3. Quý bạn có gửi đến cho chúng tôi một câu hỏi: “BBT thân mến, tôi có được nghe nói rất nhiều về tiếng lương tâm, nhưng tôi vẫn cảm thấy chưa rõ lắm, vậy xin BBT giúp tôi hiểu thêm về tiếng lương tâm, chẳng hạn như tiếng lương tâm là gì và tiếng lương tâm có thật là tiếng nói của Chúa không?Xin cảm ơn BBT”
Quý bạn thân mến, chắc quý Bạn đã từng kinh nghiệm trong cuộc sống rằng khi ta làm một điều tốt, ta cảm thấy vui; và khi ta làm điều gì đó không tốt, ta tự cảm thấy trách móc mình, rồi lo lắng, áy náy, còn hối hận buồn phiền. Tiếng gì đó nói với ta, trách móc ta, đó chính là tiếng nói của lương tâm. Vậy, tiếng lương tâm là gì? Ah, tiếng lương tâm là sự phán đoán của lý trí mà Thiên Chúa đã đặt sẵn nơi đáy lòng con người để thúc dục họ làm lành lánh dữ.
Quý bạn mến, nếu đi vô ý nghĩ định nghĩ trên, nói tới lý trí hay sự phán đoán của lý trí tức là nói đến khả năng suy nghĩ, tư duy, lập luận của đầu óc ta. Do đó khi nói đến tiếng lương tâm là nói đến khả năng suy nghĩ, nhận định một vấn đề để đi tới việc làm. Thêm nữa, “đặt sẵn nơi đáy lòng con người”, tức Thiên Chúa đã thiết đặt luật của Ngài vào trong cõi lòng quý bạn cũng như của chúng tôi; là lòng luôn hướng về chân thiện mỹ, làm lành lánh dữ. Vậy từ tiếng lòng đó kết hợp với ánh sáng tự nhiên của lý trí, quý bạn suy nghĩ, nhận định từ đó đi tới hành động. Mà người công giáo tin rằng Thiên Chúa là tình yêu, là Chân Thiện Mỹ, là sự Thiện Hảo, tiếng lương tâm thúc dục ta làm lành lánh dữ. Vậy, ai là Đấng luôn muốn con người làm lành lánh dữ. Người công giáo tin đó chính là Thiên Chúa, vì thế, tiếng lương tâm là chính tiếng nói của Chúa thúc giục bên trong tâm hồn. Tiếng lương tâm cũng chính là tâm điểm sâu kín nhất và là cung thánh của con người; nơi đây, con người hiện diện một mình với Thiên Chúa và tiếng nói của Người vang dội trong thâm tâm họ.
Nhưng trải qua thời gian sống, quý bạn cũng từng thấy con người vẫn hành động sai trái. Do đâu vậy? Do những hoàn cảnh cụ thể, do môi trường xã hội có ảnh hưởng và làm cho tiếng lương tâm phán đoán sai lầm và lệch lạc. Và sai lầm này có thể xảy ra vì thiếu hiểu biết chân lý và sự thiện hay lương tâm có thể trở nên chai lì mù quáng do phạm tội quá nhiều đến độ không còn ý thức đó là tội. Lương tâm được xem như chiếc la bàn, nếu la bàn bị hư, nó sẽ chỉ không đúng hướng nữa, và tượng tự lương tâm có thể có những phán đoán sai lầm. Và như thể, vấn đề được đặt ra là lương tâm cần phải được rèn luyện để có được những phán đoán ngay thẳng và chân thật, nếu không sẽ trở nên lương tâm chai lì và lương tâm lệch lạc.
Chúng tôi xin chân thành cảm ơn quý Bạn về cầu hỏi ý nghĩa này. Ước mong mọi người cùng nhau mở rộng lòng mình để đón nhận sự thiện hảo từ chính Chúa Kitô và để lý trí mình học biết chân lý sự sống là chính Ngài để cuộc sống được bình an và triển nở.