CON NGƯỜI LÀM CHỦ NGÀY SA-BÁT

LỜI CHÚA: Mc 2, 23-28

²³ Vào một ngày sabát, Đức Giêsu đi băng qua cánh đồng lúa. Dọc đường, các môn đệ bắt đầu bứt lúa. ²⁴ Người Pharisêu liền nói với Đức Giêsu: “Ông coi, ngày sabát mà họ làm gì kia? Điều ấy đâu được phép !” ²⁵ Người đáp: “Các ông chưa bao giờ đọc trong Sách sao? Ông Đavít đã làm gì, khi ông và thuộc hạ bị thiếu thốn và đói bụng? ²⁶ Dưới thời thượng tế Abiatha. Ông vào nhà Thiên Chúa, ăn bánh tiến, rồi còn cho cả thuộc hạ ăn nữa. Thứ bánh này không ai được phép ăn ngoại trừ tư tế”.

²⁷ Người nói tiếp: “Ngày sabát được tạo ra cho loài người, chứ không phải loài người cho ngày sabát. ²⁸ Bởi đó, Con Người làm chủ luôn cả ngày sabát”.

SUY NIỆM

Thành ngữ dân gian có câu “Đi qua ruộng dưa, chớ sửa giày. Ở dưới cây mận, không sửa mũ”. Đây là một lời khuyên hữu ích giúp chúng ta tránh được những nghi ngờ đáng tiếc. Bởi lẽ, những người gian manh xảo trá thường hay nghi ngờ và dễ dàng kết tội người khác. Nếu khi đi ngang qua vườn dưa mà chúng ta cúi xuống sửa giày, sẽ dễ bị hiểu lầm là hái trộm dưa. Cũng vậy, đi qua vườn mận sai trái mà đưa tay sửa mũ, người ta sẽ cho rằng chúng ta đưa tay hái trái.

Trong trích đoạn Tin Mừng hôm nay, nhóm người Pharisêu kết án các môn đệ Chúa Giêsu vi phạm Lề Luật vì đã hái bông lúa vò trong tay mà ăn. Họ đưa ra vấn nạn “Ông coi, ngày sabát mà họ làm gì kia? Điều ấy đâu được phép !” (c. 24). Thấy vậy Đức Giêsu liền giải thích cho các ông hiểu tinh thần của luật không phụ thuộc vào hành động bên ngoài nhưng ở suy nghĩ và con tim. Mục đích của Luật Chúa là đem lại sự tự do cho con người. Sau cùng, Chúa Giêsu đã khẳng định “Con Người làm chủ luôn cả ngày sabát” (c. 28).

Những người Pharisêu thường có những cuộc xung đột ngấm ngầm hoặc công khai với Chúa Giêsu và các môn đệ. Họ công kích thầy trò Chúa Giêsu không tuân giữ luật ngày Sabát. Hành động bứt bông lúa khi đi qua cánh đồng chỉ là nguyên cớ để họ khiêu chiến và tìm cớ kết tội Chúa Giêsu. Vì thói ích kỷ ghen ghét, nhóm người Pharisêu đã không ngần ngại soi mói qua những việc nhỏ để kết một tội lớn. Trong luật Do Thái, có khoản luật cấm gặt hái trong ngày Sabát. Điều này cốt để người nông dân ngừng tay có thời giờ nghỉ ngơi mà thờ phượng Thiên Chúa.

Người Pharisêu chỉ coi lề luật như những điều buộc phải tuân giữ mà chưa hướng đến sự trưởng thành và lòng yêu mến. Nếu chỉ giữ luật như một điều phải làm, luật đó trở thành gánh nặng đè lên vai con người.

Một cậu bé được bố cho đi chơi thả diều. Nhìn những cánh diều bay lượn tự do trên bầu trời, cậu hỏi bố điều gì đưa con diều lên cao vậy bố? Bố cậu trả lời: - Đó là sợi dây đó con ạ . Cậu con trai vẫn chưa hết thắc mắc liền hỏi lại: - Bố ơi, rõ ràng là sợi dây đang kéo cánh diều xuống cơ mà ! Ông bố nói con trai hãy quan sát kỹ rồi lấy kéo cắt đứt sợi dây. Ngay lập tức cánh diều chao đảo rồi sa xuống đất.

Giống như sợi dây diều, trong cuộc sống, luật lệ là những điều khoản, hướng dẫn cần thiết giúp con người giữ được thăng bằng để có thể tự do bay cao bay xa. Nếu luật lệ trói buộc làm chúng ta mất đi nhân tính, thiếu đi tình người thì luật đó không còn giá trị và ý nghĩa. Cuộc sống cần có những luật lệ quy tắc, để giúp con người hành động cho đúng và xã hội được trật tự. Trong đời sống đức tin, Thiên Chúa cũng ban Lề Luật, giúp cho con người sống trọn đạo hiếu làm con cái Chúa. Tác giả thánh vịnh 118 đã ca ngợi Lề Luật là mặc khải của Thiên Chúa dành cho dân Israel. “Hạnh phúc thay ai sống đời hoàn thiện, biết noi theo luật pháp CHÚA TRỜI. Hạnh phúc thay kẻ tuân hành ý Chúa, hết lòng hết dạ kiếm tìm Người” (Tv 118,1-2). Luật Chúa quý hơn “vàng muôn bạc triệu”, giúp con người giữ được tuổi xuân trong trắng. Luật Chúa là sự khôn ngoan vô lượng khiến tác giả thánh vịnh luôn yêu mến ấp ủ và suy đi nghĩ lại trong lòng. Luật Chúa là ánh sáng đưa dẫn con người vượt qua những cơn mê và bóng tối sự dữ.

Đức Giêsu đến đem lại cho luật Môsê một giá trị đích thực. Người đã khẳng định với các môn đệ rằng: “Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ Luật Môsê hoặc lời các ngôn sứ. Thầy đến không phải để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn” (Mt 5,17). Thời Cựu ước, Luật Chúa được ghi trên phiến đá, khi Đức Giêsu đến, Người đã nội tâm hóa các điều luật và ghi vào tận sâu thẳm trái tim con người. Đó chính là luật yêu thương. Luật đó không ghi lại bằng chữ viết nhưng bằng hành động cụ thể. Đức Giêsu là hiện thân của tình yêu Thiên Chúa, Người đã sống đến tận cùng của tình yêu, đã trao hiến chính bản thân mình trên thập giá để cứu chuộc nhân loại. Xác tín về sứ mệnh của Đức Giêsu, thánh Phaolô tông đồ đã khẳng định “Cứu cánh của Lề Luật là Đức Kitô, khiến bất cứ ai tin đều được nên công chính” (Rm 10,4). Với Đức Giêsu, tất cả các điều luật của Chúa chỉ tóm gọn trong một điều, đó là luật yêu thương. Ai sống trọn chữ “Yêu”, người đó đã chu toàn Lề Luật (x. Rm 13,10b).

Khi khẳng định “Con Người làm chủ luôn cả ngày sabát” (c. 28), Đức Giêsu đã mặc cho các điều luật một giá trị mới, đó là để tôn vinh Thiên Chúa và phục vụ con người. Người đã đến để kiện toàn lề luật, để xây dựng hơn là phá hủy, để kết dệt những tương giao hơn là chia cắt. Đức Giêsu đòi hỏi chúng ta phải trung thành giữ Luật Chúa với tâm tình yêu mến như Người đã khẳng định: “Thầy đến không phải để hủy bỏ lề luật Môsê hoặc lời các Ngôn sứ. Thầy đến không phải để bãi bỏ, mà là để kiện toàn (Mt 5, 17-18). Hoàn tất lề luật theo Đức Kitô không phải là giữ luật thật chặt chẽ theo chữ viết, nhưng là một chuyển động của Thần Khí vượt lên trên những giới hạn của ngôn từ. Thần Khí mang đến cho con người sức sống mới đầy tự do để đạt đến Thiên Chúa.

Trong cuộc sống, đôi lúc chúng ta cũng có thái độ ích kỷ như những người Phariêsu. Chúng ta dễ dàng lên án người khác hơn là góp ý xây dựng tình bác ái. Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta tránh xa thói giả hình và lên án người khác. Hãy nội tâm hóa luật Chúa bằng thái độ tôn trọng và yêu thương. Chúa Giêsu đã chẳng giải thích trong hoàn cảnh đặc biệt, đó là khi các thuộc hạ đói bụng, ông Đavít đã vào nhà Thiên Chúa lấy bánh tiến mà ăn và cho thuộc hạ ăn. Thứ bánh này chỉ có tư tế mới được ăn mà thôi. Điều này cho thấy, luật giải thoát con người khỏi cơn đói khát, khỏi những tình huống nguy kịch nhất. Nếu chỉ vì giữ luật mà con người ta phải rơi vào cảnh bi đát, thì luật đó chẳng có ý nghĩa gì. Ở đây, chắc hẳn các môn đệ không ở trong tình trạng đói về thể lý, nhưng đói về sự tự do của con cái Chúa, của tình người.

Con người ta hay trói buộc nhau về thứ luật theo từng câu chữ chết, còn Thiên Chúa giải thoát con người bằng khoản luật tinh thần được viết trong con tim. Đôi lúc vì giữ luật mà chúng ta đối xử với nhau thiếu tình người, thiếu bác ái. Tình thương lớn hơn mọi điều luật. Ý thức điều này, chúng ta cần học theo gương Chúa Giêsu trong sự vâng phục Chúa Cha, đã ghi tạc vào trái tim con người điều luật quan trọng nhất, đó là luật yêu thương. Tình yêu sẽ giải thoát chúng ta khỏi thói đố kỵ ích kỷ, để vươn đến sự hoàn thiện như Thiên Chúa.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con biết yêu mến luật Chúa và hết lòng tuân giữ, để chúng con được lớn lên trong tình yêu, được thoát khỏi thói ghen ghét ích kỷ mà tự do tiến bước. Amen.

Nt. M. Anh Thư, OP