LỄ MÌNH THÁNH CHÚA
Sự sống từ quà tặng sự sống
Trong Thân xác chí thánh, Chúa Giê su đã đến cứu chuộc con người và tái tạo Vũ trụ. Ngài xây dựng Hội Thánh bằng cách trao ban Thánh Thần của để mở ra sự sống và nhờ đó, Vĩnh cửu nẩy mầm trong thân xác chúng ta.
Sách Đệ Nhị Luật 8,2-3.14b-16a.
Mô sê đang hấp hối. Ông nhắc lại cho dân các thử thách quá khứ trong suốt 40 năm lang thang trong sa mạc để giúp họ xác tín rằng Thiên Chúa thử thách họ cũng là Thiên Chúa đã ban xuống cho họ dư đầy ơn thiêng. Chính vì thế mà những thử thách chúng ta chịu đựng là nguồn phát sinh mọi ân sủng. Nếu không chịu cảnh đói khát trong sa mạc, thì dân Híp pri đã không có Man na, và Nước thần thiêng từ tảng đá trào ra. Chúng ta hãy cám tạ Chúa đã ban cho chúng ta Mình và Máu Ngài để xua đi cơn đói khát của chúng ta.
Thánh Vịnh 147
Thiên Chúa tuôn đổ muôn ơn lành và tình yêu của Ngài trên chúng ta. Chúng ta hãy lớn tiếng tung hô lòng yêu thương vô bờ của Ngài.
Thư 1 Cô rin tô 10,16-17
Thánh Phao lô nói đến sự Hiệp Thông liên kết chúng ta bằng một liên kết có một không hai với Thân Mình và Máu Đức Ki tô. Sự liên kết ấy bền chặt đến nỗi tất cả chúng ta cùng với Đức Ki tô hợp thành một Thân Thể độc nhất là Giáo Hội.
Tin mừng: Ga 6,51-58
NGỮ CẢNH
Đoạn văn nầy kết thúc giáo huấn về Bánh ban sự sống (6,16-59). Trước phản ứng tiêu cực của người Do thái, Chúa Giê su một lần nữa giải thích rộng rãi cho họ hiểu rằng Ngài chính là Bánh ban sự sống đời đời cho tất cả những ai tin vào Ngài.
Có thể đọc theo cấu trúc sau đây:
- c. 51: Lời khẳng định của Chúa Giê su: Ngài là Bánh hằng sống từ trời xuống.
- c. 52: Phản ứng của người do thái làm tiền đề cho khai triển tiếp theo.
- cc 54-58: Chính Chúa Giê su là bánh ban sự sống cho những ai tin và ăn Ngài.
TÌM HIỂU
Thịt: Chúa Giê su xác định Ngài là bánh theo nghĩa nào: ngang qua xác thân Ngài hiến ban cho chúng ta. Trong ngôn ngữ Thánh Kinh, thịt là thành phần làm nên con người, dấu chỉ sự mỏng giòn của con người, nghĩa là số phận phải chết. Ngôi Lời hoá thân thành nhục thể đã mặc lấy và sống thân phận con người cho đến tận cùng.
Dù bất lực, nhưng thịt là nguyên lí của sự hiệp thông. Thánh Gioan nói về Ngôi Lời trở thành nhục thể như sau: “Ngài đến cư ngụ giữa chúng ta” (1,14). Con người đầu tiên nói về người đàn bà mà Thiên Chúa giới thiệu: “Phen nầy, đây là xương bởi xương tôi, thịt bởi thịt tôi” (Stk 2,23). Lời ấy không chỉ nói đến sự gần gủi liên hệ huyết thống mà còn nói đến một cội nguồn, một số phận, một bản chất chung. Khi nhận lấy sự yếu hèn của chúng ta, và kết hiệp với chúng ta, Chúa Giê su trở nên bánh nuôi chúng ta.
Thế gian: hành động nầy mang một tầm mức phổ quát (Ga: “trong thế gian”; Mc 14,24; Mt 26,28: “cho muôn người”).
Làm sao?: ngắt đọan cuối cùng: người do thái luôn luôn hiểu sai, bởi vì họ không thể tự đặt mình trên bình diện đức tin. Theo thói quen, Chúa Giê su sẽ không trả lời: giáo huấn nầy sẽ được cộng đoàn ki tô hữu của Gioan hiểu, nhưng không thể quan niệm được rằng người Do thái, trước khi Chúa Giê su chết lại có thể hiểu và chấp nhận một diễn từ như vậy.
Nếu các ông không ăn thịt: Chúa Giê su hiến ban chính mình thì chưa đủ, còn cần phải được tiếp nhận với đức tin. Một chiếc bánh chỉ có thể có ích lợi nếu được ăn. Việc Ngôi Lời đi vào trong xác thịt của chúng ta chỉ ban cho chúng ta sự sống nếu chúng ta tin rằng Ngài thông hiệp sâu xa với sự yếu hèn của chúng ta và ngang qua cái chết của Ngài ban cho chúng ta sự sống.
Máu: “Thịt và máu” là bản thể con người xét trong toàn bộ. Có lẽ tác giả tin mừng muốn nói rằng cần phải chấp nhận Chúa Giê su trong tất cả những gì mà cuộc sống nhân loại của Ngài mạc khải.
Nhưng máu còn là sự sống (Stk 9,4-5). Thánh Kinh không những cấm đổ máu, mà còn cấm dùng máu như lương thực bởi vì sự sống thuộc về một mình Thiên Chúa mà thôi. Điều cấm đoán ấy đã bị Chúa Giê su bãi bỏ khi Ngài đảo ngược hoàn toàn: toàn bộ sự sống không chỉ phát xuất từ Thiên Chúa, nhưng sự sống của Thiên Chúa còn đổ xuống trong chúng ta và trao ban cho chúng ta.
Chúa Giê su đòi hỏi các môn đệ của Ngài đi vào trong sự thông hiệp với sự sống của Ngài được trao ban bằng máu Ngài đổ ra, và biến thành lương thực nuôi dưỡng sự sống, nền tảng của lòng tin. Ngài đòi hỏi phải được đồng hoá giống như người ta tiêu hoá bánh và rượu để có sự sống đời đời.
Ăn: động từ dùng ở đây theo một ý nghĩa rất mạnh, hết sức cụ thể và có nghĩa là “nhai”. Bản văn không sợ tính cách thực tế của các dấu chỉ. Các dấu chỉ nầy được biến thành nghi thức chính yếu của Bí Tích Thánh Thể.
Thật của ăn: chúng ta được mời gọi vượt qua các dấu chỉ để đạt tới một ngôi vị sống trao ban chính mình. Chúa Giê su là “ánh sáng thật” (1,9), “là cây nho thật” (15,1). Cũng bằng cách ấy, Ngài ngự trong Bí Tích Thánh Thể như “bánh thật” (15,1). Bánh ấy đích thị là bánh và có nuôi sống tốt hơn bánh mà ta vẫn dùng hằng ngày.
Ở lại: Ai cho thấy đức tin của mình khi ăn bánh nầy, thì được kết hợp với Đức Ki tô trong suốt cuộc sống hằng ngày và sau đó trong cuộc sống vĩnh cửu. X. 14,23;15,4.
Chúa Cha: “Chúa Cha có sự sống nơi mình thế nào, thì cũng ban cho người Con được có sự sống nơi mình như vậy” (5,26). Sự sống mà Chúa Giê su thông ban cho loài người bắt nguồn từ nơi Cha. Ai nuôi sống bằng thịt và máu Ngài sẽ sống chính sự sống của Thiên Chúa.
Bánh: Chúa Giê su quay trở lại sự so sánh với manna như trong đoạn 6,49-50. Ngài là bánh. Nhưng bánh nầy có chỉ có nghĩa và hiệu nghiệm với người nhận lãnh bằng đức tin và hoàn toàn chấp nhận sự sống được Con Người trao ban. Bấy giờ, khác với người Híp pri trong sa mạc, người ấy sẽ được sống muôn đời.
SỨ ĐIỆP
Chủ nhật hôm nay, chúng ta mừng lễ Thánh Thể, còn gọi là lễ Mình và Máu Thánh Đức Ki tô. Các bài đọc Kinh thánh mà chúng ta vừa nghe mang lại cho chúng ta một ánh sáng mới về ý nghĩa của thánh lễ, khẳng định rằng Thánh Thể là một lương thực. Chúa Giê su loan báo cho chúng ta Ngài đích thực là Bánh hằng sống từ trời xuống. Ngài nói một bài diễn từ gồm những lời rất mạnh mẽ mà phần đông thính giả đã không hiểu nỗi. Đối với họ, điều Ngài nói thật sự gây sốc, nên đã bỏ đi, không còn tiếp tục theo Chúa Giê su nữa. Thấy vậy, Chúa Giê su liền quay sang hỏi nhóm Mười hai: “Còn chúng con, chúng con có muốn bỏ đi không?”. Ngay lúc đó, Phê rô dõng dạc tuyên bố: “Lạy Thầy, bỏ Thầy chúng con đi với ai? Thầy có những lời ban sự sống đời đời”.
Lời khẳng định dứt khoát ấy cũng gởi đến cho từng người chúng ta hôm nay. Đối với nhiều người do thái, những lời Chúa Giê su nói thật sống sượng, nhưng đối với các tín hữu, thì đó là những lời đem lại sự sống. Bản thân Phê rô chắc cũng không hiểu gì hơn người khác, nhưng bù lại, ngài trung thành đặt trọn niềm tin tưởng và cương quết đi theo Đức Ki tô. Ngài chỉ cho chúng ta con đường, và cho chúng ta biết rằng điều quan trọng nhất là sống những lời ấy, để những lời ấy đi vào tâm hồn mà không tìm mọi cách giải thích chúng. Tìm kiếm lời giải thích Thánh Thể là một điều tốt, nhưng chia sẻ, để cho Đức Ki tô lôi kéo chúng ta vào mầu nhiệm sự sống của Ngài lại là điều tốt hơn.
Cộng đòan ki tô hữu khắp nơi thường có thói quen họp nhau ngày Chủ nhật để cử hành Thánh Thể. Ngày nay, ở nhiều nước phương Tây, cuộc gặp gỡ tốt lành ấy thường bị lãng quên. Trái lại ở những nước nghèo, nhà thờ vẫn luôn đầy ắp người dù nhiều khi phải đi bộ thật xa để đến đó. Không phải vô tình mà Chúa Giê su đã nói: “Phúc cho những người nghèo khó trong tâm hồn, vì Nước Trời là của họ”. Những người nghèo đó thật có phúc, không phải vì sự nghèo khổ của họ, nhưng bởi vì họ biết mở lòng ra đón nhận ơn ban của Thiên Chúa. Đối với họ, ngày Chủ nhật thật sự là ngày của Chúa, ưu tiên trên mọi hoạt động khác.
Thật vậy, chính Thiên Chúa mời gọi chúng ta đến để giới thiệu và ban phát lương thực của Ngài. Khi xưa, Ngài đã nuôi sống dân riêng trong sa mạc, đã ban cho họ bánh ăn, để tiếp tục đi về Đất Hứa. Ngày nay, chính Mình Máu thánh Chúa Giê su giúp cho người ki tô hữu được lớn lên. Tấm bánh mà Chúa Giê su ban cho chúng ta lấp đầy những khát vọng chính yếu trong tâm hồn là được thông hiệp với Thiên Chúa: “Ai ăn thịt Ta và uống máu Ta sẽ ở trong Ta và Ta ở trong kẻ ấy”. Điều Ngài muốn không gì khác hơn là được hiện diện để lấp đầy trong cuộc đời chúng ta bằng tình yêu và niềm vui của Ngài. Với Ngài, chúng ta không còn cô đơn nữa. Ngài chỉ cho chúng ta con đường. Lương thực mà Ngài ban cho chúng ta là “nguồn suối và đỉnh điểm” của cuộc sống ki tô hữu và việc rao giảng phúc âm. Nó cho phép chúng ta hiệp thông với tất cả những người chung quanh.
Vì thế, tiếp nhận ơn ban Thánh Thể trước tiên chính là ra khỏi lối sống cằn cỗi của chúng ta để sống cuộc gặp gỡ đó như một thời gian chính yếu. Hằng tuần, chính Đức Ki tô mời gọi chúng ta đến bàn tiệc của Ngài. Bánh mà Chúa Giê su ban cho chúng ta chính là lương thực đem lại sự sống đời đời giúp chúng ta lớn mạnh và tăng trưởng. Chúng ta phải làm tất cả mọi sự để mỗi tiệc Thánh Thể thực sự là Biến cố quan trọng nhất trong tuần sống của chúng ta. Lúc thánh Gioan viết tin mừng của Ngài, Ngài đau khổ rất nhiều vì sự hững hờ của các cộng đòan đối với tiệc Thánh Thể. Bấy giờ, Ngài mạnh mẽ nhắc lại cho họ điều mà Chúa Giê su đã nói với người do thái ngày xưa: “Ta là bánh từ trời xuống”..
Nếu chúng ta thực sự tiếp nhận Đức Ki tô trong đời sống chúng ta, thì mọi sự sẽ đổi khác. Chúng ta hãy cầu xin Ngài dạy cho chúng ta hiệp thông và yêu mến tất cả những người chung quanh chúng ta như Ngài và với Ngài.
ĐÀO SÂU
1. HỎI. Điều gì được thực hiện trong Bí tích Thánh Thể?
THƯA. Bí tích Thánh Thể hiện thực“sự hiện diện của Thiên Chúa giữa dân người”. Bí tích thực hiện việc thánh hóa các tín hữu và hiệp nhất họ trong sự hiệp thông kì diệu với Thiên Chúa tự hiến ban.
2. HỎI. Chúng ta cử hành điều gì trong Thánh lễ Mình Máu Thánh Chúa?
THƯA. Bí tích Thánh Thể, hiển linh của lễ Vượt qua, giúp chúng ta kết hợp với Đức Ki tô, trở thành một thân thể được nuôi sống bằng một dòng máu, “cùng trở nên đồng hương với các thánh và người nhà của Thiên Chúa”. Cử hành và rước lấy Mình Thánh là sống cuộc sống vĩnh cửu ngay từ bây giờ. Đó là tình yêu luôn hiện diện của Chúa Giê su tự hiến dâng và ban sự sống.
3. HỎI. Trước khi đề cập đến Thánh thể, Chúa Giê su nói đến manna trong sa mạc; từ “sa mạc” có nghĩa gì trong Kinh Thánh?
THƯA. Ngòai nghĩa bình thường là đồng cát hoang vu khắc nghiệt, từ ấy còn nhiều nghĩa thiêng liêng; đó là nơi thử thách, nơi tìm kiếm Thiên Chúa, nơi cầu nguyện, sám hối và ăn chay. Trong Kinh thánh, có ghi lại nhiều sa mạc: sa mạc Moab và Êđom, sa mạc Sinai, sa mạc Giu đa. Sa mạc là nơi ẩn náu của những người bị truy nã, nơi ở của những thần dữ, nơi kí kết Giao Ước, không gian để gặp gỡ Thiên Chúa, vùng đất của cuộc xuất hành mới thời thiên sai (x. Is 32,15-16). Chúa Giê su lui vào sa mạc để suy niệm và cầu nguyện. Ngòai ra, sa mạc còn là nơi hun đúc những nhân cách lớn như Gioan Tẩy giả.
4. HỎI. Chúa Giê su muốn nói đến điều gì khi nói rằng ai dự tiệc Thánh Thể sẽ được Ngài cho sống lại vào ngày cuối cùng?
THƯA. Ngài nói muốn rằng, nếu tin tưởng lãnh nhận mầu nhiệm Thánh thể và hiệp thông Thánh lễ, nghĩa là vào việc hiện thực bí tích bữa Tiệc li, chúng ta sẽ được sống đời đời ngay sau khi chết, nhờ ơn vô giá của Bí tích Thánh Thể, và được sống sung mãn khi đến thời cánh chung, khi đấng Messia trở lại xét xử kẻ sống và kẻ chết, và được biến đổi từ thực tại phàm trần nầy đến một thực tại thần linh của sự sống .
5. HỎI. “Bánh” trong Kinh Thánh có nhũng ý nghĩa nào?
THƯA. Trong Kinh Thánh, bánh được coi là một ơn ban của Thiên Chúa; một thứ lương thực căn bản để sống. Thiếu bánh ăn bị coi là một sự chúc dữ của Thiên Chúa, trong khi phong phú dư thừa bánh ăn là dấu chỉ phúc lành của Thiên Chúa.
6. HỎI. “Máu” trong Kinh Thánh có nghĩa gì?
THƯA. Trong thế giới Kinh thánh, máu được coi như là chất chứa đựng sự sống và có thể có một giá trị đền tội và hiến thánh. Thật vậy, máu có một chức năng quan trọng trong các nghi thức hi tế và trong các giao ước. Vì thế, cấm uống và rẩy máu người. Kiểu nói thịt và máu dùng để chỉ bản tính con người sa ngã. Tân Ước nói với chúng ta về máu Đức Ki tô vô tội trở thành máu của Giao Ước mới, nhờ đó mà con người được Thiên Chúa tha thứ, được công chính hóa và được cứu chuộc. Trong máu Đức Ki tô thực hiện sự hiệp nhất giữa người do thái và người ngọai, giữa lòai người và các thần thánh trên trời. Khi uống chén Thánh Thể, con người được chia sẻ với máu của Con Một Thiên Chúa.
7. HỎI. Chúa Giê su tự định nghĩa là “Đấng Sống”, nhưng trong một vài đọan Tân Ước, Ngài lại tự gọi là “An pha và Ô mê ga”, hai cách gọi ấy có giống nhau không?
THƯA Nói chung thì giống nhau. Chúa Giê su dùng từ ‘Đấng sống’ để khẳng định rằng Ngài có sự sống trong bản tính, chứ không do một ai khác ban cho Ngài, vì Ngài chính là đấng ban sự sống: tất cả những gì được tạo dựng và hiện hữu đều nhờ Ngài mà có. Còn khi tuyên bố: “Ta là An pha và Ô mê ga”, ý tưởng cũng gần như thế. An pha là chữ đầu và Ô mê ga là chữ cuối trong bảng chữ cái Hi lạp, được Kinh thánh dùng để chỉ rằng Thiên Chúa là nguyên lí và cùng đích mọi sự. Đối với cộng đòan Ki tô hữu tiên khởi, kiểu nói ấy trên miệng của Chúa Giê su có ý nói rằng: Ngài cùng bản tính với Chúa Cha. Kiểu nói được dùng để chống lại bè rối A ri a nô và sau cùng trở thành biểu tượng nói lên niềm hi vọng ki tô giáo trong sự sống lại.
8. HỎI. Ki tô hữu được dưỡng nuôi bằng gì?
THƯA Ki tô hữu phải được nuôi sống qua cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa. Một cuộc gặp gỡ như thế, đối với ki tô hữu chúng ta được thực hiện qua bí tích Thánh Thể và các bí tích khác. Thánh Phao lô khẳng định rằng trong Thiên Chúa chúng ta được sống, được hoạt động và hiện hữu.
9. HỎI. Như vậy, khác với người do thái, chúng ta tìm Thiên Chúa trong hình bánh nhỏ mọn?
THƯA Đúng vậy, nhưng sự bé nhỏ của Mình Máu Thánh đối với người có đức tin trở nên quan trọng vô cùng vì bánh rượu được hiến thánh bởi linh mục và trở thành Mình và Máu Chúa Giê su. Người do thái tìm kiếm Thiên Chúa trong sức mạnh của bão táp, trong sự hào nhóang của đền thờ và trong sự tiêu phí xa hoa của các hi tế. Nhưng với thời gian, nhờ Isaia và các tiên tri lớn khác, họ cố gắng hướng tinh thần tôn giáo của mình đến một viễn tượng thiêng liêng nội tâm. Còn người Ki tô hữu là người quản lí và chuyển thông các mầu nhiệm của Thiên Chúa. Chăm chú lắng nghe tiếng nói của Thiên Chúa là một điều ưu tiên không thể thiếu. Đấng tòan năng nói với chúng ta trong Thánh Kinh, trong thinh lặng suy niệm mỗi ngày, trong lời cầu nguyện. Ngài còn nói với chúng ta bằng nhiều cách khác, nhưng luôn luôn dựa trên nền tảng mối tương quan của chúng ta với Chúa Giê su Thánh Thể. Thiên Chúa không muốn nói với chúng ta bằng các biến cố siêu phàm, vì như thế chúng ta có nguy cơ trở thành những người tìm kiếm điều kì diệu chứ không phải thực sự tìm kiếm Thiên Chúa.