trong việc sử dụng tiền
của. Dưới ánh sáng của dụ ngôn Người Quản Gia, chúng ta có thể hiểu, trung tín
trong việc sử dụng tiền của, là, thay vì coi tiền của là chủ nhân và tự biến
mình tôi tớ, thành nô lệ, chúng ta được mời gọi sử dụng tiền của, và chúng ta
hiểu rộng ra mọi sự khác, như thời giờ, sự sống, khả năng, cuộc đời nhỏ bé và
giới hạn của chúng ta, như là phương tiện để tạo ra tình thương, lòng mến và
tình bạn không những ở đời này, nhưng còn tạo ra tình thương, lòng mến và tình
bạn, giúp chúng ta được rước vào « Nơi Ở Vĩnh Cửu ».
* * *
Đức Giê-su đã sống đến
cùng điều giảng dạy, bởi vì Lời và Ngôi Vị của Người là một. Chúng ta được gọi
chiêm ngắm Đức Giê-su chịu đóng đinh trên Thập Giá : Ngài vốn giàu có,
nhưng đã chia sẻ và cho đi đến cùng, để làm cho chúng ta giàu có trong ơn tha
thứ, ơn chữa lành và ơn hòa giải với Thiên Chúa và với nhau muôn đời. Đức
Giê-su đã quảng đại đối với chúng ta, chính là để chúng ta có thể quảng đại đối
với nhau.
Lm Giuse Nguyễn
Văn Lộc